سوالات متن درس ۱۰ فلسفه یازدهم انسانی با جواب

نمونه سوالات متن درس ۱۰ دهم «چیستی انسان (۲)» کتاب فلسفه پایه یازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس نهم فلسفه یازدهم انسانی

نمونه سوال های متن امتحانی درس 10 دهم فلسفه یازدهم

۱) فیلسوفان مسلمان چگونه در توضیح در توضیح و تبیین حقیقت انسان قدم های بلندی برداشتند؟

پاسخ: فیلسوفان مسلمان که البته بیشتر آنان در سرزمین ما زندگی می‌کردند، با استفاده از آنچه از افلاطون و ارسطو و پیروان آن دو به دستشان رسیده بود و نیز با الهام از آموزه‌های دینی خود، در توضیح و تبیین حقیقت انسان قدم‌های بلندی برداشتند و آثاری از خود باقی گذاشتند که شایستۀ قدردانی است.

۲) دیدگاه فیلسوفان مسلمان درباره حقیقت انسان را بنویسید.

پاسخ: این فیلسوفان، و بخصوص فارابی، ابن‌سینا، خواجه نصیر، سهروردی، میرداماد، ملاصدرا، سبزواری و نیز بسیاری از فیلسوفان مسلمان دورۀ معاصر تأکید می‌کنند که نمی‌توان انسان را به یک موجود صرفاً زمینی و مادّی تقلیل داد و در همان حال برای وی ویژگی‌هایی متعالی و ارزشمند مانند آزادگی، کرامت انسانی، نوع دوستی و فضایلی از این قبیل قائل شد.

۳) دلایل فیلسوفان مسلمان که معتقدند انسان صرفا یک موجود مادی نیست و روح دارد را بنویسید. (سه دلیل)

پاسخ: ۱- آنان همچنین با تفکر و تعمق فکری، دینی را قبول کرده بودند که در کتاب آسمانی به روشنی و وضوح از حقیقتی به نام «روح» سخن گفته و آن را هدیه‌ای الهی و غیرزمینی شمرده است.
۲- این کتاب آسمانی انسان را موجودی جاویدان، جانشین خدا در زمین و مسجود فرشتگان محسوب کرده که آسمان‌ها و زمین را خداوند برای او آفریده و آماده ساخته است.
۳- آنان همچنین یا خود عارف بودند یا عارفانی را می‌شناختند که با قدم سلوک و پاکیِ نفس، به مرحله‌ای رسیده بودند که مراتب برتر و مجرد هستی را شهود می‌کردند و می‌دانستند که چنین شهودی در توان بدن مادی انسان نیست.

۴) قرآن کریم انسان را چگونه موجودی محسوب کرده است؟

پاسخ: این کتاب آسمانی انسان را موجودی جاویدان، جانشین خدا در زمین و مسجود فرشتگان محسوب کرده که آسمان‌ها و زمین را خداوند برای او آفریده و آماده ساخته است.

۵) فیلسوفان مسلمان در رابطه با شناخت انسان چه تلاشی می کنند؟

پاسخ: فیلسوفان مسلمان تلاش می‌کنند که حقیقت متعالی انسان را بشناسند و جایگاه برتر او در هستی را نشان دهند.

۶) از نظر ابن سینا خداوند چه زمانی روح انسانی را به آن عطا می کند؟

پاسخ: ابن سینا معتقد است که وقتی بدن انسان دوره جنینی را در رحم مادر گذراند و به مرحله‌ای رسید که صاحب همه اندام‌های بدنی شد، خداوند روح انسانی را به آن عطا می‌کند.

۷) ویژگی های روح انسانی از نظر ابن سینا را بنویسید.

پاسخ: این روح، که جنبه غیرمادی دارد و از جنس موجودات مجرد است، استعداد کسب علم از طریق تفکر را دارد. این روح همچنین می‌تواند اموری از قبیل اخلاق، عشق، دوستی، نفرت، پرستش و معنویت را دریابد و آنها را در خود پدید آورد.

۸) سهروردی چگونه به حقایق دست یافت و تلاش کرد آنها را با چه زبانی بیان کند؟

پاسخ: شیخ شهاب‌الدین سهروردی که یکی از فیلسوفان بزرگ جهان اسلام است و یک عارف و سالک الی‌الله نیز محسوب می‌شود، با بهره‌مندی از الهامات و اشرافات معنوی خود بسیاری از حقایق را از طریق شهود درونی به دست می‌آورد و تلاش می‌کند آنها را به زبان فلسفه و استدلال بیان کند.

۹) نورالانوار از دیدگاه سهروردی کیست؟

پاسخ: خداوند که نور محض است و هیچ ظلمتی در او راه ندارد. «نورالانوار» است.

۱۰) از نظر سهروردی چرا سایر مراتب وجود ترکببی از نور و ظلمت اند؟

پاسخ: سایر مراتب وجود، نور هستی خود را از نورالانوار دریافت می‌کنند، اما چون نور کامل نیستند، ترکیبی از نور و ظلمت‌اند.

۱۱) مقصود سهروردی از مشرق و مغرب عالم را بنویسید.

پاسخ: او می‌گفت خدا یا همان نورالانوار، مَشرق عالم است و از خداست که انوار بعدی طلوع می‌کنند. آنجا که نور وجود به پایین‌ترین حد خود می‌رسد، مغرب عالم قرار گرفته است.

۱۲) سهروردی نفس انسان را مربوط به کدام عالم می دانست؟

پاسخ: وی نفس انسانی را حقیقتی مربوط به مشرق عالم می‌داند که از مشرق وجود دور افتاده و مشتاق بازگشت به آنجاست.

۱۳) دیدگاه سهروردی درباره نفس انسان را بیان کنید.

پاسخ: او عقیده داشت که نفس انسان، همان جنبۀ نورانی وجود و جسم و بدن او، همان جنبۀ ظلمانی اوست. این نفس، اگر نورانیت بیشتری کسب کند، حقایق هستی را بهتر رؤیت می‌کند و می‌تواند با کسب شایستگی و لیاقت بیشتر، مسیر کمال را طی کند.

۱۴) از نظر مکتب حکمت متعالیه، حقیقت انسان را توضیح دهید.

پاسخ: از دیدگاه این مکتب، حقیقت انسان، همان‌گونه که بسیاری دیگر از فیلسوفان گفته‌اند، حقیقتی دو بعُدی است: روح و بدن. امّا روح، براساس این مکتب، چیزی ضمیمه شده به بدن نیست، بلکه نتیجه رشد و تکامل خود جسم و بدن است.

۱۵) از نظر ملاصدرا، رابطه روح و بدن را با ذکر مثال توضیح دهید.

پاسخ: از نظر ملاصدرا، روح و بدن دو چیز مجزّا نیستند که کنار هم قرار گرفته باشند بلکه اینها وحدتی حقیقی دارند به گونه‌ای که یکی (روح) باطنِ دیگری (بدن) است. بنابراین هر اتفاقی در روح بیفتد، در بدن ظاهر می‌شود و هر اتفاقی در بدن رخ دهد، بر روح تأثیر می‌گذارد؛ به طور مثال، بدن بیمار، روح را هم کسل و بیمار می‌کند و بدن شاداب به روح هم شادابی می‌بخشد. همچنین روح با نشاط، جسم را به فعالیت و کار می‌کشاند و روح افسرده، جسم را زمین‌گیر می‌کند.

۱۶) با توجه به دیدگاه حکمت متعالیه، ظرفیت و استعداد روح انسان چگونه است؟

پاسخ: از نظر حکمت متعالیه روح انسانی آخرین درجه تکاملی است که موجودات زنده می‌توانند به آن برسند. ظرفیت روح انسان پایان ندارد و روح می‌تواند به هر مرتبه کمالی در جهانِ مخلوقات، دست یابد. مراحل تکاملی طبیعت، وقتی از گیاه و حیوان می‌گذرد و به انسان می‌رسد، ظرفیتی بی‌نهایت پیدا می‌کند و به هیچ درجه‌ای از کمال قانع نمی‌شود.

۱۷) از منظر حکمت متعالیه، انسان چگونه می تواند ظرفیت و استعداد بی نهایت خود را به فعلیت برساند؟

پاسخ: از منظر این مکتب فلسفی، اگرچه انسان ظرفیت و استعداد بی‌نهایت دارد، امّا این استعداد، به معنای رسیدن حتمی وی به کمالات نیست. انسان باید با اختیار و ارادۀ خود این ظرفیت را به فعلیت برساند. یعنی باید مسیر تکاملی به سوی خدا را انتخاب نماید و با ایمان و عمل این مسیر را طی کند. البته او اختیار دارد که مسیرهای دیگری غیر از مسیر تکامل را برگزیند.

۱۸) چرا از نظر ملاصدرا در ابتدای زندگی معلوم نیست هر انسانی چه هویتی دارد؟

پاسخ: در ابتدای زندگی هر انسانی معلوم نیست وی چه هویتی خواهد داشت، شجاع خواهد بود یا ترسو؟ بخشنده خواهد بود یا بخیل؟ عالم خواهد بود یا نادان؟ همه اینها به صورت بالقوّه در وجود انسان هست و بالفعل شدن هر کدام از آنها، به گزینش‌ها و شیوه زندگی افراد مربوط است.

۱۹) تعیین کنید کدام یک از عبارات زیر صحیح و کدام یک غلط است؟

۱- فیلسوفان مسلمان دوره معاصر تأکید می کنند که نمی توان انسان را به یک موجود صرفا زمینی و مادی تقلیل داد.
۲- ابن سینا نظر کانت درباره حقیقت انسان را پسندید و کوشید این دیدگاه را عمیق تر بیان کند.
۳- سهروردی به جای مفهوم «وجود، بیشتر از مفهوم «نور» استفاده می کرد.
۴- از نظر حکمت متعالیه روح انسانی آخرین درجه تکاملی است که موجودات زنده می توانند به آن برسند.
۵- ابن سینا نفس انسانی را حقیقتی مربوط به مشرق عالم می داند که از مشرق وجود دور افتاده و مشتاق بازگشت به آنجاست.

پاسخ: ۱- صحیح
۲- غلط
۳- صحیح
۴- صحیح
۵- غلط

۲۰) جاهای خالی را با استفاده از کلمات مناسب کامل کنید.

۱- کتاب آسمانی انسان را موجودی جاویدان، جانشین خدا در زمین و …………… محسوب کرده است.
۲- ابن سینا معتقد است که وقتی بدن انسان در دوره جنینی صاحب همه اندام های بدنی شد خداوند …………. را به آن عطا می کند.
۳- خداوند که نور محض است و هیچ ظلمتی در او راه ندارد، …………… است.
۴- سهروردی عقیده داشت که نفس انسان، همان ………… و جسم و بدن او، همان جنبه ظلمانی اوست.
۵- روح، براساس مکتب متعالیه، چیزی ضمیمه شده به بدن نیست، بلکه نتیجه ……….. است.

پاسخ: ۱- مسجود فرشتگان
۲- روح انسانی
۳- نورالانوار
۴- جنبه نورانی وجود
۵- رشد و تکامل خود جسم و بدن

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس هشتم فلسفه یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب فلسفه یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن درس ۱۰ دهم کتاب فلسفه پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💖