دیسک گردن (Cervical Disc) یکی از اجزای حیاتی ستون فقرات است که نقش ضربهگیر و تسهیلکننده حرکت را ایفا میکند. با افزایش سن، حرکات نامناسب، سبک زندگی کمتحرک، آسیبدیدگی یا بیماریهای التهابی، دیسکهای گردنی میتوانند دچار تخریب تدریجی، کاهش آب میانبافتی و پارگیهای ریز شوند. این تغییرات میتواند به درد گردن، سر دردهای سرویکوژنیک، گزگز دستها و حتی محدودیت حرکتی منجر شود.
بسیاری از بیماران و متخصصان به دنبال روشهایی برای تقویت یا ترمیم غضروفهای دیسک گردن هستند. در این مسیر، قرص غضروف ساز جایگاه ویژهای پیدا کرده است. اگرچه باید تأکید کرد که هیچ دارویی قادر به بازسازی کامل دیسک نیست، اما برخی ترکیبات میتوانند روند تخریب را کند کرده، التهاب را کاهش دهند و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشند.
قرصها و مکملهای غضروفساز موجود در ایران
| نام محصول | ترکیبات اصلی | ویژگیها |
|---|---|---|
| نکستایل گلوکزامین | گلوکزامین سولفات | ساخت ایران، مناسب برای حمایت از مفاصل |
| گلوکزامین نیچرفیت | گلوکزامین + کندرویتین | کمک به انعطاف و کاهش التهاب |
| آلفلکسیل آلفا ویتامینز | گلوکزامین + کندرویتین + MSM + کلاژن | مکمل ترکیبی با اثر چندجانبه |
| فلکس اورت یوروویتال | ترکیبات چندگانه | مناسب برای سلامت مفاصل و دیسکها |
| محصولات خارجی مثل Move Free | گلوکزامین + کندرویتین | محبوب در سطح جهانی |
معرفی و بررسی قرصها و مکملهای غضروفساز برای دیسک گردن
۱. قرصهای حاوی گلوکزامین
ترکیب اصلی: گلوکزامین سولفات یا هیدروکلراید
مکانیسم: پیشساز ساخت گلیکوزآمینوگلیکانها که بخش مهمی از ماتریکس غضروف را تشکیل میدهد.
- بهبود حرکت مفصل
- کاهش التهاب مزمن
- کمک به کاهش خشکی صبحگاهی گردن
نمونهها در بازار ایران: نکستایل گلوکزامین (ایرانی)، گلوکزامین سولفات نیچرفیت (ایرانی)
احتیاط: در بیماران دیابتی و کسانی که به صدف دریایی حساسیت دارند باید با احتیاط مصرف شود.
۲. قرصهای حاوی کندرویتین سولفات
ترکیب اصلی: کندرویتین سولفات (Chondroitin Sulfate)
مکانیسم: کمک به نگهداشت آب در غضروف و افزایش خاصیت ارتجاعی آن.
- افزایش طول عمر غضروفها
- کند کردن روند فرسایش دیسک
- تسهیل حرکت مفصل گردنی
نمونهها: ترکیبی در نیچرفیت گلوکزامین + کندرویتین، موجود در محصولات خارجی مثل Move Free
احتیاط: مصرف همزمان با داروهای رقیقکننده خون میتواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
۳. مکملهای ترکیبی (گلوکزامین + کندرویتین + MSM + کلاژن)
ترکیبات: گلوکزامین، کندرویتین، MSM (متیلسولفونیلمتان)، کلاژن هیدرولیزه
- اثر چندجانبه برای کاهش التهاب و تقویت ساختار مفصل
- مناسب برای افراد با مشکلات مزمن غضروفی یا دیسک گردن
نمونهها: آلفلکسیل آلفا ویتامینز، فلکس اورت یوروویتال
احتیاط: به دلیل چند ترکیب بودن، احتمال تداخل دارویی بیشتر است و باید با پزشک مشورت شود.
۴. قرصهای کلاژن هیدرولیزه
ترکیب اصلی: پپتیدهای کلاژن نوع II (Type II Collagen)
مکانیسم: تأمین اسیدهای آمینه کلیدی برای بازسازی ماتریکس غضروف و دیسک
- بهبود خاصیت ارتجاعی بافتها
- افزایش استحکام مفصل و کاهش درد گردن
- اثر مثبت بر پوست و استخوانها همزمان
نمونهها: کپسولهای UC-II (برندهای مختلف خارجی)، مکملهای کلاژن گلد
احتیاط: مصرف طولانیمدت برای اثرگذاری ضروری است (۳ تا ۶ ماه).
۵. قرصهای امگا-۳ (EPA/DHA)
ترکیب اصلی: روغن ماهی یا روغن جلبک دریایی
مکانیسم: مهار مسیرهای التهابی (COX-2, LOX) → کاهش التهاب اطراف دیسک
- کاهش دردهای التهابی
- بهبود گردش خون ناحیه گردن
- کمک به پیشگیری از پیشرفت التهاب رادیکولار
نمونهها: کپسولهای امگا-۳ ایرانفارما، سافتژل امگا-۳ مارینوکس (آلمانی)
احتیاط: در افراد با مشکلات انعقاد خون باید با احتیاط مصرف شود.
۶. قرصهای گیاهی و آنتیاکسیدانی (کورکومین و …)
ترکیب اصلی: عصاره زردچوبه (Curcumin)، اغلب همراه با پیپرین
- ضدالتهاب طبیعی
- کاهش دردهای گردنی و مفصلی
- حمایت از اعصاب اطراف دیسک گردن
نمونهها: کپسول Curcumin C3، مکملهای زردچوبه زردبند
احتیاط: در بیماران با مشکلات گوارشی (زخم معده) باید با احتیاط مصرف شود.
۷. ویتامینها و مواد معدنی کمکی
- ویتامین D: برای سلامت استخوانها و پشتیبانی از دیسکها
- ویتامین C: ضروری برای سنتز کلاژن
- منیزیم: کاهش اسپاسم و گرفتگی عضلات گردن
- کلسیم: تقویت استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان
اینها اغلب به صورت مکملهای جداگانه یا در مولتیویتامینها عرضه میشوند.
توصیههای کاربردی برای بیماران دیسک گردن
- مصرف طولانیمدت: مکملها معمولاً در مدت کوتاه اثر چشمگیر ندارند؛ حداقل ۳–۶ ماه مصرف لازم است.
- ترکیب با درمانهای غیردارویی: فیزیوتراپی، تمرینات اصلاحی و تغییر سبک زندگی باید همزمان انجام شوند.
- پرهیز از خوددرمانی: انتخاب نوع و دوز باید با مشورت پزشک انجام شود.
- پیگیری پزشکی: در صورت بروز علائمی مانند ضعف دستها، بیحسی یا درد شدید، مصرف مکمل کافی نیست و باید ارزیابی تخصصی انجام شود.
جمعبندی
برای دیسک گردن، مکملهای غضروفساز متنوعی وجود دارند:
- گلوکزامین و کندرویتین برای تقویت غضروف
- کلاژن برای بازسازی ساختار بافتی
- امگا-۳ و کورکومین برای کاهش التهاب
- مولتیویتامینها برای حمایت عمومی
بهترین قرص غضروفساز بستگی به شرایط فردی دارد، اما در بیشتر بیماران مکملهای ترکیبی بیشترین اثر حمایتی را دارند.