جواب فعالیت های فصل اول زیست شناسی دهم تجربی ؛ در این مقاله به پاسخ و جواب سوالات فعالیت های صفحه ۲ ، ۳ ، ۶ ، ۱۳ و ۱۶ گفتار ۱ و ۲ و ۳ فصل ۱ اول دنیای زنده کتاب زیست شناسی پایه دهم علوم تجربی متوسطه دوم پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.
بعدی: جواب فعالیت های فصل دوم زیست دهم
جواب فعالیت ۱ صفحه ۲ گفتار ۱ فصل یک زیست دهم
یک روزنامه خبری معمولی تهیه کنید. خبرهای مربوط به زیست شناسی را انتخاب کنید (برای تعیین خبرهای مربوط به زیست شناسی از معلم خود کمک بخواهید).
در روزنامه‌ای که انتخاب کرده‌اید، چند درصد از خبرها به زیست شناسی مربوط است؟ از این خبرها، چند خبر خوب و چند خبر بد هستند؟ می‌توانید به جای روزنامه از وب گاه‌های خبری در بازۀ زمانی خاصی استفاده و درصد خبرهای زیستی آن را پیدا کنید.
پاسخ: برای پاسخ به این فعالیت می‌توانید از وبگاه‌های خبری زیر استفاده کنید:
روزنامه همشهری
روزنامه شرق
اخبار محیط زیست در خبرگزاری فارس
اخبار محیط زیست در خبرگزاری ایسنا
اخبار محیط زیست در خبرگزاری تسنیم
به عنوان مثال: روزنامه همشهری در تاریخ 94/11/27، دو خبر مربوط به زیست‌شناسی بوده است:
خبر اول: شکوفا شدن درختان میوه در آذربایجان در فصل زمستان بوده است که خبر بدی محسوب می‌شود. چون گل‌دهی در فصل زمستان نشان از گرم شدن هوا در فصل زمستان است.
خبر دوم: مشاهده دو قلاده یوزپلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده بوده که جزو خبر خوب محسوب می‌شود. زیرا حفظ نسل پلنگ ایرانی باعث احیا و تقویت بوم‌سازگان می‌شود.
حل فعالیت ۲ صفحه ۳ گفتار ۱ فصل ۱ زیست شناسی دهم
مجری یک برنامه تلویزیونی گفته است «زیست شناسان ثابت کرده‌اند که شیر، مایعی خوشمزه است». این گفته درست است یا نادرست؟
پاسخ: این گفته نادرست است. زیرا پژوهشگران علوم تجربی نمی‌توانند درباره خوبی یا بدی نظر بدهند. آنها مواردی را بررسی می‌کنند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم قابل مشاهده یا اندازه‌گیری باشد. در ضمن خوشمزه بودن یا نبودن یک ماده غذایی یک امر حسی و شخصی است و نیاز به اثبات علمی ندارد و تعیین خوشمزگی در قلمرو علم نیست.
پاسخ فعالیت ۳ صفحه ۶ گفتار ۱ فصل یک زیست دهم
اگر چه سوخت‌های فسیلی نیز منشأ زیستی دارند و از تجزیه پیکر جانداران به وجود آمده‌اند؛ اما امروزه سوخت زیستی به سوخت‌هایی می‌گویند که از جانداران امروزی به دست می‌آیند. مزایا و زیان‌های سوخت‌های فسیلی و زیستی را از دید محیط زیستی با هم مقایسه کنید. درباره امکان استفاده از پسماند مزارعی مانند نیشکر در تهیە سوخت‌های زیستی اطلاعاتی جمع‌آوری کنید و در کلاس ارائه دهید.
پاسخ: زیان های سوخت های فسیلی:
۱- تمام می شوند و تجدید ناپذیرند
۲- محیط زیست را با سوختنشان آلوده می کنند
۳- باعث گرم شدن زمین می شوند. (چون این سوخت ها با سوختن خودشان موادی مانند کربن دی اکسید تولید می کنند. مولکول های کربن دی اکسید در جو زمین قرار گرفته و نمی گذارند قسمتی از انرژی گرمایی خورشید که توسط زمین منعکس می شود، از جو زمین خارج شود و به این صورت سبب گرم شدن زمین می شود.)
۴- تولید گازهای مضر مانند کربن مونوکسید و دی اکسید گوگرد باعث و ایجاد باران های اسیدی.
مزایای سوخت های فسیلی:
۱- با سوزاندن مقدار کمی از سوخت های فسیلی انرژی زیادی بدست می آید.
۲- این انرژی‌ها ارزان تر نسبت به سایر منابع هستند.
۳- دارای انرژی گرمایی بالایی هستند.
استفاده از پسماند مزارعی در تهیه سوخت های زیستی:
از جمله منابع اولیه تولید سوخت زیستی می‌توان به ضایعات چوبی، تفاله‌های کشاورزی، نیشکر، چغندرقند، غلات و روغن‌های گیاهی اشاره کرد. استفاده نادرست از سوخت‌های فسیلی و پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی مانند گرم شدن کره زمین، باران‌های اسیدی و افزایش گازهای گلخانه‌ای، ضرورت توجه به منابع انرژی تجدیدپذیر را بیشتر کرده است.
طبیعت غیرقابل تجدید سوخت‌های فسیلی موجب شده که کشورها به سمت استفاده از سوخت‌های زیستی، که قابل اعتماد و غیرآلاینده هستند، روی آورند. سوخت‌های زیستی بر اساس حالت فیزیکی به سه دسته مایع، جامد و گاز و بر اساس مواد اولیه به نسل‌های اول، دوم، سوم و چهارم تقسیم می‌شوند. این سوخت‌ها می‌توانند به عنوان یک راهکار مؤثر برای توسعه اقتصاد زیستی در کاربردهای تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار گیرند.
استفاده از سوخت‌های زیستی به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاهش آلودگی محیط‌زیست، بهبود اکوسیستم کشاورزی، ایجاد شغل و توسعه مناطق روستایی کمک می‌کند. همچنین این سوخت‌ها قابلیت استفاده در وسایل نقلیه را دارند و معمولاً به عنوان مکملی برای سوخت دیزلی به منظور کاهش ذرات معلق، مونوکسید کربن و هیدروکربن‌ها به کار می‌روند. در ایران، پذیرش و استفاده از سوخت‌های زیستی نیازمند تغییر نگرش مصرف‌کنندگان و ترویج فرهنگ استفاده از این منابع است.
جواب فعالیت ۴ صفحه ۶ گفتار ۳ فصل اول زیست دهم
با مراجعه به منابع معتبر درباره زمینه‌های فعالیت زیست شناسان در ایران و جهان اطلاعاتی جمع آوری و در کلاس ارائه دهید.
پاسخ: تحقیق درباره زمینه های فعالیت زیست شناسان در ایران و جهان :
بیولوژی (زیست شناسی) شاخه ای از علوم است که با موجودات زنده و فرآیندهای حیاتی آنها سر و کار دارد. با مطالعه در هر یک از زمینه های زیست شناسی به قدرت منشأ عالم هستی پی می بریم و به جرئت می‌توان گفت که زیست شناسی علم خداشناسی و شگفتی حیات است.
زیست شناسی را می توان به شاخه های متنوعی تقسیم نمود که گرایش های پرکاربرد و جدید آن عبارتند از: بیوشیمی، ژنتیک، میکروبیولوژی، بیوتکنولوژی، زیست شناسی سلولی-مولکولی،بیوفیزیک و بیوانفورماتیک.
بیوشیمی (Biochemistry): علمی است که به مطالعه ساختار، فرآیندهای شیمیایی و مکانیسم عمل آنزیم ها در سطح مولکولی می‌پردازد. این ترکیبات در بین موجودات مشترک است. این علم عناصر مختلف را از دو علم بیولوژی و شیمی با هم ترکیب می‌کند و به عنوان ابزار جدیدی در پزشکی، تغذیه، کشاورزی و صنایع گوناگون کاربرد دارد.
ژنتیک (Genetics): بخشی از دانش زیست‌شناسی است که به وراثت و تفاوت‌های جانداران می‌پردازد. با استفاده از قوانین و مفاهیم موجود در این دانش می‌توانیم به همانندی یا ناهمانندی دو جاندار نسبت به یکدیگر پی ببریم و بدانیم که چگونه و چرا چنین همانندی یا ناهمانندی در داخل یک جامعه گیاهی یا جانوری، به وجود آمده‌است.
میکروبیولوژی (Microbiology): این رشته در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیان‌هایی که میکروارگانیسم‌ها می توانند به حیات انسان ها، دام‌ها و نباتات وارد کنند، بحث می کند. همچنین در این رشته میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فعالیت آنها بررسی می شود.
بیوتکنولوژی (Biotechnology): علمی که از موجودات زنده برای ساخت یا تغییر محصولات، ارتقا کیفی گیاهان یا حیوانات و تغییر صفات میکروارگانیسم‌ها برای کاربردهای ویژه استفاده می‌کنند. تاکید اصلی در زیست فناوری بر روش های نوین در انتقال و تکثیر ژن های مورد نیاز در موجودات مختلف جهت کاربردهای درمانی می باشد.
سلولی - مولکولی (Cellular and Molecular Bio): از مهمترین مولکول‌هایی که در حیات سلول مؤثر هستند، نوکلئیک اسیدها و پروتئین‌ها می‌باشند. نوکلئیک اسیدها مرکز ذخیره اطلاعات و صدور فرمان و پروتئین مسؤولیت اجرای این فرمان‌ها را بر عهده دارند. در زیست‌شناسی سلولی مولکولی چگونگی این فعالیت‌ها و عملکرد اجزای سلول، بررسی می‌شود.
بیوانفورماتیک (Bioinformatic): بیوانفورماتیک دانش استفاده از علوم کامپیوتر و آمار و احتمالات است. در چند دهه اخیر، پیشرفت در زیست‌شناسی مولکولی و تجهیزات مورد نیاز تحقیق در این زمینه باعث افزایش سریع تعیین توالی ژنوم بسیاری از گونه‌های موجودات شد، تا جایی که پروژه‌های تعیین توالی ژنوم‌ها از پروژه‌های بسیار رایج به حسب می‌آیند.
حل فعالیت ۵ صفحه ۱۳ و ۱۴ گفتار ۳ فصل اول زیست دهم
الف) در این فعّالیت با چگونگی اسمز از پرده‌ای با تراوایی نسبی آشنا می‌شوید.
وسایل و مواد لازم: ظرف شیشه‌ای (یا بشر) با دهانه کوچک، مقداری آب مقطر (یا آب جوشیده سرد شده)، نی نوشابه خوری شفاف، تخم مرغ خام، مقداری خمیر بازی، قاشق فلزی
روش کار:
۱- ۳/۴ ظرف شیشه‌ای را آب بریزید.
۲- با لبه قاشق، به انتهای مدور تخم مرغ آهسته ضربه بزنید و با ناخن تکه کوچکی به اندازه نوک انگشت از پوسته آهکی را جدا کنید. مراقب باشید که پرده نازک زیر پوسته آسیب نبیند.
۳- تخم مرغ را روی ظرف شیشه‌ای قرار دهید طوری که پوسته نازک آن با آب در تماس باشد.
۴- در طرف مقابل تخم مرغ، سوراخی به اندازه قطرِ نی ایجاد کنید و نی را تا 2/5 سانتیمتر درون سوراخ و غشای نازک زیر آن فرو ببرید.
۵- فضای بین نی و پوسته تخم مرغ را با خمیر بازی پر کنید.
۶- ظرف را یک شب در جای مناسبی قرار دهید و پس از آن، تغییرات درون نی را مشاهده کنید.
۷- مشاهده‌های خود را یادداشت کنید، و در صورت امکان از آنها عکس تهیه کنید. توضیح دهید چرا مایع درون نی حرکت می‌کند؟
پاسخ: چون تخم مرغ یک سلول جانوری با پوشش محافظ آهکی است اگر این پوشش آهکی قسمتی برداشته شود چون سلول دارای غشاء با تراوایی انتخابی است، مانند پرده‌ی نیمه‌تر عمل می‌کند و از آنجا که فشار اسمزی درون تخم مرغ بیشتر از فشار اسمزی آب درون بشر است، آب درون نی به علت اسمز، بالا می‌رود.
ب) اگر پوسته آهکی یک تخم مرغ را با قرار دادن آن در سرکه از بین ببریم و تخم مرغ بدون پوسته را یک بار در آب مقطر و بار دیگر در محلول نمک غلیظ قرار دهیم، پیش بینی کنید چه تغییری در تخم مرغ ایجاد می‌شود؟ با توجه به آنچه آموختید برای پیش بینی خود دلیل بیاورید.
پاسخ: اگر تخم مرغ بدون پوسته را در آب مقطر قرار دهیم به علت آنکه فشار اسمزی بیشتری دارد، حجیم و پر آب می‌شود و اندازه تخم مرغ بزرگ می‌شود و حتی ممکن است در دراز مدت غشاء نازک آن پاره شود. اما اگر تخم مرغ بدون پوسته را در آب و نمک غلیظ قرار دهیم، به علت آنکه فشار اسمزی آب و نمک بیش از تخم مرغ است، آب تخم مرغ را به خود کشیده تخم مرغ پلاسیده، چروکیده و کوچک می‌شود.
پاسخ فعالیت ۶ صفحه ۱۶ گفتار ۳ فصل اول زیست دهم
ساختار و چگونگی کار انواع ماهیچه‌های بدن را در یک جدول فهرست کنید.
پاسخ: در جدول زیر می توانید پاسخ این فعالیت را مشاهده کنید:
| نوع ماهیچه | شکل | عمل | مثال |
|---|---|---|---|
| ماهیچه‌های اسکلتی مخطط | – یاخته‌های این نوع بافت، استوانه‌ای هستند. – سیتوپلاسم (میان یاخته) یاخته‌های این ماهیچه دارای نوارهای تیره و روشن هستند. – یاخته‌های ماهیچه‌ی مخطط معمولاً چند هسته‌ای هستند. – رنگ این یاخته‌ها قرمز است. | به حرکت در آوردن استخوان‌های بدن است. (ارادی) | بیشتر در اندام‌های حرکتی و در اتصال با استخوان‌ها و به صورت استوانه‌ای شکل هستند. (بازو، فک و…) |
| ماهیچه‌های صاف | – یاخته‌های این نوع بافت دوکی شکل هستند. – سیتوپلاسم (میان یاخته) یاخته‌های این نوع ماهیچه، صاف و یکنواخت و به رنگ سفید و صورتی هستند. یاخته‌های ماهیچه‌ی صاف تک هسته‌ای هستند. | کار آن به حرکت در آوردن غذا در لوله گوارش، تخلیه ادرار و… است. (کند و معمولاً غیر ارادی است.) | در جدار لوله گوارش، مجاری ادراری و دیگر قسمت‌های داخلی بدن وجود دارد. (معده، روده، دیواره مثانه) |
| ماهیچه‌های قلبی | – یاخته‌های این نوع بافت استوانه‌ای ولی انشعاب‌دار هستند.چ – سیتوپلاسم یاخته‌های این ماهیچه دارای خطوط تیره و روشن و به رنگ قرمز هستند. | انقباض و انبساط قلب برای به حرکت در آوردن خون (سریع و غیر ارادی) | فقط در قلب وجود دارد. |
پاسخ کوتاه تر: در جدول زیر می توانید پاسخ این فعالیت را مشاهده کنید:
| نام | اسکلتی مخطط | صاف | قلبی |
|---|---|---|---|
| ساختار | سلول های استوانه ای شکل | سلول های دوکی شکل | سلول های استوانه ای منشعب |
| عمل | ارادی | غیر ارادی | غیر ارادی |
| رنگ | قرمز | قرمز | سفید-صورتی |
| تعداد هسته | چند هسته ای | معمولا تک هسته ای | چند هسته ای |
همچنین بخوانید: جواب فعالیت های فصل سوم زیست دهم
توجه: شما دانش آموز پایه دهم رشته علوم تجربی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب فعالیت های فصل های اول تا هفتم کتاب زیست شناسی دهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.
✅ در انتها امیدواریم که مقاله توضیح و جواب فعالیت های فصل اول زیست شناسی دهم تجربی ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.
عالی
ممنون عالی!!!