هر آنچه که باید در مورد زبان بدن بدانید!

زبان بدن مجموعه ای از روش های غیرکلامی شامل ارسال و دریافت سیگنال های بدون کلام می باشد که ما با آن نظرات و احساسات واقعی خود را نشان می دهیم. شناخت و استفاده درست از زبان بدن به شما این امکان را می‌دهد که منظور واقعی‌تان را به فرد مقابل برسانید و تعامل با دیگران را به یک تجربه‌ی آسان و لذت‌بخش تبدیل کنید و در اصل باعث می‌شود یک ارتباطات خوب که پایه و اساس رابطه‌های موفق می باشد را تجربه کنید.

زبان بدن در متن زندگی ما قرار دارد، از ارتباطات روزانه ی ساده تا مذاکرات پیشرفته نتایجی که ما به دست می آوریم را تحت تاثیر قرار می دهد. با یادگیری زبان بدن می توانیم کنترل بیشتری روی پیامی که می خواهیم ارسال کنیم داشته باشیم و پیام ها و رفتارهای دیگران را بهتر شناسایی کنیم. برای مثال می توانیم با یادگیری این اصول و قواعد در هنگام صحبت با تکنیک های زبان بدن کلام خود را تایید کنیم که این کار در اثر بخشی کلام ما تاثیرگذار است. اما زبان بدن اهمیت های مهم تری هم دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

عاملی جهت افزایش دقت یا خطا در ارتباطات

ما انسان‌ها عادت داریم که از زبان بدن  به عنوان شواهد مکمل در تفسیر پیامهای کلامی استفاده کنیم که این کار می‌تواند به افزایش دقت پیام کمک کند. به عنوان مثال وقتی با دوست خود شوخی می‌کنید ممکن است با دست گذاشتن بر روی شانه‌ اش، کمک کنید که او بیش از پیش مطمئن شود که با یک شوخی مواجه است و نه یک پیام جدی. اما سمت دیگر ماجرا هم این می باشد که اگر از برخی پیش‌فرض‌های رایج درباره‌ی زبان بدن آگاهی نداشته باشیم ممکن است ناخواسته پیامی به طرف مقابل ارسال کنیم که به هیچ وجه مد نظر ما نبوده است. مثلا وقتی مدیر در حال گلایه از ماست به چشمان او خیره می‌شویم که این خیره شدن ممکن است به عنوان خیره‌سری و سماجت، یا شرمنده نبودن ما تفسیر شود.

تقدم زبان بدن بر ارتباط کلامی در دیدارها و جلسات

شاید به این نکته توجه کرده‌اید که وقتی فردی را در یک مهمانی ، خیابان و محیط کار می‌بینید ارتباط غیرکلامی( نحوه حرکت کردن ، حالت چهره هنگام نگاه کردن و میل یا بی میلی او به دست دادن ) در قالب زبان بدن ، پیش از ارتباط کلامی آغاز می‌شود و بعد از رد و بدل شدن تمام این پیام‌ها و شکل‌گیری پیش فرض‌های ارتباطی تازه نخستین ارتباط کلامی شکل می‌گیرد. بنابراین می‌توان گفت ارتباط غیرکلامی و به طور خاص زبان بدن در ابتدای یک گفتگو می‌تواند بر تمام آن گفتگو سایه بیندازد.

اهمیت و ضرورت در مذاکره

اهمیت زبان بدن در مذاکره از آنجا ریشه می‌گیرد که ما انسانها، عموماً هنگام مشاهده تناقض بین زبان بدن و گفتار طرف مقابل، ترجیح می‌دهیم به زبان بدن او اعتماد کنیم.

هم‌چنین بخوانید : ۲۵ راهکار موفق در رهبری کسب و کار که تا حالا نشنیده اید

در این بخش از مقاله ماگرتا ۱۷ مورد از مفیدترین یافته‌ها را برای شما ارایه می‌کند که از مجله Psychology Today الهام گرفته شده است.

1- دست‌ به سینه بودن نشانه داشتن حالت تدافعی است

 دست‌به‌سینه بودن اکثرا نشانه بر بسته بودن فرد می باشد اما گاهی افراد به هنگام سرما یا زمانی که صندلی جایی برای گذاشتن دست‌ها ندارد، دست‌به‌سینه می‌نشینند. بنابراین قبل از تصمیم‌گیری یا تغییر استراتژی بر اساس این نوع رفتارها، محیط را در نظر بگیرید و زود قضاوت نکنید.

2- بالا انداختن شانه‌ها حاکی از عدم آگاهی فرد از اوضاع است

انسان‌ها گاهی شانه‌هایشان را بالا می‌اندازند و این شانه بالا انداختن نمونه‌ی خوبی از یک حرکت بین‌المللی است که نشان می‌دهد فرد متوجه نمی‌شود چه می‌گویید. شانه بالا انداختن، حرکتی است که سه قسمت دارد. باز کردن دست و نشان دادن کف دست، به این معنی که هیچ‌چیز در دست‌ها مخفی نشده است؛ بالا بردن شانه‌ها برای محافظت از گلو در برابر حمله؛ و بالا بردن ابروها که این نیز یک نشانه بین‌المللی حاکی از مطیع و تسلیم بودن است.

3- بالا بردن ابروها اغلب نشانه ناراحتی است

تعجب و ترس باعث می شود که افراد از روی ناراحتی ابرو‌هایشان را بالا ببرند. بنابراین اگر کسی هنگام نظر دادن درباره لباس یا مدل موی شما ابروهایش را بالا ببرد احتمالا تعریف و تمجیدهایش صادقانه نیست.

4- نگاه طولانی‌مدت به چشم‌های شما نشانه دروغ می‌ باشد

بعضی از افراد هنگامی که سعی دارند دروغی بگویند برای آنکه طرف مقابل فکر نکند که آن‌ها نمی‌توانند در چشم‌هایشان نگاه کنند، عمدا برای مدت طولانی‌تری در چشم‌های طرف مقابل خیره می‌شوند، و این کار آن‌ها کمی ناخوشایند است. حتی ممکن است کاملا ثابت بایستند و پلک نزنند.

5- اگر کسی همراه شما خندید نشانه علاقه مندی می باشد

اگر شوخی انجام دادید و طرف مقابل آن را پذیرفت و خندید، احتمالا به شما علاقه‌مند است. روانشناسان تکاملی نظریه ای دارند که می گوید شوخی کردن نقشی حیاتی در رشد و توسعه‌ی انسان دارد و روشی برای نشان دادن تمایل به برقراری رابطه، اعم از رابطه دوستانه معمولی یا رابطه عاشقانه است.

6- داشتن نوسان صدا، احتمالا موضوع برای طرف مقابل جذابیت دارد

وقتی یک گفتگو آغاز می‌شود زنانی که به موضوع علاقه‌مند هستند از لحن آهنگین استفاده می‌کنند، درحالی‌که مردان صدایشان را یک اکتاو پایین می‌آورند.

7- نشان دادن کف دست‌ها، از دیرباز نشانه صداقت بوده است

شاید تا به‌ حال متوجه این موضوع شده باشید که وقتی کسی در دادگاه قسم می‌خورد که حقیقت را بگوید یک دستش را روی یک کتاب مقدس می‌گذارد و دست دیگرش را بالا می‌برد و کف دستش را به‌سوی طرف مقابل می‌گیرد. به گفته باربارا و آلن پیز در کتاب «تعاریف زبان بدن»، باز کردن کف دست در سرتاسر تاریخ غرب نشانه «حقیقت، صداقت، تبعیت و تسلیم» بوده است.
همان‌طور که سگ موقع تسلیم شدن یا اطاعت کردن، گلویش را نشان می‌دهد، انسان‌ها نیز از کف دست‌هایشان برای نشان دادن تسلیم و نداشتن سلاح استفاده می‌کنند.

8- لبخندهای ساختگی را می توان با توجه به خطوط و چین‌های دور چشم تشخیص داد

زمانی که فردی از روی شادمانی می‌خندد کناره‌های چشم‌های او چین می‌خورد درحالی‌که وقتی تصنعی لبخند می‌زند این خطوط تغییری نمی‌کنند. اگر شخصی که ناراحت است بخواهد تظاهر به خوشحالی کند، هنگام لبخند زدن، چین‌وچروکی دور چشم‌های او نخواهید دید. به همین دلیل است که عکس‌های خانوادگی اغلب ماهرانه و طبیعی به نظر نمی‌رسند.

9-  بی‌ثباتی پا، بی‌ثباتی درون افراد است

پاها، بزرگ‌ترین اندام بدن هستند، بنابراین وقتی تکان می‌خورند، بعید است طرف مقابل متوجه نشود. پای بی‌قرار و بی‌ثبات، نشانه نگرانی و ناراحتی است.

10- انداختن یک پا روی پای دیگر، نشانه مقاومت و عدم پذیرش است و در مذاکرات نشانه خوبی نیست

از دیدگاه روانشناسی، روی هم انداختن پاها نشان می‌دهد که فرد از نظر ذهنی، عاطفی و فیزیکی، بسته است و بنابراین کمتر احتمال دارد که در مذاکره تسلیم شود.

11- حالت گسترده و با اقتدار، نشانه رهبری است

بعضی از نشانه‌ها و رفتارها هستند که خواه ذاتی و خواه اکتسابی، افراد از آن‌ها استفاده کرده تا حس رهبری خود را نشان دهند یا حداقل سعی کنند دیگران را نسبت به توانایی رهبری خود متقاعد کنند. برخی از این رفتارها عبارت‌اند از صاف ایستادن، راه رفتن مصمم، گذاشتن نوک انگشتان دو دست روی هم، حرکات دست بدون نشان دادن کف دست، و به‌طورکلی حالات گسترده و باز.

با یک سوال شروع می کنیم – وقتی دست به سینه می نشینید دست چپ را روی راست می اندازید یا راست را روی چپ؟
اکثر مردم تا موقعی که امتحان نکنند مطمئن نیستند که چطور این کار را می کنند. همین الان دست به سینه بنشینید و بعد به سرعت وضعیت خود را تغییر دهید. بالاخره متوجه خواهید شد که کدام یکی از این دو وضعیت برایتان راحت خواهد بود. شواهد نشان می دهد که این یک ژست ژنتیکی است که نمی توان تغییرش داد. درست است که تفاوت های فرهنگی زیاد می باشند اما نشانه های اصلی زبان بدن در همه فرهنگ ها و اقشار حدوداً یکی است.
مثلا بیشتر مردان ابتدا آستین راست کتشان را می پوشند در حالی که بیشتر زنان اول استین چپ را به تن می کنند. البته این امر حاکی از آن است که مردان بیشتر از نیمکره راست استفاده می کنند و زنان از نیمکره چپ.

1- ارتباط چشمی را قطع نکنید

منظور این نیست که تمام لحظه های صحبت به چشمان مخاطب زل بزنید! اما سعی کنید با برقراری ارتباط چشمی مناسب داشته باشید که مرکز توجه شماست.اگر برای یک جمع صحبت می کنید نگاه تان را بین آنها تقسیم کنید. سعی کنید زیاد به زمین، میز و برگه های روی آن خیره نمانید.

2- محکم و با اعتمادبنفس دست بدهید

البته ممکن است برخی معذوریت های فرهنگی و اعتقادی وجود داشته باشد، اما این روشی عالی است که به مخاطب نشان می دهد شما فردی ثابت قدم و قابل اعتماد هستید.

3- دستان خود را باز و آزاد بگذارید

4- سرتان را بالا نگه دارید

5- صورتتان را لمس نکنید

مغز ما زیرکانه و به درستی می داند که اشخاص زمانی به طور مداوم صورت خود را لمس می کنند که در حال دروغ گفتن هستند! برای ایجاد حس اعتماد در مخاطب بهتر است از لمس کردن صورت خود هنگام صحبت کردن اجتناب کنید.

زبان بدن از قدرت زیادی در محیط‌های اجتماعی برخوردار هستند؛ تا حدی که می‌توانند باعث شوند شما یک بیگانه را دوست خودتان در نظر بگیرید یا دشمن روان‌شناسان اذعان می‌کنند که زبان بدن بیش از نیمی از ارتباطات را تشکیل می‌دهد به همین دلیل هم عجیب است که ما اغلب اوقات نسبت به زبان بدن بی‌توجه هستیم. معمولاً قبل از یک سخنرانی، مصاحبه شغلی یا حتی ملاقات با همسر یا نامزدمان تمام پاسخ‌هایمان به سؤالات را مرور می‌کنیم، اما به‌ندرت حالات و حرکات مربوط به اشارات بدن و اهمیت آن را در نظر می‌گیریم.

بریده ای از کتاب زبان بدن اثر آلن پیز
آنچه مردم می گویند اغلب با آنچه که فکر یا احساس می کنند متفاوت است. با دانستن زبان بدن می توانید فکر آنان را با مشاهده حرکات و رفتارشان تعبیر و تفسیر نمایید. به نظر بعید می رسد اما یاد گرفتن زبان بدن راحت است و استفاده از آن لذت بخش.