جا نرفتن دنده ماشین یکی از مشکلات رایج و متداولی است که بسیاری از خانم‌ها و آقایان راننده با آن مواجه هستند. این مشکل می‌تواند موجب آسیب‌های جبران ناپذیری به خودرو شده و در مواقعی که سرعت بالاست باعث در خطر افتادن جان سرنشینان یک خودرو شود. به همین علت نیاز است که در مورد علت بد جا رفتن دنده خودرو و روش‌های رفع آن اطلاعات بیشتر و بهتری کسب کنید.
به طور کلی علت بد جا رفتن دنده می‌تواند ناشی از دلایلی مانند کاهش سطح واسکازین گیربکس، خرابی سنسور الکترونیکی، اختلال در عملکرد دنده‌ها، استهلاک سیستم کلاچ و غیره باشد.
در این مقاله از نگهداری خودرو ماگرتا سعی کرده‌ایم به طور کامل هر مبحثی که در رابطه با جا نرفتن دنده خودرو برایتان مفید است را گردآوری کرده و با بیان ساده و شیوا به شما عزیزان ارائه نماییم. با ما همراه باشید.
در ضمن برای دریافت قیمت روز خودرو به سایت دیوار مراجعه کنید.
بد جا رفتن دنده ماشین
بد جا رفتن دنده‌ها اتفاقی است اتفاقی است که معمولا همراه با صدای عجیب و غیرمعمولی از بخش گیربکس همراه است. علاوه بر این ممکن است مشکلات دیگری نیز در این زمینه وجود داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به خلاص شدن خودکار خودرو اشاره نمود.
در واقعا هنگامی که دنده به درستی جا نمی‌رود، نمی‌توان ماشین را در توان مورد نظر قرار داد و صدایی مثل شکستن از زیر ماشین به گوش می‌خورد.
در برخی شرایط ممکن است ما خودرو را در دنده خاصی قرار دهیم اما پس از اندکی حرکت، خود به خود دنده از جای خود در آمده و خودرو خلاص شود. این حالت نیز یکی دیگر از حالات جا نرفتن دنده ماشین است.
در این شرایط نیز مشکلاتی برای راننده پیش خواهد آمد که ممکن است رانندگی اونا را با خطرات زیادی همراه کند. بد جا رفتن دنده‌ها می‌تواند هم دلیل فنی داشته باشد و هم دلیل عملکردی؛ یعنی که ممکن است ایراد از سیستم فنی ماشین باشد و یا خود راننده نتواند عملکرد خوبی داشته و دنده را جا بزند.
هر کدام که باعث این اتفاق شود برای ماشین آسیب‌پذیر بوده و رانندگی را با اختلال همراه می‌کند. پس منظور از جا نرفتن یا بد جا رفتن دنده آن است که شما نتوانید ماشین را در دنده‌ای که مایل هستید حرکت دهید.
همچنین توصیه میکنیم که بخوانید : علائم خرابی توربین گیربکس اتوماتیک خودرو
علت‌های اصلی بد جا رفتن دنده ماشین
همان طور که می‌دانید یکی از مهمترین و اصلی‌ترین قسمت‌های هر ماشین (در خودروهای دستی و نه اتوماتیک) سیستم کلاچ آن می‌باشد. این سیستم در هنگام تعویض دنده‌ها درگیر شده و نقش مهمی را در حرکت خودرو ایفا می‌کند.
یکی از دلایل ساده که منجر به بد جا رفتن دنده می‌شود، عدم فشار دادن کامل کلاچ توسط راننده و همزمان اقدام به تعویض دنده می‌باشد که در این شرایط معمولا دنده به سختی جا خورده و صدای نا متعارفی نیز از گیربکس به گوش می‌رسد.
پس برای اگر برای دنده عوض کردن کلاچ را ته انتها فشار نمی‌دهید، باید انتظار بد جا رفتن دنده هم داشته باشید. علاوه بر این، موارد دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
کم شدن سطح واسکازین گیربکس در خودرو
واسکازین گیربکس یکی از عوامل مهمی است که در عملکرد دنده ماشین تاثیر زیادی دارد. سطح واسکازین گیربکس را قبل از همه چیز چک کنید تا ببینید این مورد وضعیت خوبی دارد یا خیر. ممکن است سطح واسکازین گیربکس خودرو شما به هر دلیلی پایین آمده باشد.
به همین علت سیستم انتقال به دنده با مشکل روبرو شده و دنده جا نمی‌خورد. واسکازین گیربکس ممکن است از جایی نشتی داشته باشد که در این صورت باید خیلی سریع جلوی آن را بگیرید تا مشکلات بیشتری برایتان ایجاد نشود.
اگر کیفیت واسکازینی که برای گیربکس استفاده کرده‌اید در سطح پایینی باشد نه تنها عملکرد دنده‌ها بلکه عملکرد کلی ماشین نیز دچار اختلال شده و امکان دارد به قسمت‌های دیگر هم آسیب وارد شود.
بر همین اساس پیشنهاد میکنیم از واسکازین‌های غیر اصل و بی‌کیفیت استفاده نکنید. همچنین اگر خودرو شما قدیمی بوده و دارای کارکرد بسیار بالایی است، بهتر است واسکازین گیربکس را تعویض کنید؛ چرا که ممکن است این قسمت کثیف و غیرقابل استفاده شده باشد. برای بررسی وضعیت واسکازین گیربکس حتما از یک مکانیک ماهر کمک بگیرید تا به جعبه دنده شما آسیبی وارد نشود.
نقص در سنسور رایانه ای
در ماشین‌های مدل بالاتر، انتقال توسط سیستم‌های رایانه‌ای و بسیار پیشرفته کنترل می‌شود. اگر این سیستم با مشکل روبرو شود، می‌تواند در عملکرد دنده نیز اختلال ایجاد کرده و آن را جا نزند.
برای رفع این مشکلی بایستی به تعمیرگاه‌هایی که ابزارهای تشخیصی پیشرفته دارند، مراجعه نمایید. در صورتی که ماشین شما جزو ماشین هی مدل بالا و جدید نیست، نیازی نیست برای رفع این مشکل به نمایندگی بروید چرا که این مشکل اصلا در خودروی شما مشاهده نخواهد شد.
عملکرد فنی چرخ دنده ها
عامل دیگر جا نرفتن دنده‌ها در خودروهای دستی اختلال در عملکرد فنی آن‌ها است. به طوری که ممکن است تنظیم چرخ‌دنده‌ها دچار مشکل شده و هر دنده سر جای خود قرار نگرفته باشد. اگر هنگام تغییر و جابه‌جایی دنده‌ها صدای عجیبی می‌شنوید مشکل از قرار گرفتن اشتباه دنده‌ها روی هم است.
این معضل هنگامی ایجاد می‌شود که خودروی شما بسیار قدیمی بوده و از گیربکس آن زیاد کار کشیده شده باشد و یا بر اثر ضربه این حالت رخ داده باشد. در کل بهتر است هنگام رانندگی و تعویض دنده‌ها به صدای جا رفتن آن به دقت گوش کنید تا اگر صدای متفاوت و عجیبی را شنیدید، حتما پیگیر شده و با رفتن به تعمیرگاه مشکل ماشین خود را حل کنید.
این برای حالتی است که صدای عجیبی هنگام دنده عوض کردن می‌شنوید. اگر بعد از جا رفتن دنده ماشین، خودرو شما دوباره به حالت خلاص بازگشت این احتمال وجود دارد که غلاف کشویی و یا دنده شما دچار ساییدگی شده باشد.
همچنین امکان دارد بلبرینگ‌ها و بوش‌های داخلی دچار خرابی شده باشند. در این وضعیت وقتی شما در دنده‌های سنگین‌تر قرار می‌گیرید، ماشین کمی حرکت کرده و باز به حالت خلاص در می‌آید.
مشکلات مربوط به سیستم کلاچ
برای کلاچ خودرو شما ممکن است مشکلات زیاد و متنوعی رخ دهد که در نهایت تاثیر آن را روی عملکرد سیستم جعبه دنده‌تان مشاهده کنید. مثلا ممکن است سیم کلاچ ماشین شما سفت یا خشک شده باشد.
این اتفاق می‌تواند باعث ایجاد اختلال در سیستم انتقال قدرت شده و این ساختار را با مشکل روبرو می‌کند. به همین علت دنده جا نرفته و در صورت جا رفتن صدای بسیار بدی می‌دهد. البته احتمال دارد که سیم کلاچ شما کیفیت لازم را نیز نداشته باشد که در این صورت باید آن را تعویض نمایید. موردی که صاحبان ماشین قدیمی آن را به خوبی می‌دانند، احتمال تمام شدن دیسک صفحه کلاچ است.
شما این مورد را نیز بایستی در نظر بگیرید؛ چرا که در این حالت صفحه کلاچ به سختی درگیر شده و دنده جا نمی‌رود. همچنین اگر مایع هیدرولیک که در سیلندر اصلی کلاچ خودروی شما جریان دارد با افزایش کارکرد ماشین دچار نشتی شده باشد، کلاچ و به تبع آن دنده را نیز با مشکل روبرو ساخته و شما نمی‌توانید دنده ماشین را عوض کنید.
اگر هنگام خاموش بودن ماشین، دنده راحت‌تر و روان‌تر از موقعی که ماشین روشن است جا می‌رود، پس یعنی مشکل از کلاچ شما است. در این هنگام باید با مراجعه به نمایندگی خودرو کلاچ خودرویتان را تعویض کنید.
از آن جایی که کلاچ اهمیت خیلی بالایی در حرکت ماشین دارد، بنابراین پیشنهاد میکنیم برای این کار حتما به یک مکانیک معتبر مراجعه نمایید.
مشکلات فنی مربوط به گیربکس و جعبه دنده
یک مورد دیگر که باعث بد جا رفتن دنده خودرو شما می‌شود عملکرد نادرست ماهک دنده است. ماهک دنده وظیفه جابجایی کشویی دنده را برعهده داشته و هنگام تعویض دنده‌ها به عنوان یک رابطه عمل می‌کند.
همچنین وجود مشکل در صفحه سلکتور نیز موجب این رخداد می‌شود. صفحه سلکتور وظیفه جابجا کردن دنده‌ها را بر عهده داشته و می‌تواند این مشکل را ایجاد کند. برای همین حتما شکستگی و یا روغنی بودن آن باید چک شود.
صفحه سلکتور اگر دچار آسیب جدی شود شما نمی‌توانید هیچ دنده‌ای را عوض کنید. در کنار تمام موارد یاد شده، عدم عملکرد صحیح فلایون نیز عامل فنی آخری است که ساختار دنده‌ها را با مشکل روبرو می‌کند.
این قطعه که کار تعویض دنده را بر عهده دارد، در صورت خرابی باعث سخت جا رفتن دنده شما می‌شود. بنابراین حتما به دقت بررسی کنید که فلایون دچار شکستگی و یا فرسودگی نشده باشد. البته فراموش نکنید اگر اهرم دنده خراب شده باشد ممکن است دنده بد جا بیافتد و با صدایی نیز همراه باشد.
اشتباهات فردی راننده
همان طور که در ابتدای این مقاله از ماگرتا اشاره کردیم، ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که حین رانندگی کلاچ را به طور کامل فشار نداده باشید و به همین علت دنده ماشین به درستی جا نرفته باشد.
در این هنگام به اصطلاح صدایی مثل صدای آبمیوه گیری از گیربکس و زیر ماشین به گوش می‌خورد که بسیار آزاردهنده است. در این مورد، جا نرفتن دنده به علت درگیر نشدن کامل کلاچ با آن است.
همچنین ممکن است حین حرکت بدون آن که خودتان متوجه شوید، ماشین خاموش شده و در این صورت نیز دنده ماشین شما به درست جا نخواهد رفت. بنابراین فراموش نکنید برای تعویض دنده‌ها باید پای خود را تا انتها روی کلاچ فشار داده و سپس دنده را تعویض نمایید.
صداهای ناشی از مشکلات موجود در چرخ دنده
اگر بدانید صدایی که از قسمت دنده‌ها به گوش می‌رسد چه علتی دارد، می‌توانید مشکل ماشین خود را به بهترین و درست‌ترین شکل حل کنید. در این قسمت صداهای رایجی که ناشی از مشکلات موجود در چرخ دنده‌های ماشین است را با یکدیگر بررسی کرده ایم.
صدایی شبیه به زوزه کشیدن گیربکس
وجود ساییدگی و یا هر گونه آسیب و ناهمواری روی در چرخ دنده‌ها می‌تواند موجب ایجاد صدای زوزه شکل و بسیار زننده‌ای در خودرو شود. اگر این صدا در حالت خلاص بودن گیربکس و دنده ماشین شما شنیده می‌شود، می‌توان نتیجه گرفت این صدا ناشی از همراستا نبودن موتور و گیربکس و یا وجود خلاصی اضافی دنده‌ها است.
همچنین باید در نظر داشت که در خودروهای دیفرانسیل جلو، به دلیل یکپارچه بودن گیربکس و دیفرانسیل، صدای زوزه دیفرانسیل نیز از گیربکس شنیده شده و اگر از این قسمت صدایی شنیدید، تعجب نکنید.
صدایی شبیه به سوت و جرینگ جرینگ کردن
خشک شدن و یا خرابی هر یک از بلبرینگ‌ها در خودرو شما می‌تواند باعث ایجاد مشکل در گیربکس شود. به طوری که در این وضعیت گیربکس به طور پیوسته سوت کشیده و صدایی زننده از خود تولید می‌کند.
لق بودن محورها و یا هزارخاری دنده‌ها نیز باعث شنیده شدن صدای جرینگ جرینگ از زیر ماشین می‌شود. برای حل این مشکل حتما به یک مکانیک معتبر و باتجربه مراجعه نمایید.
صدایی شبیه به آب هویج گرفتن
شاید رایج‌ترین صدایی که در هنگام تعویض مشکل دار دنده‌ها به گوش برسد، صدایی مثل خورد کردن است که اصطلاحا به آن آب هویج گرفتن می‌گویند؛ این صدا دقیقا مثل صدایی است که هنگام آب هویج گرفتن با دستگاه آبمیوه گیری شنیده می‌شود و نشان‌گر اختلال در عملکرد دنده هاست.
این صدای آزار دهنده هنگامی به گوش می‌رسد که سرعت دنده‌ها هنگام درگیری یکسان نبوده و می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد. تنظیم نبودن کلاچ و فشار ندادن آن تا انتها، تنظیم نبودن اهرم دسته دنده، خرابی ماهک، غلاف کشویی و برنجی‌های و یا تعویض بی‌موقع دنده و یا انتخاب دنده نامناسب با شرایط و سرعت لحظه رانندگی از جمله دلایلی است که می‌تواند باعث بروز این مشکل در ماشین شما شود.
ما به شما توصیه میکنیم که هنگام بررسی صداهایی که مربوط به جعبه دنده و گیربکس است، دقت کنید که صدای تولیدی چه نوع صدایی از انواع صداهای بالا بوده و در کدام دنده نیز بیشتر شنیده می‌شود. با این کار امکان یافتن بخش معیوب ساده‌تر خواهد شد و شما می‌توانید مشکل‌تان را سریع‌تر حل نمایید.
از این که تا پایان مطلب علت جا نرفتن دنده ماشین یا سخت جا رفتن آن از ماگرتا همراه ما بودید سپاسگزاریم؛ شما عزیزان می‌توانید سوالات، پیشنهادات و انتقادات خود را در زمینه با این مطلب و سایر مطالب ارائه شده از طریق بخش نظرات به اطلاع ما و سایر کاربران برسانید.
