حمله به تاسیسات نفتی عربستان؛آرامکو زیر موشک پهپاد های یمن

پهپادهای انصارالله یمن در پاسخ به حملات چند سال اخیر عربستان، غول نفتی سعودی و نبض اقتصاد ریاض یعنی تاسیسات نفتی آرامکو در ظهران را هدف قرارداد و ظرف مدت کوتاهی تولید نفت عربستان را به نصف رساند. این حملات هم‌ آسیب پذیری سعودی‌ها را نشان داد و هم ثابت کرد یمنی‌ها در دفاع از خود چندان دست بسته نیستند. با خبر ویژه ماگرتا همراه باشید.

بامداد روز شنبه ۲۳ شهریور رسانه‌های خبری عربستان از وقوع آتش سوزی در دو پالایشگاه شرکت نفت آرامکو در شهرهای «بقیق» و «هجره حُریص» در شرق این کشور خبر دادند. ساعاتی بعد «یحیی سریع» سخنگوی انصارالله یمن در گفت و گو با شبکه تلویزیونی المسیره، ضمن بر عهده گرفتن مسئولیت این حمله اعلام کرد: در صورتی که عربستان به تجاوز و محاصره خاک این کشور ادامه دهد، اهداف و رشته عملیات بعدی یمنی‌ها روز به روز گسترده‌تر و دردناک‌تر خواهد بود؛ تا جایی که ریاض چاره ای جز توقف تجاوزهای خود نداشته باشد.»

با آغاز به کار بازار‌های نفت و دو روز پس از حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی که تولید نفت این کشور را دچار اختلال جدی کرده، گزارش‌ها حاکی از افزایش ۲۰ درصدی قیمت هر بشکه نفت خام و احتمال بالاتر رفتن بهای نفت است.

به گزارش فرارو به نقل از بی بی سی، حملات روز شنبه به تاسیسات نفت عربستان عرضه بیش از ۵ درصد نفت جهانی را مختل کرده است.

بهای نفت در حال حاضر به بالاترین حد در چهار ماه گذشته رسیده است.

در آغاز معاملات امروز بهای نفت خام برنت بیش از ۲۰ درصد جهش کرد درحالی که بهای نفت غرب تگزاس، دیگر شاخص مهم جهانی، ۱۵ درصد جهش کرد.

پس از اعلام دستور رئیس جمهور آمریکا برای آزاد کردن ذخایر استراتژیک نفتی این کشور بها تا حدودی کاهش یافت.

گفته می‌شود بازگشت تاسیسات آسیب دیده عربستان به روند تولید عادی ممکن است هفته‌ها وقت ببرد.

بامداد شنبه ۱۴ سپتامبر در دو حمله جداگانه، پالایشگاه بقیق و پس از آن در میدان نفتی حقل خریص هدف حمله قرار گرفتند.

پس از حملات وزیر نفت عربستان تایید کرده است که در نتیجه این حملات تولید ۵ میلیون ۷۰۰ هزار بشکه نفت این کشور دچار اختلال شده است.

حوثی‌های یمن اعلام کردند با ۱۰ پهپاد حملات سنگینی را علیه تاسیسات نفتی اصلی عربستان صورت داده‌اند.

در نخستین واکنش‌های داخلی، «عبدالعزیز بن سلمان» وزیر انرژی عربستان ضمن تایید کاهش ۵۰ درصدی تولید نفت این موضوع را موقتی دانست و گفت: آرامکو در حال ارزیابی اثرات این حمله بوده و در ۴۸ ساعت آینده اطلاعات متعاقبا اعلام می‌شود و شرکت در حال ارزیابی انفجار هاست. در حالی که مقامات عربستان سعودی در شوک این اقدام به سر می‌بردند، مقامات آمریکا در ادعاهایی موهوم ایران را عامل این حملات دانسته و یکی پس از دیگری واکنش نشان دادند.

ابتدا «دونالد ترامپ» در گفت و گو با محمد بن سلمان این حملات را محکوم کرد و پس از او «مایک پومپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در توییتر خود نوشت: [su_quote]«تهران در پشت حدود ۱۰۰ حمله به عربستان سعودی قرار دارد، این در حالی است که روحانی و ظریف وانمود می‌کنند در حال توسل به دیپلماسی هستند. در میانه تمام درخواست‌ها برای کاهش تنش، ایران اکنون حمله بی‌سابقه‌ای به منبع تامین انرژی جهان انجام داده است. هیچ مدرکی و نشانه‌ای در دست نیست که این حملات از یمن صورت گرفته است.»[/su_quote]

این اما آغاز ادعاهای بی‌اساس مقامات آمریکایی بود. «لیندسی گراهام» سناتور تندرو و جمهوری خواه آمریکا در پی حمله پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان مدعی شد ایران قصد ویرانی خاورمیانه را دارد و باید علیه جمهوری اسلامی اقدامات تلافی جویانه انجام داد.

 این ادعاهای موهوم موجب انتقاد «کریس مورفی» عضو کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده شده. او موضع وزیر امورخارجه آمریکا را ساده انگارانه دانسته و اظهار داشت: «این ساده‌انگاری فاقد حس مسئولیت است و داخل شدن در جنگی بی‌مفهموم که [به ما تحمیل نشده بلکه] ناشی از انتخاب خود ماست. سعودی‌ها و حوثی‌ها در جنگ هستند. سعودی‌ها به حوثی‌ها حمله می‌کنند و حوثی‌ها هم با حمله پاسخ می‌دهند. ایران از حوثی‌ها حمایت می‌کند و یک بازیگر بد است، ولی به این سادگی هم نیست که حوثی‌ها=ایران.»

یک روز پس از حمله پهپادی انصارالله یمن به عربستان، محمد جواد ظریف در پاسخ به ادعاهای آمریکا علیه ایران در پیامی توییتری نوشت: «آمریکا و مشتریان تسلیحاتی‌اش به این توهم که برتری تسلیحاتی به پیروزی در جنگ منجر می‌شود، در یمن گرفتار شده‌اند. متهم کردن ایران به این فاجعه پایان نمی‌دهد. پذیرفتن پیشنهاد ۱۵ آوریل ایران به جنگ خاتمه و باعث گفت‌وگوی احتمالی می‌شود.»

 سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امورخارجه هم به مقامات‌آمریکایی یادآورشد:  سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران به دروغ حداکثری تبدیل شده است. موسوی تنها راه حل ایجاد آرامش در منطقه و پایان دادن به بحران بی حاصل در یمن را توقف حملات و تجاوزات ائتلاف سعودی، قطع کمک‌های سیاسی و تسلیحاتی کشورهای غربی به متجاوزین و تلاش برای یافتن راه حل های سیاسی دانست.

رویترز به نقل از «شیلین هینز» سخنگوی وزارت انرژی آمریکا از اعلام آمادگی کاخ سفید برای جبران هرگونه اختلال در بازار نفت خبر داده و به نقل از وی نوشته است: «ریک پری، وزیر انرژی آماده است تا در صورت لزوم از منابع نفتی استراتژیک نفت کشور برداشت کرده تا از هرگونه اختلال در بازارهای نفت در نتیجه این اقدام جلوگیری شود.» آژانس بین المللی انرژی هم شنبه در توییتی اعلام کرد با مقامات سعودی و سایر کشورهای بزرگ تولید کننده نفت در تماس است و هم اکنون نیازهای بازار به خوبی تامین می‌شود.

ظهران شهری در شرق عربستان و مرکز بزرگترین پالایشگاه‌های نفت جهان است و منطقه بقیق در ۶۰ کیلومتری جنوب این شهر مرکز تاسیسات نفتی شرکت آرامکو. این گزاره‌ها به تنهایی اهمیت حمله پهپادی انصارالله یمن را نشان می‌دهند اما موضوع زمانی مهم‌تر می‌شود که به فاصله چند ساعت خبرگزاری‌های جهان از توقف تولید ۵ میلیون بشکه نفت در این مناطق خبر می‌دهند.

رویترز و بلومبرگ اعلام می‌کنند حملات پهپادی  یمنی‌ها به تاسیسات نفتی آرامکو تولید و صادرات نفت این کشور را به شدت مختل کرده است. خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع مطلع گزارش می‌دهد که این حملات باعث شده تولید نفت عربستان سعودی پنج میلیون بشکه در روز کاهش یابد و تقریبا به نصف برسد.

اهمیت این حمله بیشتر هم می‌شود اگر بدانیم نبض اقتصاد عربستان سعودی در ظهران و بقیق می‌تپد و این منطقه با تولید روزانه ۷ میلیون بشکه نفت مهمترین منبع درآمد ریاض و قدرت نمایی پادشاه عربستان در خریدهای میلیاردی سلاح است.

مقامات آرامکو این منطقه را بزرگ ‌ترین مرکز پالایش و فرآوری نفت جهان معرفی می‌کنند، ذخایر میادین نفتی در این منطقه را ۲۰ میلیارد بشکه تخمین می‌زنند. آسوشیتدپرس هم اعلام می کند این تاسیسات در ماه ژوئیه روزانه ۹ میلیون ۶۵۰ هزار بشکه نفت تولید کرده است.

حمد بن سلمان ولیعهد سعودی در واکنش به حمله پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به دو پالایشگاه بقیق و خریص در عربستان گفت که “قادر است” تا با آنچه به زعم خود “تجاوزگری تروریستی” خواند، مقابله کند.

محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در جریان تماس تلفنی محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی با وی “بر قدرت عربستان در مقابله با این تجاوزگری تروریستی و برخورد با آن” تاکید کرد.

این در حالی است که عربستان از بیش از چهار سال پیش تجاوزی تمام عیار را علیه یمن به راه انداخته است و ارتش و کمیته‌های مردمی یمن نیز به این تجاوزگری و کشتار عربستان در چارچوب دفاع از خود پاسخ می‌دهند.

به نوشته خبرگزاری عربستان، محمد بن زاید در این تماس تلفنی بر حمایت امارات از عربستان در برابر آنچه آن را خدشه به امنیت این کشور خواهند، تاکید کرد.

این اولین واکنش بن سلمان به حملات پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به تاسیسات نفتی بقیق و خریص عربستان است.

این حملات باعث شد تا تولید نفت عربستان به میزان 50 درصد کاهش یابد و به گفته منابع خبری، بازسازی تاسیسات نفتی عربستان چند هفته زمان خواهد برد.

پومپئو روز شنبه مدعی شد: ایران تا به حال صد حمله به عربستان انجام داده و هیچ نشانه‌ای نیست که حمله دیروز از خاک یمن انجام شده باشد.

ایران اما روزگذشته این موضوع را تکذیب و آمریکا را به دروغگویی متهم کرده است. در همین حال دولت عراق تکذیب کرده است که این حملات از خاک این کشور انجام شده است.

به گزارش رویترز پیشتر بعضی رسانه‌های عراقی گزارش داده بودند که حمله شنبه از عراق انجام شده است که با کویت هم مرز است.

روز یکشنبه یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشد در گفتگو با خبرگزاری رویترز مدعی شد که ابعاد و دقت حملات به تاسیسات نفتی عربستان سعودی حکایت از آن دارد که از نه طرف جنوب یعنی یمن، بلکه از طرف غرب-شمال غربی انجام شده است.

این مقام مدعی: “شکی نیست که ایران مسئول این حمله است. هر طور که ماجرا را می‌شکافید، گریزی از این (تعبیر) نیست. نامزد دیگری وجود ندارد. شواهد هیچ جهت دیگری جز مسئولیت ایران را نشان نمی‌دهد. “

مقام آمریکایی به رویترز گفت: مقام‌های سعودی گفته اند شاهد نشانه‌هایی از برخورد موشک‌های کروز به این تاسیسات بوده اند.

دولت آمریکا در حال انتشار تصاویر ماهواره‌ای است که مقام‌ها می‌گویند حداقل ۱۹ نقطه محل اصابت مهمات در دو تاسیسات انرژی عربستان سعودی را نشان می‌دهد.

به گفته این مقام‌ها همچنین دستگاه‌هایی که ظاهرا در این حمله به مقصد نرسیده جمع آوری شده و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و عربستان در حال تحلیل آن‌ها هستند.

همزمان رویترز گزارش می‌دهد که کویت در حال تحقیق درباره رویت پهپاد در آسمان این کشور است.

اظهارات مقامات آمریکایی در حالی مطرح می‌شود که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در پیامی توییتری در واکنش به ادعای پمپئو علیه ایران مبنی بر اینکه حمله به مجموعه پالایشگاهی شرکت آرامکو کار ایران بوده، نوشت: مایک پمپئو که در «فشار حداکثری» شکست خورده است، به «دروغ حداکثری» روی آورده است.

ظریف در ادامه گفت: آمریکا و مشتریانش به دلیل این توهم که برتری تسلیحاتی به پیروزی نظامی منجر خواهد شد، در یمن گیر افتاده‌اند.

وی افزود: مقصر دانستن ایران، به فاجعه خاتمه نخواهد داد. پذیرفتن طرح پانزدهم آوریل ما برای پایان دادن به جنگ و آغاز مذاکرات ممکن است به آن پایان دهد.