تحقیق درباره فدایی مازندرانی ✳️ + زندگینامه و آثار

تحقیق درباره فدایی مازندرانی : میرزا محمد فدایی مازندرانی شاعر مرثیه سرای سده ۱۳ قمری که در زمان فتحعلی شاه و محمد شاه قاجار بوده است که در این نوشتار از بخش تحقیق ماگرتا می خواهیم مطالبی را در خصوص این شاعر بزرگ بیان کنیم.

مطلب پیشنهادی: تحقیق دانش آموزی در مورد مولوی

زندگینامه فدایی مازندرانی

محمود فدایی در سال ۱۲۰۰ هجری قمری در روستای تلاوک از شهرستان ساری چشم به جهان گشود تحصیلات اولیه را در مکتب خانه‌های محلی زادگاهش آموخت، سپس برای فراگیری علوم دینی به شهر ساری و از آنجا به شهر قم رفت.

فدایی سراینده نخستین مقتل منظوم در ادب پارسی است و خود را پیرو محتشم کاشانی و صباحی بیدگلی می‌دانست، این مقتل ۳۷۱۸ بیت دارد که طولانی‌ترین ترکیب بند فارسی محسوب می‌شود و دارای چهار نظام است به همین دلیل برخی آن را چهار نظام فدایی نامیده اند.

فدایی سروده‌های دیگری در قالب‌های شعری نیز دارد از جمله قصیده ۳۱۴ بیتی یا قصیده روبهان ارس در توصیف جنگ روس‌ها علیه ایران.

نظام اول هفتاد و دو بند که شامل ۱۷۴۰‌ بیت و نظام دو چهل و سه بند که شامل ۱۳۰۱‌ بیت و نظام سوم سی و دو بند که شامل ۵۲۳ بیت و نظام چهارم که بخش پایانی مقتل است بیست و هفت بنر که شامل ۵۲۰ بیت می‌باشد. سروده‌های فدایی بسیار سوزناک است و در روز های محرم در مساجد و تکیه‌های مازندران خوانده می‌شود.

تاریخ درگذشت فدایی مازندران مشخص نیست اما محمد طاهری در مجله ارمغان نوشته است که در حاشیه یکی از صفحات کتاب چهار نظام شخص دیگری تاریخ فوت فدایی را به سال ۱۲۸۲ نوشته است.

نام و تخلص فدایی مازندرانی

فدایی مازندرانی نام خود را در اشعارش محمود بیان کرده است:

محمود را چه باک در آن بزم پُر ز شین
زیرا که هست بنده‌ی آزادی از حسین

اما اینکه چرا فدایی را تخلص نموده در صفحه ۱۷۸‌ دیوانش چنین آمد:

دیدم شبی به خواب که در دشت کربلا
تنها ستاده بود، شه ملک ابتلا…..
از خون سرخ تازه جوانان سبز خط
روییده بود لاله در آن دشت جا به جا
آنجا ستاده بود «حبیب مظاهری»
چون تیر یکزبان و به قد چون کمان دو تا
ناگه سپاه ظلم به شه حمله ور شدند
افتاد نو نهالِ ریاض علی ز پا
آن دم من و حبیب نهادیم از خلوص
سرها به روی پاش که یعنی تو را فدا
ما را زتن بریده یکی زان سپاه سر
بگذاشتش به سینه‌ی ما از سرِ جفا….
کردی اشاره شاه، که اینم «فدایی» است
بنمود این لقب به من آن شاهِ دین عطا
جویم مدد ز طالع بیدار آن جناب
کان خواب را دوباره مگر بینمش به خواب

با توجه به ابیات فوق میرزا محمود نام شعری خود فدایی را از زبان شاه شهیدان در عالم شنیده است و در سر تا سر دیوان به کار رفته است.

نمونه‌ای از شعر فدایی مازندرانی

از خون زمین دریا شود امشب اگر فردا شود
محشر همی برپا شود امشب اگر فردا شود
زانجم فلک لشکر کشد وز ماه نو خنجر کشد
دامن به خون اندر کشد امشب اگر فردا شود
خون از دم خنجر رود از تن به نیزه سر رود
دامن به خون اندر کشد امشب اگر فردا شود
دامن فلک پرخون کند خون عرصه را گلگون کند
دل دیده را جیحون کند امشب اگر فردا شود
از پشت زین، سلطان دین غلتد چو ماهی بر زمین
بُرَّد سرش شمر لعین امشب اگر فردا شود
از جور چرخ واژگون از ذوالجناح غرقه خون
زین می‌شود در برنگون امشب اگر فردا شود
تن جمله بی‌سر می‌شود سر بر سنان بر می‌شود
آشوب محشر می‌شود امشب اگر فردا شود
عباس از توسن فتد دستش جدا از تن فتد
چون گل در این گلشن فتد امشب اگر فردا شود
از ضرب تیر و تیغ کین اکبر فتد از پشت زین
صد پاره چون گل بر زمین امشب اگر فردا شود
آتش زند بر خیمه‌ها شمر لعین بی‌حیا
سیلی زند بر طفل‌ها امشب اگر فردا شود

مقالات پیشنهادی:
تحقیق در مورد شاعر شمس تبریزی
و
تحقیق درباره نظامی گنجوی

✅ به پایان تحقیق درباره فدایی مازندرانی رسیدیم، اگر دیدگاهی در این رابطه داشتید حتما آن را از بخش نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.