معنی کلمات و جواب سوالات درس سیزدهم فارسی هفتم ✅ درس اسوه نیکو

درس سیزدهم فارسی هفتم با جواب و معنی کلمات سخت درس ۱۳ اسوه نیکو فارسی هفتم : در این مقاله جواب خود ارزیابی صفحه ۱۱۷ درس سیزده اسوه نیکو اول متوسطه پایه هفتم و گفت و گو و فعالیت های نوشتاری صفحه ۱۱۸ ادبیات فارسی هفتم و معنی شعر درس اسوه نیکو و معنی و کلمات حکایت چراغ صفحه ۱۱۹ را برای تان گردآوری کرده ایم. در ادامه نوشته با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

بعدی: معنی و مفهوم حکایت چراغ فارسی هفتم
جواب سوالات و معنی کلمات درس چهاردهم فارسی هفتم
معنی کلمات و جواب فرصتی برای اندیشیدن درس مرخصی فارسی هفتم
جواب درس ۱۵ آزاد فارسی هفتم
معنی کلمات درس چرا زبان فارسی را دوست دارم فارسی هفتم
جواب فرصتی برای اندیشیدن صفحه ۱۳۹ فارسی هفتم

آرایه های ادبی و زبانی متن درس سیزدهم فارسی هفتم

رسول اکرم، صَلّی اللهُ عَلَیْه وَ آلِهِ وَ سَلَّم، با فرزندان خود به مهر و عطوفت رفتار می‌کرد و می‌فرمود: «فرزندانِ ما پارهٔ جگر ما هستند». گاه، وقتی به سجده می‌رفت، حسن (ع) و حسین (ع) بر گردن و پشتش می‌نشستند و او چندان در سجده می‌ماند تا آنان پایین بیایند و گاهی به آرامی آنان را پایین می‌آورد و از سجده بر می‌خاست و هر دو را در بر می‌گرفت و بر صورتشان بوسه می‌زد.

آرایه‌های ادبی: پاره‌ی جگر: کنایه از فرزند

رسولِ اکرم، صَلّی اللهُ عَلَیْه وَ آلِهِ، با خدمت‌کارانش نیز رأفت و عطوفت داشت.

اَنَس بن مالک می‌گفت: «در مدّت ده سال که شبانه‌روز در خدمت و در خانه‌اش بودم، یک بار تند خویی و سخن درشت از او ندیدم و نشنیدم».

آرایه‌های ادبی: شبانه روز: مجاز از تمام مدت

در میانِ جمع، گشاده‌رو بود و در تنهایی، سیمایی محزون و متفکّر داشت. هرگز به رویِ کسی خیره نگاه نمی‌کرد و بیشترِ اوقات، چشم‌هایش را به زمین می‌دوخت. در سلام کردن به همه، حتّی به کودکان، پیش دستی می‌کرد. هرگاه به مجلسی وارد می‌شد، نزدیک ترین جای خالی را اختیار می‌کرد. از بیماران عیادت می کرد. سخن همنشین خود را نمی برید. بیش از حدّ لزوم، سخن نمی‌گفت و اجازه نمی‌داد کسی جز در مقام دادخواهی، در حضور او از دیگری بد بگوید و یا به کسی دشنام دهد.

آرایه‌های ادبی: خیره نگاه نمی کرد: کنایه از نگاه با اخم و تندی
چشم هایش را به زمین می دوخت: کنایه از سربه زیری و متانت
سخن همنشین خود را نمی بُرید: کنایه از وسط صحبت کسی حرف نمی زد

هیچ گاه زبانش را به دشنام نمی‌آلود. بد رفتاری با شخصِ خود را می‌بخشید ولی دربارهٔ کسانی که به حریمِ قانون، تجاوز می‌کردند، گذشت و مدارا نداشت.

در زندگی از تجمّل دوری می‌جُست. در کارهای منزل به خانواده‌اش کمک می‌نمود و چون بانگ اذان را می‌شنید، به نماز می‌رفت.

سعدی، شاعر و نویسندهٔ توانای زبان و ادب فارسی، در ستایش پیامبر بزرگوار اسلام، سروده‌ای دارد که چند بیت آن را می‌خوانیم:

آرایه‌های ادبی: هیچ گاه زبانش را به دشنام نمی آلود: کنایه از حرف بد نزدن
به حریم قانون تجاوز می کردند: کنایه از زیر پاگذاشتن و رعایت نکردن قانون

معنی کلمات درس اسوه نیکو ۱۳ فارسی هفتم

آداب: (جمع ادب) روش‌ها
پیش دستی: اقدام زودتر
اخلاق: (جمع خُلق) عادت‌های خوب و پسندیده
اختیار می‌کرد: انتخاب می‌کرد
اُسوه: نمونه، الگو
عیادت: به دیدار بیمار رفتن و احوال پرسی کردن
عالَمیان: مردم جهان
بیش از حدّ لزوم: بیشتر از ضرورت
آنچنان: آنطور، آنگونه
مقام دادخواهی: هنگام قضاوت کردن
کریم: بخشنده
حضور: نزد، پیشِ
احزاب: (جمع حزب) گروه‌ها
بد (بد بگوید): بی‌ادبی
برخی: بعضی
دشنام: حرف زشت و ناسزا، فُحش
بزرگوار: شرافتمند
نمی‌آلود: آلوده نمی‌کرد
صَلَّی اللهُ عَلَیْه وَ آلِهِ وَ سَلَّم: درود خداوند بر او و خاندانش باد
حریم: محدوده
مهر: محبت
تجاوز: دست‌درازی، زیاده‌‌خواهی
عطوفت: محبت، مهربانی
گذشت: بخشیدن گناه کسی، چشم پوشیدن از چیزی
می‌فرمود: می‌گفت
مُدارا: سازش، کنار آمدن، بخشش
پاره‌ی جگر: جگر گوشه، عزیز دل
تجمّل: ثروت اندوزی
سجده: سر بر زمین گذاشتن دوری
می‌جست: فاصله می‌گرفت
برمی‌خاست: بلند می‌شد
بانگ: صدا
دربرمی‌گرفت: بغل می‌کرد، در آغوش می‌کشید
ستایش: خوبی کسی را گفتن
رأفت: مهربانی
فروماند: درمانده می‌شود
تندخویی: بد اخلاقی
جمال: زیبایی
سخن درشت: حرف زشت و ناراحت کننده
اعتدال: تناسب، هماهنگی و زیبایی
گشاده‌رو: خوش اخلاق، خوشرو
خلیل: لقب حضرت ابراهیم (ع)
سیما: چهره
مجموع: گرد آمده، جمع شده
محزون: غمگین، غمناک، اندوهگین
ظِلال: (جمع ظِل) سایه ها
متفکر: اندیشمند
بَس: کافی
اوقات: (جمع وقت) وقت‌ها، زمان‌ها
مواعظ: (جمع موعظه) پند ها و نصیحت ها

معنی و‌ آرایه های ادبی شعر درس اسوه نیکو درس ۱۳ فارسی هفتم

ماه، فرو ماند از جمال محمـــد (ص) سرو، نبـــاشد به اعــــتدال محمد
معنی: چهره حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) آنقدر زیباست که ماه در مقابلش شگفتی زده است. سرو ، نماد قد و تناسب ، به اندازه پیامبر بلند نیست.

آرایه‌های ادبی: ماه: نماد زیبایی
سرو: نماد راست قامتی و خوش قامتی
اعتدال: میانه وری و تناسب ، هماهنگی
فرو ماندن ماه: تشخیص + کنایه از ناچیز و ناتوان شدن

دانش زبانی: فرومانَد (فرو می مانَد): فعل مضارع (زمان حال) است.

آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی آمده مـــجمـــوع در ظلال محمد
معنی: همه پیامبران در محضر حضرت محمد (ص) جمع شدند و از وجود او خلق و مبعوث شدند.

آرایه‌های ادبی: آدم و نوح و ….: مجاز از تمام پیامبران الهی
مراعات نظیر: آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی
خلیل: لقب حضرت ابراهیم «اشاره به مقام بالای پیامبر »

سعدی، اگر عاشقی کــنی و جوانی عشق محمد، بس است و آل محمد
معنی: ای سعدی ، اگر به دنبال عشق ، علاقه و نشاط هستی ، کافی است عاشق محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و خاندانش باشی.

آرایه‌های ادبی: سعدی: تخلص
مراعات نظیر: عاشق ، عشق ، جوانی

دانش زبانی: [ای] سعدی: منادا؛ که حرف ندا (ای) حذف شده است.

معنی لغات شعر اسوه نیکو: جمال: زیبایی
اعتدال: تعادل
ظلال: ‌‌سایه
آل: خاندان

جواب خودارزیابی صفحه ۱۱۷ فارسی هفتم درس اسوه نیکو

١- رفتار پیامبر (ص) با امام حسن (ع) و امام حسین (ع) در دوران کودکی چگونه بود؟ 

پاسخ: وی با فرزندان خود با لطف و مهر رفتار می کردند و فرمودند: فرزندان ما پاره جگر ما هستند. وقتی به مسجد می رفت ، حسن و حسین روی گردن و پشت او می نشستند و ایشان آن چنان در سجده میماند تا آنان پایین بیایند بعد از سجده هر دو را در بر میگرفت و بر صورتشان بوسه میزد.

۲- کدام رفتار پیامبر (ص) با دیگران، برای شما جالب‌تر است، چرا؟ 

پاسخ: گشاده رو بودن ایشان، زیرا می توانست دشمنانش را دوست بدارد.

۳- به نظر شما چرا پیامبر (ص) بد رفتاری با خویش را می‌بخشید امّا نسبت به قانون شکنی، گذشت نداشت؟ 

پاسخ: از آنجا که قانون شکنی یک مسئله اجتماعی و عمومی است ، نقض حریم خصوصی دیگران و ظلم به هم نوع است.

پاسخ گفت و گو صفحه ۱۱۸ درس سیزده فارسی هفتم

۱- خداوند در قرآن، پیامبر (ص) را « اُسوه» یعنی سرمشق و نمونه معرفی کرده است. چگونه می‌توانیم از رفتار پیامبر (ص) برای زندگی بهتر سرمشق بگیریم؟ 

پاسخ: با مطالعه زندگی آن حضرت و تفکر در انجام اعمال او ، به عنوان مثال پرهیز از دروغ ، می توانیم زندگی او را الگوی زندگی خود قرار دهیم.

پاسخ دیگر: به‌عنوان یک دانش‌آموز کلاس هفتم، فکر می‌کنم می‌توانیم از رفتار پیامبر (ص) برای زندگی بهتر سرمشق بگیریم، چون ایشان همیشه با مهربانی، صداقت و عدالت رفتار می‌کردند. مثلاً وقتی کسی به او بی‌احترامی می‌کرد، او با محبت و بردباری جواب می‌داد. ما هم می‌توانیم یاد بگیریم که در برابر سختی‌ها صبور باشیم، به دیگران کمک کنیم و دروغ نگوییم.

پیامبر (ص) به احترام گذاشتن به دیگران، حتی کسانی که با او مخالف بودند، معروف بودند. اگر ما هم در زندگی‌مان این رفتارها را داشته باشیم، می‌توانیم دوستان بهتری پیدا کنیم و زندگی آرام‌تری داشته باشیم.

۲- شعر دیگری دربارهٔ پیامبر (ص) یا یکی از معصومین علیهم السّلام، به کلاس بیاورید و دربارهٔ آن گفت‌وگو کنید.

پاسخ: شعری از پروین اعتصامی درباره پیامبر (ص) آورده‌ایم:

ای رسول خُدا، ای نورِ دل‌ها / مُرسلِ نیکو خصال و پاک دِل‌ها
مُژده‌ات آمد ز سوی ربِّ اعلا / تا شود روشن زمین از نور والا
در یتیمی، کرد حقّ تو را سرآمد / در حِرا شد راز حق بر تو مُسلّم
کرده‌ای با خُلقِ نیکو عالم‌آرا / بوده‌ای چون خورشیدی بر دل‌ها
در مدینه، خُلق و حلمت شد چراغی / در مَکّه، صبر تو راهی بی‌نهایت
مردمان را، دعوتت سوی هدایت / حقّ و عدل آوردی، صلح و سعادت

این شعر درباره‌ی پیامبر (ص) توضیح می‌دهد که چگونه با اخلاق و رفتار نیکوی خود توانستند دل‌های مردم را به خدا نزدیک کنند. در کلاس می‌توانیم گفت‌وگو کنیم که چگونه می‌توانیم از صبر، مهربانی و عدالت پیامبر (ص) الگو بگیریم. همچنین درباره‌ی تأثیر ایشان در زندگی مسلمانان و حتی مردم دیگر بحث کنیم.

جواب فعالیت های نوشتاری صفحه ۱۱۸ درس سیزده فارسی هفتم

١- برای هریک از کلمه‌های زیر دو هم خانواده بنویسید.

حضور: حاضر، احضار، محضر، حضار 
عطوفت: عاطفه، معطوف، عطف
حریم: محرم، حرمت، محروم، حرام

۲- واژه صحیح را انتخاب کنید و در جای خالی بنویسید.

الف) گاهی به آرامی آنان را پایین می‌آورد و از سجده ……بر می خاست…… (برمی‌خواست، برمی‌خاست)
ب) اجازه نمی‌داد کسی جز در مقام ……دادخواهی…… در حضور او از دیگری بد بگوید. (دادخواهی، دادخاهی)

۳- بن مضارع فعل های زیر را مشخص کنید.

می خوانم: خوان
می روم: رو
می‌پرسد: پرس
می شنوند: شنو

قبلی: جواب تمرین های درس دوازدهم فارسی هفتم
معنی کلمات و شعر رستگاری درس دوازدهم فارسی هفتم
جواب و معنی کلمات درس یازدهم فارسی هفتم
معنی شعر گل و گل فارسی هفتم
معنی لغات ، جواب خودارزیابی و فعالیت های نوشتاری درس دهم فارسی هفتم

توجه: شما دانش آموزان پایه هفتم متوسطه اول عزیز اگر می خواهید به راحتی به معنی کلمات و جواب سوال های کتاب فارسی هفتم دسترسی داشته باشید، تنها کافیه جواب و معنی کلمات درس مورد نظرتان را به همراه عبارت « ماگرتا » در گوگل جست و جو کنید.

این بود از سوالات درس سیزدهم فارسی هفتم و کلمات و فعالیت های درس ۱۳ فارسی پایه هفتم درس اسوه نیکو و معنای حکایت چراغ صفحه ۱۱۹ . امیدواریم مورد استفاده تان قرار گرفته باشد.