سوالات متن درس یازدهم جغرافیا یازدهم انسانی با جواب

نمونه سوالات متن درس ۱۱ یازدهم «ژئوپلیتیک» کتاب جغرافیا ۲ پایه یازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس دهم جغرافیا یازدهم انسانی

نمونه سوال های متن امتحانی درس 11 یازدهم جغرافیا یازدهم انسانی

۱) اصطلاح ژئوپلتیک از دو واژه ………… به معانی جغرافیا و واژه ……….. به معنای سیاست ترکیب شده است.

پاسخ: ژئو – پلتیک

۲) ژئوپلتیک شاخه ای از دانش جغرافیای سیاسی است که با موضوع ………. و ارتباط آن با جغرافیا و ……. سر و کار دارند.

پاسخ: قدرت – سیاست

۳) الف) دو معنی از مفهوم قدرت را بیان نمایید؟
ب) بر حسب شرایط و اهداف و خواسته ها انواع قدرت را نام ببرید.

پاسخ: الف) اول: به معنای داشتن توانایی است. دوم: توان و استعداد انسان برای انجام دادن کاری که مطلوب اوست.
ب) قدرت جسمانی،قدرت علمی، قدرت اقتصادی، قدرت هنری و قدرت سیاسی.

۴) علم اداره یک کشور یا حکومت داری را چه می گویند؟

الف) حاکمیت ب) سیاست پ) قدرت ت) هیچکدام

پاسخ: ب) سیاست

۵) افراد و گروه ها که به بازیگران سیاسی گفته می شوند کدامند؟

الف) مردم – سیاستمداران ب) حکومت‌ها و نهادها
ت) گزینه ب و پ پ: سیاستمداران و سازمان‌های بین المللی

پاسخ: ت) گزینه ب و پ

۶) گزینه های داده شده در صورت صحیح بودن با علامت (ص) و در صورت غلط بودن با علامت (غ) مشخص نمایید.

الف) نظریه قدرت دریایی از مکیندر، جغرافیدان انگلیسی در سال ۱۹۰۴ می باشد.
ب) در قرن نوزدهم، راتزل نظریه فضای حیاتی را مطرح کرد.

پاسخ: الف: غلط
ب: صحیح

۷) منطقه ژئوپلتیکی را تعریف کنید؟

پاسخ: بخشی از سطح زمین یا تعدادی کشور هم جوار که به دلیل داشتن ارزش‌های جغرافیایی،بازیگران سیاسی برای کنترل یا تصرف آنها با یکدیگر وارد تعامل می شوند،این تعامل ممکن است مذاکره، همکاری، هم بستگی، یا رقابت و کشمکش و حتی جنگ باشد.

۸) جمعیت زیاد پیش شرط ………. است اما …………. ، و ……………. نیز اهمیت دارند.

پاسخ: قدرت – کیفیت ترکیب – ترکیب جمعیت

۹) موقعیت جغرافیای عبارت است از چگونگی ………….

پاسخ: قرار گرفتن یک مکان در سطح زمین

۱۰) بنیادهای زیستی یک کشور را نام ببرید؟

پاسخ: ۱- آب ۲- خاک ۳- آب و هوا ۴- پوشش گیاهی

۱۱) وصل کردنی: شکل کشورهای داده شده را به کشور مربوطه وصل نمایید؟

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

۱۲) اصطلاح ژئوپلیتیک از چه کلماتی ترکیب شده است؟

پاسخ: اصطلاح ژئوپلیتیک از دو واژه «ژئو» مخفف ژئوگرافی به معنای جغرافیا و واژه «پلیتیک» به معنای سیاست ترکیب شده است.

۱۳) اصطلاح ژئوپلیتیک را تعریف کنید.

پاسخ: ژئوپلیتیک شاخه ای از دانش جغرافیای سیاسی است که با موضوع قدرت و ارتباط آن با جغرافیا و سیاست سر و کار دارد و روابط متقابل این سه عنصر را مطالعه می کند.

۱۴) تعریف سیاست را بنویسید.

پاسخ: سیاست عبارت است از علم اداره یک کشور یا حکومت داری.

۱۵) تعریف بازیگران سیاسی را بنویسید.

پاسخ: سیاست مداران، حکومت ها، نهادها و سازمان های بین المللی همه در پی دستیابی به قدرت اند تا بتوانند از آن برای رسیدن به اهداف، آرمان ها و خواسته های خود استفاده کنند. به این افراد و گروه ها بازیگران سیاسی گفته می شود.

۱۶) بازیگران سیاسی اصلی و عمده جهان را نام ببرید.

پاسخ: ـ حکومت های مستقل؛
ـ رهبران ایدئولوژیک و افراد برجسته سیاسی که روی مردم نفوذ دارند؛
ـ گروه ها و احزاب سیاسی؛
ـ سازمان های مردم َ نهاد و غیرحکومتی (NGO) مانند انجمن فعالان حقوق بشر، محیط زیست و صلح ؛
ـ سازمان های بین المللی (مانند سازمان ملل متحد)؛
ـ نهادهای اقتصادی و تجاری بین المللی (مانند شرکت های چندملیتی)

۱۷) بازیگران سیاسی با به دست آوردن قدرت دست به چه اقداماتی می زنند؟

پاسخ: بازیگران سیاسی با به دست آوردن قدرت می توانند به اهداف خود برسند، مطابق میل یا نظام فکری خود فرمان برانند، منافع خود و هوادارانشان را تأمین نمایند و رقیبان خویش را از صحنه بیرون کنند.

۱۸) اهمیت قدرت برای حکومت ها چیست؟

پاسخ: حکومت ها با استفاده از قدرت می توانند در داخل یک کشور امنیت و نظم اجتماعی برقرار کنند و در خارج از آن کشور نیز اهداف خود را پیش ببرند.

۱۹) را قدرت برای حکومت ها مانند یک شمشیر دو لبه است؟

پاسخ: حکومت ها، هم می توانند از قدرت برای دست یافتن به اهدافی چون تأمین استقلال و منافع و امنیت ملی کشور خود بهره ببرند و هم می توانند آن را علیه ملت خود به کار بگیرند. حکومت ها با به کارگیری ابزارهای قدرت چون ارتش، پلیس، دستگاه قضایی و اطلاعاتی می توانند به آزار مردم خود بپردازند و از قدرتشان برای حفظ بقا و سلطه خود استفاده کنند.

۲۰) عوامل و ارزش های جغرافیایی در قدرت را نام ببرید.

پاسخ: چون موقعیت جغرافیایی، آب و هوا و داشتن منابع زیرزمینی و جمعیت

۲۱) نظریه «فضای حیاتی» راتزل را توضیح دهید.

پاسخ: راتزل می گفت اگر کشورهای کوچک برای جمعیت خود فضای کافی نداشته باشند و درصدد توسعه سرزمین های خود برنیایند، نابودی آنها حتمی است. او همچنین برای عامل موقعیت جغرافیایی اهمیت قائل بود و اعتقاد داشت که موقعیت یک کشور در مجاورت یک دولت قوی یا ضعیف، بر سیاست و قدرت آن تأثیر می گذارد. راتزل از مباحث خود چنین نتیجه می گرفت که در کشمکش بر سر قدرت، دولت های بزرگ پیروز می شوند و کشورهای کوچک را ضمیمه خاک خود می کنند.

۲۲) نظریه هارتلند یا قدرت خشکی مکیند را توضیح دهید.

پاسخ: مکیندر معتقد بود که بخش عمده خشکی های جهان، سه قاره به هم چسبیده آسیا و اروپا و افریقاست و جزیره جهانی نام دارد. مکیندر در این جزیره جهانی منطقه خشکی اوراسیا (از رود ولگا در غرب تا سیبری در شرق) را قلعه (دژ) جهان می دانست و می گفت این منطقه برای قدرت های دریایی، غیرقابل دسترس است.

مکیندر بخش مرکزی این منطقه را محور یا قلب خشکی جهان (هارتلند – Heartland) نامید. او معتقد بود که این منطقه، یعنی شرق اروپا، منبع بزرگ قدرت است و هرکس بر منابع آن مسلط شود، می تواند بر کل جزیره جهانی و جهان فرمان براند.

۲۳) نظریه قدرت دریایی آلفرد ماهان را توضیح دهید.

پاسخ: فضاهای دریایی و اقیانوسی را در شکل‌گیری قدرت جهانی و کنترل و محاصره قدرت خشکی مؤثر می‌دانست.

۲۴) شرایط تبدیل شدن یک کشور به قدرت دریایی در نظریه ماهان را بنویسید.

پاسخ: الف: موقعیت جغرافیایی: مجاورت کشور با یک یا چند دریا برای حمل و نقل و کنترل راه های آبی مهم
ب: خط مشی سیاسی و حکومت :حمایت و توجه دولت ها به قدرت دریایی و بهره برداری از فرصت ها
پ: وضع طبیعی سواحل: داشتن سواحل مناسب و دارای پناهگاه برای ایجاد بندرگاه
ت: گسترش ساحل: طول سواحل یک کشور و دسترسی به آب های آزاد
ث: تعداد جمعیت: هرچه تعداد افراد کشور بیشتر باشد، در تأمین نیروی انسانی دریایی مؤثرتر است.
ج: فرهنگ دریانوردی: توجه به اهمیت دریا، علاقهمردم یک کشور به دریانوردی و توسع هروابط و تجارت گسترده با سایر ملل

۲۵) دو بخش آب های جنوبی ایران را بنویسید.

پاسخ: الف) بخشی که از مصب اروندرود در غرب تا تنگه هرمز امتداد می یابد و خلیج فارس نام دارد.
ب) بخشی که از تنگه هرمز به سمت مشرق تا دهانه خلیج گواتر (گوادر) امتداد می یابد و دریایَ مکران (دریای عمان) نامیده می شود.

۲۶) نیروی دریایی راهبردی چیست؟

پاسخ: نیروی دریایی راهبردی به نیرویی گفته می شود که قادر است در محدوده آب های عمیق اقیانوسی عملیات انجام دهد؛ به گونه ای که بتواند خود را از تهدیدهای روی آب، زیر آب و هوا حفظ کند؛ محدودیتی نیز برای اجرای عملیات در عمق دوردست ها نداشته باشد و قادر به حفاظت از منافع ملی کشور در منطقه دریایی باشد.

۲۷) تعریف قدرت ملی را بنویسید.

پاسخ: قدرت ملّی، قدرت یک ملت یا کشور برای رسیدن به اهداف و تحقق آرمان هایش است.

۲۸) عوامل جغرافیایی در قدرت ملی را نام ببرید.

پاسخ: الف: موقعیت جغرافیایی کشور
ب: وسعت، شکل و ناهمواری‌های کشور
پ: بنیادهای زیستی کشور
ت: منابع انرژی و معدنی کشور
ث: جمعیت کشور

۲۹) موقعیت جغرافیایی را تعریف کنید.

پاسخ: موقعیت جغرافیایی (ریاضی و نسبی) عبارت است از چگونگی قرار گرفتن یک مکان در سطح کره زمین.

۳۰) تاثیر موقعیت جغرافیایی بر قدرت را بنویسید.

پاسخ: موقعیت جغرافیایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش قدرت یک کشور دارد؛ برای مثال، قرار گرفتن یک کشور در بین همسایگان قدرتمند یا ضعیف در سیاست خارجی آن کشور تأثیرگذار است.

۳۱) کشورهای حائل را تعریف کنید.

پاسخ: کشورهای حائل، یعنی کشورهایی که بین دو یا چند قدرت بزرگ قرار دارند، معمولاً موقعیت آسیب پذیری پیدا می کنند؛ مانند لهستان که بین روسیه و آلمان قرار گرفته و در دوره‌هایی از تاریخ به دلیل همین موقعیت، موجودیت خود را از دست داده است.

۳۲) تاثیر موقعیت دریایی بر قدرت را شرح دهید.

پاسخ: موقعیت دریایی، یعنی دسترسی به آب های آزاد، نیز نقش مهمی در قدرت ملی یک کشور دارد. دسترسی به آب های آزاد یا دسترسی نداشتن به دریانیز در قدرت یا ضعف یک کشور تأثیر گذار است. برای مثال، انگلستان و ژاپن از همه سمت به آب های آزاد دسترسی داشته‌اند و توانسته‌اند به قدرت های بزرگ دریایی تبدیل شوند.

۳۳) تاثیر وسعت زیاد بر قدرت ملی کشور را بنویسید.

پاسخ: وسعت زیاد به خودی خود امری مطلوب است و از بین دو کشور که شرایط یکسانی دارند، کشوری که سرزمین وسیع تری در اختیار دارد، قدرتمندتر است. کشورهای کوچک که کمبود فضا دارند، برای فعالیت های خود با مشکل روبه رو می شوند.

همچنین، در کشورهای وسیع در زمان جنگ می توان نیروهای نظامی پشتیبان را به بخش دیگری منتقل کرد؛ چنانکه در جنگ ژاپن و چین، چین نیروها و تدارکاتش را به غرب کشور خود انتقال داد.

۳۴) تاثیر ناهمواری‌ها بر قدرت ملی کشور را توضیح دهید.

پاسخ: کیفیت فضای سرزمین و نوع ناهمواری‌ها نیز در قدرت ملی مؤثر است. سرزمین های هموار برای کشاورزی و توسعه شبکه راه‌ها و حمل و نقل بسیار مناسب اند. نواحی کوهستانی، بیابان های وسیع، زمین های باتلاقی و کویری برای فعالیت های اقتصادی و ارتباطی به هزینه و سرمایه گذاری زیادی نیاز دارند و با مشکلات متعدد روبه رو می شوند. البته نواحی کوهستانی از نظر دفاعی نقش مثبتی دارند.

۳۵) انواع شکل کشورها را نام ببرید.

پاسخ: الف: کشورهای جمع و جور (فشرده) شکلی شبیه مربع یا دایره دارند.
ب: کشورهای طویل به کشورهایی گفته می‌شود که طول آنها حداقل شش برابر عرض شان باشد.
پ: کشورهای دنباله دار یک بخش شبه جزیره ای یا دالان مانند دارند که از سرزمین اصلی جدا افتاده است.
ت: کشورهای چندپاره یا چندتکه.
ث: کشورهای محاطی کشورهایی هستند که درون یک کشور دیگر محصور شده‌اند.

۳۶) بهترین شکل برای یک کشور چیست؟ چرا؟

پاسخ: شکل فشرده است که در آن پایتخت در مرکز قرار گرفته است. در چنین وضعیتی، در کمترین زمان می توان از مرکز یک سرزمین به تمام نقاط آن دسترسی پیدا کرد. قابلیت دفاعی کشور در این شکل زیاد است.

۳۷) مشکلات کشورهای طویل و چند تکه را بنویسید.

پاسخ: در کشورهای طویل و چند تکه، نظارت حکومت بر همه قسمت های کشور و همچنین ایجاد خطوط ارتباطی با مشکل مواجه می شود.

۳۸) مهمترین بنیادهای زیستی کشور را نام ببرید.

پاسخ: عواملی چون آب، خاک، آب و هوا و پوشش گیاهی بنیادهای زیستی کشور محسوب می شوند.

۳۹) تاثیر آب بر قدرت ملی و روابط بین کشورها را توضیح دهید.

پاسخ: آب یکی از مشکلات اصلی و از عوامل رقابت و کشمکش کشورها در آینده جهان است؛ زیرا به دلیل افزایش جمعیت و تغییر الگوهای زندگی، مصرف آن مرتباً افزایش می یابد. کشورهایی که دچار کمبود آب‌اند یا با پدیده فرسایش و آلودگی خاک مواجه‌اند، توانمندی های شان ضعیف می شود و نه تنها امکان تولید مواد اولیه و محصولات کشاورزی و تغذیه جمعیت در آنها کاهش می یابد بلکه وابستگی شان به واردات زیاد می شود.

۴۰) تاثیر آب و هوا بر قدرت ملی کشورها را توضیح دهید.

پاسخ: آب و هوا نیز نقش مهمی در کشاورزی و تولید غذا و سایر فعالیت های اقتصادی و زندگی دارد. معمولاً، امکان تبدیل کشورهایی که در منطقه معتدل واقع شده اند، به قدرت های سیاسی منطقه ای یا جهانی بیشتر است و بعید است که یک قدرت سیاسی بزرگ بتواند در سرزمین های بسیار سرد و یخبندان یا بیابان های گرم و سوزان شکل بگیرد.

۴۱) در چه صورتی منابع انرژی و معدنی در قدرت ملی کشور موثر است؟

پاسخ: در صورتی که این منابع در کشوری در جهت توسعه صنایع قرار بگیرند.

۴۲) در چه صورتی منابع انرژی و معدنی عامل کاهش قدرت ملی تلقی می شود؟

پاسخ: اگر اقتصاد کشوری وابسته به صادرات آنها باشد، یک ویژگی منفی و عامل کاهش قدرت ملی تلقی می شوند.

۴۳) چرا جمعیت زیاد از عوامل قدرت ملی است؟

پاسخ: داشتن جمعیت زیاد از عوامل قدرت ملی است؛ زیرا هم منبع کار و تولید ثروت، هم نیروی نظامی و دفاعی و هم سرچشمه روحیه ملّی محسوب می شود.

۴۴) تاثیر کیفیت و ترکیب جمعیت بر قدرت ملی کشور را شرح دهید.

پاسخ: جمعیت زیاد پیش شرط قدرت است اما کیفیت و ترکیب جمعیت نیز اهمیت دارد. داشتن جمعیت فعال و جوان ، باسواد و دارای مهارت که فرصت های اشتغال و پیشرفت برای آنها در کشور فراهم شده باشد، از عوامل قدرت ملی محسوب می شود.

۴۵) تاثیر همگونی جمعیت از نظر قومی و زبانی و دینی بر قدرت ملی را توضیح دهید.

پاسخ: همگونی جمعیت از نظر قومی، زبانی و دینی نیز در افزایش قدرت ملی مؤثر است و هر چه این همگونی بیشتر باشد، قدرت ملی بیشتر است.

۴۶) تعریف منطقه ژئوپلیتیکی را بنویسید.

پاسخ: تعریف اول: از بخشی از سطح زمین یا تعدادی کشور همجوار که به دلیل داشتن ارزش های جغرافیایی، بازیگران سیاسی برای کنترل یا تصرف آنها با یکدیگر وارد تعامل (کنش و واکنش) می شوند. این تعامل ممکن است مذاکره، همکاری و همبستگی یا رقابت و کشمکش و حتی جنگ باشد.

تعریف دوم: منطقه ای است که در آن سه عامل جغرافیا، سیاست و قدرت بر یکدیگر تأثیر می گذارند و توجه حکومت ها، به ویژه قدرت های جهانی، را به خود جلب می کنند.

۴۷) چند منطقه ژئوپلتیکی در جهان نام ببرید.

پاسخ: مناطق ژئوپلیتیکی خلیج فارس، اتحادیه اروپا، دریای خزر و قفقاز

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس نهم جغرافیا یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جغرافیا ۲ یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن درس ۱۱ یازدهم کتاب جغرافیا پایه یازدهم متوسطه دوم با جواب ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش دیدگاه بیان کنید. 💕