جواب فعالیت های درس ۷ تاریخ یازدهم ؛ کودتای ۱۲۹۹

گام به گام درس هفتم (7) تاریخ یازدهم برای رشته انسانی، تجربی و ریاضی که شامل سوالات فکر کنید صفحه 78 و پرسش های نمونه و اندیشه و جست و جو صفحه 81 درس «کودتای 1299» می باشد را در ادامه در بخش آموزش و پرورش ماگرتا آماده کرده ایم.

درس بعدی: جواب درس هشتم تاریخ یازدهم

پاسخ پرسش های درس هفتم تاریخ یازدهم

جواب فکر کنید و پاسخ دهید صفحه ۷۸ تاریخ یازدهم

آیا می دانید تفاوت استعمار نو استعمار کهنه چیست؟

استعمار کهنه به صورت مستقیم و با ضرب و زور قدرت های نظامی می باشد و برای بهره برداری از نیروی کار ارزان قیمت، مواد اولیه و خام فراوان و بازار فروش پررونق، به استثمار کشیده می شوند.

استعمار نو به صورت غیر مستقیم می باشد و با کمک عوامل داخلی می باشد و کشورهای استعمارگر گذشته در چارچوب حکومت های دست نشانده و مناسبات و رژیم ها و نهادهای بین المللی جدید بدون اینکه که نیازمند حضور مستقیم سیاسی و نظامی در مستعمرات سابق باشند، به شکل خزنده و پیچیده، منافع و مطامع خود را بهتر از گذشته تضمین می کنند.

پاسخ پرسش های نمونه صفحه ۸۱ درس هفتم تاریخ یازدهم

۱- دولت انگلستان پس از جنگ جهانی اول چه سیاست هایی در منطقه خاورمیانه دنبال می کرد؟
۱- تسلط بر منطقه حساس خاورمیانه و منابع نفت خاورمیانه
۲- ایجاد کمربند آهنین در برابر نفوذ شوروی یا روسیه سابق

۲- پس از پایان جنگ جهانی اول در ترکیب نیروهای انتظامی انگلیس و روس در ایران چه تغییراتی ایجاد شد؟
بعد از خروج نیروهای روسیه از ایران بخاطر انقلاب سوسیالیستی روسیه، انگلیسی ها نیروی قزاق و قوای نظامی ایران را به اختیار و اراده خود در آوردند. همچنین به بهانه خطر کمونیسم روسیه، حاضر به بیرون بردن نیروهایش از ایران نبودند.

۳- ماهیت قرارداد ۱۹۱۹ ایران و انگلیس چه بود؟
ماهیت آن به صورت کامل استمارگرانه بود و ایران را با نظارت مستشاران انگلیسی تحت الحمایه انگلیس در می آورد. یعنی زیر چتر حمایتی آنها می شد.

۴- چه عواملی انگلستان را در دوران بعد از جنگ جهانی اول به سوی مداخله غیر مستقیم در ایران سوق داد؟
۱- شکست خوردن در اجرای قرار داد ۱۹۱۹م (وثوق الدوله) به دلیل مخالفت های گسترده مردمی
۲- نفرت تاریخی مسلمانان ایران از استعمار انگلیس

۵- سید ضیاءالدین طباطبایی پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به چه اقداماتی دست زد؟
۱- بسیاری از شخصیت های سیاسی مخالف انگلیس را دستگیر کرد، مثل آیت الله مدرس
۲- لغو قرارداد مرده ۱۹۱۹م برای فریب افکار عمومی و ضد انگلیسی نشان دادن دولت خود

۶- دولت سید ضیاءالدین طباطبایی با چه مشکلاتی مواجه بود؟
۱- ظاهر سازی های سید ضیا و تندروی های او که موجی از مخالفت را علیه وی برانگیخت
۲- خودسری های رضاخان سردار سپه در گرفتن درآمد شهری و اداره مالیه به نفع قزاق های زیر فرمانش
۳- بروز اختلاف و جنگ قدرت میان سید ضیا و رضا خان

جواب اندیشه و جست و جو صفحه ۸۱ درس هفتم تاریخ یازدهم

۱- با راهنمایی دبیر محترم، متن قرارداد ۱۹۱۹ را از یکی از منابع پیدا کنید و چند بند از آن را در کلاس بررسی کنید.

نظر بروابط محکمه دوستی و مودت که از سابق بین دولتین‌ ایران و انگلیس موجود بوده است و نظر با اعتقاد کامل به اینکه مسلما منافع مشترکه و اساسی هر دو دولت در آتیه تحکیم و تثبیت‌ این روابط را برای طرفین الزام مینماید و نظر بلزوم تهیه‌ وسایل ترقی و سعادت ایران بحد اعلی بین دولت ایران از یک‌ طرف و وزیر مختار اعلیحضرت پادشاه انگلستان به نمایندگی از دولت خود از طرف دیگر ، مواد ذیل مقرر می‌شود:

۱. دولت انگلستان با قاطعیت هر چه تمام‌تر تعهداتی را که مکررا در سابق برای احترام مطلق استقلال و تمامیت ایران کرده است، تکرار می‌کند.

۲. دولت انگلستان خدمات هر عده مستشار متخصص را که برای لزوم استخدام آنها در ادارات مختلفه بین دولتین توافق حاصل شود به خرج دولت ایران تهیه خواهد کرد.

۳. دولت انگلیس به خرج دولت ایران صاحب‌منصبان، ذخایر و مهمات جدید را برای تشکیل قوه متحدالشکل که دولت ایران ایجاد آن را برای حفظ نظم در دامنه سرحدات در نظر دارد، تهیه خواهد کرد.

۴. برای تهیه وسایل نقدی لازم به جهت اصلاحات مذکور در ماده دو و سه این قرارداد، دولت انگلیس حاضر است یک قرض کافی برای دولت ایران تهیه یا ترتیب آن را دهد.

۵. دولت انگلستان با تصدیق کامل احتیاجات فوری دولت ایران به ترقی وسایل حمل‌ونقل که موجب تامین و توسعه می‌باشد حاضر است با دولت ایران موافقت کرده و اقدامات مشترکه ایران و انگلیس راجع به تامین حفظ راه‌آهن یا اقسام دیگر وسایل نقلیه تشویق کند.

۶. دولتین توافق می‌کنند در باب تعیین متخصصان برای تشکیل کمیته، که تعرفه گمرکی را مراجعه و تجدیدنظر کرده و با منافع حقه مملکت و تمهید و توسعه وسایل ترقی آن تطبیق نماید. طبق این موارد در نظام آینده ایران وزرای ایرانی در هر وزارتخانه‌ای که بودند مستشاری بالای سر خود دارند که از اوامر او نمی‌توانند سرپیچی کنند و در صورت بروز اختلاف میان وزیر و مستشار به نحوی یکی از آنها باید کنار برود.

۲- تحقیق کنید که در عصر رضاشاه، تحوّلات فرهنگی در کشورهای ایران، ترکیه و افغانستان چه بود و کشورهای استعماری به‌دنبال چه هدفی بودند؟

در عصر رضاشاه، کشورهای ایران، ترکیه و افغانستان تحولات فرهنگی گسترده‌ای را تجربه کردند که عمدتاً تحت تأثیر جریان‌های مدرن‌سازی و غرب‌گرایی قرار داشت. این تحولات با هدف ایجاد یک هویت ملی جدید، تقویت دولت مرکزی و کاهش نفوذ نیروهای سنتی و مذهبی صورت گرفت.

تحولات اصلی در این کشورها عبارت بودند از:
یکی از مهم‌ترین تحولات فرهنگی در این دوره بود که با هدف ایجاد یک جامعه مدرن و یکسان‌سازی پوشش صورت گرفت. استفاده از لباس‌های غربی و ایجاد یک پوشش واحد برای مردان و زنان به عنوان نمادی از مدرن شدن تلقی می‌شد.

تغییر الفبا که هدف از آن، آسان‌تر کردن آموزش و ایجاد یک زبان ملی یکپارچه بود. تأسیس مدارس جدید و گسترش آموزش به زبان فارسی و با محتوای مدرن از دیگر اقدامات این دوره بود. تقویت احساس ملی‌گرایی و ایجاد یک هویت ملی واحد از اهداف مهم دولت‌های این کشورها بود.

اهداف کشورهای استعماری:
در حالی که رهبران این کشورها مدعی بودند که این تحولات با هدف پیشرفت و توسعه کشور صورت می‌گیرد، اما برخی از مورخان معتقدند که کشورهای استعماری نیز در این تحولات نقش داشتند. اهداف کشورهای استعماری از حمایت از این تحولات عبارت بود از:

تضعیف نفوذ روحانیت و نیروهای سنتی، با تضعیف این نیروها، کنترل بر این کشورها برای کشورهای استعماری آسان‌تر می‌شد. ایجاد بازار برای کالاهای غربی، با تغییر سبک زندگی و ترویج مصرف‌گرایی، بازار برای کالاهای غربی گسترش می‌یافت. با ترویج فرهنگ غربی، نفوذ فرهنگی کشورهای استعماری در این کشورها افزایش می‌یافت.

در مجموع، تحولات فرهنگی در عصر رضاشاه، تحولات پیچیده‌ای بودند که تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار داشتند. این تحولات اگرچه به مدرن شدن این کشورها کمک کرد، اما در عین حال به برخی از سنت‌ها و ارزش‌های این جوامع نیز آسیب رساند.

۳- قراردادهای دوره فتح تهران تا پایان سلطنت احمدشاه را با قراردادهای دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه مقایسه کنید.

دوره قاجار، به ویژه نیمه دوم آن، شاهد انعقاد قراردادهای متعددی بود که عموماً به زیان ایران تمام می‌شد. این قراردادها که اغلب تحت فشار قدرت‌های بزرگ امضا می‌شدند، منجر به تضعیف روزافزون ایران در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گردید.

برای مقایسه دقیق‌تر قراردادهای دوره فتح تهران تا احمدشاه با دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه، می‌توان به موارد زیر توجه کرد:

۱. افزایش شدت و تعداد قراردادها
دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه: در این دوره، با توجه به رقابت قدرت‌های بزرگ بر سر نفوذ در ایران، تعداد قراردادها به شدت افزایش یافت. قراردادهایی همچون ترکمانچای، گلستان، کاپیتولاسیون و امتیازات تنباکو از جمله مهم‌ترین قراردادهای این دوره بودند که منجر به واگذاری بخش‌های وسیعی از خاک ایران، دست‌اندازی به منابع طبیعی و تسلط بیگانگان بر اقتصاد ایران شد.

دوره فتح تهران تا احمدشاه: با وجود ادامه روند انعقاد قراردادها، شدت و حجم آن‌ها نسبت به دوره قبل کاهش یافت. این امر تا حدودی به دلیل اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی اول و تضعیف قدرت چانه‌زنی ایران بود. با این حال، قراردادهایی همچون قرارداد ۱۹۱۹ با انگلیس نشان داد که ایران همچنان تحت فشار قدرت‌های بزرگ قرار دارد.

۲. تغییر در ماهیت قراردادها
دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه: قراردادهای این دوره عمدتاً به واگذاری امتیازات اقتصادی، سیاسی و نظامی به بیگانگان اختصاص داشت.

دوره فتح تهران تا احمدشاه: با توجه به شرایط جدید جهانی و جنگ جهانی اول، ماهیت قراردادها تا حدودی تغییر کرد. علاوه بر قراردادهای اقتصادی، قراردادهایی با هدف ایجاد نفوذ سیاسی و نظامی قدرت‌های بزرگ در ایران نیز منعقد شد.

۳. واکنش‌های داخلی
دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه: واکنش‌های داخلی به انعقاد قراردادها عمدتاً به صورت اعتراضات مردمی و مخالفت روحانیون بروز می‌کرد. جنبش مشروطه نیز یکی از مهم‌ترین واکنش‌ها به این قراردادها بود.

دوره فتح تهران تا احمدشاه: با توجه به شرایط آشفته داخلی و خارجی، واکنش‌های داخلی به قراردادها چندان سازمان‌یافته و موثر نبود.

۴. پیامدهای قراردادها
دوره ناصرالدین و مظفرالدین شاه: قراردادهای این دوره منجر به تضعیف شدید ایران، وابستگی اقتصادی به بیگانگان، دخالت قدرت‌های بزرگ در امور داخلی ایران و از دست رفتن بخش‌های وسیعی از خاک ایران شد.

دوره فتح تهران تا احمدشاه: قراردادهای این دوره نیز به تشدید مشکلات ایران کمک کرد و موجب افزایش نفوذ بیگانگان در ایران شد.

به طور کلی، قراردادهای منعقد شده در دوره قاجار، به ویژه در نیمه دوم آن، نقش مهمی در تضعیف ایران و وابستگی آن به قدرت‌های بزرگ ایفا کردند. اگرچه شدت و ماهیت این قراردادها در دوره‌های مختلف متفاوت بوده است، اما پیامدهای کلی آن‌ها بر ایران یکسان بوده است.

درس قبلی: جواب درس ششم تاریخ یازدهم

✅ اگر سوالی در رابطه با جواب فکر کنید و پرسش های نمونه درس ۷ تاریخ یازدهم دارید آن را از قسمت دیدگاه بپرسید. همچنین جهت مشاهده گام به گام سایر درس های کتاب کافیست شماره آن را به همراه عبارت ماگرتا در گوگل جست و جو کنید.