جواب فصل دوم علوم نهم صفحه ۱۵ تا ۲۴ ☑️ رفتار اتم با یکدیگر

جواب فصل دوم علوم نهم ؛ در این نوشته از بخش آموزش و پرورش ماگرتا با پاسخ و جواب آزمایش کنید ها ، فعالیت ها ، فکر کنید ها و خود را بیازمایید های صفحه ۱۵ ، ۱۶ ، ۱۸ ، ۱۹ ، ۲۱ ، ۲۲ ، ۲۳ و ۲۴ فصل ۲ دوم رفتار اتم با یکدیگر کتاب علوم نهم متوسطه اول پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

بعدی: پاسخ فصل سوم علوم نهم

پاسخ و حل آزمایش کنید اول صفحه ۱۵ فصل دوم علوم نهم

هدف: تهیه بلور

وسایل و مواد لازم: بشر، نخ، گیرهٔ فلزی، سدیم کلرید، کات کبود، شکر، آب مقطر، عینک، دستکش

روش اجرا:

الف) سه بشر ۱۰۰ میلی‌لیتری بردارید و درون هر کدام ۲۰ میلی‌لیتر آب مقطر داغ بریزید.

ب) درون هر بشر به طور جداگانه یک قاشق چای‌خوری از کات کبود، سدیم کلرید و شکر بیفزایید و آن قدر هم بزنید تا محلول‌های شفاف به دست آیند این عمل را تا آنجا که مواد جامد حل شوند، ادامه دهید.

پ) یک گیره بردارید و با استفاده از نخ و مداد، آن را درون محلول آویزان کنید.

ت) بشرها را کنار پنجره بگذارید و پس از چند روز بلورهای تشکیل شده را مشاهده کنید.

🔴 نتیجهٔ مشاهدهٔ خود را بنویسید. 

پاسخ: در اطراف نخ بلور های مواد تشکیل شده است – کم ‌کم بلورهای کوچکی به وجود می آید و با گذشت زمان بزرگتر می شوند.

🔴 توضیح دهید بلورهای این سه ماده چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند.

پاسخ: از نظر شکل بلور و مقدار بلور با هم متفاوت اند، مثلا بلور نمک کاملا مکعبی است.

جواب آزمایش کنید دوم صفحه ۱۵ فصل ۲ علوم نهم

هدف: بررسی رسانایی الکتریکی آب مقطر و محلول آبی چند ماده

وسایل و مواد لازم: بشر، سیم، منبع تغذیه (باتری قلمی یا کتابی)، لامپ ۱/۵ ولتی، میلهٔ کربنی، قاشقک، آب مقطر، سدیم کلرید، کات کبود، شکر، اتانول، عینک، دستکش

روش اجرا:

الف) یک مدار الکتریکی درست کنید.

ب) درون یک بشر مقداری آب مقطر بریزید و میله‌های کربن را داخل آن قرار دهید (توجه کنید میله‌ها با هم در تماس نباشند.) مشاهده‌های خود را بنویسید. 

پاسخ: هیچ اتفاقی نمی افتد، چون آب مقطر رسانای جریان الکتریسیته نیست.

پ) اکنون با استفاده از قاشقک، به اندازهٔ نصف قاشق چای‌خوری درون آب مقطر نمک خوراکی بیفزایید. چه چیزی مشاهده می‌کنید. 

پاسخ: لامپ روشن و جریان در مدار برقرار می‌ شود، چون محلول آب و نمک رسانای جریان الکتریسیته است.

ت) قسمت پ آزمایش را با افزودن شکر، اتانول و کات کبود به آب مقطر تکرار کنید. مشاهده‌های خود را یادداشت و جدول زیر را پر کنید.

نام ماده	آب مقطر	محلول نمک خوراکی	محلول شکر درآب	محلول اتانول	محلول کات کبود در آب
رسانایی الکتریکی	نارسانا	رسانا	نارسانا	نارسانا	رسانا

از این مشاهده ها چه نتیجه ای می گیرید؟ توضیح دهید.

پاسخ: محلول برخی مواد الکتریسیته را عبور می دهد و برخی دیگر خیر. و محلول نمک خوراکی، رسانای جریان الکتریکی است.

پاسخ آزمایش کنید اول صفحه ۱۶ فصل ۲ علوم نهم

هدف: بررسی حرکت یون ها در آب

وسایل و مواد لازم: ظرف شیشه‌ای (پتری)، پنس، آب مقطر، سدیم هیدروکسید، کات کبود

روش اجرا:

الف) درون ظرف پتری تا نیمه آب مقطر بریزید.

ب) با استفاده از پنس یک دانه بلور سدیم هیدروکسید را بردارید و به آرامی در کنار دیوارهٔ ظرف پتری درون آب قرار دهید.

پ) با استفاده از پنس یک دانه بلور کات کبود بردارید و آن را درون ظرف پتری و کنارهٔ دیواره و درست روبه روی بلور سدیم هیدروکسید قرار دهید. مدتی صبر کنید و مشاهدات خود را بنویسید.

🔴 تغییر رنگ نشانهٔ چیست؟ 

پاسخ: تشکیل ماده­‌ی زرد رنگ سرب یدید در وسط ظرف

🔴 معادلهٔ نوشتاری تغییر شیمیایی انجام شده به صورت زیر است.

فراورده‌ها ➙ کات کبود + سدیم هیدروکسید
فراورده‌ها ➙ یون مس، یون سولفات + یون سدیم، یون هیدروکسید

بر اساس این معادله، اگر یون‌های مس و هیدروکسید به یکدیگر برسند، با هم واکنش می‌دهند. حال توضیح دهید از تشکیل رنگ جدید درون ظرف چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟  

پاسخ: از آنجا که یون های سرب و ید از بلورها شروع به حرکت کرده و در اطراف و به سمت وسط ظرف پراکنده می شوند و هنگامی که به مرکز ظرف می رسند ، با یکدیگر ترکیب می شوند و ترکیب یونی زرد سرب یدید را تشکیل می دهند.

🔴 با توجه به نتیجهٔ این آزمایش توضیح دهید، چرا محلول نمک‌ها رسانای جریان الکتریکی است؟ 

پاسخ: چون یون های حاصله در محلول حرکت کرده و باعث ایجاد جریان الکتریکی در محلول می شوند.

جواب فعالیت صفحه ۱۸ فصل ۲ علوم نهم

شکل های زیر آرایش الکترونی هر یک از ذره ها را در واکنش فلز سدیم با گاز کلر، پیش و پس از تغییر شیمیایی نشان می دهند.

با بررسی شکل ها:

الف) جدول زیر را کامل کنید.

مشخصات ذره / نام ذره	اتم سدیم	یون سدیم	اتم کلر	یون کلر
تعداد الکترون	۱۱	۱۰	۱۷	۱۸
تعداد الکترون در مدار آخر	۱	۸	۷	۸
آیا مدار آخر ذره پر شده است؟	خیر	بله	خیر	بله

ب) کدام اتم الکترون از دست داده و کدام یک الکترون گرفته است؟ 

پاسخ: اتم سدیم الکترون از دست داده و اتم کلر یک الکترون گرفته است.

پ) هر یک از اتم‌های سدیم و کلر چند الکترون مبادله کرده‌اند؟ 

پاسخ: یک الکترون بین خود مبادله می­‌کنند.

ت) نماد شیمیایی یون‌های سدیم وکلرید را بنویسید. 

پاسخ: ⁺Na (یون سدیم) ، ⁻Cl (یون کلرید)

پ) ملاکی برای گرفتن یا دادن الکترون توسط اتم ها مشخص کنید. 

پاسخ: اگر یک اتم در آخرین مدار خود الکترون های کمی داشته باشد (مانند سدیم، که در آخرین مدار خود تنها 1 الکترون دارد)، تمایل دارد الکترونه ا را از دست بدهد و آخرین مدارش را حذف کند، اما اگر تعداد الکترون ها در آخرین مدار یک اتم زیاد باشد (مانند کلر، که در آخرین مدار خود دارای 7 الکترون است.) تمایل به گرفتن الکترون و تکمیل مدار آخرش دارد.

جواب خود را بیازمایید صفحه ۱۹ فصل دوم علوم نهم

۱) از واکنش فلز سدیم با گاز فلوئور سدیم فلوئورید به دست می‌آید. با توجه به نمادهای شیمیایی _۹F و _۱۱Na به پرسش های زیر پاسخ دهید.

الف) آرایش الکترونی این دو اتم را رسم کنید.

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

ب) کدام یک با از دست دادن الکترون به ذره‌ای با مدار ۸ الکترونی تبدیل می‌شود؟ 

پاسخ: اتم سدیم تبدیل به یون مثبت سدیم (⁺Na) می‌شود.

پ) کدام یک با گرفتن الکترون به ذره‌ای با مدار ۸ الکترونی تبدیل می‌شود؟ 

پاسخ: اتم فلوئور تبدیل به یون منفی فلوئورید می­‌شود.

ت) تعداد بارهای الکتریکی ذره‌های سازندهٔ سدیم فلوئورید را مشخص کنید. 

پاسخ: یون مثبت سدیم دارای ۱ عدد بار الکتریکی مثبت و یون منفی فلوئورید نیز دارای 1 عدد بار الکتریکی منفی می باشند.

ث) آیا ترکیب یونی سدیم فلورید در مجموع خنثی است؟ به چه دلیل؟ 

پاسخ: بله، چون میزان بار الکتریکی مثبت و منفی آن برابر است.

۲) با توجه به آرایش الکترونی اتم‌های فلز منیزیم و اکسیژن، ذره‌های سازندهٔ منیزیم اکسید (MgO) را مشخص کنید (_۸O و _۱۲Mg).

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

جواب فکر کنید صفحه ۱۹ فصل ۲ علوم نهم

به شکل زیر به دقت نگاه کنید و به پرسش‌ها پاسخ دهید.

الف) در مجموع چند گرم واکنش دهنده مصرف شده است؟

پاسخ: ۱۹/۶ گرم (جمع کلر و سدیم)

ب) چند گرم فراورده تولید شده است؟

پاسخ: ۶/۱۹ گرم فرآورده تولید شده

پ) یکی از مهم‌ترین قوانین طبیعی، قانون پایستگی جرم است. این قانون را در یک جمله بیان کنید.

پاسخ: ماده تغییر می­‌کند ولی مقدار کلی آن در جهان ثابت است یا در واکنش‌های شیمیایی همواره مقدار جرم واکنش­‌دهنده­‌ها و مقدار جرم فرآورده ‌ها برابر می‌باشد.

پاسخ فعالیت صفحه ۲۱ فصل دوم علوم نهم

چند ماده غذایی را انتخاب کنید و برچسب آن را مشاهده و مطالعه کنید. از روی داده های روی برچسب این مواد، مقدار نمکی را که از خوردن این مواد وارد بدن شما می شود تخمین بزنید.

پاسخ: پاسخ ها متفاوت است. مقدار نمک در هر ماده غذایی که روی بسته نوشته شده است با هم جمع می کنیم. (مقدار تقریبی است.)

پاسخ فکر کنید صفحه ۲۲ فصل دوم علوم نهم

۱) با توجه به شکل های روبه‌رو توضیح دهید چرا تخم مرغ سالم در آب مقطر فرو می‌رود، اما با حل کردن نمک در آن، تخم مرغ غوطه‌ور می‌شود؟

پاسخ: چون در ابتدا چگالی تخم مرغ بیشتر از چگالی آب مقطر است، سپس تخم مرغ سالم به زیر آب می رود و در آن غوطه‌ور می شود. پس از حل شدن نمک در آب، چگالی محلول از چگالی تخم مرغ سالم بیشتر می شود، بنابراین تخم مرغ کمی به سمت بالا آمده و شناور می شود.

۲) آب برخی دریاچه‌ها مانند دریاچهٔ ارومیه بسیار شور است. به طوری که در این دریاچه‌ها به راحتی می‌توان شناور ماند و حتی روی آب، روزنامه خواند. چرا؟

پاسخ: چون چگالی آب شور دریاچه ‌ها از چگالی بدن ما بیشتر است، پس ما روی آب شناور می مانیم.

جواب خود را بیازمایید صفحه ۲۳ فصل ۲ علوم نهم

با توجه به شکل بالا به پرسش‌ها پاسخ دهید.

الف) برای تشکیل یک مولکول آب، هر اتم هیدروژن چند الکترون به اشتراک گذاشته است؟

پاسخ: هر اتم هیدروژن یک الکترون به اشتراک گذاشته است.

ب) در مدار آخر اتم هیدروژن در مولکول آب چند الکترون وجود دارد؟

پاسخ: دو الکترون وجود دارد.

پ) برای تشکیل یک مولکول آب، اتم اکسیژن چند الکترون به اشتراک گذاشته است؟

پاسخ: هر اتم اکسیژن، دو الکترون به اشتراک گذاشته است.

ت) در مدار آخر اتم اکسیژن در مولکول آب چند الکترون وجود دارد؟

پاسخ: هشت الکترون وجود دارد.

جواب خود را بیازمایید صفحه ۲۴ فصل ۲ علوم نهم

مولکول متان، CH_۴، از ۴ اتم هیدروژن و یک اتم کربن تشکیل شده است. با توجه به فرمول متان:

الف) آرایش الکترونی مدار آخر اتم‌های _۱H و _۶C را رسم کنید.

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

ب) نحوه تشکیل مولکول متان را با رسم ساختارهای اتمی نشان دهید.

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

پ) هر اتم کربن چند پیوند اشتراکی می‌دهد؟

پاسخ: چهار پیوند کووالانسی ایجاد می­‌کند.

ت) هر اتم هیدروژن چند پیوند اشتراکی می‌دهد؟

پاسخ: یک پیوند کووالانسی ایجاد می­‌کند

جواب فعالیت صفحه ۲۴ فصل دوم علوم نهم

با استفاده از مدل‌های مولکولی و با فرض داشتن دو اتم کربن و تعداد کافی از اتم‌های هیدروژن:

۱) سه ترکیب مولکولی ۲ کربنه بسازید.

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

۲) مشخص کنید در ترکیب‌هایی که ساخته‌اید، هریک از اتم های کربن چند پیوند داده‌اند؟ 

پاسخ: هر اتم کربن، چهار پیوند کووالانسی دارد.

۳) فرمول مولکولی هر سه ترکیب را بنویسید. 

پاسخ: الف) C_۲H_۶  ب) C_۲H_۴   پ) C_۲H_۲

قبلی: پاسخ فصل اول علوم نهم

توجه: شما دانش آموز پایه نهم متوسطه اول می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به پاسخ نامه فعالیت های کتاب علوم تجربی نهم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله پاسخ نامه و جواب فصل 2 دوم کتاب علوم تجربی نهم ، برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد و توانسته باشید تا از آن استفاده و بهره برده باشید.