جواب فعالیت های فصل ۱۳ سیزدهم علوم نهم ⭐️ جانوران بی مهره

جواب فعالیت های فصل 13 سیزدهم علوم نهم ؛ در این مطلب به جواب و پاسخ نامه سوالات فعالیت صفحه ۱۴۳ و ۱۴۹ ، جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۴۵ ، ۱۴۶ و ۱۵۰ فصل ۱۳ سیزدهم جانوران بی مهره کتاب علوم تجربی نهم متوسطه اول پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب سوالات فصل 14 چهاردهم علوم نهم

جواب فعالیت صفحه ۱۴۳ فصل ۱۳ علوم نهم

با توجه به آنچه درباره اسفنج آموختید، طرح ساده ای از بدن اسفنج را رسم کنید و با توجه به آن چگونگی تغذیه و تنفس و دفع مواد زائد آن را توضیح دهید.

پاسخ: در تصویر زیر به یک نمونه از طرح از بدن اسفنج نشان داده ایم:

توضیحات بیشتر: یاخته های اطراف مجاری، مواد غذایی را از آب می گیرند و مواد زائد خود را وارد آب می کنند. همچنین از آب O2 را جذب می کنند و CO2 را به درون آب می فرستند که همهٔ این موارد را به صورت پیکان هایی می توان نشان داد.

اسفنج ها ساده ترین جانوران اند. اغلب به صورت کلونی زندگی می کنند. هیچ نوع بافت، اندام یا دستگاهی ندارند اسفنج ها یاختهٔ عصبی هم ندارند بیش تر اسفنج ها، دریازی هستند اما در آب شیرین هم، اقسامی وجود دارند.

جریان آب در آنها به کمک یاخته های یقه دار انجام می شود و با کمک این یاخته ها، مواد غذایی جذب و گوارش نیز انجام
می شود. در دیواره بدن آنها قطعات سوزن مانندی هست به نام اسپیکول که براساس جنس سه دسته می شوند: آهکی، سیلیسی و پروتئینی که در نوع سوم نوعی پروتئین به نام اسپونژین اسپیکول ها را می سازد.

براساس مجاری جریان آب در بدن اسفنج ها، آنها سه دسته می شوند: آسکون، سیکون و لوکون که به ترتیب، مسیر جریان آب در آنها پیچیده تر می شود. از اسفنج ها جدیداً مواد دارویی ضد سرطان و تورم تولید می کنند. معروف ترین نمونه های اسفنج که در آب های کم عمق مثل خلیج فارس وجود دارند، سبد گلونوس و اسفنج حمام است. بیشتر اسفنج ها محل زندگی موجودات کوچک مثل باکتری ها و جلبک ها هستند.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۴۵ فصل سیزدهم علوم نهم

بیشتر کرم های انگلی از طریق آب و غذا وارد بدن ما می شوند. برای جلوگیری از ورود آنها چه نکات بهداشتی را باید رعایت کرد؟ در این باره از منابع معتبر اطلاعاتی را جمع آوری و گزارش آن را در کلاس ارائه کنید.

پاسخ: اولا باید سبزیجات و گوشت از محلی مطمئن تهیه شوند. ثانیا گوشت باید خوب پخته شود و سبزیجات را نیز ضمن شست و شوی دقیق، ضدعفونی کرد تا تخم انگل به بدن ما منتقل نشود. همچنین برای نوشیدن آب در خارج از منزل، به خصوص در پارک ها به نشانه های هشداردهنده مربوط به آن توجه کنند.

پاسخ طولانی‌تر: برای جلوگیری از ورود کرم‌های انگلی به بدن، رعایت نکات بهداشتی بسیار مهم است. اولین و اصلی‌ترین نکته، شست‌وشوی منظم دست‌ها است. دست‌ها باید به‌ویژه قبل از خوردن غذا، پس از استفاده از سرویس بهداشتی، و پس از تماس با خاک شسته شوند. شستن دست‌ها با صابون و آب برای حداقل ۲۰ ثانیه از ورود انگل‌ها به بدن جلوگیری می‌کند.

دومین نکته، مراقبت از آب و غذای مصرفی است. آب باید از منابع مطمئن و تمیز تأمین شود. در صورتی که از سلامت آب اطمینان ندارید، باید آن را قبل از مصرف بجوشانید. همچنین باید از خوردن غذاهای نپخته یا آلوده اجتناب کرد و میوه‌ها و سبزیجات باید به‌طور کامل شسته شوند.

یکی دیگر از روش‌های پیشگیری، پخت کامل گوشت‌ها است. گوشت‌ها باید به‌طور کامل پخته شوند تا انگل‌ها یا تخم‌های آن‌ها از بین بروند. مصرف گوشت نپخته یا نیم‌پز می‌تواند باعث انتقال کرم‌های انگلی شود.

همچنین، حفظ بهداشت محیط اهمیت زیادی دارد. سرویس بهداشتی باید به‌طور مرتب ضدعفونی شود و از تماس با خاک آلوده یا مدفوع حیوانات جلوگیری شود. علاوه بر این، پوشیدن کفش مناسب در مناطق آلوده به کرم‌های انگلی از انتقال آن‌ها به بدن پیشگیری می‌کند.

در نهایت، آگاهی و آموزش عمومی درباره راه‌های انتقال و پیشگیری از کرم‌های انگلی به‌ویژه در میان کودکان می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به این نوع بیماری‌ها کمک زیادی کند.

پاسخ جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۴۶ فصل ۱۳ علوم نهم

الف) درباره نقش کرم های خاکی در حاصلخیزی خاک و استفاده از آنها برای تولید کود اطلاعاتی را جمع آوری و گزارش آن را در کلاس ارائه کنید.

پاسخ: ۱) اختلاط (مخلوط کردن) ذرات خاک؛ خاک بخش های بالایی که هوموس بیشتری دارد را با خاک های پایی که مواد معدنی بیشتر دارد، مخلوط می کند.
۲) تشکیل خاک دانه و افزایش پایداری خاک
۳) حفاری و حفره دار کردن خاک
۴) باروری و حاصلخیزی خاک با تشرح ترکیبات ژله ای
۵) کاهش مصرف کودهای شیمیایی
۶) حفاظت از محیط زیست با جلوگیری از آلودگی خاک و آب
۷) مدفوع کرم خاکی نوعی گیاخاک برای خاک محسوب می شود که سرشار از عناصر کلسیم، فسفر، پتاسیم و سدیم می باشد که باعث حاصلخیزی بیشتر خاک می گردد.

ب) در طب سنتی از زالو استفاده می شد؛ در پزشکی نوین نیز به آن رو آورده اند. در مورد استفاده از زالو در پزشکی نیز اطلاعاتی را جمع آوری کنید.

پاسخ: زالوی پزشکی با نام علمی «Hirudo Medicinalis» جزء گروه خونخواران است. طول آنها بین ۵ تا ۱۲ سانتی متر است و گاهی تا ۲۵ سانتی متر هم می رسد. رنگ های آنها متنوع اما غالبا سیاه یا قهوه ای یا حنایی مایل به سیاه است. سازمان غذا و داروی آمریکا در ۲۴ ژوئن ۲۰۰۴ استفاده از زالو را مقاصد پزشکی، قانونی اعلام کرد.

زالو با مکیدن خون، راه انداختن جریان خون و داشتن ماده ضد انعقاد در پزشکی اهمیت پیدا کرده است و در درمان بیماری های پوستی مثل جوش، صدماتی که کوفتگی و خون مردگی را به داشته باشد، جراحی پلاستیک و پیوند اعضا، بیماری های دستگاه های حرکتی مثل آرتروز و رماتیسم مفصلی، بیماری های چشمی مثل تورم چشم، بیماری های گوارشی و اختلال در گردش خون به کار گرفته می شود.

جواب فعالیت صفحه ۱۴۹ فصل سیزدهم علوم نهم

اگر در محیط زندگی شما یا آزمایشگاه مدرسه، ملخ وجود دارد، یک نمونه از آن را به کلاس بیاورید و با ذره‌بین مشاهده کنید. چشم‌های مرکب، ساده، شاخک‌ها، شش عدد پا، دو جفت بال، قطعات بدن به‌ویژه شکم، سوراخ‌های تنفسی در ناحیه شکم و اندام‌های تولید مثلی را ببینید. اگر نمونه شما زنده است، می‌توانید آن را در طبیعت رها کنید؛ ولی اگر زنده نیست؛ روی آن الکل بریزید و در یک ظرف سربسته، نگهداری کنید.

پاسخ: ملخ دارای دو چشم مرکب و سه چشم ساده است. همچنین، دو شاخک بندبند با موهای حسی دارد. تعداد پاهای آن ۶ عدد است که پاهای عقبی بلند و مناسب برای جهش‌های بلند می‌باشند. ملخ دو جفت بال دارد که به بخش سینه‌ای متصل هستند. بدن ملخ از سه قسمت تشکیل شده است: سر، سینه و شکم. شکم از ۱۱ بند تشکیل شده که ۸ بند آن مربوط به اندام‌های گوارشی و ۳ بند آخر به اندام‌های تولیدمثل اختصاص دارد. اندام‌های شنوایی در زیر بال‌ها و در طرفین بند اول شکم قرار دارند. همچنین، ۱۰ جفت سوراخ تنفسی در پهلوهای شکمی موجود است که سه جفت جلویی برای دم و هفت جفت عقب‌تر برای بازدم عمل می‌کنند.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۵۰ فصل ۱۳ علوم نهم

در مورد گروه های مختلف عنکبوتیان (عنکبوت، رتیل، عقرب و کنه) اطلاعاتی را جمع آوری و گزارش آن را در کلاس ارائه کنید.

پاسخ: در زیر می توانید مشاهده کنید:

عنکبوت:

جانور بی مهره شکارگری است که دارای بدنی دوبخشی و هشت پاست. عنکبوت‌ها فاقد بخش‌های جونده دهان و بال‌اند. آن‌ها در راستهٔ عنکبوت‌ها طبقه‌بندی می‌شوند که خود یکی از چند راسته رده بزرگتر عنکبوتیان (تاربافان) است. رده تاربافان دربردارنده گونه‌هایی چون کژدم و کنه است.

توانایی تنیدن تار ارثی است و عنکبوت اطلاعات مربوط به این توانایی را به شکل ماده وراثتی از والدین خود به ارث برده‌است. برخی گونه‌های عنکبوت بسیار سمی و خطرناک اند و زهرشان آن قدر قوی است که می‌تواند انسان را بکُشد. عنکبوت بیوه سیاه، عنکبوت تورقیفی سیدنی و… از گونه‌های خطرناک عنکبوت‌اند.

رتِیل:

رتیل نام عمومی خانواده‌ای از عنکبوت‌های میگالومورف به نام ترافوسیده است که بیشتر در مناطق گرمسیری و بیابانی یافت می‌شوند. تا کنون حدود ۹۰۰ گونه رتیل شناسایی شده‌است. تمامی گونه‌های رتیل شکارچی هستند و بیشتر با استفاده از کمین به شکار می‌پردازند. بزرگ‌ترین گونه رتیل‌ها می‌توانند موش‌ها و حتی پرندگان کوچک را شکار کنند.

بیشتر رتیل‌ها برای انسان‌ها بی‌خطر می‌باشند و حتی برخی از گونه‌های آنها به عنوان جانور خانگی به‌شمار می‌آیند در حالی که هنوز آمار دقیقی از میزان آمار مرگ و میر انسانی ناشی از نیش رتیل در دست نیست. نیش رتیل زهری دارد که گاهی می‌تواند ناراحتی‌های شدیدی در طی یک دوره چند روزه به وجود بیاورد.

عقرب:

عقرب یا کژدم و یا دراز دم نام یکی از گونه‌های بندپایان رده عنکبوتیان است که دارای ۸ پا و نیشی با زهر کشنده می‌باشد. نیش عقرب در نوک دم آن قرار دارد. عقرب‌ها شب‌ها به آرامی به فعالیت‌های زیستی خود می‌پردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند.

این جانوران چنگال‌های خارداری دارند که در واقع قسمتی از دهان آن‌ها محسوب می‌شوند. آنها قادرند که مادهٔ سمی خطرناکی از قسمت عقب بدنشان به طرف مهاجمین بپاشند. این جانور بیشتر در شب شکار می‌کند و پاهای بلند جلویی خود را برای پیدا کردن غذا به‌کار برده و پس از یافتن غذا آن را با چنگال‌هایش می‌گیرد. کژدم‌ها اغلب در طول روز در زیر سنگ‌ها یا در حفره‌های به نسبت خنک زیر زمین پنهان می‌گردند.

کژدم‌ها رنگ‌های مختلفی مثل زرد مایل به قهوه‌ای، قهوه‌ای، خاکستری و سیاه دارند و اندازه آنها بین ۱۸ تا ۵/۱ سانتی‌متر مختلف است. ولی بواسطه شکل بدنی خود که حالتی تخت و صاف دارد، می‌توانند از شکاف‌هایی به عرض ۳ میلی‌متر نیز عبور کنند و خود را وارد خانه سازند.

کژدم‌ها در محیط خارج از خانه در شکاف و درز بین سنگ‌ها، زیر پوست درختان، بین هیزم‌ها و مانند آن یافت می‌شوند و در محیط خانه در حمام، دستشوئی، آشپزخانه و محیط‌های مرطوب دیده می‌شوند. این جانوران در طول روز در گوشه‌ای بی‌حرکت و پنهانند و در طی شب فعالیت خود را آغاز می‌کنند و به‌دنبال شکار خود می‌روند و سم خود را از طریق نیش که در انتهای دم آنها وجود دارد به شکار خود تزریق می‌کنند.

کنه:

کنه‌ها از جانوران کوچک انگلی هستند. کنه‌ها بندپا هستند و از نظر علمی به دو گروه کنه‌های حیوانی یا Ticks و سایر کنه‌ها یا MItes تقسیم می‌شوند که گروه اخیر را برخی هیره می‌نامند. در باور عامه نام کنه فقط به کنه‌های حیوانی اطلاق می‌شود که این نوع کنه‌ها از راه خوردن خون پستانداران، پرندگان و گاه خزندگان و دوزیستان تغذیه می‌کنند.

کنه‌ها به همراه هیره‌ها زیرردهٔ کنه‌سانان (Acarina) را تشکیل می‌دهند. کنه‌ها دارای انواع یک‌میزبانه، دومیزبانه و سه‌میزبانه هستند. کنه‌های ایکسودس، هیالوما و بوافیلوس از خانواده سخت‌کنه‌ها عمدتاً در نشخوارکنندگان ایجاد بیماری می‌کنند. کنه‌های مرغی (ارگاس پریسکوس) نیز از خانوادهٔ نرم‌کنه‌ها هستند. استفاده از انواع سموم حشره‌کش مانند کومافوس، فن والریت، پرمترین و فلومترین در مبارزه با این انگل‌ها مؤثر است.

همچنین بخوانید: جواب فعالیت های علوم نهم فصل 15 پانزدهم

توجه: شما دانش آموز پایه نهم متوسطه اول می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به پاسخ نامه فعالیت های کتاب علوم تجربی نهم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله پاسخ نامه و جواب فعالیت های کتاب علوم تجربی نهم فصل 13 سیزدهم جانوران بی مهره ، برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد و توانسته باشید تا از آن استفاده و بهره برده باشید.