پیشگیری و کنترل عفونت نقش مهمی در محیطهای بیمارستانی دارد؛ بهویژه همهگیری ویروس کرونا لزوم وجود اتاقهای ایزوله با تهویه مناسب را که بتوانند آلودگی را کنترل کرده و از بیماران، کارکنان و مراجعین محافظت کند، به همه ما نشان داد. در این مقاله با ما همراه باشید تا به شما بگوییم که اتاق ایزوله بیمارستان چیست، چند نوع اتاق ایزوله وجود دارد و تجهیزات این اتاقها کداماند.
روش های نگهداری از اتاق ایزوله
با استفاده از روشهای مختلفی میتوان به این هدف دست یافت؛ از جمله کنترل کمیت و کیفیت هوای ورودی یا خروجی، حفظ اختلاف فشار هوا بین مناطق مجاور، هدایت جریان هوا در یک الگوی خاص، رقیقکردن هوای اتاق با حجم زیادی از هوای پاک و تمیز کردن هوا با فیلترهای هوای ذرات با راندمان بالا (HEPA).
این اتاقهای ایزوله برای موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرند:
- بیماریهای تنفسی مانند سل، ذات الریه، آبله مرغان و …
- بیماریهای خونی مثل مننژیت، سپتیسمی و هپاتیت
- بیماریهای پوستی همانند آبله مرغان، سرخک و زونا
- بیماریهای گوارشی همچون وبا، حصبه و تب تیفوئید
- بیماریهای عفونی ناشی از تماس با حیوانات مانند هاری، کزاز و جذام
انواع اتاق ایزوله بیمارستان چیست؟
چند نوع مختلف اتاق ایزوله وجود دارد که در شرایط مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. این اتاقها عبارتاند از:
- اتاقهای استاندارد: در این اتاقها از سطوح فشار هوای استاندارد (خنثی) استفاده میشود. این اتاقها دارای سیستمهای HVAC معمولی هستند و ممکن است سینک دستشویی بالینی، امکانات دوش و توالت اختصاصی و درب اتوماتیک (دربهایی که بهصورت خودکار بسته میشوند) داشته باشند. در حالی که این اتاقها معمولاً برای جلوگیری از تماس با بیمار استفاده میشوند، میتوانند برای مراقبت عادی از بیمار در زمانی که ایزولهسازی مورد نیاز نیست، مورد استفاده قرار گیرند.
- اتاق ایزوله تنفسی: این اتاق ایزوله بیمارستان که به آنها اتاقهای ایزوله عفونی نیز گفته میشود، از اختلاف فشار منفی استفاده میکنند. آنها سطح فشار کمتری نسبت به اتاقهای مجاور دارند؛ بنابراین با باز شدن درب اتاق، هوا به جای بیرون به داخل اتاق وارد میشود. این طراحی از خروج ذرات عفونی موجود در هوا به سایر مناطق مرکز بهداشتی درمانی جلوگیری میکند. از این اتاقها بهعنوان اتاقهای تک نفره برای جداسازی و ایزولهسازی بیماران مشکوک یا مبتلا به عفونتهای قابل انتقال از طریق هوا استفاده میشود.
- اتاقهای ایزوله محیطی (PE): این اتاقها از اختلاف فشار مثبت استفاده میکنند. آنها دارای سطوح فشار بالاتری نسبت به اتاقهای مجاور هستند؛ بنابراین هنگام باز شدن درب اتاق، هوا بهجای داخل شدن به بیرون از اتاق میرود. این طراحی از ورود ذرات عفونی معلق به اتاق از سایر قسمتهای تأسیسات جلوگیری میکند. این اتاقها برای محافظت از بیماران دچار نقص ایمنی در برابر عفونتهای قابل انتقال از طریق هوا استفاده میشوند.
تجهیزات اتاق تمیز بیمارستان چیست؟
وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای اتاق ایزوله به دو دسته تجهیزات اصلی و تجهیزات جانبی تقسیمبندی میشود. در ادامه به معرفی این تجهیزات اتاق تمیز یا همان ایزوله میپردازیم:
تجهیزات اصلی اتاقهای ایزوله
تجهیزات اصلی اتاق ایزوله بیمارستان شامل موارد زیر میشود:
- سیستم تهویه هوا: این سیستمها به منظور تأمین هوای تمیز و خارجکردن هوای آلوده طراحی شدهاند. آنها اغلب از فیلترهای هپا (HEPA) برای جداسازی ذرات معلق استفاده میکنند تا کیفیت هوای داخل اتاق حفظ شود.
- دربهای خاص ایزوله: این دربها به شکلی طراحی شدهاند که از ورود و خروج هوا و ذرات معلق جلوگیری کنند. مواد به کار رفته در ساخت این دربها معمولاً استیل ضد زنگ یا شیشههای دوجداره است.
- پوششهای ویژه دیوار و کف: سطوح دیوار و کف در اتاق ایزوله بیمارستان باید صاف و بدون درز باشند تا از تجمع ذرات جلوگیری کنند. این پوششها معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا مواد صاف و براق ساخته میشوند.
- سیستمهای روشنایی: منابع نور در این اتاقها باید طوری طراحی شوند که کمترین میزان گرد و غبار را تولید کنند. لامپهای فلورسنت و LED معمولاً در این فضاها استفاده میشوند.
- سیستمهای کنترل فشار هوا: این سیستمها برای حفظ فشار مثبت یا منفی در داخل اتاق استفاده میشوند تا از نفوذ یا خروج آلودگیها جلوگیری کنند.
- سیستمهای ارتباطی ایمن: سیستمهای ارتباطی مانند تلفن و اینترکام در این اتاقها نصب میشوند تا بدون نیاز به خروج از اتاق ارتباط برقرار شود.
این تجهیزات نقش کلیدی در حفظ ایمنی و بهداشت محیط اتاق ایزوله بیمارستان ایفا میکنند و برای جلوگیری از گسترش بیماریها و آلودگیها ضروری هستند.
تجهیزات جانبی اتاقهای ایزوله
تجهیزات جانبی اتاقهای ایزوله از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. این تجهیزات، بهعنوان بخش اساسی از فرآیندهای آزمایشگاهی در اتاقهای ایزوله، برای حفظ سلامت افراد کاربرد دارند. در این قسمت، به بررسی تجهیزات جانبی اتاق ایزوله بیمارستان میپردازیم:
- هودهای بیولوژیک: یکی از تجهیزات اصلی در اتاقهای ایزوله، هودهای بیولوژیک هستند. این هودها برای جلوگیری از ورود ذرات معلق و میکروارگانیسمها به محیط آزمایش استفاده میشوند. با استفاده از هودهای بیولوژیک، امکان انجام آزمایشهای حساس در محیطی تمیز و عاری از آلودگی فراهم میشود.
- سیستمهای ایرشاور: سیستمهای ایرشاور نیز از دیگر تجهیزات جانبی اتاقهای ایزوله هستند. این سیستمها جهت شستشوی کارکنان و تجهیزات حاضر در اتاقهای ایزوله مورد استفاده قرار میگیرند. با استفاده از این سیستمها، از ورود آلودگی به اتاقهای ایزوله جلوگیری شده و فضا تمیز و ایمن نگهداری میشود.
- تجهیزات آزمایشگاهی: تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده در اتاقهای ایزوله نیز باید بادقت و حوصله تمیز و استریل شوند. این تجهیزات معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا موادی با سطح صاف و صیقلی تولید میشوند تا از ورود میکروارگانیسمها به آزمایشها جلوگیری گردد.
این تجهیزات جانبی برای حفظ ایمنی و پاکیزگی محیط اتاقهای ایزوله بسیار ضروری هستند و کمک میکنند تا آلودگیها به حداقل برسند و دقت در آزمایشها تضمین شود.
اتاق ایزوله بیمارستان چه استانداردهایی دارد؟
برای ساخت یک اتاق ایزوله مناسب باید به استانداردهای بینالمللی توجه کرد. در این قسمت به معرفی دو مورد از مهمترین استانداردهای اتاق ایزوله میپردازیم:
تهویه مناسب اتاق ایزوله
انواع اتاق ایزوله بیمارستان، یکی از اجزای حیاتی بیمارستانها هستند که برای جلوگیری از انتقال بیماریهای عفونی به دیگر بیماران و پرسنل بیمارستان ضروری میباشند. یکی از موارد مهم در ایجاد اتاقهای ایزوله، تهویه مناسب این اتاقها است. استاندارد جهانی ASHRAE 170 یک رهنمود قابل اعتماد است که برای طراحی و اجرای تهویه اتاقهای ایزوله در بیمارستانها استفاده میشود.
هدف اصلی این استاندارد، جلوگیری از گسترش و انتشار آلایندهها و عفونت از طریق هوا است. با اجرای مفاد این استاندارد، احتمال نفوذ میکروبها و باکتریها از طریق هوا به داخل اتاقها به حداقل میرسد و به ایجاد یک محیط ایمن و سالم برای بیماران و پرسنل بیمارستان کمک میکند.
بهطور کلی، تهویه مناسب اتاقهای ایزوله با استانداردهای ASHRAE 170 یکی از نکات حیاتی در حفظ بهداشت و سلامت در محیط بیمارستان است.
کنترل و کاهش ذرات معلق در هوا
با توجه به اهمیت بهداشت فضای بیمارستان در محیطهایی همچون سالنهای عملهای جراحی، آزمایشگاهها و …، استفاده از استانداردها و دستورالعملهای مرتبط ضروری به نظر میرسد. یکی از استانداردهای مهم و کلیدی در این زمینه استاندارد ISO14644-2 است که برای کنترل کیفیت هوا میتوان از آن استفاده کرد.
این استاندارد دستورالعملهایی را جهت کاهش ذرات معلق در هوا معرفی میکند. با استفاده از این استاندارد میتوان میزان ذرات عفونی معلق در هوا را کنترل کرده و از انتقال آنها به سایر بخشهای بیمارستان جلوگیری کرد.
اتاق ایزوله بیمارستان نقش بسیار حیاتی در حفظ سلامت بیماران و جلوگیری از انتشار عفونتها دارند. با بهرهگیری از تجهیزات پیشرفته و استانداردهای بهداشتی بالا، این اتاقها محیطی ایمن و پاکیزه را برای درمان و مراقبت از بیماران فراهم میکنند. رعایت دقیق پروتکلهای بهداشتی و استفاده از تجهیزات جانبی مناسب، تضمین میکند که اتاقهای ایزوله به بهترین نحو ممکن عمل کرده و سلامت همه افراد حاضر در بیمارستان را حفظ کنند. با تمرکز بر این اصول و استفاده از فناوریهای نوین، میتوان بهطور مؤثرتری با چالشهای بهداشتی مواجه شد و کیفیت خدمات درمانی را بهبود بخشید.