چگونه با جوشکاری پولدار شویم؟ از کارگاه کوچک تا پروژه‌های چند صد میلیونی

جوشکاری فقط یک شغل فنی نیست. اگر درست نگاهش کنی یک کسب و کار مستقل و بسیار پولساز است. خیلی ها سال ها جوش می زنند و فقط در حد یک حقوق ثابت می گیرند. بعضی ها هم همان جوش را می زنند ولی چند برابر درآمد دارند، پروژه می گیرند، اسم دار می شوند و حتی تیم می سازند.

تفاوت این دو گروه فقط مهارت دست نیست، بلکه درک بازی پول در این حرفه است. در این مقاله از بخش کسب و کار ماگرتا، دقیق و مرحله به مرحله می بینیم چطور می شود با جوشکاری ثروتمند شد، نه فقط زنده ماند.

چرا جوشکاری می تواند واقعاً ثروت بسازد

در خیلی از بازارها اشباع وجود دارد، ولی اتصال فلز به فلز، ساخت سازه، تعمیر شکستگی، رفع خرابی و تولید سازه فلزی سفارشی هیچ وقت از بین نمی رود. یعنی نیاز دائمی است. تا زمانی که ساختمان، ماشین آلات، سازه صنعتی، خطوط لوله، قطعات خودرو، نرده، حفاظ، چهارچوب در، استراکچر سوله، مخازن و قطعات سفارشی وجود دارد، کسی باید آن را بسازد یا تعمیر کند. آن کسی می تواند شما باشید.

جوشکاری چند ویژگی مهم از نظر درآمدی دارد:

مهارتی است که همه ندارند و نیازمند تمرین واقعی است. این یعنی همیشه می توانید بابت مهارت بالاتر پول بیشتر بگیرید.

تقاضا هم در پروژه های بزرگ صنعتی هست و هم در کارهای خرد خانگی و شهری. یعنی هم بازار انبوه دارید هم بازار تخصصی.

قابل توسعه است. اول خودتان کار می کنید، بعد شاگرد می گیرید، بعد کارگاه می زنید، بعد قرارداد می بندید، بعد تیم اعزام می کنید. یعنی ظرفیت رشد دارد.

بازار خدمات اضطراری دارد. یعنی وقتی چیزی می شکند، کارفرما همان لحظه حاضر است پول بدهد که شما فوری تعمیر کنید.

پس ثروت در جوشکاری از سه جا می آید: تخصص، در دسترس بودن و مدیریت هوشمند کسب و کار.

این مقاله حول همین سه محور ساخته شده است.

قدم اول برای پولسازی: حرفه ای شدن در یک شاخه پردرآمد

جوشکاری فقط یک چیز نیست. شاخه های مختلف دارد و همه شاخه ها پول یکسان ندارند. مسیر ثروت معمولا از تخصص تر و کم رقابت تر عبور می کند.

چند شاخه که عرفا درآمد بالاتری دارند:

جوش آلومینیوم و استیل تمیز
جوش روی فلزات نازک و حساس یا مخازن ظریف، مهارت زیاد و حوصله و دقت می خواهد. این نوع کارها به هر کسی سپرده نمی شود چون سوراخ کردن، تاب انداختن یا ضعیف بستن قطعه می تواند خسارت بالا بدهد. وقتی شما بتوانید چنین قطعاتی را بدون سوختگی و با خط جوش یکنواخت تحویل بدهید، نرخ ساعتی شما به شکل قابل توجهی بالاتر از یک جوش معمولی سازه سنگین خواهد بود.

جوشکاری در صنایع لوله و سیالات
خطوط لوله، مخازن تحت فشار، سیستم های عبور سیالات و اتصالات صنعتی حساس باید بدون نشتی و با استحکام تاییدشده جوش بخورند. این کار معمولا آزمون تایید کیفیت و استاندارد دارد و هر کسی مجاز به انجامش نیست. کسانی که مجوز و مهارت این نوع جوشکاری را دارند، معمولا دستمزد پروژه ای خیلی بالاتری می گیرند.

جوشکاری محیط های خاص و سخت
مثال شناخته شده: کار در فضاهای دشوار، ارتفاع، نقاطی که دسترسی سخت دارد یا شرایط دمایی و ایمنی ویژه دارد. همین سختی کار باعث می شود که کارفرما حاضر باشد چند برابر حالت عادی پول بدهد. در بعضی شاخه ها حتی جوشکار به خاطر ریسک، اضافه کاری خطر و شرایط ویژه دریافت می کند.

جوشکاری ظریف سازه سفارشی
این نوع کار معمولا برای کارهای تزیینی یا سفارشی انجام می شود. مثل نرده های خاص، قطعات طراحی شده برای دکور، فریم های هنری و سازه های سفارشی داخل خانه یا فروشگاه. اینجا کارفرما می خواهد طرح خاص خودش را اجرا کند، نه فقط یک حفاظ ساده. وقتی شما وارد این بخش می شوید، از حالت کارگر فنی خارج می شوید و تبدیل می شوید به یک سازنده با امضا و سبک. یعنی از دستمزد ساعتی به قیمت هنری و پروژه ای می روید.

نکته مهم این است که اگر می خواهید پولدار شوید، نمی توانید برای همیشه روی ساده ترین نوع جوشکاری بمانید. باید از یک جایی به بعد وارد شاخه ای شوید که هم تقاضا دارد هم نیاز به مهارت بالاتر و تایید کیفیت دارد. اینجا فاصله درآمدی شما با بقیه شکل می گیرد.

قدم دوم: اعتبار و گواهی

در نگاه کارفرما، مخصوصا کارفرمای صنعتی، شما فقط یک نفر با دستگاه نیستید. شما یا قابل اعتماد هستید یا نیستید. قابل اعتماد بودن باید قابل اثبات باشد.

برای پروژه های جدی تر مثل کار روی خطوط لوله یا سازه های حساس، معمولا سطحی از تایید مهارتی، آزمون تست جوش و تایید کیفیت لازم است. این تاییدها گاهی به شکل آزمون جوش قطعه نمونه و تایید توسط بازرس است و گاهی هم در قالب مدارک فنی، دوره گذراندن یا سابقه ثبت شده.

داشتن این تاییدها مثل داشتن گواهینامه رانندگی حرفه ای است. یعنی شما به کارفرما می گویید من فقط ادعا نمی کنم که بلدم، من تأیید شده ام. در عمل این باعث می شود:

• شما بتوانید سر پروژه هایی بروید که عادی ها اصلا اجازه ورود ندارند.
• بتوانید روی هر ساعت کار مبلغ بالاتری بگیرید.
• کارفرما با خیال راحت تر به شما پول پیش می دهد.
• طول مذاکره بر سر قیمت کمتر شود چون شما با مدرک و سابقه صحبت می کنید نه با خواهش و خواهش.

پس حتما روی گرفتن تایید فنی، قبولی در تست های کیفیت جوش و ساختن رزومه قابل ارائه سرمایه گذاری کنید. این همان چیزی است که در مذاکره مالی دست شما را بالا می آورد.

قدم سوم: کار جوشکاری ثابت در پروژه های بزرگ یا دولتی

یکی از راه های ثروت در جوشکاری، گرفتن کار پروژه ای در مقیاس بالاست. وقتی شما به جای کار تکی، در یک پروژه ساخت سوله، اسکلت سازه، نگهداری تأسیسات یا تعمیر خطوط لوله وارد می شوید، داستان دستمزد عوض می شود. اینجا پول فقط بابت ساعت جوش نیست، بابت حضور شما در کل دوره کار است.

مزایای این مدل:

1. پرداخت معمولا در چند فاز انجام می شود و رقم هر فاز بزرگ است.
2. ثبات پروژه باعث می شود در چند ماه آینده بدانید چقدر پول می آید و بتوانید برنامه ریزی و پس انداز کنید.
3. شما با پیمانکاران بزرگ آشنا می شوید و اسم شما وارد شبکه پروژه می شود. بعد از تحویل خوب، همان پیمانکار در کار بعدی دوباره سراغ شما می آید.

این یعنی ثروت بلندمدت. نه اینکه هر روز بگردی دنبال مشتری خرد. برای این سطح کار، نظم، مسئولیت پذیری، وقت شناسی و رعایت استاندارد و ایمنی بسیار مهم است چون پروژه بزرگ شوخی ندارد و کوچک ترین خطا می تواند قرارداد را از شما بگیرد.

قدم چهارم: خدمات جوشکاری سیار و فوری

یک مدل دیگر درآمد بالا در جوشکاری، خدمات در محل است. یعنی شما نه فقط در کارگاه خودتان، بلکه با تجهیزات قابل حمل سر لوکیشن مشتری می روید. مثلا در یک مجتمع، درب آهنی شکسته، پایه حفاظ کنده شده، یا شاسی سازه خم شده. مشتری حاضر است درجا پول بدهد تا همین الان رفع شود چون معطل نمی تواند بماند.

چرا این مدل درآمدزا است:

• مشتری در موقعیت اضطراری است و دنبال کسی نمی گردد که ارزان ترین باشد، دنبال کسی می گردد که الان بیاید.
• وقتی شما وسیله و مهارت دارید که درجا کار را انجام دهید، ارزش شما بالاتر می رود.
• گاهی کار کوچک است ولی کرایه ایاب و ذهاب و دستمزد اضطراری، عددش بالا می شود.

برای این مدل باید ون یا خودرو بار کوچک، دستگاه جوش مناسب حمل، کابل، ابزار دستی، اینورتر مناسب و لوازم ایمنی همراه داشته باشید. شما در اصل تبدیل می شوید به تعمیرکار فوری فلز. در شهرهای شلوغ و مناطق صنعتی این سرویس به شدت مشتری دارد و می تواند یکی از منابع نقدینگی قوی شما باشد، مخصوصا اگر هنوز وارد قراردادهای بزرگ نشده اید.

قدم پنجم: برندسازی شخصی و شناخته شدن به عنوان متخصص خاص

در این مرحله شما از یک جوشکار ساده به یک نام تبدیل می شوید. منظور از برند شخصی این نیست که حتما شرکت بزرگ ثبت کنید. یعنی وقتی کسی به تعمیر یا ساخت یک چیز خاص فکر می کند، یاد شما بیفتد.

این اعتبار با چند چیز ساخته می شود:

کار تمیز و تحویل بدون مشکل
وقتی کار بدون قِسقِس و اصلاح و برگشتی تحویل می دهید، مشتری شما را به دیگران معرفی می کند. معرفی دهان به دهان بهترین تبلیغ است و رایگان هم هست.

وقت شناسی
وقتی قول می دهید و انجام می دهید، مشتری احساس می کند با آدم حرفه ای طرف است، نه یک کارگر موقتی. مشتری حرفه ای با آدم حرفه ای بیشتر پول خرج می کند چون خیال دارد.

توضیح فنی قابل فهم
وقتی برای مشتری توضیح می دهید دقیقا چه می کنید، چرا این نوع جوش بهتر است، کجا تقویت نیاز دارد، و چه خطری ممکن است اگر الان تعمیر نشود، مشتری به شما احترام می گذارد. احترام برابر است با قبول قیمت بالاتر.

نمایش نمونه کار
عکس کارهای قبلی، سابقه پروژه های صنعتی، سازه هایی که ساخته اید، و حتی ویدیو کوتاه از کیفیت خط جوش شما، همه اینها باعث می شود مشتری از همان اول بفهمد با یک آدم اتفاقی طرف نیست.

تمرکز روی یک حوزه مشخص
اگر بتوانید در ذهن مشتری با یک تخصص خاص گره بخورید، پول آن تخصص را می گیرید نه دستمزد ساعتی. مثلا معروف می شوید به تعمیر درب و حفاظ فوری، یا ساخت فریم سبک و بدون تاب خوردگی، یا کار روی استیل و آلومینیوم. وقتی اسم شما با یک نیاز خاص گره بخورد، شما دیگر قابل جایگزینی ساده نیستید. و کسی که قابل جایگزینی نیست، قیمت را خودش می گوید.

قدم ششم: مدیریت مالی و تبدیل درآمد به سرمایه

پول زیاد درآورد مهم است، اما پول نگه داشتن مهم تر است. خیلی از جوشکارها درآمد خوبی می گیرند ولی آخر ماه تقریبا چیزی ذخیره ندارند چون همه چیز خرج روزمره می شود یا صرف خرید ابزار بدون برنامه می شود.

برای اینکه از سطح فقط دستمزد بالا عبور کنید و وارد سطح سرمایه گذاری و ثروت شوید، این نکته ها کلیدی است:

حساب کاری را از حساب شخصی جدا کنید
یعنی پول پروژه مستقیما برود در یک حساب کاری و خرج های کار از همانجا انجام شود. قاطی شدن مخارج شخصی و کاری باعث می شود اصلا نفهمید چقدر سود کرده اید. اگر نمی دانید سودتان چند است، نمی توانید برنامه رشد بدهید.

درصد ثابتی از هر پروژه را کنار بگذارید
مثلا تصمیم بگیرید ده تا بیست درصد از هر دریافتی اصلا خرج نشود و برای خرید دستگاه بهتر یا راه اندازی کارگاه کنار گذاشته شود. این درصد باید مثل قانون غیرقابل مذاکره باشد.

ابزار را هوشمند ارتقا بدهید
گاهی یک دستگاه جوش بهتر، یک برش تمیزتر یا یک ابزار ایمنی حرفه ای هم سرعت شما را بالا می برد، هم کیفیت خروجی را بهتر می کند، هم شما را برای پروژه های سطح بالاتر آماده می کند. یعنی خرید ابزار در اینجا فقط هزینه نیست، سرمایه است. اما این خرید باید هدفمند باشد و در راستای نوع کاری باشد که می خواهید در آن پولدار شوید، نه هر ابزاری که دیدید جالب است.

در بلندمدت به فکر کارگاه یا دفتر باشید
وقتی مشتری های بزرگ تر می خواهند با شما قرارداد ببندند، داشتن یک مکان فیزیکی ثابت یعنی شما جدی هستید. حتی اگر کوچک باشد. این مکان به شما کمک می کند نیروی کمکی بگیرید و کار چند نفره انجام دهید و این یعنی درآمد شما دیگر فقط به تعداد ساعت های شخص خودتان محدود نمی شود.

سیستم سازی
وقتی کار زیاد شد، شما نمی خواهید تا آخر عمر فقط با دستکش و ماسک و دستگاه سر صحنه باشید. ثروت از جایی جدی می شود که شما پروژه را می گیرید و یک یا دو جوشکار زیر نظر شما اجرا می کنند. این لحظه نقطه جهش است. یعنی درآمد شما از یک نفر ساعت به یک تیم ساعت تبدیل می شود. اما این فقط وقتی ممکن است که شما حساب و کتاب داشته باشید، کیفیت را کنترل کنید و بتوانید به مشتری تضمین بدهید.

قدم هفتم: ایده های توسعه جانبی برای چند برابر کردن درآمد

وقتی شما به عنوان جوشکار حرفه ای جا افتادید، راه های جانبی هم باز می شود که می توانند پول اضافه بسازند و در نهایت ثروت شما را چند برابر کنند.

طراحی و ساخت سازه های سفارشی
شامل کارهای سفارشی برای ویترین مغازه ها، دکور، پایه استندهای تبلیغاتی، قفسه های صنعتی، استراکچر نمایشگاهی، قفس حیوانات خاص، حفاظ های طرح دار، نرده های خاص یا حتی مبلمان فلزی. اینها معمولا به شکل پروژه ای با قیمت ثابت فروخته می شوند که می تواند خیلی بالاتر از دستمزد جوش ساعتی باشد.

نگهداری و سرویس دوره ای
بعضی مشتری ها مثل سوله ها، کارگاه های کوچک یا ساختمان های تجاری، سازه و حفاظ و در و پنجره فلزی دارند که هر چند وقت نیاز به بازبینی و تعمیر دارد. اگر شما بتوانید با چند مشتری ثابت قرارداد سرویس دوره ای ببندید، یعنی یک ورودی درآمد تکرارشونده دارید. این درآمد تکرارشونده پایه ثروت پایدار است.

کلاس و آموزش
وقتی تجربه و اعتبار بالا رفت، شما می توانید آن مهارت را بفروشید. یعنی آموزش پایه جوشکاری برای مبتدی ها، آموزش نکات ایمنی، آموزش جوشکاری در موقعیت های خاص، یا حتی مشاوره برای راه اندازی کارگاه کوچک. این بخش شاید در ابتدا برایتان عجیب باشد، ولی در بازار واقعی کاملا انجام می شود و به خصوص برای جوشکاران با تجربه بالا بسیار پرسود است، چون زمان مستقیم جوشکاری شما را مصرف نمی کند اما همچنان برایش پول می گیرید.

فروش و تامین
شما می دانید چه قطعات یدکی، چه پروفیل، چه لولا، چه قفل و چه متریالی در بازار بهتر است. خیلی از مشتری ها نمی دانند و وقت ندارند بگردند. شما می توانید ضمن اجرای پروژه، فروش قطعه و متریال را هم خودتان برعهده بگیرید و روی آن هم سود بگیرید. یعنی به جای اینکه فقط کار جوشکاری را بفروشید، کل بسته را می فروشید.

جمع بندی مسیر پولسازی در جوشکاری

تا اینجا مسیر روشن است:

1. روی شاخه های پردرآمدتر و حرفه ای تر تمرکز کن، نه فقط کار ساده.
2. اعتبار فنی و تایید کیفیت بگیر تا بتوانی روی پروژه های بزرگ تر و پولدارتر وارد شوی.
3. به سراغ پروژه های سنگین و قراردادهای پایدار برو، نه فقط کارهای خرده و مقطعی.
4. خدمات سیار و فوری ارائه بده تا نقدینگی لحظه ای داشته باشی.
5. برند شخصی بساز تا مشتری برای تو پول بدهد نه برای یک جوشکار ناشناس.
6. مدیریت مالی داشته باش و بخشی از درآمد را به سرمایه و تیم تبدیل کن.
7. در نهایت از سطح دستمزدی خارج شو و وارد سطح کارفرمایی و قرارداد دهی بشو.

اگر این چرخه را درست طی کنی، جوشکاری فقط شغل نیست. تبدیل می شود به سکوی ثروت.

پرسش های متداول

آیا با جوشکاری معمولی ساختمان هم می شود درآمد بالا داشت؟
بله اما مشروط. اگر فقط به عنوان نیروی روزمزد در یک کارگاه کار کنید، درآمد شما محدود است. ولی اگر بتوانید کار را خودتان بگیرید، یعنی مثلا ساخت حفاظ، چهارچوب، در و پنجره، راه پله، نرده و تعمیرات فلزی ساختمان را مستقیم با صاحب کار ببندید، سود اصلی به شما می رسد نه به واسطه. حتی در کارهای ساختمانی ساده هم کسی که قرارداد را می گیرد و تحویل نهایی می دهد می تواند چند برابر نیروی صرفا اجرایی درآمد داشته باشد.

چطور می توانم قیمت کارم را بالاتر ببرم بدون اینکه مشتری را فراری بدهم؟
باید کیفیت قابل مشاهده تحویل بدهید. خط جوش تمیز، عدم تاب برداشتن قطعه، ضخامت مناسب، استحکام واقعی، رعایت ایمنی و وقت شناسی همه باعث می شود مشتری حس کند با یک حرفه ای طرف است. وقتی مشتری این حس را داشته باشد، کمتر چانه می زند و حاضر است قیمت بالاتر بدهد چون می داند کار برگشتی و دردسر بعدی ندارد.

آیا فقط مهارت فنی کافی است یا مدارک هم لازم است؟
برای کارهای خرد خانگی شاید فقط مهارت کافی باشد، اما برای کار صنعتی، خطوط لوله، مخازن حساس، سازه های تحت فشار و پروژه های بزرگ، تایید کیفیت و سابقه رسمی اهمیت زیادی دارد. کارفرمای بزرگ دنبال کسی است که اگر مشکلی پیش آمد بتواند پاسخگو باشد و نشان بدهد که کار طبق استاندارد بوده. بدون مدارک و سابقه مستند، ورود به این کارها سخت تر است.

خدمات جوشکاری سیار واقعا ارزش دارد یا فقط دردسر است؟
این خدمات ارزش بالایی دارد چون نقدینگی فوری تولید می کند. شما در نقش نیروی نجات عمل می کنید. یعنی مشتری در لحظه نیاز دارد و شما حاضر هستید در محل حاضر شوید و تعمیر کنید. این نوع سرویس به خاطر اضطراری بودنش معمولا نرخ بالاتری دارد و وفاداری مشتری را هم تضمین می کند، چون می داند فردی را دارد که در شرایط بحرانی فوری می آید.

چگونه مشتری ثابت پیدا کنم؟
سه چیز کلیدی است: یک کار تمیز و بدون برگشتی تحویل بدهید، دوم به موقع سر کار حاضر شوید و کار را تمام کنید، سوم ارتباط بعد از تحویل را قطع نکنید. یک پیام ساده بعد از چند هفته که اوضاع خوب است یا نه، برای مشتری خیلی ارزش دارد. این رفتار باعث می شود در پروژه بعدی مستقیما به شما زنگ بزند و دنبال کس دیگر نرود.

برای ثروتمند شدن در جوشکاری باید حتما کارگاه بزنم؟
نه از روز اول. شما می توانید از حالت سیار و پروژه ای شروع کنید، اما اگر قصد دارید درآمد را از سطح دستمزدی به سطح قراردادی ببرید، داشتن یک مکان ثابت در نهایت لازم می شود. حتی یک فضای کوچک که در آن بتوانید یک یا دو نفر دیگر را مدیریت کنید، شما را از حالت تک نفره به حالت تیم دار می برد. ثروت واقعی وقتی اتفاق می افتد که درآمد شما فقط به تعداد ساعت جوش زدن خودتان وابسته نباشد.

چرا مدیریت پول این قدر مهم است؟
چون خیلی ها درآمد بالا می بینند ولی هیچی پس انداز و توسعه واقعی ندارند. اگر همه پولی که می آید همان روز خرج بشود، شما فقط دارید خسته می شوید بدون اینکه آینده بسازید. جداسازی حساب کاری و شخصی، پس انداز یک درصد ثابت از هر پروژه، و خرج کردن هدفمند برای ابزار حرفه ای و فضای کار، همان چیزی است که شما را از یک جوشکار خسته به یک صاحب کسب و کار سودده تبدیل می کند.

چطور می توانم وارد کارهای بزرگ شوم وقتی هنوز اسم ندارم؟
اول باید یک رزومه کوچک بسازید که واقعی باشد. یعنی حتی اگر پروژه های کوچکتر انجام داده اید، عکس باکیفیت بگیرید، نوع فلز، نوع اتصال، زمان تحویل و رضایت کارفرما را ثبت کنید. بعد با همین سوابق سراغ پیمانکاران یا کارفرمایان بزرگ تر بروید و بگویید آماده انجام بخش مشخصی از کار هستید. کسی که منظم، وقت شناس و تمیز تحویل می دهد خیلی سریع در شبکه کاری دهان به دهان می چرخد.

بهترین زمان برای افزایش تعرفه چه موقعی است؟
وقتی دیگر مجبور نیستی برای پر کردن ساعت کارت مشتری ضعیف قبول کنی. یعنی وقتی آنقدر مشتری خوب و پروژه باکیفیت داری که وقتت پر است. در آن لحظه می توانی آرام، منطقی و حرفه ای قیمت را بالا ببری و مشتری حرفه ای هم معمولا قبول می کند چون مهم تر از قیمت پایین، خیالش از کیفیت و زمان بندی راحت است.

آیا آموزش دادن به دیگران یعنی تربیت رقیب و از دست دادن درآمد؟
نه لزوما. کسی که تو بهش آموزش می دهی اگر در نهایت زیر نظر تو یا با همکاری تو کار کند، نه تنها رقیب تو نیست بلکه ظرفیت درآمد تو را بالا می برد. وقتی تو پروژه می گیری و چند نفر دیگر با استاندارد تو کار را اجرا می کنند، سود تو از سطح دستمزدی رد می شود. این دقیقا نقطه جهش است.

نتیجه گیری

پولدار شدن با جوشکاری فقط درباره بهتر جوش زدن نیست. درباره بهتر فکر کردن است. باید از سطح یک نیروی اجرایی معمولی عبور کنید و خودتان را به عنوان یک متخصص قابل اعتماد و بعد به عنوان یک ارائه دهنده راه حل کامل معرفی کنید. تخصص در شاخه های پردرآمدتر، گرفتن تایید کیفیت، حضور در پروژه های بزرگ، خدمات سیار، ساخت برند شخصی، مدیریت مالی و بعد ساخت تیم، زنجیره ای هستند که شما را از یک جوشکار معمولی به یک صاحب کسب و کار ثروت ساز تبدیل می کنند.

به اشتراک گذاری نظرات شما

اگر جوشکار هستی یا با جوشکار همکاری کرده ای، بگو بزرگ ترین مانع پولسازی در این شغل از نظر تو چیست. مهارت فنی است یا نداشتن مشتری درست یا مشکل نقدینگی یا نداشتن نفر کمکی قابل اعتماد. همین طور اگر تجربه موفق داشتی، اینکه چطور از یک دستمزد معمولی رسیدی به قراردادهای بزرگ را تعریف کن. این تجربه های واقعی دقیقا همان چیزی است که می تواند برای بقیه مسیر را هموارتر کند.