سوالات متن درس پنجم جغرافیا دهم با جواب

سوالات متن درس پنجم جغرافیا دهم با جواب ؛  در این مقاله پاسخ و جواب نمونه سوال های تشریحی و تعریف کنید و جای خالی مهم امتحانی متن درس ۵ پنجم آب و هوای ایران کتاب جغرافیا دهم رشته تجربی و ریاضی و فنی حرفه ای و کاردانش متوسطه دوم را قرار داده ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب فعالیت های درس پنجم جغرافیا دهم

نمونه سوال های امتحانی متن 5 پنجم جغرافیا دهم با جواب

نمونه سوالات متن درس پنجم جغرافیا دهم :

۱) هوا چیست؟

پاسخ: اصطلاح هوا به حالت آنی و زودگذر جو گفته میشود؛ مثلاً دمای شهر یاسوج در ۲۶ فروردین سال ۱۳۹۴ ساعت ۸ صبح، ‍۱۳ درجه سانتیگراد است.

۲) خطر وارونگی دما را بنویسید.

پاسخ: در این حالت، هوای سرد و سنگین در سطح زمین قرار می گیرد و اجازه نمی دهد آلودگی به طرف بالا حرکت کند و در نتیجه، میزان آلاینده ها در هوای شهرهای بزرگی مانند تهران بسیار زیاد می شود و مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد میکند. در شرایط وارونگی، حرکت صعودی و جا به جایی هوا صورت نمی گیرد.

۳) سازمان هواشناسی کشور چگونه وضع هوا را در کشور پیش بینی می کند؟

پاسخ: سازمان هواشناسی کشور با استفاده از اطلاعات روزانه، مانند فشار، رطوبت و دما، نقشه های هواشناسی تهیه می کند و با کمک تصاویر پی درپی ماهوارهای، عبور توده های هوا را پس از شکل گیری مراکز کم فشار و پرفشار، طی چند روز، پیگیری می کند.
با توجه به نوع توده هوا، سرعت و جهت آنها، کارشناسان هواشناسی می توانند وضعیت هوا و تغییرات آن را برای روزهای آینده پیش بینی کنند.

۴) مهم ترین مشکلات محیط زیستی ناشی از آب و هوا را نام ببرید.

پاسخ: آلودگی هوا، بیابان زایی، خشک سالی و افزایش دما

۵) سه عامل اصلی موثر بر آب و هوای ایران را نام ببرید.

پاسخ: – موقعیت جغرافیایی
– میزان ارتفاع و جهت کوهستان ها
– ورود توده های هوا به کشور

۶) مهم ترین سوانح جاده ای کشور را نام ببرید.

پاسخ: برف سنگین، سقوط بهمن، وقوع سیل، یخبندان و پدید آمدنِ مه

۷) نقش عرض جغرافیایی بر آب و هوای کشور را توضیح دهید.

پاسخ: در مناطق جنوبی کشور، که در عرض های پایین جغرافیایی قرار دارند (به خط اِستوا نزدیک ترند،) زاویه تابش خورشید هنگام ظهر، نزدیک به عمود است و به همین دلیل در این نواحی، مقدار تابش خورشید بیشتر و هوا گرم تر است؛ مانند استان های هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان.
ولی در مناطق شمالی کشور که در عرض های بالای جغرافیایی قرار دارند و زاویه تابش خورشید مایل تر است، مقدار تابش کم تر و هوا سردتر است؛ مانند استان های آذربایجان غربی و شرقی.

۸) چرا در گذشته مردم درخانه های خود آسایش بیشتری داشتند و انرژی کمتری هم مصرف می شد؟

پاسخ: در گذشته، مردم در ساخت ساختمان، به اثر اقلیم بر ساختمان و محیط توجه میکردند و به همین دلیل در داخل خانه هایشان دارای آسایش بودند و انرژی کمتری هم مصرف می شد.

۹) چرا در اطراف مدار راس السرطان و راس الجدی آب و هوای گرم و خشک حاکی است؟

پاسخ: در اطراف مدار رأس السرطان و رأس الجدی، به دلیل سنگینی و فرونشینی هوا، کمربند پرفشار جنب حاره ای تشکیل می شود و دارای آب و هوای گرم و خشک است.

۱۰) آب و هوا بر کدام فعالیت های انسان اثر دارد؟

پاسخ: آب و هوا بر نوع کشاورزی، گردشگری، معماری، سیستم های حمل و نقل و سلامتی انسان نیز تأثیر دارد. علاوه بر آن، بر نوع لباس ِ پوشیدن و یا انتخاب نوع مسکن ما نیز مؤثر است.

۱۱) چرا در دوره گرما در کشور ما میزان بارش بسیار کم است؟

پاسخ: عامل پر فشار جنب حاره ای در تابستان به داخل کشور پیش روی می کند و مانع ریزش بارش در دوره گرما در کشور می شود.

۱۲) ویژگی های بیابان دشت کویر را بنویسید.

پاسخ: موقعیت آب و هوایی در نواحی مرکزی ایران به گونهای است که یکی از بزرگ ترین کویرهای جهان را به وجود آورده است. کویر، بخشی از بیابان است و به نمکزارهای پف کرده ای گفته می شود که تبخیر شدید، عامل اصلی شکل گیری آن است. بخش بزرگی از دشت کویر، بیابان واقعی است؛ یعنی میانگین بارش سالانه آن از ۵۰ میلیمتر کمتر است.

۱۳) نقش میزان ارتفاع بر آب و هوای کشور را بنویسید.

پاسخ: با افزایش هر ۱۰۰۰ متر ارتفاع، دمای هوا به طور میانگین حدود ۶ درجه سانتیگراد کاهش می یابد. پس در نواحی کوهستانی کشور، آب و هوا سردتر و در دشت های داخلی کشور، که ارتفاع کم تری دارند آب و هوا گرم تر است.

۱۴) ویژگی های آب و هوای معتدل خزری را بنویسید.

پاسخ: – بارندگی زیاد
– اعتدال دما در طول سال
– پوشش گیاهی غنی

۱۵) توده هوا را تعریف کنید.

پاسخ: توده هوا، حجم بزرگی از هوا است که ویژگی فیزیکی آن به خصوص از نظر دما و رطوبت، در سطح افقی در صدها کیلومتر تقریباً همسان باشد.

۱۶) ویژگی های آب و هوای کوهستانی را بنویسید.

پاسخ: – افزایش بارندگی و کاهش دما با افزایش ارتفاع
– میانگین دمای پایین
– بارندگی اغلب به صورت برف

۱۷) ویژگی های توده هوای مرطوب غربی را بنویسید.

پاسخ: رطوبت دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس را در دوره سرما به داخل ایران منتقل می کند و برف و باران به همراه دارد.

۱۸) انواع آب و هوای ایران را نام ببرید.

پاسخ: – آب و هوای گرم و خشک
– آب و هوای کوهستانی
– آب و هوای گرم و شرجی
– آب و هوای معتدل خزری

۱۹) ویژگی های توده هوای گرم و خشک را بنویسید.

پاسخ: در دوره گرما هوای گرم را از عربستان به ایران می آورد و باعث افزایش شدید دما می شود.

۲۰) کدام قسمت از ایران در تابستان بارش وجود دارد و چرا؟

پاسخ: جنوب شرق ایران به دلیل نفوذ توده هوای مرطوب موسمی تابستانی به کشور

ادامه سوالات متن درس پنجم جغرافیا دهم :

۲۱) جدول را کامل کنید.

نام توده هوا	جهت نفوذ به کشور	زمان ورود به کشور	منشا	اثر آب و هوایی
	شمال غرب ایران
			عربستان

پاسخ:

نام توده هوا	جهت نفوذ به کشور	زمان ورود به کشور	منشا	اثر آب و هوایی
مرطوب غربی	شمال غرب ایران	دوره سرما	دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس	همراه آوردن برف و باران
گرم و خشک	جنوب ایران	دوره گرما	عربستان	افزایش شدید دما

۲۲) ویژگی های توده هوای مرطوب موسمی را بنویسید.

پاسخ: برخی سال ها در دوره گرما از اقیانوس هند به ایران نفوذ و موجب باران های سیلابی در حنوب شرق ایران می شود.

۲۳) مهم ترین داده های هواشناسی را نام ببرید که در ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک اندازه گیری می شود.

پاسخ: دما – فشار – رطوبت – بارش

۲۴) ویژگی های توده هوای سودانی را بنویسید.

پاسخ: گاهی درماه های سرد سال رطوبت دریای سرخ را به کشور ما می آورد و باعث بارندگی می شود.

۲۵) ویژگی های آب و هوای گرم و خشک را بنویسید.

پاسخ: – بارش کم و خشکی هوا
– اختلاف شدید دما
– فقر پوشش گیاهی
– تبخیر و تعرق زیاد

۲۶) ویژگی های توده هوای سرد و خشک سیبری را بنویسید.

پاسخ: در دوره سرما وارد ایران می شود و باعث سردی و خشکی هوا در زمستان می شود و موجب ریزش بارش در سواحل شمالی می گردد.

۲۷) ویژگی های آب و هوای گرم و شرجی را بنویسید.

پاسخ: – بارندگی اندک
– رطوبت نسبی زیاد
– میانگین دمای بابای سالیانه

۲۸) مهم ترین توده های هوا که در طول سال کشور ما را تحت تاثیر قرار می دهد را نام ببرید.

پاسخ: توده هوای غربی، توده هوای سیبری، توده هوای سودانی، توده هوای عربستان و توده هوای مرطوب موسمی

۲۹) علت به وجود آمدن بیابان ها در ایران را بنویسید

پاسخ: – عامل پر فشار جنب حاره ای
– جهت رشته کوه های بلند البرز و زاگرس
– دور بودن از دریاها و منابع رطوبتی

۳۰) جهت رشته کوه هایی البرز و زاگرس چه تاثیری بر آب و هوای کشور دارد؟

پاسخ: جهت رشته کوههای بلند مانند البرز و زاگرس نیز در پراکندگی جغرافیایی بارش کشور اثر دارد. این عامل موجب بارش های بیش تر در دامنه های شمالی البرز و دامنه های غربی زاگرس شده است.

۳۱) ویژگی های بیابان لوت را بنویسید.

پاسخ: لوت یکی از خشک ترین بیابان های ایران است که در عین حال، یکی از گرم ترین مناطق کره زمین نیز به شمار می آید. لوت در جنوب شرق ایران قرار دارد. بخش زیادی از این بیابان به دلیل قرارگیری در منطقه فشار زیاد جنب حاره ای، کمتر از ۳۰ میلیمتر باران دارد. بیابان لوت در روز ۲۷ تیرماه ۱۳۹۵ به عنوان اولین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

۳۲) دو اثر متفاوت دوری و نزدیکی از دریاها بر آب و هوای کشور را بنویسید.

پاسخ: نزدیکی به دریاها و دوری از آن در آب و هوای کشور دو اثر متفاوت دارد. در سواحل شمالی کشور، دریای خزر در افزایش بارش، نقش مهمی دارد ولی خلیج فارس و دریای عمان به دلیل عدم امکان صعود هوای مرطوب، در بارش سواحل جنوبی کشور، نقش چندانی ندارند و موجب شرجی شدن هوا می شوند.
در نواحی داخلی کشور به دلیل دور بودن از دریاها و کمبود رطوبت، اختلاف دما زیاد است ولی در نواحی ساحلی شمال و جنوب کشور اختلاف دما کم تر است.

۳۳) چرا در کشور ما معماری های گوناگونی در نقاط مختلف دیده می شود؟

پاسخ: آب و هوا بر معماری تأثیرات زیادی دارد. در کشور ما به دلیل گوناگونی آب و هوا، معماری های گوناگونی در نقاط مختلف کشور دیده می شود.

۳۴) مهم ترین کمربندهای خشک و بیابانی کره زمین در اثر چه عاملی به وجود آمده است؟

پاسخ: عامل پر فشار جنب حاره ای

۳۵) برای کاهش سوانح جاده ای کدام راهکار مناسب تر است؟

پاسخ: برای کاهش سوانح جاده ای، توجه به اقلیم و پیش بینی وضع هوا، راهکار بسیار مناسبی است. توجه به وضع جوی منطقه در پروژه های راه سازی و طراحی سامانه های حمل و نقل بسیار مهم است. درصورت آگاهی از وضعیت آب و هوایی می توان خسارت های سوانح جادهای را کاهش داد.

۳۶) چرا در اطراف خط استوا هوای گرم و مرطوب وجود دارد؟

پاسخ: در اطراف خط استوا به دلیل گرم بودن و صعود هوا، کمربند کم فشار حاره ای تشکیل می شود و دارای آب و هوای گرم و مرطوب است.

۳۷) جغرافیای پزشکی را تعریف کنید.

پاسخ: جغرافیای پزشکی در زمینه پراکندگی تأثیرات عوامل محیطی بر سلامت انسان مطالعه می کند؛ به عنوان مثال، تشدید آلودگی هوای کلان شهرها و مناطق صنعتی کشور و یا آلودگی هوای استان های نیمه غربی کشور به وسیله ریزگردها، سلامت جسمی و روحی عده زیادی از هم وطنان را به خطر انداخته است.

۳۸) کدام عوامل جغرافیایی بر تنوع آب و هوای کشور موثر است؟

پاسخ: – عرض جغرافیایی
– دوری و نزدیکی از دریاها
– پر فشار جنب حاره ای

۳۹) وارونگی دما چیست؟

پاسخ: با افزایش ارتفاع، دمای هوا کاهش می یابد، اما در وضعیتی که با افزایش ارتفاع، دمای هوا به طور ناگهانی افزایش یابد، وارونگی دما رخ می دهد.

۴۰) نقش پیشرفت ارتباطات فناوری در پیش بینی وضع هوا را شرح دهید.

پاسخ: امروزه با پیشرفت ارتباطات و فناوری می توانیم از طریق سایت های مختلف اینترنتی و نرم افزارهای مختلف، که امکان نصب روی رایانه و رایانه همراه را دارند به اطلاعاتی در مورد پیش بینی وضع هوای شهرها، روستاها و دیگر مناطق مختلف جهان دست یابیم.

ادامه نمونه سوالات متن درس پنجم جغرافیا دهم :

۴۱) محدوده ریزگردها کجاست؟

پاسخ: ریزگردها بیشتر شامل گرد و غباری است که وارد هوا می شود. محدوده جغرافیایی بحرانی این پدیده، کشورهای ایران، عراق، ترکیه، کویت و عربستان هستند.

۴۲) آب و هوا یا اقلیم را تعریف کنید.

پاسخ: آب و هوا به مجموعه عناصر جوی غالب در یک منطقه در دراز مدت گفته میشود؛ مثلاً آب و هوای استان خراسان جنوبی، گرم و خشک است.

۴۳) چه راهکارهایی برای مقابله با ریزگردها مناسب است؟

پاسخ: احیای تالاب ها و تأمین حقابه رودخانه های منطقه، اجرای طرح های بیابان زدایی، تغییر در شیوه کشت و مدیریت صحیح آب در بخش های مختلف، روش های مناسبی است.

۴۴) علل شکل گیری ریزگردها چیست؟

پاسخ: عواملی چون کاهش ریزش های جوی، خشک شدن باتلاق ها و مدیریت ضعیف منابع آب در این مناطق، باعث شکل گیری این پدیده شده است.

۴۵) برای حل مشکلات زیست محیطی کشور چه راهکاری مناسب است؟

پاسخ: برای حل مشکلات محیط زیست کشور، مدیران، برنامه ریزان و مسئولان باید به بعد مکانی تصمیم گیری های خود توجه جدی کنند و در حفظ منابع طبیعی و ملی کشورشان تلاش کنند.

۴۶) برای مقابله با ریزگردها کدام راهکار زیر اثر کمتری دارد؟

الف) احیای تالاب ها و تأمین حقابۀ رودخانه های منطقه
ب) ایجاد باد شکن در مسیر بادها
ج) اجرای طرح های بیابان زدایی
د) مدیریت صحیح آب در بخش های مختلف

پاسخ: ب) ایجاد باد شکن در مسیر بادها

۴۷) کدام دسته از کشور های زیر در محدوده جغرافیایی بحرانی پدیده ریز گردها قرار دارند؟

الف) ایران، عراق، ترکیه، افغانستان و عربستان
ب) ایران، عراق، سوریه، کویت و عربستان
ج) ایران، عراق، ترکیه، کویت و عربستان
د) ایران، عراق، ترکیه، کویت و بحرین

پاسخ: ب) ایران، عراق، سوریه، کویت و عربستان

۴۸) موضوع مورد مطالعه در جغرافیای پزشکی چیست؟

الف) ارائه راهکار برای کاهش آلودگی ها
ب) تأثیرات عوامل محیطی بر سلامت انسان
ج) ایجاد آسایش و سلامت بیشتر با طراحی اقلیمی
د) کاهش سوانح جاده ای، با پیش بینی وضع هوا

پاسخ: ب) تأثیرات عوامل محیطی بر سلامت انسان

۴۹) عامل پر فشار جنب حارّه ای و جهت رشته کوه های بلند به ترتیب در ایجاد کدام بیابان های زیر نقش مهمتری داشته اند؟

الف) دشت کویر و لوت
ب) لوت و جازموریان
ج) طبس و دشت کویر
د) لوت و دشت کویر

پاسخ: د) لوت و دشت کویر

۵۰) بیابانی شدن منطقه طبس بیشتر در ارتباط با کدام عامل می باشد؟

الف) جهت رشته کوه های بلند البرز و زاگرس
ب) دور بودن از دریاها و منابع رطوبتی
ج) عامل پر فشار جنب حاّرّه ای
د) ارتفاع کم از سطح دریا

پاسخ: ب) دور بودن از دریاها و منابع رطوبتی

۵۱) مهم ترین عامل ایجاد نواحی خشک و بیابانی در جنوب کشور چیست؟

الف) پر فشار جنب حاّرّه ای
ب) بارش کم
ج) دمای بالا
د) تأثیر توده هوای گرم و خشک

پاسخ: الف) پر فشار جنب حاّرّه ای

۵۲) ایستگاه هواشناسی شهر فیروزکوه در ارتفاع ۲۰۰۰ متر قرار دارد هنگامی که دمای هوا در این ایستگاه ۲۵ درجه سانتی گراد می باشد دمای هوا در ارتفاع ۳۷۵۰ متری کوه دماوند چند درجه است؟

الف) ۱۷.۵
ب) ۱۴.۵
ج) ۱۰.۵
د) ۳۵

پاسخ: ب) ۱۴.۵

۵۳) کدام توده هوا رطوبت دریای سرخ را به کشور ما می آورد؟

الف) مرطوب غربی
ب) مرطوب موسمی
ج) سودانی
د) گرم و خشک

پاسخ: ج) سودانی

۵۴) علت کمی بارش در سواحل جنوبی کشور چیست؟

الف) گرم بودن هوا
ب) عدم امکان صعود هوای مرطوب
ج) جهت حرکت توده های هوا
د) ارتفاع و جهت نا همواری ها

پاسخ: ب) عدم امکان صعود هوای مرطوب

۵۵) مهم ترین عوامل ناشی از موقعیت جغرافیایی که بر آب و هوای ایران اثر دارند کدامند؟

الف) عرض جغرافیایی، پرفشار جنب حاّرّه ای و دوری و نزدیکی به دریاها
ب) عرض جغرافیایی، پرفشارجنب حاّرّه ای و میزان ارتفاع و جهت کوهستان ها
ج) ورود توده های هوا به کشور، عرض جغرافیایی و پرفشارجنب حاّرّه ای
د) دوری و نزدیکی به دریاها ، پرفشارجنب حاّرّه ای و میزان ارتفاع و جهت کوهستان ها

پاسخ: الف) عرض جغرافیایی، پرفشار جنب حاّرّه ای و دوری و نزدیکی به دریاها

۵۶) برای پیش بینی وضعیت هوا و تغییرات آن انجام کدام مرحله زیر ضروری نیست؟

الف) تهیه نقشه های هواشناسی
ب) استفاده از تصاویر پی درپی ماهواره ای
ج) تعیین ساعات آفتابی محل
د) تعیین سرعت و جهت حرکت توده هوا

پاسخ: ج) تعیین ساعات آفتابی محل

۵۷) دو معیار اصلی تفاوت هوا و آب و هوا چیست؟

الف) زمان و عناصر مورد اندازه گیری
ب) مکان و چگونگی تهیه نقشه هوا شناسی
ج) مکان و شکل گیری مراکز کم فشار و پرفشار
د) زمان و مکان

پاسخ: د) زمان و مکان

۵۸) مهم ترین عامل ریزش بارش های جوی در کشور توده هوای مرطوب غربی است.

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس چهارم جغرافیا دهم

سوالات متن درس ۵ پنجم کتاب جغرافیا دهم متوسطه دوم با جواب را در این مقاله مشاهده کردید. امیدوارم از آن استفاده کرده باشید و از صفحات دیگر ماگرتا دیدن نمایید. برای بهتر پیدا کردن جواب ها در آخر کلمات جستجو شده داخل گوگل کلمه ماگرتا را قرار دهید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه بنویسید. 😍