چگونه در یک روز ۱۰۰ صفحه از کتاب را مطالعه کنیم؟

نزدیک شدن به فصل امتحانات، استرس و فشار زیادی را بر دانش آموزان وارد می‌کند. در این دوران، مدیریت زمان و برنامه‌ریزی درسی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. شاید با دیدن حجم بالای مطالب درسی، این تصور به وجود بیاید که خواندن ۱۰۰ صفحه در یک روز، کاری غیرممکن است.

اما با رعایت نکات و تکنیک‌های مطالعه‌ی مؤثر، می‌توان در مدت زمان محدود، بازدهی بالایی داشت. در این مقاله به راهکارهایی می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند تا در ایام امتحانات، به طور مؤثر مطالعه کرده و حجم زیادی از مطالب را درک و به خاطر بسپارید. با آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

فریب حجم صفحات را نخورید!

اولین نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید، این است که صرفا تعداد صفحات کتاب، نشان‌دهنده‌ی حجم واقعی مطالب آموزشی نیست. بسیاری از کتاب‌های درسی، شامل جداول، نمودارها، تصاویر و بخش‌های حاشیه‌ای است که مطالعه‌ی دقیق آن‌ها ضروری نیست. پیش از شروع مطالعه، نگاهی اجمالی به کل فصل یا کتاب بیندازید و بخش‌های مهم و کلیدی را شناسایی کنید. تمرکز خود را بر روی این بخش‌ها قرار دهید و از اتلاف وقت در قسمت‌های غیرضروری جلوگیری کنید.

درک مطلب، کلید یادگیری است

هدف نهایی از مطالعه، حفظ کردن بی‌مفهوم مطالب نیست، بلکه درک عمیق مفاهیم و برقراری ارتباط بین آن‌هاست. به جای اینکه خط به خط کتاب را بخوانید، سعی کنید منظور اصلی نویسنده را درک کنید. با خودتان به زبان ساده توضیح دهید که هر پاراگراف به چه موضوعی می‌پردازد و چه نکات مهمی را در بر دارد.

تکنیک‌های فعال مطالعه را به کار بگیرید

مطالعه‌ی منفعلانه، یعنی خواندن صرف متن بدون هیچ‌گونه فعالیت ذهنی، بازدهی پایینی دارد. برای اینکه مطالب را بهتر درک و به خاطر بسپارید، از تکنیک‌های فعال مطالعه استفاده کنید. برخی از این تکنیک‌ها عبارتند از:

خلاصه نویسی: با خلاصه کردن مطالب با جملات خودتان، forced recall یا بازیابی اجباری را تمرین می‌کنید و در نتیجه، درک و یادگیری شما عمیق‌تر می‌شود.

ایجاد سوال: سعی کنید برای هر بخش از متن، سوالاتی مطرح کنید. با پیدا کردن پاسخ این سوالات، درک بهتری از مفاهیم پیدا خواهید کرد.

ایجاد نمودار و جدول: برای مطالب مفهومی و روابط بین اجزا، ترسیم نمودار یا جدول می‌تواند به سازماندهی ذهنی و یادگیری بهتر کمک کند.

تدريس به ديگران: یکی از بهترین روش‌های یادگیری، توضیح دادن مطالب به فرد دیگری است. حتی اگر کسی برای تدریس ندارید، می‌توانید با فرض اینکه در حال توضیح دادن به یک همکلاسی هستید، مطالب را مرور کنید.

تقویت حافظه با تکنیک‌های به یادسپاری

برای اینکه مطالب خوانده شده را در بلندمدت به خاطر بسپارید، از تکنیک‌های به یادسپاری استفاده کنید. برخی از این تکنیک‌ها عبارتند از:

ایجاد کدگذاری ذهنی: کلمات کلیدی یا عبارات مهم را به تصاویر، اعداد، داستان‌ها یا هر چیز دیگری که به خاطر سپردن آن‌ها را برای شما آسان‌تر می‌کند، تبدیل کنید.

بستن حلقه‌ی فراموشی: مرور دوره‌ای مطالب خوانده شده، از فراموشی آن‌ها جلوگیری می‌کند. با فاصله‌ی زمانی مشخص، به سراغ مطالبی که قبلا خوانده‌اید بروید و آن‌ها را به طور اجمالی مرور کنید.

استفاده از تکنیک لایتنر: این تکنیک با استفاده از باکس‌های مخصوص، به مرور با فاصله‌ی زمانی بهینه کمک می‌کند و باعث تثبیت مطالب در حافظه می‌شود.

مدیریت زمان و برنامه‌ریزی درسی

یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در مطالعه‌ی مؤثر، مدیریت زمان و برنامه‌ریزی درسی است. واقع‌بینانه به حجم مطالب و زمان باقیمانده تا امتحان نگاه کنید و برنامه‌ی درسی خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که بتوانید کل مطالب را به طور کامل پوشش دهید.

برای هر درس، بازه‌ی زمانی مشخصی را در نظر بگیرید و در آن مدت، با تمرکز کامل به مطالعه بپردازید. مطالعه‌ی طولانی‌مدت بدون استراحت، بازدهی را کاهش می‌دهد. هر چند ساعت، استراحت‌های کوتاهی انجام دهید تا ذهنتان کمی آرام بگیرد.

محیط مناسب مطالعه را فراهم کنید

محیط مطالعه شما باید عاری از عوامل حواس‌پرتی مانند تلویزیون، گوشی موبایل و صدای بلند باشد. نور کافی، تهویه‌ی مناسب و دمای مطلوب برای تمرکز بهتر و مطالعه‌ی مؤثر ضروری است.

از فواید تغذیه‌ی سالم و خواب کافی غافل نشوید

تغذیه‌ی سالم و خواب کافی، نقش مهمی در عملکرد مغز و حافظه دارند. در دوران امتحانات، از مصرف فست‌فود، غذاهای سنگین و پرچرب خودداری کنید و به جای آن، از مواد غذایی مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات و مغزها استفاده کنید. همچنین، خواب کافی شبانه به تثبیت مطالب در حافظه و افزایش قدرت یادگیری کمک می‌کند. سعی کنید هر شب ۷ تا ۸ ساعت به طور کامل بخوابید.

به خودتان انگیزه بدهید

انگیزه و هدف داشتن، یکی از عوامل کلیدی در موفقیت تحصیلی است. برای خودتان یک هدف مشخص کنید، مانند کسب نمره‌ی خوب در امتحان، قبولی در رشته‌ی مورد علاقه یا رسیدن به یک هدف خاص. با یادآوری این هدف‌ها، می‌توانید با انگیزه بیشتری به مطالعه بپردازید و سختی‌ها را پشت سر بگذارید.

در صورت نیاز، از کمک دیگران استفاده کنید

اگر در درک مطلبی مشکلی دارید یا به تنهایی نمی‌توانید از پس حجم زیاد مطالب بربیایید، از کمک دیگران استفاده کنید. از معلم، استاد، دوستان یا اعضای خانواده خود کمک بخواهید. همچنین، می‌توانید در کلاس‌های تقویتی یا گروه‌های مطالعه شرکت کنید تا از تجربیات و راهنمایی‌های دیگران بهره‌مند شوید.

مطالعه‌ی مؤثر و یادگیری عمیق، نیازمند صبر، تلاش و پشتکار است. با برنامه‌ریزی درست، استفاده از تکنیک‌های مطالعه و ایجاد نظم و انضباط در مطالعه، می‌توانید در ایام امتحانات به طور مؤثر مطالعه کنید و به اهدافتان برسید.