بورس چیست؟ چرا باید در بازار سهام سرمایه گذاری کنیم؟

بورس دقیقا چیست؟ بورس کلمه ای فرانسوی (Bourse) است که معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. برای شناخت بورس و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، می‌توان گفت که، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد؛ و ساده‌تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه‌ برقرار شود و معامله‌ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است. با کسب و کار ماگرتا همراه باشید.

قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست :

در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار به‌طور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد :

در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، دارایی‌های واقعی و دارایی‌های مالی، مورد معامله قرار می‌گیرند. دارایی‌های واقعی همان دارایی‌های فیزیکی هستند مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و …. اما دارایی‌های مالی دارایی‌های کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت. بورس‌ بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد.

هرکس هم به اندازه پولی که دارد می تواند سهم بخرد. حداقل مبلغ برای خرید سهم یک شرکت در بورس ایران ۱۰۰ هزارتومان است.همچنین در بورس اوراق بهادار خرید و فروش اوراق مشارکت نیز صورت می گیرد که قوانین خاص خود را دارد.

برای مثال شرکت سایپا را در نظر بگیرید که بخشی از سهم خود را در بازار بورس عرضه کرده است( فرض را بر این میگیرم که ۴۵ درصد از سهم خود را عرضه کرده باشد). اگر ارزش کل سایپا با تمام دارایی هایش یک میلیارد تومان باشد از این مبلغ ۴۵۰ میلیون آن را در بورس عرضه میکند. خریداران حقیقی (که من و شما می شویم ) و حقوقی ( که شرکت های سرمایه گذاری می شوند ) ۴۵ درصد عرضه شده توسط سایپا را می خرند و از این پس به عنوان سهامدار سایپا به حساب می آیند.

مثالی ملموس تر برایتان میزنیم: فرض کنید شما یک فروشگاه مواد غذایی دارید. می خواهید فروشگاه خود را گسترش دهید و جنس بیشتری بخرید تا فروش و سود‌تان بالاتر برود. از طرفی پولی هم برای این کار ندارید. حالا یکی از راه های پیش رویتان این است که شریک پیدا کنید. فرض را بر این میگیریم که مغازه شما ۱۰ میلیون تومان می ارزد. این شخص هم ۱۰ میلیون تومان می آورد و حالا سهم مغازه شما تقسیم بر دو می شود ۵۰ در شما و ۵۰ درصد شریکتان. پولی که او آورده را برای توسعه کسب و کارتان هزینه می کنید و از این پس تمام سود ٬ زیان و هزینه های فروشگاه تان تقسیم بر دو می شود.

مثال بالا کاملا قابل تعمیم به عملکرد معرفی و عرضه یک شرکت در بورس است. توضیح اتفاقی که در بورس می افتد به همین سادگی است.

الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.

ب-دارایی مالی: دارایی‌های اسنادی مانند سهام و  اوراق مشارکت .

حالا با توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس می‌پردازیم:

بورس نهاد سازمان‌یافته‌ای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:

• مدیریت انتقال ریسک
• شفافیت بازار
• کشف قیمت
• ایجاد بازار رقابتی
• جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی

در بازار بورس، کالاهای مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شود:

۱- بورس کالا

بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم.

۲- بورس ارز

در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.

۳- بورس اوراق بهادار

در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار می گیرد. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دایٔمی در محل معینی تشکیل می شود “بورس اوراق بهادار” می گویند ولی ما در این نوشته برای اختصار آن را بورس یا بورس اوراق بهادار می گوییم.

تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر می‌گردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت می‌گیرد .

بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاست‌های آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی در هر کشور اعمال می‌گردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد می‌شود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهم‌ترین بخش‌های آن محسوب می‌شودفعالیت می‌کند. علاوه بر آن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل می‌دهند.

همه ما عموماً به دنبال آن هستیم تا پول خود را در جایی سرمایه‌گذاری کنیم که سود بیشتری را نصیبمان کند. در عین حال از قانونی بودن محلی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنیم مطمئن باشیم. از دیگر نکاتی که مورد نظر قرار می‌دهیم، شفافیت اطلاعات درخصوص سرمایه‌گذاری مورد نظر، سرعت و سهولت نقدشوندگی سرمایه است. بنابراین به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که در انتخاب روش سرمایه‌گذاری، موارد زیر برای ما مهم است:

1. کسب سود بیشتر نسبت به سایر روش‌های سرمایه‌گذاری
2. حصول اطمینان از قانونی بودن روش سرمایه‌گذاری
3. اطلاع از بازار مورد نظر در هر زمان (وجود شفافیت در بازار)
4. قابلیت نقدشوندگی سریع و راحت
5. هدایت سرمایه‌های سرگردان به سمت سرمایه‌گذاری‌های متمرکز و هدفمند
6. استفاده از پس‌اندازهای کوچک و خرد افراد به هر میزان در سرمایه‌گذاری‌های بزرگ
7. وجود اوراق بهادار با ریسک و بازدهی مختلف برای سرمایه‌گذاران با هر سطح ریسک پذیری

بورس از جمله مواردی است که علاوه بر پوشش اهداف ذکر شده، منجربه بهره‌مندی کل جامعه از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده نیز می‌شود که از آن جمله می‌توان به ایجاد اشتغال اشاره کرد.

سرمایه‌گذاری در سهام چندین مزیت مهم دارد و به خاطر این مزیت‌ها می‌تواند گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری باشد؛

مزیت اول :
برای سرمایه‌گذاری در سهام، نیاز به سرمایه زیادی ندارید. حداقل خرید سهام در سیستم‌های معاملات آنلاین که امروز همه از آنها استفاده می‌کنند فقط 102 هزار تومان است. اما برای اینکه فعالیت و زمانی که شما صرف می‌کنید واقعا ارزش داشته باشد، بهتر است حداقل 5 میلیون تومان سرمایه داشته باشید.

بسیاری از افراد هستند که 2 میلیون، 3 میلیون، 5 میلیون یا بیشتر پس‌انداز کرده‌اند و مایلند آنرا به گردش درآورند و از این طریق سودی نصیب خود سازند. با این مبالغ کم معمولا هیچ کسب‌وکاری نمی‌توان راه‌اندازی کرد و به همین دلیل است که بورس جای خود را در بین افراد زیادی که سرمایه کمی دارند باز کرده است.

مزیت دوم :
سرمایه شما قابل نقد شدن است. اگر شما بر فرض مثال 10 میلیون تومان داشته باشید و آن یک کسب و کار راه‌اندازی کنید، در صورتی که تصمیم بگیرید کسب‌وکارتان را تعطیل کنید وسایل زیادی روی دست‌تان خواهد ماند (مثلا وسایل مغازه یا کارگاه یا…) اما سرمایه‌گذاری در بورس فقط خرید برگه سهام است و اگر سهم درستی را انتخاب کرده باشید که نقدشوندگی بالایی داشته باشد، فورا می‌توانید سهام خود را بفروشید تا کارگزار 3 روز بعد، مبلغ حاصل از فروش سهام را به حساب بانکی شما واریز کند.

مزیت سوم :
خرید و فروش سهام در همه جا و در هر زمان قابل انجام است. فرقی نمی‌کند کجای دنیا باشید، فقط کافیست با یک کامپیوتر به اینترنت متصل شوید و معاملات دلخواه‌تان را از طریق پلتفرم‌های معاملاتی متنوع که برای موبایل‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترها ساخته شده انجام دهید.

به همین دلیل است که شغل معامله‌گری سهام، یا خرید و فروش در سایر بورس‌ها و بطور کلی معامله‌گری در بازارهای مالی، رویای خیلی از افراد در دنیاست. چون به آنها آزادی می‌دهد و این افراد، سبک زندگی با پرستیژ و متفاوت با اشخاص شاغل را می‌توانند داشته باشند.

مزیت چهارم :
می‌تواند برای شما ثروت عظیمی ایجاد کند. در پتانسیل بازارهای مالی برای ایجاد ثروت شکی نیست، اما کسب ثروت از طریق سرمایه‌گذاری در سهام واقعا کار هرکسی نیست و نیاز به کسب مهارت و تجربه بالا دارد.

در چه صورت بورس برای شما مناسب است؟

•  سرمایه‌ای پس‌انداز کرده‌اید که فعلا به آن نیازی ندارید و قصد دارید سودی بیشتر از سود بانکی کسب کنید.
• ریسک‌پذیری و صبر بالایی دارید و می‌خواهید طی سال‌های آینده سرمایه‌تان را افزایش دهید.
• تصمیم گرفته‌اید بصورت حرفه‌ای شغل سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری سهام را در پیش بگیرید.
• می‌دانید که کسب ثروت و زندگی در رفاه برای شما ممکن است و آماده هستید بهای رسیدن به هدف خود را بپردازید.
• آینده مالی‌تان برای شما مهم است و مایلید برای بهبود آینده خودتان و فرزندان‌تان قدمی مثبت برداشته باشید
• آماده هستید برای رسیدن به هدف‌تان وقت و انرژی بگذارید.

بورس برای چه کسانی مناسب نیست؟

• اگر زمان کافی روزانه (حتی 1 ساعت) در اختیار ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.
• اگر سرمایه‌ای که در اختیار دارید وام و قرض است، بورس برای شما مناسب نیست.
• در صورتی که شغلی ندارید و یا در هر صورت به فکر درآمد ثابت ماهیانه هستید، بورس برای شما مناسب نیست.
• اگر تحمل زیان احتمالی و ریسک بالا را ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.
• اگر به فکر این هستید که در مدت خیلی کوتاهی ثروتمند شوید، بورس برای شما مناسب نیست.
• در صورتی که فکر می‌کنید بورس قمار است و فقط با داشتن شانس و اقبال می‌توان موفق شد، بورس برای شما مناسب نیست.

طی چند سال گذشته و در بلندمدت بازار بورس نسبت به سایر بازارهای مالی موجود در ایران از جمله بازار ارز، بازار طلا، بازار مسکن و سود بانکی، بیشترین بازدهی را داشته است. اما اگر بدون اطلاع و آگاهی از این بازار وارد بورس شوید، ممکن است با زیان های شدید مواجه شوید. ممکن است افرادی با پرداخت مبلغی و دریافت سیگنال خرید سهام از سایت‌ها و کانال‌ها اقدام به خرید سهام کنند و حتی در کوتاه‌مدت سود کنند اما باید بدانید که این روش، شما را در نهایت به سودآوری مطمئن و همیشگی نخواهد رساند.

سرمایه گذاری در ایران برای حفظ ارزش پول برای همه افراد از اهمیت بالایی برخوردار است.متاسفانه به دلیل تورم بالا و عدم ثبات در اقتصاد کشور باید گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری پیدا کنیم تا از بی ارزش شدن پولمان در درجه اول جلوگیری کنیم. حالا اگر شما علاقه مند شده اید که در این زمینه آموخته هایتان را بیشتر کنید، این سایت ماگرتا هرآنچه که برای شروع در عرصه ی سرمایه گذاری نیاز است را به شما آموزش خواهد داد. فقط کافیست تگ بورس ما را دنبال کنید( روی کلمه بورس کلیک کنید تا تمام مطالب بورس برایتان بیاید). هر سوالی درباره بورس داشتید در قسمت دیدگاه از ما پرسید.