جواب فعالیت های درس ۱۳ تاریخ یازدهم ؛ زمینه های کودتای ۲۸ مرداد

گام به گام درس سیزدهم (13) تاریخ یازدهم برای رشته انسانی، تجربی و ریاضی که شامل سوالات پرسش های نمونه و اندیشه و جست و جو صفحه 128 درس «زمینه های کودتای 28 مرداد» می باشد را در ادامه در بخش آموزش و پرورش ماگرتا آماده کرده ایم.

درس بعدی: جواب درس چهاردهم تاریخ یازدهم

پاسخ پرسش های درس سیزدهم تاریخ یازدهم

پاسخ پرسش های نمونه صفحه ۱۲۸ تاریخ پایه یازدهم

۱- چه عواملی موجب شد که مصدق در دور دوم نخست وزیری از حمایت مردم محروم بماند؟
ضعف برخی از اعضای کابینه مصدق، توطئه خارجی برای ایجاد تفرقه در نهضت، ایجاد اختلاف در نهضت.

۲- انگلستان از چه راه هایی هم کاری آمریکا برای انجام کودتا در ایران را جلب کرد؟
وعده ورود آمریکایی ها به امور نفتی و بهانه کردن خطر حذب توده.

۳- انگلستان از چه راه هایی به تضعیف دولت مصدق پرداخت؟
تحریم نفت و تهدید کشورهای خریدار نفت ایران به مجازات.

۴- موضع حزب توده نسبت به دولت مصدق چه بود و عمل کرد آن حزب در کودتای ۲۸ مرداد چگونه بود؟
این حزب چند همکاری کوچک با دولت مصدق داشت و با وجود آگاه بودن از کودتا اقدام تاثیر گذاری در جهت شکست کودتا انجام نداد.

۵- در دوره‌ی نخست وزیری مصدق، عناصر فعال دربار چه کسانی بودند و چگونه به تضعیف دولت مصدق پرداختند؟
مادر شاه و خواهر شاه (اشرف)

جواب اندیشه و جست و جو صفحه ۱۲۸ تاریخ پایه یازدهم

۱- از کتاب‌های خاطرات که در سال‌های اخیر منتشر شده، مطلبی در مورد قیام ۳۰ تیر تهیه کنید و در کلاس بخوانید.
پاسخ این سوال به عهده دانش آموز.

۲- در مورد یکی از گروه‌های وابسته به بیگانه که در زمینه‌سازی کودتای ۲۸ مرداد نقش داشتند، مطلبی تهیّه کنید.

یکی از گروه‌هایی که نقش قابل توجهی در زمینه‌سازی کودتای ۲۸ مرداد ایفا کرد، حزب توده ایران بود. با وجود اینکه حزب توده به عنوان یک حزب چپ و ضد امپریالیستی شناخته می‌شد، اما در این رویداد تاریخی نقش متناقضی ایفا کرد.

چرا حزب توده در کودتا نقش داشت؟
تضاد با دولت مصدق: علیرغم رویکرد ملی‌گرایانه دولت مصدق، حزب توده به دلیل برخی اختلافات ایدئولوژیک و نیز عدم همراهی دولت با سیاست‌های شوروی، به مخالفت با دولت مصدق پرداخت.

نفوذ شوروی: حزب توده تحت تأثیر شدید حزب کمونیست شوروی بود و سیاست‌های خود را بر اساس منافع بلوک شرق تنظیم می‌کرد. با توجه به رقابت شدید بین بلوک شرق و غرب، شوروی تمایلی به تقویت یک دولت ملی‌گرا و مستقل در ایران نداشت.

تلاش برای کسب قدرت: حزب توده در پی کسب قدرت سیاسی در ایران بود و با توجه به شرایط آن زمان، کودتا را فرصتی برای رسیدن به این هدف می‌دید.

نقش حزب توده در کودتا:
کمپین تبلیغاتی علیه مصدق: حزب توده با استفاده از رسانه‌های خود، کمپینی گسترده علیه دولت مصدق به راه انداخت و وی را به فساد، بی‌کفایتی و وابستگی به غرب متهم کرد.

ایجاد آشوب و بی‌ثباتی: حزب توده با سازماندهی تظاهرات و اعتصابات، به ایجاد آشوب و بی‌ثباتی در کشور کمک کرد و به این ترتیب، زمینه را برای مداخله نیروهای خارجی فراهم آورد.

همکاری با نیروهای کودتاچی: پس از کودتا، حزب توده از دولت جدید حمایت کرد و برخی از اعضای آن در دولت‌های بعدی نیز حضور داشتند.

پیامدهای نقش حزب توده:
تضعیف جنبش ملی شدن نفت: نقش حزب توده در کودتا، به تضعیف جنبش ملی شدن نفت و تأخیر در تحقق اهداف این جنبش انجامید.

تقویت نفوذ بیگانگان: کودتای ۲۸ مرداد با دخالت مستقیم آمریکا و بریتانیا انجام شد و نقش حزب توده در این رویداد، به تقویت نفوذ این کشورها در ایران کمک کرد.

تخریب چهره حزب توده: پس از کودتا، حزب توده به عنوان یک حزب وابسته به بیگانه و عامل کودتا شناخته شد و این امر به انزوای سیاسی این حزب انجامید.

۳- به‌نظر شما چرا دولت آمریکا به رغم اعتماد دولت ملّی ایران به آنها، بازهم با سیاست انگلیس همراهی و همکاری نشان داد؟

علت همراهی آمریکا با انگلیس در برابر دولت ملی ایران، علی‌رغم اعتماد دولت ایران به آمریکا، دلایل پیچیده‌ای دارد. هر دو کشور آمریکا و انگلیس به عنوان قدرت‌های بزرگ، منافع اقتصادی و سیاسی در منطقه داشتند. ملی شدن صنعت نفت ایران به عنوان یک منبع حیاتی انرژی، تهدیدی برای این منافع به شمار می‌رفت.

در دوران جنگ سرد، آمریکا و انگلیس در یک بلوک قرار داشتند و رقابت شدیدی با بلوک شرق به رهبری شوروی داشتند. حفظ ثبات و جلوگیری از نفوذ کمونیسم در منطقه خاورمیانه، اولویت اصلی این دو کشور بود. همچنین ملی شدن صنعت نفت ایران، الگویی برای سایر کشورهای نفت‌خیز منطقه بود و آمریکا و انگلیس نگران بودند که این امر به بی‌ثباتی در منطقه منجر شود.

شرکت‌های نفتی آمریکایی و انگلیسی، دارای نفوذ زیادی بر دولت‌های خود بودند و از هرگونه اقدامی که به زیان منافع آن‌ها تمام می‌شد، مخالفت می‌کردند. در نهایت، این عوامل دست به دست هم دادند تا آمریکا علی‌رغم اعتماد دولت ملی ایران، به جای حمایت از آن، با انگلیس همراه شود و در کودتای ۲۸ مرداد نقش مهمی ایفا کند.

درس قبلی: جواب درس دوازدهم تاریخ یازهم

✅ اگر سوالی در رابطه با جواب فکر کنید و پرسش های نمونه درس ۱۳ تاریخ یازدهم دارید آن را از قسمت دیدگاه بپرسید. همچنین جهت مشاهده گام به گام سایر درس های کتاب کافیست شماره آن را به همراه عبارت ماگرتا در گوگل جست و جو کنید.