زندگی نامه امام خمینی – خلاصه ای از زندگینامه روح الله خمینی

زندگی نامه امام خمینی ؛ به مناسبت دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی، امروز در این مقاله از بخش زندگینامه ماگرتا قصد داریم تا به مروری از زندگی نامه و بیوگرافی آغازگر جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) بپردازیم. در ادامه برای خواندن رویدادهای مهم و خلاصه ای از زندگی شخصی روح الله خمینی، با ماگرتا همراه باشید.

همچنین بخوانید:

متن تبریک دهه فجر ۹۸، پیامک پیروزی انقلاب اسلامی

دانلود تمام سرودهای دهه فجر و انقلاب اسلامی + متن شعر

امام خمینی در روز بیستم جمادی الثانی 1320 هجری قمری مطابق با 30 شهریور 1281 هجری شمسی ( 24 سپتامبر 1902 میلادی ) در شهرستان خمین از توابع استان مرکزی ایران در خانواده ای اهل علم و هجرت و جهاد و در خاندانی از سلاله زهرای اطهر سلام الله علیها، روح الله الموسوی الخمینی چشم به جهان گشود.

او وارث سجایای آبا و اجدادی بود که نسل در نسل در کار هدایت مردم و کسب معارف الهی کوشیده اند. پدر بزرگوار امام خمینی مرحوم آیه الله سید مصطفی موسوی از معاصرین مرحوم آیه الله العظمی میرزای شیرازی (رض) می باشد, پس از آنکه سالیانی چند در نجف اشرف علوم و معارف اسلامی را فرا گرفته و به درجه اجتهاد نایل آمده بود به ایران بازگشت. در حالیکه بیش از 5 ماه ولادت امام خمینی گذشت, طاغوتیان و خوانین تحت حمایت عمال حکومت وقت ندای حق طلبی پدر را که در برابر زورگوئی هایشان به مقاومت بر خاسته بود، با گلوله پاسخ گفتند و در مسیر خمین به اراک، وی را به شهادت رساندند.

بدین ترتیب امام خمینی از اوان کودکی با رنج یتیمى آشنا و با مفهوم شهادت روبرو گردید. وی دوران کودکی و نوجوانی را تحت سرپرستی مادر مومنه اش (بانو هاجر) که خود از خاندان علم و تقوا و از نوادگان مرحوم آیه الله خوانسارى ( صاحب زبده التصانیف ) بوده است. همچنین نزد عمه مکرمه اش ( صاحبه خانم ) که بانویی شجاع و حق جو بود سپری کرد اما در سن 15 سالگی از نعمت وجود آن دو عزیز نیز محروم گردید.

خمینی در کودکی به مکتب شخصی به نام ملا ابوالقاسم رفت. سپس، ادبیات عرب، دروس ابتدایی و مقدمات را از دایی اش، میرزا محمدمهدی، و منطق را نزد شوهرخواهرش، میرزارضا نجفی، فراگرفت.

خمینی پس از تحصیلات مقدماتی خود در خمین، در ۱۹ سالگی، به سال ۱۲۹۹ خورشیدی، برای تکمیل تحصیلات خود راهی اراک شد. او در آن‌جا وارد مدرسه سپهدار شد. در آن سال‌ها اراک به دلیل حضور عبدالکریم حائری یزدی به مرکز مهمی برای یادگیری علوم دینی تبدیل شده بود. وی در آنجا منطق را از محمد گلپایگانی، اصول را از محمدعلی بروجردی و فقه را از عباس اراکی آموخت.

یکسال بعد بدنبال مهاجرت عبدالکریم حائری یزدی برای تأسیس حوزه علمیه قم، خمینی نیز راهی این شهر شد. در آنجا مطول را از محمدعلی ادیب تهرانی، مکاسب را از سید محمدتقی خوانساری، کفایه را از سید علی یثربی کاشانی آموخت.

او بعد از گذراندن دورهٔ سطح، ابتدا در درس خارج فقه و اصول سید علی یثربی کاشانی و سپس در درس خارج فقه عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد. وی برای فراگیری فلسفه به درس علی اکبر حکمی یزدی رفت و در همان ایام نقد فلسفه داروینیسم را نزد محمدرضا نجفی فراگرفت. به مدت چهار سال منظومه ملا هادی سبزواری را در محضر سید ابوالحسن رفیعی قزوینی آموخت و اسفار اربعه ملاصدرا را با خلیل کمره‌ای مباحثه کرد. وی نزد ابوالحسن رفیعی قزوینی علاوه بر فلسفه، ریاضیات و هیئت را نیز فراگرفت. در عرفان ابتدا از میرزا جواد ملکی تبریزی و سپس میرزا محمدعلی شاه‌آبادی بهره برد. او از سال ۱۳۰۷ به مدت شش سال در درس خصوصی عرفان شاه آبادی شرکت می‌کرد و منازل‌السائرین خواجه عبدالله انصاری و شرح مصباح الانس و مفاتیح الغیب صدرالدین قونوی را از وی آموخت و خود شرحی بر مفاتیح الغیب نگاشت.

وی در سال ۱۳۱۳ به اجتهاد رسید. پس از درگذشت حائری در سال ۱۳۱۵، با آمدن حسین طباطبایی بروجردی به قم، در درس خارج فقه و اصول او حضور پیدا کرد. البته، خود این کار را برای ترویج جایگاه ایشان می‌داند.

آیت الله خمینی طی سال‌های طولانی در حوزه علمیه قم به تدریس چندین دوره فقه، اصول، فلسفه و عرفان و اخلاق اسلامی در مدرسه فیضیه، مسجد اعظم، مسجد محمدیه، مدرسه حاج ملا صادق، مسجد سلماسی و… همت گماشت و در حوزه علمیه نجف نیز قریب سیزده سال در مسجد شیخ اعظم انصاری معارف اهل بیت و فقه را در عالی‌ترین سطوح تدریس نمود و در نجف بود که برای نخستین بار مبانی نظری ولایت فقیه را در چندین جلسه تدریس نمود.

به گفته شاگردان ایشان، درس امام خمینی از معتبرترین کانون‌های درسی حوزه محسوب می‌شد و در برخی از دوره‌ها تعداد شاگردان به  ۱۲۰۰  نفر هم رسیده بود که در میان آنان ده‌ها تن از مجتهدان مسلّم و شناخته شده حاضر بودند.

پس از رحلت آیه الله العظمی حایری یزدی تلاش امام خمینی به همراه جمعی دیگر از مجتهدین حوزه علمیه قم به نتیجه رسید و آیه الله العظمی(رض) به عنوان زعیم حوزه علمیه عازم قم گردید. در این زمان، امام خمینی به عنوان یکی از مدرسین و مجتهدین صاحب رای در فقه و اصول و فلسفه و عرفان و اخلاق شناخته می شد. حضرت امام خمینی طی سالهای طولانی در حوزه علمیه قم به تدریس چندین دوره فقه، اصول، فلسفه و عرفان و اخلاق اسلامی در فیضیه، مسجد اعظم, مسجد محمدیه، مدرسه حاج ملاصادق، مسجد سلماسی و … همت گماشت و در حوزه علمیه نجف نیز قریب ۱۴ سال در مسجد شیخ اعظم انصاری (ره) معارف اهل بیت و فقه را درعالی ترین سطوح تدریس نمود و در نجف بود که برای نخستین بار مبانی نظری حکومت اسلامی را در سلسله درسهای ولایت فقیه بازگو نمود.

سیر تالیفی امام از مسائل عقلی آغاز گردیده و در زمینه اخلاقیات، فقه و اصول ادامه یافته است. در حدود ۲۷ سالگی کتاب مصباح‌الهدایه را به رشته تحریر درآوردند که بعضی از علمای بزرگ معاصر بر آن حاشیه زده‌اند. در ۲۹ سالگی شرحی بر دعای ماه رمضان نگاشتند و بعد آن کتاب اربعین حدیث. علاوه بر آن ۲۱ عنوان کتاب دیگر نگارش کرده‌اند که برخی از آن‌ها عبارتند از: اسرارالصلوه کشف اسرار، شرح حدیث جنود عقل و جهل، آداب‌الصلوه، تحریرالوسیله، توضیح‌المسائل، حکومت اسلامی یا ولایت فقیه، مبارزه با نفس یا جهاد اکبر.

میرزا محمد ثقفی تهرانی در زمان تحصیل در شهر مقدس قم، با حاج آقا روح الله مصطفوی خمینی (حضرت امام) که در آن زمان ۲۷ سال داشت آشنا شد که همین آشنایی، واسطه ازدواج امام خمینی(ره) با بانو ثقفی در سال ۱۳۰۸ شمسی شد.

امام خمینی در سال ۱۳۰۸ هجری خورشیدی با خدیجه ثقفی دختر میرزا محمد ثقفی تهرانی ازدواج کرد.برخلاف سنت رایج چند همسری و متعه در بین روحانیان آن زمان، خمینی هیچگاه همسر دیگری و متعه اختیار نکرد و برخلاف رسم آن زمان خمینی در امور منزل به همسرش کمک می کرد.

ثمره این ازدواج تولد سید مصطفی، فرزند اول آنها در آذر ۱۳۰۹ ؛ سید احمد در 26 اسفند ۱۳۲۴ و خانمها سیده فریده، سیده زهرا و سیده صدیقه بود.

در ۱۵ اردیبهشت‌ماه ۱۳۲۳ و در اوضاع آشفته و فضای آزادی نسبی پس از رضا پهلوی، امام در پیامی به ملت، از قیام برای خدا صحبت کرده‌اند و آن را تنها راه اصلاح دو جهان نامیده‌اند. در همین سال در پاسخ به شبهات کتاب اسرار هزار ساله، به رضاخان هم تاختند و در آن ایده حکومت اسلامی و ضرورت قیام برای تشکیل آن را مطرح ساختند.

در دوران مرجعیت آیت‌الله بروجردی امام از طرف ایشان عضو هیات مصلحین بودند که ماموریت اصلاح حوزه را داشت و باعث تحولاتی در حوزه شدند. در مسائل گوناگون مورد مشورت آیت‌الله بودند، مخصوصا مسائل مربوط به حکومت. یک بار در ۱۳۲۹ از طرف آیت‌الله بروجردی برای جلوگیری از اعدام عده‌ای به دیدار شاه رفتند.

در مهرماه ۱۳۴۱ لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی مورد تصویب دولت قرار گرفت که طبق آن سه شرط مسلمان بودن، سوگند به کلام‌الله مجید و مرد بودن رای دهندگان و انتخاب شوندگان حذف شده بود تا زمینه حضور بهائی‌ها فراهم شود. امام در تلگرافی به عَلَم نوشتند:”مجدداً به شما نصیحت می‌کنم که به اطاعت خداوند متعال و قانون اساسی گردن نهید، و از عواقب وخیمه تخلف از قرآن و احکام علمای ملت و زعمای مسلمین و تخلف از قانون بترسید؛ و بدون موجب، مملکت را به خطر نیندازید؛ والّا علمای اسلام درباره شما از اظهار عقیده خودداری نخواهند کرد.” پیام محکم امام در شرایط آن روز بی‌نظیر بود.

تبعید به عراق و بعد از آن به ترکیه

روز ۱۳ تیر ماه سال ۱۳۴۳ امام خمینی به همراه فرزندشان حاج آقا مصطفی از ترکیه به عراق تبعید شدند. امام خمینی پس از ورود به بغداد و زیارت مرقد ائمه اطهار (ع) به محل اصلی اقامت خود یعنی نجف عزیمت کرد.

دوران اقامت طولانی و ۱۳ساله امام خمینی در نجف در شرایطی آغاز شد که هر چند در ظاهر فشارها و محدودیت هاى مستقیم در حد ایران و ترکیه وجود نداشت اما مخالفت ها و کارشکنی ها از ناحیه روحانی نمایان و دنیا خواهان مخفی شده در لباس دین آنچنان گسترده و آزاردهنده بود که امام خمینی با همه صبر و بردباری معروفش بارها از سختی شرایط مبارزه در این سالها به تلخی تمام یاد کرده است. ولی هیچ یک از این دشواریها نتوانست او را از مسیری که انتخاب کرده بود باز دارد.

هجرت از عراق به پاریس

در دیدار وزرای خارجه ایران و عراق در نیویورک تصمیم به اخراج امام خمینی از عراق گرفته شد. روز دوم مهر ۱۳۵۷ منزل امام در نجف به وسیله قوای بعثی محاصره گردید. انعکاس این خبر با خشم گسترده مسلمانان در ایران، عراق و دیگر کشورها مواجه شد.

روز ۱۲ مهر، امام خمینی نجف را به قصد مرز کویت ترک گفت. دولت کویت با اشاره رژیم ایران از ورود امام خمینی به این کشور جلوگیری کرد. قبلا صحبت از هجرت امام خمینی به لبنان و یا سوریه بود اما ایشان پس از مشورت با فرزندشان، حاج سید احمد تصمیم به هجرت به پاریس گرفت و در روز ۱۴ مهر ایشان به پاریس رفتند و در منزل یکی از ایرانیان در نوفل لوشاتو مستقر شدند.

بازگشت پس از ۱۴ سال تبعید

اوایل بهمن ۵۷ خبر تصمیم امام خمینی در بازگشت به کشور منتشر شد. مردم و دوستان امام نگران جان ایشان بودند چرا که هنوز دولت دست نشانده شاه سر پا و حکومت نظامی بر قرار بود. اما امام خمینی تصمیم خودش را گرفته و طی پیامهایی به مردم ایران گفته بود می خواهد در این روزهای سرنوشت ساز و خطیر در کنار مردمش باشد. دولت بختیار با هماهنگی ژنرال هایزر فرودگاه های کشور را به روی پروازهای خارجی بست اما در نهایت خواسته ملت را پذیرفت و امام خمینی بامداد ۱۲ بهمن ۱۲۵۷ پس از ۱۴ سال دوری از وطن وارد کشور شد.

تأسیس دولت جدید

در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ انقلاب اسلامی ملت ایران به پیروزی رسید و امام خمینی (ره) دولت موقت را اعلام کرد. در تاریخ ۱۰ ۱۱ فروردین ۱۳۵۸، دولت موقت از کلیه ایرانیان شانزده ساله و بزرگتر اعم از زن و مرد خواست تا در یک همه پرسی در مورد پذیرش جمهوری اسلامی به عنوان شکل جدید دولت و قانون اساسی رأی دهند.از طریق صندوق رای ، بیش از ۹۸٪ به نفع جایگزین شدن نظام سلطه با جمهوری اسلامی رای دادند. انتخابات بعدی برای تصویب قانون اساسی تازه تدوین شده برگزار شد. در کنار موضع مقام معظم رهبری ، قانون اساسی همچنین مستلزم انتخاب رئیس جمهور هر چهار سال یکبار است ، اما فقط آن دسته از کاندیداها که به طور غیر مستقیم به تصویب شورای نگهبان رسیده اند ، ممکن است برای تصدی این سمت انتخاب شوند. خود امام خمینی (ره) به عنوان رهبر معظم انقلاب مسئول شد و رسماً به عنوان “رهبر انقلاب جهانی اسلامی” منصوب شد. پس از به دست گرفتن قدرت ، اسلام اساس قانون اساسی جدید ایران شد و اطاعت از قوانین اسلامی به لطف پروردگار مهیا گردید.

۱۶ مهرماه سال ۱۳۴۱: جلسه مهم حضرت امام خمینی (ره) با مراجع قم در رابطه با انجمنهای ایالتی و ولایتی

۱۱ آذر ماه سال ۱۳۴۱: لغو تصویب نامه ساختگی انجمنهای ایالتی و ولایتی به دنبال مبارزات پیگیر حضرت امام خمینی (ره) و صدور پیام حضرت امام خمینی (ره) در مورد ختم این غائله

۲ بهمن سال ۱۳۴۱: تحریم رفراندوم غیر قانونی و قلابی شاه از سوی حضرت امام خمینی (ره)

۲ فروردین ماه سال ۱۳۴۲: فاجعه خونین مدرسه فیضیه به دست عمال رژیم شاه

۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲: دستگیری شبانه حضرت امام خمینی (ره). قیام تاریخی ملت ایران در اعتراض به دستگیری حضرت امام (ره)

۴ تیرماه سال ۱۳۴۲: انتقال حضرت امام خمینی (ره) از پادگان قصر به سلولی در عشرت آباد.

۲۱ فرودین سال ۱۳۴۳: سخنرانی تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در مسجد اعظم قم پس از آزادی از حبس و حصر.

۴ آبان ۱۳۴۳: سخنرانی کوبنده حضرت امام خمینی (ره) به مناسبت طرح اسارت بار کاپیتولاسیون.

۱۳ آبان ۱۳۴۳: بازداشت و تبعید حضرت امام خمینی (ره) به ترکیه

۲۱ آبان سال ۱۳۴۳: انتقال حضرت امام خمینی (ره) از آنکارا به بورسای ترکیه

۱۳ مهرماه سال ۱۳۴۴: انتقال حضرت امام خمینی (ره) از ترکیه به بغداد

۱۶ مهرماه ۱۳۴۴: حرکت امام خمینی (ره) از سامرا به کربلا بعد از تبعید به عراق

۲۳ مهرماه ۱۳۴۴: ورود و استقرار حضرت امام خمینی در نجف بعد از تبعید به عراق

۲۳ آبان ۱۳۴۶: شروع درسهای حوزه های حضرت امام خمینی در نجف پس از تبعید به عراق

۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ٰ: پیام حضرت امام خمینی (ره) به مناسبت چهلم شهدای قم

۲ مهرماه ۱۳۵۷: محاصره منزل حضرت امام خمینی (ره) توسط نیروهای بعثی عراق

۱۰مهرماه ۱۳۵۷: هجرت حضرت امام خمینی (ره) از عراق به سوی کویت

۱۳ مهرماه ۱۳۵۷: هجرت حضرت امام خمینی (ره) از عراق به فرانسه

بهمن ۱۳۵۷: بازگشت امام خمینی (ره) به میهن اسلامی پس از 15 سال تبعید.

پس از یازده روز در بیمارستان برای عملیاتی برای متوقف کردن خونریزی داخلی ، امام خمینی (ره) ساعت ۲۲:۲۰  روز شنبه ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ در سن ۸۹ سالگی درگذشت. ایرانیان عزادار شدند و برای عزاداری به خیابان ها ریختند. بیش از 10 میلیون نفر از سراسر کشور در مراسم خاکسپاری امام خمینی (ره) در مراسم خاکسپاری امام خمینی شرکت کردند تا یکی از بزرگترین تشییع جنازه در جهان را تشکیل دهند.

پس از رحلت امام خمینی ، آیت الله سید علی خامنه ای در تاریخ ۱۳ تیر ۱۹۸۹ توسط مجلس خبرگان انتخاب شد تا طبق قانون اساسی جانشین وی شود.