جواب فصل ۱۴ چهاردهم علوم هشتم ؛ در این نوشته به پاسخ و جواب سوالات خود را بیازمایید ، فکر کنید ها ، آزمایش کنید ها و فعالیت های صفحه ۱۲۳ ، ۱۲۴ ، ۱۲۵ ، ۱۲۶ ، ۱۲۷ ، ۱۲۸ ، ۱۲۹ ، ۱۳۰ ، ۱۳۱ ، ۱۳۲ ، ۱۳۳ ، ۱۳۴ و ۱۳۵ درس فصل ۱۴ چهاردهم نور و ویژگی های آن کتاب علوم پایه هشتم متوسطه اول پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.
پاسخ فصل بعدی: جواب فصل ۱۵ علوم هشتم
جواب آزمایش کنید صفحه ۱۲۳ فصل ۱۴ علوم هشتم
هدف آزمایش: ایجاد باریکه نور
مواد و وسایل: چراغ قوه، یک تکه مقوا، نوار چسب
روش اجرا
۱- دایره‌ای به اندازه سطح شیشه چراغ قوه از مقوا جدا کنید.
۲- شکافی به عرض یک تا دو میلی متر مطابق شکل الف روی مقوا ایجاد کنید.
۳- مقوای شکاف‌دار را بر دهانه چراغ قوه با نوار چسب نصب کنید تا آن را به طور کامل بپوشاند.
۴- در مکانی نسبتاً تاریک، چراغ قوه را مطابق شکل ب در لبه میز نگه دارید و آن را روشن کنید. باریکه نور بر سطح میز تشکیل می شود.
پاسخ: روش اجرا:
- ساخت دایره از مقوا:
- ابتدا یک دایره به اندازه سطح شیشه چراغ قوه از مقوا جدا کنید. این دایره باید دقیقا هم‌اندازه با دهانه چراغ قوه باشد.
- ایجاد شکاف در مقوا:
- در وسط مقوا، شکافی به عرض ۱ تا ۲ میلی‌متر ایجاد کنید. این شکاف باید عمودی باشد و به‌طور دقیق مطابق شکل الف تنظیم شود.
- نصب مقوا به چراغ قوه:
- مقوای شکاف‌دار را با استفاده از نوار چسب بر دهانه چراغ قوه نصب کنید، به‌طوری‌که شکاف به طور کامل در مقابل دهانه چراغ قوه قرار گیرد.
- ایجاد باریکه نور:
- در مکانی نسبتاً تاریک، چراغ قوه را در لبه میز قرار داده و آن را روشن کنید. باریکه نور ایجاد شده از شکاف مقوا بر سطح میز افتاده و شما می‌توانید آن را مشاهده کنید.
نتیجه‌گیری: با این آزمایش، شما باریکه‌ای از نور ایجاد کرده‌اید. وقتی نور از شکاف باریک عبور می‌کند، به صورت یک خط نازک و مستقیم بر سطح میز افتاده و نشان می‌دهد که نور به طور طبیعی در خطوط راست حرکت می‌کند.
جواب فعالیت صفحه ۱۲۴ فصل چهاردهم علوم هشتم
آزمایشی طراحی و اجرا کنید که به کمک آن بتوان نشان داد نور در خط راست منتشر می شود.
پاسخ: هدف آزمایش: نور به خط راست منتشر می شود.
وسایل و مواد لازم: سه صفحه مقوایی هم اندازه، چشمه نور (لامپ یا شمع)
مراحل انجام: وسط هر کدام از مقواها یک سوراخ (روزنه) ایجاد کرده و همه آنها در یک راستا را روبروی هم قرار می دهیم. به طوری که سوراخ مقواها بر روی یک خط راست روبروی یکدیگر قرار بگیرند. اگر چشمه (یک منع نور مثل لامپ) را مقابل اولین مقوا قرار دهیم، می بینیم که نور از سوراخ (روزنه) آخرین مقوا هم عبور می کند. در صورتی که اگر یکی مقواها را جا به جا کنیم، دیگر نور عبور نمی کند و نتیجه می گیریم که نور در خط راست منتشر می شود.
پاسخ فعالیت صفحه ۱۲۵ فصل ۱۴ علوم هشتم
دوربین روزنه‌ای یکی از ابتدایی‌ترین دوربین‌هاسـت که نزدیک به ۵۰۰ سال پیش ساخته شد. در این دوربین در واقع از انتشار نور در خط راست برای تهیهٔ تصویر استفاده می‌شد. دوربین روزنه‌ای شامل جعبه‌ای است که در یک سمت آن روزنهٔ کوچکی ایجاد شده است و مقابل این روزنه یک صفحهٔ کاغذ نیم‌شفاف (کاغذپوستی) قرار دارد (شکل زیر). شما نیز یک دوربین روزنه‌ای بسازید و تصویری از اشیا و مناظر اطراف را روی کاغذ پوستی تشکیل دهید.
پاسخ: روش ساخت:
- ساخت بدنه دوربین:
ابتدا یک جعبه مقوایی بردارید. جعبه می‌تواند به اندازه‌ای باشد که بتوانید آن را به راحتی در دست بگیرید. - ایجاد روزنه:
در یکی از دیواره‌های جعبه، یک روزنه کوچک (حدود ۱ تا ۲ میلی‌متر) با استفاده از سوزن یا سنجاق ایجاد کنید. این روزنه باید دقیق و کوچک باشد تا تصویر واضح‌تری ایجاد شود. - نصب کاغذ پوستی:
در قسمت داخلی جعبه و در مقابل روزنه، یک قطعه کاغذ پوستی (نیم‌شفاف) بچسبانید. این صفحه باید به گونه‌ای نصب شود که نور از روزنه به آن بتابد و تصویر اشیاء مقابل دوربین روی آن تشکیل شود. - پوشاندن قسمت جلویی دوربین:
جعبه باید به گونه‌ای طراحی شود که قسمت جلویی آن (جایی که روزنه قرار دارد) بسته باشد تا نور از طرف دیگر وارد نشود. - مشاهده تصویر:
حالا دوربین را به سمت اشیاء یا مناظر اطراف خود بگیرید. نور از روزنه وارد جعبه می‌شود و روی کاغذ پوستی مقابل روزنه، تصویری از اشیاء ایجاد می‌کند. تصویر تشکیل‌شده در کاغذ پوستی وارونه است.
توضیح علمی: در دوربین روزنه‌ای، نور از روزنه به داخل جعبه می‌آید و به طور مستقیم بر روی صفحه شفاف (کاغذ پوستی) می‌افتد. چون نور در مسیر مستقیم حرکت می‌کند، تصویری معکوس از اشیاء مقابل دوربین روی صفحه شفاف تشکیل می‌شود.
نتیجه‌گیری: دوربین روزنه‌ای با استفاده از اصول ساده‌ای مانند حرکت نور در خط راست و ایجاد تصویر بر روی یک سطح شفاف، اصول پایه‌ای کار دوربین‌های امروزی را نشان می‌دهد.
پاسخ فعالیت صفحه ۱۲۵ فصل چهاردهم علوم هشتم
الف) چند جسم مسطح کدر را به طور جداگانه مقابل یک لامپ یا شمع روشن بگیرید و به سایه تشکیل شده توسط هر کدام روی پرده (یا دیوار کلاس) که هم راستا با صفحه جسم باشد، توجه کنید. آیا شکل سایه هر جسم با خود جسم مشابه است؟ برای پاسخ خود دلیل کافی به کلاس درس ارائه دهید.
پاسخ: بله تقریباً همینطور (مشابه) است. اگر منبع نور را از خود جسم نزدیک یا دور کنیم، ابعاد آن تغییر می کند، اما شکل سایه مانند خود جسم است.
ب) از پشت یک تکه مقوا، یک ورقه شیشه‌ای تمیز و یک کاغذ پوستی به یک شمع یا لامپ روشن نگاه، و نتیجه را به کلاس درس گزارش کنید.
پاسخ: ۱- نور از مقوا عبور نمی کند و سایه تشکیل می دهد. (جسم کدر)
۲- نور از ورقه شیشه ای عبور می کند. (جسم شفاف)
۳- مقداری از نور از کاغذ عبور می کند ولی تصویر شمع و نور آن واضح نیست. (جسم نیمه شفاف)
جواب فکر کنید صفحه ۱۲۶ فصل ۱۴ علوم هشتم
توضیح دهید چگونه تشکیل سایه می تواند دلیل انتشار نور به خط راست باشد.
پاسخ: از آنجایی که نور از جسم تار عبور نمی کند، اگر به جسم تار نور بتابانیم، از گذرگاه نور و پشت جسم تار صفحه تیره ای به نام سایه ایجاد می شود که نشان دهنده انتشار سایه در یک خط مستقیم است.
جواب فکر کنید صفحه ۱۲۷ فصل چهاردهم علوم هشتم
با توجه به شکل های ۶ و ۷ توضیح دهید پدیده خورشید گرفتگی را افراد بیشتری می بینند یا پدیده ماه گرفتگی را؟
پاسخ: ماه گرفتگی (خسوف) را می بینیم. از آنجایی که زمین بزرگتر از ماه است، زمانی که بین ماه و خورشید قرار می گیرد، منطقه سایه بیشتری روی ماه تشکیل می دهد و حدود نیمی از مردم زمین که شب را سپری می کنند، ماه گرفتگی را مشاهده می کنند و مدت زمان ماه گرفتگی در ان مناطق طولانی تر است.
پاسخ فعالیت صفحه ۱۲۷ فصل ۱۴ علوم هشتم
به کمک یک توپ تنیس روی میز (ماه) یک کره جغرافیایی (زمین) و یک لامپ (خورشید)، آزمایش ساده ای برای نمایش پدیده های خسوف و کسوف طراحی و اجرا کنید.
پاسخ: لامپ را در مرکز قرار دهید و دور آن دایره بکشید، کره جغرافیایی زمین را روی این دایره قرار دهید و دایره های کوچکتری را دور آن بکشید (رسم کنید). سپس توپ تنیس را در یک دایره کوچک قرار دهید. لامپ را روشن کنید و توپ تنیس را در حین حرکت کره دور آن بگردانید (حرکت دهید).
مشاهدات: در این چرخش اگر ماه را بین زمین و خورشید (توپ تنیس بین لامپ و کره) قرار دهیم به طوری که در یک راستا باشند، سایه ماه روی زمین می افتد و کسوف ایجاد می شود. اگر زمین بین ماه (توپ تنیس) و خورشید (لامپ) باشد، سایه زمین بر ماه می افتد و خسوف ایجاد می شود.
جواب فعالیت صفحه ۱۲۸ فصل چهاردهم علوم هشتم
در یک اتاق نسبتاً تاریک، ابتدا نور چراغ قوه یا لیزر را به سطح یک آینه و سپس به سطح دیوار بتابانید، تفاوت بازتاب نور را از این دو سطح باهم مقایسه کنید. این فعالیت را به کمک دو قطعه پوش‌برگ، یکی با سطح کاملاً صاف و دیگری با سطح چروکیده، انجام دهید.
پاسخ: وقتی نور لیزر با چراغ قوه به سطح آینه می تابد به همان صورت بازتاب شده و می توانیم تصویر خود را مشاهده کنیم ولی در تابش نور به سطح دیوار تصویری تشکیل نمی شود. در تابش نور به فویل آلومینیومی کاملاً صاف نور به طور منظم بازتاب شده و تصویری که تقریباً واضح است را به ما نشان می دهد ولی در تابش به آلومینیومی که کاملاً صاف نور به طور منظم بازتاب شده و تصویری که تقریباً واضح است را به ما نشان می دهد ولی در تابش به آلومینیوم با سطح چروکیده نور نامنظم بازتاب شده و تصویری دیده نمی شود.
پاسخ آزمایش کنید صفحه ۱۲۹ فصل چهاردهم علوم هشتم
هدف آزمایش: بررسی قانون بازتاب نور
مواد و وسایل: آینه تخت کوچک، باریکه ساز (مانند چراغ قوه یا لیزر مدادی)، مقوا و نقّاله
روش اجرا
۱- تصویری از نقاله‌ای که در اختیار دارید، روی یک مقوا به دقت رسم کنید.
۲- آینه را عمود بر مقوا و مماس بر سطح صاف نقاله قرار دهید.
۳- باریکه نور با زاویه تابش دلخواهی به آینه بتابانید به طوری که پرتو بازتاب بر سطح مقوا دیده شود. در این وضعیت زاویه های تابش (زاویه A) و بازتاب (زاویه B) را باهم مقایسه کنید. آیا این دو زاویه با هم برابرند؟
پاسخ: باریکه نور را با زاویه ۱۵ درجه می تابانیم، مشاهده می شود پرتو بازتاب با همان زاویه باز می گردد.
۴- آزمایش را به ازای چند زاویه تابش دیگر (مثلاً ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۵ و۶۰ درجه) تکرار کنید و نتیجه را در گروه خود به بحث بگذارید.
| * | زاویه‌ی تابش (A) | زاویه بازتاب (B) |
|---|---|---|
| ۱ | ۱۰ | ۱۰ |
| ۲ | ۲۰ | ۲۰ |
| ۳ | ۳۰ | ۳۰ |
| ۵ | ۴۵ | ۴۵ |
نتیجه گیری: طبق قانون بازتاب نور، زاویه تابش و زاویه بازتاب در همه سطوح برابر هستند.
جواب خود را بیازمایید صفحه ۱۳۰ فصل ۱۴ علوم هشتم
در هریک از شکل های زیر پرتو نوری نشان داده شده است که به سطح یک آینه تخت تابیده است. با توجه به قانون بازتاب نور، پرتو بازتاب را از هر آینه رسم کنید.
پاسخ: طبق قانون بازتاب نور، زاویه تابش همواره با زاویه بازتاب برابر است. i = r
در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:
جواب فعالیت صفحه ۱۳۱ فصل چهاردهم علوم هشتم
الف) آزمایشی طراحی و اجرا کنید که به کمک آن بتوان نشان داد فاصلهٔ جسم از آینهٔ تخت با فاصلهٔ تصویر از آینه برابر است.
پاسخ: ما می توانیم یک شی را در فاصله اندازه گیری شده از شیشه شفاف قرار دهیم و آن را روشن کنیم. شمع دیگری را در همان فاصله اما در خلاف جهت آینه قرار می دهیم و خاموش می کنیم. با قرار دادن شمع در مقابل خود می بینیم که اندازه جسم برابر با تصویر است.
ب) برای دیدن اجسامی که پشت یک مانع قرار دارند از وسیله ای به نام پیرابین یا پیرامون نما استفاده می شود. شکل رو به رو طرحی ساده از یک پیرابین را نشان می دهد که شامل دو آینه تخت است که نسبت به یکدیگر موازی اند.
پس از چند بار بازتاب، پرتوهای نور به چشم ناظر می رسند؟ یک کاربرد پیرابین را نام ببرید.
پاسخ: بله پرتوهای نور به چشم ما می رسند، و از کاربردهای آن می توان به استفاده در در زیر دریایی ها و سنگر های دیده بانی اشاره کرد.
جواب آزمایش کنید صفحه ۱۳۲ و ۱۳۳ فصل چهاردهم علوم هشتم
هدف آزمایش: یافتن کانون آینه کاو
مواد و وسایل: آینه کاو و یک تکه مقوا یا ورقه کاغذ
روش اجرا
۱- آینه کاو را مقابل پرتوهای نور خورشید بگیرید.
۲- صفحه کاغذ را جلوی آینه جا به جا کنید تا لکه روشنی روی آن مشاهده کنید.
۳- صفحه کاغذ را به آرامی حرکت دهید تا لکه نورانی تشکیل شده روی صفحه کاغذ، به بیشترین درخشندگی و کوچکترین اندازه ممکن برسد. در این حالت تصویر حقیقی خورشید روی سطح کاغذ و در کانون آینه کاو تشکیل شده است.
توجه: اگر بخواهید این آزمایش را در کلاس انجام دهید، می‌توانید آزمایشی را مطابق شکل انجام دهید. پرده را آن قدر جابه‌جا کنید تا تصویر واضحی از جسم خیلی دور روی آن تشکیل شود. در این حالت می‌توان گفت تصویر حقیقی با تقریب خوبی در کانون آینه تشکیل شده است.
نتیجه گیری مشاهدات: هر گاه جسمی بی نهایت فاصله داشته (دور) باشد (مثل خورشید)، در این حالت پرتوهایی که از جسم به آینه مقعر می رسند، تقریباً موازی هستند و تصویر واقعی را روی کانون، کوچکتر از جسم و وارونه تشکیل می دهند.
پاسخ آزمایش کنید صفحه ۱۳۴ فصل چهاردهم علوم هشتم
هدف آزمایش: تشکیل تصویر حقیقی در آینه کاو
مواد و وسایل: آینه کاو، شمع، پرده
روش اجرا
۱- شمع روشنی را بین آینه و پرده قرار دهید.
۲- شمع را آن قدر به آینه نزدیک کنید تا تصویر مجازی شمع را در آینه ببینید؛ در این وضعیت شمع در فاصله کانونی آینه قرار دارد.
۳- اکنون شمع را به آرامی از آینه دور و به پرده نزدیک کنید. شمع را آن قدر جا به جا کنید تا تصویر واضحی از آن روی پرده تشکیل شود. به تصویری که روی پرده دیده می شود، تصویر حقیقی می گوییم.
۴- ویژگی های تصویر را در مقایسه با جسم بنویسید.
پاسخ: در شروع اندازه تصویری که می بینیم بزرگتر از جسم است. اما هر چه جسم به آینه نزدیکتر شود، تصویر کوچکتر آن کوچکتر می شود.
نتیجه گیری: وقتی جسم بعد از کانون آینه مقعر باشد، تصویر واقعی، بزرگتر و وارونه تشکیل می شود.
پاسخ فعالیت صفحه ۱۳۴ فصل ۱۴ علوم هشتم
آینه کوژی را در برابر صورت خود بگیرید و آن را به آرامی به صورت خود دور و نزدیک کنید. با توجه به ویژگی های تصویر تشکیل شده در آینه، عبارت زیر را کامل کنید.
تصویر در آینه های کوژ، همواره کوچکتر از جسم، مجازی و مستقیم است.
جواب فکر کنید صفحه ۱۳۵ فصل ۱۴ علوم هشتم
آینه های کوژ اغلب در وسایل نقلیه استفاده می شوند؛ همچنین از این آینه ها در فروشگاه های بزرگ و پیچ تند جاده ها استفاده می شود (شکل زیر). به نظر شما کدام ویژگی آینه های کوژ سبب کاربرد آنها در این موارد می شود؟ میدان دید وسیع آینه کوژ باعث استفاده در این موارد است.
پاسخ: در ابتدا اندازه تصویری که مشاهده می کنیم بزرگتر از جسم است؛ اما هرچه جسم به آینه نزدیکتر شود. این ویژگی در سر پیچ ها بسیار کمک کننده است، از آینه های کوژ استفاده می شود.
پاسخ فصل قبلی: جواب فصل ۱۳ علوم هشتم
توجه: شما دانش آموزان عزیز اگر می خواهید به راحتی به جواب فعالیت های کتاب علوم هشتم دسترسی داشته باشید، تنها کافیه جواب فصل مورد نظرتان را به همراه عبارت « ماگرتا » در گوگل جست و جو کنید.
در این مقاله جواب سوال های آزمایش کنید و فعالیت های درس فصل ۱۴ چهاردهم کتاب علوم هشتم را به صورت کامل بررسی کردیم، شما دانش آموزان عزیز می توانید از قسمت دیدگاه، نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
خدارو شکر که ماگرتا پیشونه😊
خیلی خوبه کِ ماگرتارو داریم:)
خیلی خوب هست جواب ها هم بروز هست و هم دقیق
بسیار عالییی
عالیییییی ممنونم
عالیییییی ماگرتا بهترینهههه
با سپاس فراوان❤
سلام ممنون بابت کمکتون
عالیییییییییییییییییی ممنونم 🦋👏👌
اره عالیه🙃
عالی
وقت بروز شدنه😀