پاسخ فعالیت درس ۵ جغرافیا (۲) پایه یازدهم انسانی : برای مشاهده گام به گام سوالات درس «نواحی زیستی» در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.
مطلب پیشنهادی: جواب فعالیت های درس چهارم جغرافیا یازدهم انسانی
جواب فعالیت صفحه ۵۳ درس ۵ جغرافیا یازدهم انسانی
۱- یکی از چهار محیط کره زمین، زیست کره (بیوسفر) است که موجودات زنده را شامل می‌شود. تصویر (۱) را مشاهده کنید و درباره اجزای زیست کره، یعنی گیاهان، جانوران و انسان، به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) کدام یک از این اجزا، نقش اساسی تری در حیات و بقای زیست کره دارد؟ چرا؟
گیاهان، زیرا گیاهان با عمل نور ساخت (فتوسنتز) غذا می سازند و اکسیژن آزاد می کنند و گیاهخوارن و گوشتخواران از جمله انسان برای ادامه حیات به آن وابسته‌اند.
ب) کدام یک از این اجزا، بیشترین وابستگی را به محیط طبیعی زندگی خود دارد و قادر به تغییر دادن محیط نیست؟
جانوران، زیرا از نظر غذایی وابسته به گیاهان هستند و از نظر غذایی وابسته اند.
پ) کدام یک از این اجزا، از آغاز آفرینش زیست کره بیشترین تغییر را در آب کره، سنگ کره و هواکره به وجود آورده است؟
انسان، زیرا از طریق ساخت ابزار و پیشرفت فناوری فضاهای مختلفی زندگی در کره زمین را به شدت تغییر داده است.
ت) تصویر ۲، یک عضو زیست کره را در تعامل با محیط نشان می‌دهد؛ از این تصویر چه می‌فهمید؟
گیاهان که مهم ترین بخش زیست کره هستند برای حیات و زندگی با هواکره، سنگ کره و آب کره ارتباط متقابل دارند.
ث) هر یک از موارد زیر را با ذکر مثال توضیح دهید.
رابطه متقابل زیست کره و هواکره : گیاهان، حیوانات و انسان ها (جانداران) برای بقای خود به جو وابسته هستند و همچنین گازهای خاصی مانند اکسیژن و دی اکسید کربن را در اتمسفر آزاد می کنند.
رابطه متقابل زیست کره و آب کره : بدون آب، موجودات زنده نمی توانند زنده بمانند. گیاهان و حیوانات برای رشد به آب نیاز دارند. آب‌ها با تعدیل آب و هوای زمین در زندگی موجودات زنده نقش دارند.
رابطه متقابل زیست کره و سنگ کره : زیست کره برای رشد و بقا به خاک و سنگ وابسته است و سنگ کره بستری را برای رشد گیاهان و سایر موجودات زنده فراهم می کند و گیاهان از فرسایش خاک و سنگ جلوگیری کرده و از آن محافظت می کنند.
۲- نور خورشید چه نقشی در حیات روی سیاره زمین دارد؟
نور خورشید نقش مهمی در رشد و بقا دارد. نور خورشید فتوسنتز و تولید غذا را برای گیاهان امکان پذیر می کند و سایر موجودات زنده مانند گیاه خواران، گوشتخواران و انسان به طور مستقیم و غیرمستقیم برای بقا به گیاهان وابسته هستند.
جواب فعالیت صفحه ۵۶ جغرافیا یازدهم انسانی
دانسته‌های خود را بیازمایید.
الف) در جغرافیای پایه نهم با انواع زیست‌بوم‌ها و ویژگی‌های آنها آشنا شده‌اید. اکنون هر یک از تصاویر زیر را با توجه به راهنمای نقشه قبل نام‌گذاری کنید.
ب) پوشش گیاهی غالب و دو جانور از هر زیست‌بوم را نام ببرید.
در تایگا جنگل های صنوبر و کاج و انواع خرس و گرگ و… زندگی می کنند. در ساوان انواع گوزن و آهو و فیل در جنگل های بارانی استوایی انواع درخت میوه و موز و نارگیل و انواع میمون ها زندگی می کنند. در نواحی کوهستانی نقاط مختلف کره زمین انواع گیاهان و جانوران زندگی می کنند.
پ) رابطه عرض جغرافیایی را با انواع زیست بوم ها توضیح دهید. با حرکت از مدار استوا به سمت مدار رأس السرطان و رأس الجدی و ناحیه قطبی چه تغییری در نوع و تراکم پوشش گیاهی پدید می آید؟
عرض جغرافیایی با اقلیم و نوع بوم سازگان ارتباط دارد، در اطراف خط استوا زیست بوم جنگل های استوایی قرار دارد. در اطراف مدار راس السرطان زیست بوم بیابانی قرار دارد، در اطراف مدار قطبی زیست بوم جنگل های تایگا قرار دارد.
ت) انبوه ترین و متراکم ترین پوشش گیاهی در کدام زیست بوم وجود دارد؟ فقیرترین پوشش گیاهی در کدام زیست بوم ها مشاهده می شود؟ چرا؟
انبوه ترین و متراکم ترین پوشش گیاهی در زیست بوم جنگل های استوایی وجود دارد به دلیل بارش زیاد و دمای یکنواخت در استوا فقیرترین پوشش گیاهی در زیست بوم بیابانی است به دلیل شرایط نامناسب طبیعی مانند بارش کم و خشکی هوا.
ث) درختان در جنگل های مناطق معتدل و تایگا چه فرقی با هم دارند؟ چرا؟
درختان جنگل های مناطق معتدل معمولا پهن برگ اند و درختان جنگل های تایگا سوزنی برگ اند.
ج) آیا همه زیست بوم ها در همه قاره ها وجود دارند؟ توضیح دهید.
همه زیست بوم ها در همه قاره ها وجود ندارد. مثلا در آفریقا زیست بوم جنگل های تایگا وجود ندارد و در قاره اروپا زیست بوم جنگل های استوایی وجود ندارد.
جواب فعالیت صفحه ۵۷ جغرافیا یازدهم انسانی
۱- با توجه به نمودار، بگویید کدام زیست‌بوم بیشترین میزان تولید مواد آلی و کدام زیست بوم‌ها کمترین میزان را تولید می‌کنند. چرا؟
بیشترین: اکوسیستم جنگل های بارانی استوایی به دلیل دمای بالا و دائمی و رطوبت و بارندگی زیاد در طول سال امکان رشد گیاهان زیاد است و بیشترین تعداد و تنوع گیاهان را می توان در این منطقه یافت.
کمترین: به دلیل بارندگی بسیار کم و تبخیر شدید و دامنه وسیع نوسانات دما، پوشش گیاهی بیابان احتمال رشد کمتری دارد.
۲- با توجه به نمودار، توضیح دهید چرا جنگل‌های بارانی استوایی، مهم‌ترین زیست‌بوم و ذخیرهٔ زیستی سیارهٔ زمین محسوب می‌شود.
زیرا این اکوسیستم بیشتر ترکیبات آلی و زیست توده را تولید می کند. این بزرگترین تولید کننده اکسیژن در جهان است که مورد نیاز انسان و حیوانات است. متنوع‌ترین و انبوه ترین پوشش گیاهی جهان را در خود جای داده است و در حفظ زندگی و بقای نسل جانداران در سیاره زمین نقش اساسی دارد.
جواب فعالیت صفحه ۶۳ جغرافیا یازدهم انسانی
۱- الف) روی یک برگه جدولی بکشید و قابلیت‌ها و محدودیت‌های سه محیط ساحل، بیابان و کوهستان را در ستون‌های جداگانه بنویسید.
| ناحیه | قابلیت‌ها | محدودیت‌ها |
| ساحل | ماهیگیری و مشاغل مربوط به صید، گردشگری، انرژی حاصل از امواج و جزر و مد، فعالیت‌های بازرگانی، بنادر و مشاغل وابسته به آن | بالا آمدن سطح آب دریا و تهدید بنادر، طوفان‌ها، سونامی و…، آلودگی سواحل در اثر عوامل مختلف |
| بیابان | گردشگری، انرژی خورشیدی و معادن مناسب برای تحقیقات نجومی | کمبود آب و خاک برای کشاورزی، حرکت ماسه‌های روان، فرسایش خاک و شرایط نامناسب برای سکونت و فعالیت انسان مانند کمبود آب |
| کوهستان | تنوع زیستی و فرهنگ بومی، دامنه‌های مناسب پرورش دام، جاذبه‌های گردشگری، معادن و تأمین منابع آب شیرین | شرایط سخت طبیعی مانند سرمای شدید، مشکل بودن حمل و نقل و احداث راه‌ها، منطبق بودن نواحی کوهستانی روی گسل‌ها، آتشفشان‌ها و زمین‌لرزه وشیب زمین و محدودیت خاک |
ب) در یک جدول دیگر حداقل سه راهکار برای حفاظت از هر یک از این محیط‌ها بنویسید.
ساحل:
۱- پاکسازی سواحل از انواع آلودگی‌ها
۲- زهکشی اراضی ساحلی
۳- ساخت موج شکن و دیواره‌های دریایی
بیابان:
۱- کاشت گیاهان سازگار و مقاوم
۲- مقابله با برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی
۳- مالچ پاشی برای تثبیت ماسه‌ها
کوهستان:
۱- حفاظت از تنوع زیستی و حیات وحش
۲- پاکسازی کوهستان ها از آلودگی‌ها
۳- کشت گیاهان بر روی دامنه‌ها برای جلوگیری از فرسایش خاک
۲- الف) علل گسترش بیابان‌ها چیست؟
خشکسالی و گرم شدن هوا و کاهش بارندگی، حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در مناطق خشک و بهره برداری بیش از حد از آب های زیرزمینی، از بین رفتن پوشش گیاهی مانند کندن بوته ها و…
ب) چند گیاه سازگار با نواحی بیابانی برای مقابله با فرسایش خاک نام ببرید.
بَنه، کُنار، اُکالیپتوس، اَقاقیا، گَز، اِشلُن، خارشتر
پ) به نظر شما، از کدام قابلیت بیابان می‌توان برای حل مشکل تامین سوخت ساکنان این ناحیه به جای کندن بوته‌ها استفاده کرد؟ انرژی خورشیدی
۳- چرا سواحل نسبت به بیابان‌ها و کوهستان‌ها جمعیت بیشتری را در خود جای داده‌اند؟
آب و هوای مساعد، خاک و دشت حاصلخیز، شیب ملایم، دسترسی به تجارت و بازرگانی دریایی، حمل و نقل دریایی، ماهیگیری و فعالیت های مرتبط.
۴- الف) کدام قابلیت محیطی در هر سه محیط ساحل، بیابان و کوهستان وجود دارد؟ گردشگری و تولید انرژی
ب) کدام راهکار حفاظتی در هر سه محیط به کار گرفته می‌شود؟ کشت گیاهان و جلوگیری از آلودگی و پاکسازی محیط
۵- با مراجعه به قرآن کریم، ترجمه آیاتی را که در این درس نوشته شده کامل کنید و تفسیر آن را جست‌وجو کنید و در کلاس ارائه دهید.
در آن کوه‌‌های استوار و بلندی قرار دادیم و آبی گوارا به شما نوشاندیم… (سوره مرسلات، آیه ۲۷)
تفسیر: این کوه‌ها که سر به آسمان کشیده، و ریشه‌های آن به یکدیگر پیوسته است از یک‌سو همچون زرهی زمین را در بر گرفته و در برابر فشار داخلی و فشارهای ناشی از جزر و مد خارجی حفظ می‌کند، و از سوی دیگر طوفان‌ها و بادهای عظیم را کنترل می‌کند و به این ترتیب از جهات مختلف به اهل زمین آرامش می‌بخشد.
آبی که هم برای شما گوارا و مایه حیات است و هم برای حیوانات شما و زراعت‌ها، و مهم‌ترین ذخایر آبی انسانها را تشکیل می‌دهد.و آن خدایی است که دریا را برای شما مُسخّر کرد تا از گوشت تازه (ماهیان حلال) آن تغذیه کنید و … (سوره نحل، آیه ۴)
خداوند دریا را برای انسانها مسخر کرد تا هم از آن تغذیه کنند و هم به فعالیت‌های بازرگانی بپردازند و علاوه بر آن با احداث نیروگاه‌های بادی می‌توان انرژی لازم را تأمین کرد و در جهت توسعهٔ اقتصادی کشور و هم می‌تواند جنبه‌ٔ گردشگری برای انسانها که توسعه را رغم می‌زند، داشته باشد.
همچنین بخوانید:
جواب فعالیت های درس سوم جغرافیا یازدهم انسانی
جواب فعالیت های درس دوم جغرافیا یازدهم انسانی
جواب فعالیت های درس اول جغرافیا یازدهم انسانی
✅ به پایان جواب فعالیت های درس پنجم جغرافیا یازدهم انسانی رسیدیم، اگر دیدگاهی در این رابطه داشتید حتما آن را از بخش نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
