معنی تمام شعرهای کتاب فارسی پایه نهم + دانلود فایل PDF

معنی و ترجمه تمام شعرهای کتاب فارسی نهم ؛ امروز قصد داریم در این مقاله تمام معانی و ترجمه شعرهای کتاب فارسی پایه نهم دوره متوسطه اول را برای دانش آموزان این پایه قرار دهیم. در ادامه برای استفاده و یا دانلود فایل PDF معنی تمام شعرهای کتاب فارسی نهم ، با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

همچنین بخوانید: معنی درس های عربی نهم

دانلود فایل PDF معنی شعرهای کتاب فارسی نهم

برای دانلود و دریافت فایل پی دی اف (PDF) تمام معنی شعرهای کتاب ادبیات پایه نهم ، بر روی لینک مستقیم زیر کلیک کنید.

معنی تمام شعرهای کتاب فارسی نهم

---

معنی شعرهای درس اول صفحه 10 فارسی نهم

معنای مصرع اول : به نام خداوندی آغاز می کنم که دو نعمت بزرگ عقل و جان را به انسان عطا کرده است زیرا
فکر و اندیشه انسان نمی تواند فراتر از این برود

معنای مصرع دوم : به ذهن و اندیشه انسان ،سخنی بالاتر از این خطور نمی کند که سخنش را با نام پروردگاری
آغاز کند که به انسان جان و خرد بخشیده است.

معنای مصرع سوم : خداوند متعال صاحب اسما و صفات و القاب متعدّد و آفریننده ی جاو مکان(عالم هستی)
است.
معنای مصرع چهار : اوست که روزی دهنده موجودات عالم و هدایت کننده آنهاست.

معنای مصرع پنجم : خداوند متعال افلاک هفتگانه ( قمر، عطارد، ناهید، خورشید،مریخ ، مشتری، زحل ) و
آسمان در حال حرکت را آفریده است

معنای مصرع ششم : و اوست که به خورشید و ماه و ستارگان نور و روشنی بخشیده است.

معنای مصرع هفتم :با چشمان و وجود جسمانی و مادّی نمی توان خدا را درک کرد

معنای مصرع هشتم : پس برای این کار بیهوده به چشمانت زحمت مده.

معنای مصرع نهم :انسان حتّی با افکار تیز و اندیشه های باریک بین نیز نمی تواند به وجود خداوند متعال دست
یابد

معنای مصرع دهم :زیرا که ذاق اقدس پروردگار فراتر از محدوده اسما و نام ها و مکان ها است.( خداوند لامکان
است.)

معنای مصرع یازدهم : هیچ کسی نمی تواند خداوند متعال را آنگونه که شایسته درگاه اوست،

معنای مصرع دوازدهم :ستایش کند پس تو باید کمر بندگی و اطاعت از او به میان ببندی و در بندگی و عبادت
او تلاش کنی.

معنای مصرع سیزدهم : هر کس دانش کسب کند در زندگی موفق خواهد بود

معنای مصرع چهاردهم : با کسب علم فرد پیر مانند جوانی توانا زنده خواهد بود

معنی شعر صفحه 13 ادبیات نهم

 بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار                        خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار

معنی: صبحی که طول شب و روز آن یکسان است<اول بهار>لذت بخش و دلپذیر است

آفرینش همه تنبیه خداوند دل است                       دل ندارد که ندارد به خداوندا قرار

معنی: تمام دنیا آفرینش خدا و نداست و کسی که به وجود خداوند باور ندارد دلی ندارد

کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند                    نه همه مستمعی فهم کند این اسرار

معنی: همه هستی درحال ستایش خداوند هستند اما هر شنونده ای این را درک نمی کند

خبرت هست که مرغان سحر می گویند:             آخر ای خفته سراز خواب جهالت بردار

معنی: خروس ها هنگام آواز می گویند از خواب جهل و نادانی بیدارشو

تاکی آخر چو بنفشه سر غفلت در پیش؟                 حیف با شد که تو در خوابی و نرگس بیدار

معنی: تا کی می خواهی مثل گل بنفشه سر به پایین باشی و هیچ خبر نداشته باشی حیف است

که تواند که وهد میوه الوان از چوب؟                   یاکه داند که بر آرو گل صدبرگ از خار؟

معنی: جز خدا چه کسی می تواند از چوب خشک میوه های رنگارنگ به وجود آورد یا از خار گل صدبرگ ایجاد کند

عقل حیران شود از خوشه زرین عنب                 فهم عاجز چود از حقه یاقوت انار

معنی: عقل از خوشه طلایی رنگ انگور شفت زده می شود و فهم از درک میوه های انار که مثل جواهر هستند ناتوان می گردد

پاک وبی عیب خدایی که به تقدیر عزیز               ماه و خورشید مسخر کن دلیل و نهار

معنی: خداوندی که به فرمان عزیز و گران قدرش ماه خورشید شب و روز را مطیع خودکرده است

تا قیامت سخن اندر کرم و رحمت او                      همه گویند و یکی گفته نیاید ز هزار

معنی: اگر باز همه موجودات تا قیامت شکر بگو یند باز هم کم است

نعمتت بار خدایا ز عدد بیرون است                      شکر انعام تو هرگز نکنید شکر گزار

معنی: آن قدر رحمت های خداوند بسیار است که انسان هرگز نمی تواند شکر گذار باشد

سعدیا راست روان گوی سعادت بردند                 راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار

معنی: ای سعدی درست کاران سعادتمندان پیروز شدند توهم درست رفتار کن زیرا انسان بدکاران را به منزل نمی رسد

معنی شعر پرواز صفحه 22 فارسی نهم

1. مرغ با فروتنی از کرم پرسید:تا کی در پیله ی خویش می مانی و تار می بافی؟

2. تا کی می خواهی گوشه گیر،در کنج خلوت خود باشی؟و تا کی در زندان در بسته ی تن ( پیله ی کرم
ابریشم ) می مانی؟

3. کرم پاسخ داد:من در فکر رهایم و به همین سبب به این حالت خمیده (در پیله)خلوت کرده ام و نشسته ام.

4. هم سن و سال های من پروانه شدند و از این قفس پرواز کردند و دیدنی و زیبا شدند.

5. من در زندان و خلوت نشسته ام تا بمیرم یا )پروانه شوم(و پر و بالی برای پریدن در آورم.

6. اکنون مرغ خانگی چه بر سر تو آمده که هیچ تلاشی نمی کنی و پرواز نمی کنی؟ (مرغ خانگی نمی تواند پرواز کند)

معنی شعر صفحه 26 ادبیات نهم

بیت 1: دوره جوانی دوره کار و شایسته بودن است دوره ی غرور و خیال بافی نیست.

بیت 2: دوره ی جوانی مثل کالایی است که وقتی ان را از دست دادی در بازار همچین کالای گرانبهایی وجود ندارد.

بیت 3: دوره ی جوانی را با ارزش بدان و به جز راه حقیقت و درست را جست و جو مکن زیرا فرصت یک بار است و بار دیگر وجود ندارد

بیت 4: از راه راست بر راه کج منحرف نشو وقتی(برای رسیدن به مقصود) در وجود دارد دیگر نیاز به (کج روی و انحراف) دیوار نیست

بیت 5: بردباری و تلاش را از انسانهای آزاده و جوانمرد یاد بگیر زیرا آموختن عیب و ننگ نیست

بیت 6: تا زمانیکه در دل تو تیرگی و آلودگی گناه و غفلت وجود ندارد (از فرصت استفاده کن) و از روی آگاهی و بینش ( و با چشم دل) به خود توجه کن (برای خودشناسی و پاکسازی درون از بدی ها تلاش کن)

بیت 7: دانه و خوشه به مرور زمان تبدیل به خروار(تعداد بسیار زیاد) میشود هر خوشه که از ابتدا زیاد نیست. مفهوم این
بیت به بردباری و شکیبایی و تلاش پی در پی سفارش میکند. یادآور ضرب المثل:قطره قطره جمع گردد وانگهی
دریا شود

بیت 8: همه ی کار روزگار درس و پند دادن است افسوس که شاگرد هوشیار و آگاهی (برای پند گیری) وجود ندارد

معنی شعر صفحه 58 ادبیات نهم

1. روزی می رسد که یوسف گم شده به زادگاه خود باز گردد.پس بهتر است غم نخوری.در ان روز غم ها و اندوه
های تو همه به شادابی تبدیل می گردند.پس بهتر است غمگین نباشی.

2. ای دل رنج کشیده ،بیهوده ناراحتی به خود راه مده.مطمئن باش حالت بهتر می شود.پس وضع خود را بدتر از
این مکن.این پریشان حالی و آشفتگی تو بهبود می یابد و همه چیز به آرام و قرار و نظم خود دست پیدا می کند.

3. اگر چرخش زمانه مدتی طبق خواسته ی ما به گردش در نیامد،ولی مطمئن باش که حال زمانه به یک شکل
باقی نمی ماند پس ناراحت نباش و اندوه نخور.

4. ای انسان! نا امید مشو.زیرا تو از رازهای پنهانی خبر نداری،بدان که در عالم غیب و ملکوت سرنوشت ها و مقدرات
پنهانی وجود دارد.پس ناراحت مباش و اندوه مخور.

5. ای دل !اگر نیستی و نابودی همه جهان را از بین ببرد تو نباید غمگین باشی و ادوه بخوری زیرا حضرت نوح ع
کشتیبان توست و تو به او تکیه کرده ای پس تو را سالم به سر منزل مقصود می رساند.

6. اگر هدف تو از اینکه در بیابان به حرکت در آمده ای رسیدن به کعبه و خانه ی خداست پس از رنج و دردی
که در راه به آن ها گرفتار می شوی (مانند خار مغیلان ) ناراحت مشو.و اندوه مخور

7. اگرچه راه بسیار نا امن و خطرناک است و مقصد بسیار دور است ولی هیچ راهی نیست که بی پایان و بی
سرانجام باشد پس ناراحت نباش و اندوه نخور.

8. ای حافظ!تا زمانی که با تهی دستی و تنهایی و در شب های تاریک مشغول ذکر خداوند و دعا و قرائت قرآن
هستی ،به دلت غم راه مده اندوه نخور.

معنی شعر صفحه 64 فارسی نهم

همی خواهم از کردگار جهان                                        شناسنده آشکار و نهان

معنی: از خدای بزرگ که آفریننده جهان است و پنهان و آشکار جهان را می شناسد، می خواهم.

که باشد ز هر بد، نگهدارتان                                          همه نیک نامی بود یارتان

معنی: خدا شما را از هر گزند و آسیب در امان نگه دارد و همیشه نیک نامی یار و یاورتان باشد.

معنی شعر صفحه 65 ادبیات نهم

ندانی که ایران، نشست من است                            جهان سر به سر، زیر دست من است

معنی: نمی دانی که سرزمین ایران محل زندگی و حکومت من است، سراسر جهان گسترده زیر دست من و تحت فرمانروایی من است.

همه یک دل اند، یزدان شناس                                         به نیکی ندارند از بد، هراس

معنی: مردم ایران در هر قوم و قبیله ای که هستند، خدای یگانه را پرستش می کنند و با نیک نامی از بدی و پلیدی هراسی ندارند و یکدلند.

دریغ است ایران که ویران شود                                      کنام پلنگان و شیران شود

معنی: حیف است که ایران از بین برود و محل زندگی پلنگ ها و شیرها شود. (محل زندگی و اشغال دشمنان گردد)

 چو ایران نباشد، تن من مباد                                         در این بوم و بر، زنده یک تن باد

معنی: اگر قرار است ایران نباشد، من نیز نباید زنده باشم. نه تنها من، بلکه در این سرزمین کسی زنده نباشد بهتر است. (با نبود سرزمین ایران، دیگر ایرانی وجود نخواهد داشت.)

 همه سر به سر، تن به کشتن دهیم                             از آن به که کشور، به دشمن دهیم

معنی: اگر ما یک به یک کشته شویم و در راه وطن جان افشانی کنیم و شهید شویم، بهتر از آن است که کشور عزیزمان به دست دشمن بیفتد.

معنی شعر صفحه 64 و 65 فارسی نهم

از خداوند و آفریننده جهان که شناسنده و داننده آشکار نهان است می خواهم که از هر بدی و آسیب نگه دار شما
باشد و سراسر نیک نامی و عاقبت خوب یار و همدم شما باشد.

نمی دانی که ایران جایگاه ، وطن وم حل نشست من است و جهان و هستی ، به طور کامل ، در اختیار وزیر دست
من است.

همه یک دل، متحد و یزدان شناس هشتند و به خوبی و خوشی و شجاعت از بدی ترس ندارند.

بسیار حیف است که سرزمین ایران ،ویران و نابود شود و جایگاه حیوانات درنده و وحشی شود .

آرزومندم که اگر قرار باشد که ایران نابود شود ، وجود من هم از بین برود و در این سرزمین حتی یک نفر هم
زنده نماند.

اگر تمام ایرانیان کشته شویم و جانمان را برای کشورمان فدا کنیم .از آن بهتر است که کشورمان را به دست
دشمن دهیم .

معنی شعر دور اندیشی درس دوازدهم صفحه 68 ادبیات نهم

کودکی از جمله آزادگان                             رفت برون با دو سه همزادگان

معنی : کودکی از خانواده ی انسان های نجیب و اصیل با دو سه نفر از هم سن و سالهای خودش ، برای بازی کردن ، بیرون رفت .

پای چون در راه نهاد آن پسر                     پویه همی کرد و درآمد به سر

معنی : وقتی که آن پسر بچّه شروع به حرکت و دویدن کرد ، با سر به زمین خورد.

پایش از آن پویه در آمد ز دست                        مهر دل و مهره ی پشتش شکست

معنی : به هنگام دویدن ، کنترل خود را از دست داد و مهره ی کمرش شکست و علاقه اش به بازی از بین رفت.

شد نفس آن دو سه هم سال او                تنگ تر از حادثه ی حال او

معنی : به خاطر این حادثه ( زمین خوردن آن کودک ) آن دوستان هم سن و سالش ، احساس ناراحتی و اندوه می کردند.

آن که ورا دوست ترین بود گفت                   در بن چاهیش بباید نهفت

معنی : نزدیک ترین دوستش گفت : باید او را در داخل چاهی عمیق ، بیندازیم.

تا نشود راز چچو روز آشکار                   تا نشویم از پدرش شرمسار

معنی : تا این حادثه برای کسی آشکار نشود و ما پیش پدرش شرمنده نشویم.

عاقبت اندیش ترین کودکی                  دشمن او بود از ایشان یکی

معنی : یکی از بچّه هایی که دشمن او بود ، کودکی آینده نگر و زیرک بود.

گفت : « همانا که درین همرهان                   صورت این حال نماند نهان »

معنی : آن کودک آینده نگر گفت قطعا این موضوع در میان این دوستان همراه ، پنهان نمی ماند.

چون که مرا زین همه دشمن نهند                       تهمت این واقعه بر من نهند

معنی : چون که از میان همه ی بچّه ها ، مرا دشمن او می دانند ، پس به من بد گمان می شوند.

زی پدرش رفت و خبردار کرد                    تا پدرش چاره ی آن کار کرد

معنی : به سوی پدرش رفت و او را از ماجرا آگاه کرد تا این که پدرش برای آن کار ، چاره ای بیندیشد.

 هر که در او جوهر دانایی است                 بر همه چیزش توانایی است

معنی : هرکسی که در او گوهر دانایی وجود دارد ، توانایی انجام هر کاری را دارد .

 دشمن دانا که غم جان بود                     بهتر از آن دوست که نادان بود

معنی : دشمن دانایی که سبب غم و اندوه انسان باشد ، از دوست نادان بهتر است.

معنی شعر آشنای غریبان صفحه 105 فارسی نهم

از شادابی تو که چشمه ها پر جنب جوش است از مظلومیت تو است که موج ها آرام است

انسان های تشنه علم را تو سیر راب می کنی کشیدن رنج های ریگ های بیابان به دلیل صبر تو است 

با شنیدن نام تو گیاهان رشد می کنند و شاداب می شوند به این دلیل است که برگ باران تو را می شناسند

توهم گل های باغ شهادت را می شناسی وهم تمام گل ها (شهیدان) تو را می شناسند

دیگر غریب بودنت تمام به پایان رسید تو آشنای بی آشنایان هستی

کاش من هم در زمان تو زندگی می کردم خیابان های مشهد مقدس از تو شناخت دارن

معنی شعر صفحه 106 ادبیات نهم

1: با رسیدن زمان تولد حضرت مهدی {عج} گویی بهار جان بخش از راه رسید و جان ها زنده شدند. پس از جای خود بلندشو زیرا عید عارفان و عاشقان از راه رسید

2: با جامعه ویژه عارفان و درویشان آرام و ساکت در گوشه ای منشین به پا خیز زیرا جهان از نو زنده شده است

3:گلستان از شادی طرب پر از گل های لاله شده است زیرا پادشاه زمین و اسمان از راه رسیده است

4: آماده باش که مطابق فرمان او باشی و به هوش که نجات بخش تمام هستی از راه رسید

معنی شعر بود قدرتو افزون از ملایک صفحه 118 فارسی نهم

دلی دارم که خریدار محبت است و بازار محبت به خاطر او رونق دارد

لباسی برای دل دوختم که پود پارچه اش از رنج و تار آن از محبت است

درد و درمان و وصل و هجران من همه بخاطر وجود یار است

اگر قصاب پوست تنم را بکند باز هم جانم از جان یار جدا نمی شود

گاهی از قبرستان گذشته ام و قبر انسان های ثروتمند و فقیر را دیده ام

نه فقیری بدون کفن خاک شده و نه ثروت مند توانسته با خود بیش از یک کفن برده

ای دل از خداوند غافلی چه فایده دارد؟فرمان بر نفس خود و شیطان هستی چه فایده دارد

ارزش تو از فرشتگان بیش تر است اما تو ارزش خود را نمی دانی چه فایده دارد

کاری نکن که دچار مشکل و سختی شوی و دنیا با این گسترده ای به نظرت تنگ و ناراحت بیاید

وقتی فردا قیامت فرا رسید و فرشتگان نامه اعمال تو را خواندن تو از دیدن کارهایت خجالت زده می شوی

معنی شعر صفحه 146 ادبیات نهم

1: بیا تا تمام وجود خداوند را پرستش کنیم – زیرا بعد از مرگ فرصت چنین کاری را نداریم

2: ای پروردگار بخشنده با روزی تو پرورش یافته ایم – و به لطف و بخشش تو عادت کرده ایم

3: تو ما را در دنیا عزیز و گرامی داشتی – و در جهان آخرت نیز همین چشم را داشته باش

4: خدایا با لطف و مهربانی خود بپذیر – و از درگاهت دور نکن زیرا من غیر ار درگاه تو درگاه دیگری ندارم

5: خدایا نور بصیرت و ایمان را در برابرم قرار ده – مرا از انجام کارهای ناشایست دور کن

6: خدایا مرا با خواری و پستی ار درگاهت دور نکن زیرا هیچ درگاهی جر درگاه تو برای من قابل تصوّر نیست

همچنین بخوانید: جواب فعالیت در منزل صفحه ۱۰۱ تفکر هشتم

در انتها امیدواریم که از ترجمه و معنی شعرهای کتاب ادبیات فارسی پایه نهم متوسطه اول نهایت بهره و استفاده را برده باشید.