وقتی صحبت از یک سفر کوتاه و فرار از شلوغی پایتخت می‌شود، نام فیروزکوه با آن طبیعت سرسبز و هوای خنک کوهستانی‌اش می‌درخشد. این شهرستان ییلاقی تنها یک مقصد برای تعطیلات آخر هفته نیست، بلکه گنجینه‌ای از مکان های تفریحی و تاریخی است که هر گردشگری را به وجد می‌آورد.
از پیاده‌روی هیجان‌انگیز در دل رودخانه تا بازدید از غارهای باستانی و استراحت در کنار چشمه‌های آب معدنی، فیروزکوه برای هر سلیقه‌ای، پیشنهادی شگفت‌انگیز دارد. با ما با بخش گردشگری ماگرتا همراه شوید تا شما را با بهترین جاهای دیدنی فیروزکوه آشنا کنیم.
۱. تنگه واشی (تنگه ساواشی)
بدون شک، تنگه واشی مشهورترین و یکی از جذاب‌ترین جاذبه‌های فیروزکوه است. این مکان تجربه‌ای منحصر به فرد از پیاده‌روی در آبی خنک و روان را به شما هدیه می‌دهد. سفر شما شامل عبور از دو تنگه است که در میان راه به دشتی سرسبز می‌رسید. در انتهای مسیر نیز آبشاری زیبا منتظر شماست. کتیبه فتحعلی شاه قاجار که بر دیواره تنگه اول حکاکی شده، بعد تاریخی این گردش طبیعی را دوچندان کرده است.
- مشخصات: این مکان نیاز به پیاده‌روی در آب دارد، پس کفش مناسب به همراه داشته باشید.
- آدرس: حدود ۱۷ کیلومتری شهرستان فیروزکوه، پس از ورود به جاده واشی و طی کردن حدود ۹ کیلومتر، به پارکینگ و ابتدای مسیر پیاده‌روی می‌رسید.
۲. چشمه آب معدنی خمده
روستای خمده به خاطر چشمه آب معدنی شفابخشش شهرت زیادی دارد. آب این چشمه که از دل کوه بیرون می‌آید، برای دردهای مفصلی و استخوانی و بیماری‌های پوستی مفید است. در اطراف چشمه، استخرهایی برای آقایان و بانوان ساخته شده تا بتوانند به راحتی از این آب درمانی استفاده کنند. این روستا با طبیعت زیبا و آرامش بی‌نظیرش، مکانی عالی برای یک روز استراحت و بازیابی انرژی است.
- مشخصات: امکانات اولیه‌ای مانند سرویس بهداشتی و سکو برای نشستن فراهم است.
- آدرس: فیروزکوه، جاده زرین دشت، پس از روستای هرانده، روستای خمده.
۳. غار بورنیک
غار بورنیک، طولانی‌ترین غار استان تهران، مقصدی ایده‌آل برای عاشقان ماجراجویی و غارنوردی است. این غار که در روستای زیبای هرانده واقع شده، دارای سه تالار عظیم و دیدنی است که هر کدام شگفتی‌های خاص خود را دارند. ستون‌های استالاکتیت و استالاگمیت و بقایای باستانی کشف شده در این غار، نشان از قدمت چندهزارساله سکونت در این منطقه دارد. بازدید از این غار نیازمند راهنما و تجهیزات اولیه است.
- مشخصات: برای بازدید کامل از غار به چراغ قوه، کلاه ایمنی و راهنمای محلی نیاز دارید.
- آدرس: فیروزکوه، جاده زرین دشت، روستای هرانده. از روستا تا دهانه غار حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت پیاده‌روی در مسیری زیبا پیش رو دارید.
۴. دریاچه و سد هویر
دریاچه هویر یکی از دو دریاچه آب شیرین در نزدیکی روستای هویر است که در ارتفاعات فیروزکوه قرار گرفته‌اند. این دریاچه به دلیل قرار گرفتن در منطقه‌ای کوهستانی و دور از دسترس، بسیار بکر و آرام است. این مکان بهشتی برای ماهیگیری (با مجوز)، کمپینگ، عکاسی و لذت بردن از سکوت طبیعت است. بهترین زمان بازدید از آن، فصل بهار و اوایل تابستان است که طبیعت در اوج زیبایی خود قرار دارد.
- مشخصات: مسیر دسترسی به دریاچه خاکی و کمی ناهموار است، بنابراین استفاده از خودروی مناسب توصیه می‌شود.
- آدرس: شهرستان فیروزکوه، بخش مرکزی، دهستان حبله‌رود، روستای هویر.
۵. روستای ورسخواران و باغ‌های میوه
اگر به دنبال تجربه‌ای از زندگی روستایی و قدم زدن در کوچه‌باغ‌های سرسبز هستید، روستای ورسخواران مقصدی فوق‌العاده است. این روستا به باغ‌های سیب، گیلاس و آلبالوی خود معروف است. عبور رودخانه حبله‌رود از کنار این روستا، طراوت و زیبایی آن را دوچندان کرده است. می‌توانید در کنار رودخانه بنشینید یا در فصل برداشت میوه، از طعم میوه‌های تازه و ارگانیک لذت ببرید.
- مشخصات: مکانی عالی برای پیک‌نیک و لذت بردن از آرامش روستا.
- آدرس: فیروزکوه، جاده قدیم تهران به فیروزکوه (جاده حبله‌رود)، روستای ورسخواران.
۶. پل ورسک
گرچه پل ورسک در حوزه شهرستان سوادکوه مازندران قرار دارد، اما به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده فیروزکوه و شهرت جهانی‌اش، بازدید از آن بخشی جدایی‌ناپذیر از سفر به این منطقه است. این شاهکار مهندسی که در دوران رضاشاه ساخته شده، دو کوه صعب‌العبور را به هم متصل می‌کند و همچنان بخشی از مسیر راه‌آهن سراسری ایران است. تماشای ابهت این پل از پایین و یا عبور قطار از روی آن، تجربه‌ای به یادماندنی است.
- مشخصات: این پل به “پل پیروزی” در جنگ جهانی دوم نیز شهرت دارد.
- آدرس: شهرستان سوادکوه، روستای ورسک. در مسیر جاده فیروزکوه به سمت قائم‌شهر به راحتی قابل مشاهده است.
۷. روستای لزور و تنگه میانرود
روستای لزور یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین روستاهای ییلاقی فیروزکوه است که در میان کوه‌های البرز قرار گرفته. این روستا به تنهایی یک مقصد عالی برای لذت بردن از طبیعت و آب و هوای پاک است، اما شهرت اصلی آن به خاطر مسیرهای طبیعت‌گردی فوق‌العاده‌ای است که از آن آغاز می‌شود. یکی از این مسیرها، عبور از «تنگه میانرود» و رسیدن به «سد سیاهرود» است که تجربه‌ای به یادماندنی برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان رقم می‌زند.
- مشخصات: لزور مقصدی عالی برای کوهنوردی، کمپینگ و فرار از گرمای تابستان است.
- آدرس: شهرستان فیروزکوه، بخش ارجمند، روستای لزور. این روستا در فاصله ۴۵ کیلومتری شمال غربی فیروزکوه قرار دارد.
۸. کاروانسرای گدوک
این کاروانسرای تاریخی که در گردنه معروف گدوک قرار گرفته، یادگاری از دوران شاه عباس صفوی است. کاروانسراهای شاه عباسی به دستور او در مسیرهای اصلی ساخته می‌شدند تا محلی برای استراحت مسافران و کاروان‌ها باشند. کاروانسرای گدوک که با سنگ ساخته شده، معماری ساده اما مستحکمی دارد و بازدید از آن، شما را به سفری در دل تاریخ و مسیرهای تجاری قدیم ایران می‌برد. این بنا در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
- مشخصات: این بنا به “کاروانسرای شاه عباسی” نیز معروف است و در منطقه‌ای سردسیر و مه‌آلود قرار دارد.
- آدرس: محور مواصلاتی فیروزکوه به سوادکوه، منطقه و گردنه گدوک.
نکات مهم هنگام سفر به فیروزکوه
پیش از سفر به منطقه کوهستانی و ییلاقی فیروزکوه، حتماً با آمادگی کامل راهی شوید. با توجه به طبیعت متغیر منطقه، همراه داشتن لباس گرم (حتی در تابستان)، کفش مناسب برای پیاده‌روی و طبیعت‌گردی، و همچنین مقداری پول نقد ضروری است. مهم‌ترین نکته، بررسی وضعیت آب و هوا یک روز قبل از حرکت می‌باشد، به خصوص اگر قصد بازدید از تنگه‌های پرآب را دارید تا از خطرات احتمالی در امان بمانید. در نهایت، با احترام به طبیعت بکر و فرهنگ مردم محلی، سفری مسئولانه و خاطره‌انگیز را برای خود رقم بزنید.
۱. بهترین زمان سفر
فیروزکوه یک منطقه ییلاقی و کوهستانی است، بنابراین زمان سفر در تجربه شما تفاوت چشمگیری ایجاد می‌کند.
بهار و تابستان (اردیبهشت تا اواسط شهریور): این دوره بهترین زمان ممکن برای سفر به فیروزکوه است. هوا خنک و مطبوع، طبیعت سرسبز و رودخانه‌ها پرآب هستند. تمام جاذبه‌های طبیعی مانند تنگه واشی و دریاچه‌ها در دسترس و در زیباترین حالت خود قرار دارند.
پاییز: هوا به سرعت سرد می‌شود، اما طبیعت هزار رنگ آن برای عکاسی فوق‌العاده است. بسیاری از جاذبه‌ها هنوز قابل بازدید هستند، اما حتماً باید لباس گرم همراه داشته باشید.
زمستان: فیروزکوه زمستان‌های بسیار سرد و برفی دارد. گردنه‌های آن مانند گدوک اغلب لغزنده و خطرناک هستند و جاذبه‌هایی مانند تنگه واشی و غارها تقریباً غیرقابل دسترس می‌شوند. این فصل برای سفر توصیه نمی‌شود مگر اینکه قصد فعالیت‌های زمستانی خاصی داشته باشید.
۲. سوغات و غذاهای محلی
سفر بدون چشیدن طعم‌های محلی و خرید سوغات کامل نمی‌شود.
غذاهای محلی: حتماً ماهی قزل‌آلای تازه را در رستوران‌های محلی امتحان کنید. انواع آش‌های محلی، به خصوص در فصول خنک‌تر، بسیار لذیذ هستند. ته چین فیروزکوه نیز از غذاهای معروف این منطقه است.
سوغات: لبنیات محلی (پنیر، ماست، کره)، عسل کوهی، نان‌های محلی (مانند نان گولاچ) و میوه‌های فصلی (سیب، گیلاس، آلبالو) از بهترین سوغاتی‌های فیروزکوه هستند.
۳. نکات ضروری و ایمنی
لباس مناسب: حتی در تابستان، شب‌های فیروزکوه خنک است. همیشه یک لباس گرم همراه داشته باشید.
کفش مناسب: برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی مانند تنگه‌ها و غارها، کفش مناسب پیاده‌روی یا صندل‌های مخصوص راه رفتن در آب ضروری است.
پول نقد: در بسیاری از روستاها و مناطق دور از مرکز شهر، ممکن است دستگاه کارت‌خوان وجود نداشته باشد. همیشه مقداری پول نقد همراه خود ببرید.
وضعیت آب و هوا: قبل از حرکت، به خصوص اگر قصد رفتن به تنگه‌ها را دارید، حتماً وضعیت آب و هوا را چک کنید تا از خطر سیلاب‌های ناگهانی در امان باشید.
احترام به طبیعت: لطفاً در طبیعت زباله نریزید و به فرهنگ و سبک زندگی مردم محلی احترام بگذارید.
سخن پایانی
فیروزکوه با گنجینه‌ای وسیع از جاذبه‌ها، از تنگه‌های پرآب و غارهای باستانی گرفته تا کاروانسراهای تاریخی و روستاهای ییلاقی، یک بسته سفر کامل و هیجان‌انگیز را برای هر گردشگری فراهم می‌کند. این منطقه ثابت می‌کند که برای دیدن زیبایی‌های شگفت‌انگیز و تجربه‌های به یادماندنی، همیشه لازم نیست راه دوری برویم. کافی است دل به جاده بزنید و این بهشت ییلاقی را در نزدیکی پایتخت کشف کنید.
