جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون دهم انسانی

تدریس کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون دهم انسانی : برای مشاهده پاسخ سوالات صفحه ۷۷ تا ۷۸ علوم فنون دهم در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

پاسخ درس بعدی: جواب درس دهم علوم و فنون دهم انسانی

جواب خودارزیابی صفحه ۷۷ علوم و فنون دهم انسانی

۱- نمونه زیر را از نظر ویژگی‌های قلمرو زبانی بررسی کنید.

بوی جوی مولیان آید همی
یاد یار مهربان آید همی
ریگ آموی و درشتی راه او
زیر پایم پرنیان آید همی
آب جیحون از نشاط روی دوست
خِنگ ما را تا میان آید همی
ای بخارا، شاد باش و دیر زی
میر، زی تو شادمان آید همی
رودکی

۱- وجود واژگان کھن: پرنیان(پارہ ابریشمی)، زی(سوی) زی(زندگی کن)، خنگ(نام اسب)
۲- کاربرد تاریخی دستور
الف- (همی) به جای (می)
ب-پیت سوم (را) فک اضافه است.
۳- كمی واژگان عربی و بیگانه
۴- زبان شعر ساده و جمله‌ها کوتاه است.
۵- بیشتر واژگان شعر ساختمان ساده دارند.

۲- نمونه زیر را از نظر ویژگی‌های قلمرو ادبی بررسی کنید.

و بدان که نخستین چیزی که حق تعالی آفرید، قلم را آفرید؛ چنان که پیغمبر علیه‌السّلام فرمود: مٰا خَلقََ اللهُ تعالی الَقَلم، و قلم را فرمود که بر لوح بگَرد و بنویس هر چه تا قیامت بخواهد بود؛ پس هر چه خواست آفریدن و خواست بودن تا رستخیز، همه قلم بنوشت به امر حقّ ــ عزّ و جلّ ــ . تاریخ بلعمی

۱- کمی آرایه‌های ادبی
۲- تضمين: اوّلُ ما خَلقَ اللهُ تعالى الَقَلم
۳- قلم را فرمود: تشخيص و استعاره مكنيه
۴- واژه‌آرایی(تکرار): آفريد، فرمود، خواست

۳- در کدام یک از بیت‌ها، شاعر از آرایه ترصیع، بهره برده است؟ دلیل انتخاب خود را بنویسید.

دانه باشی مرغکانت برچِنَند
غنچه باشی کودکانت برکَنَند
مولوی
دانه و غنچه: متوازی
مرغکانت و کودکانت: متوازی
برچِنَند و برکَنَند: متوازی
ترصیع دارد، چون همه‌ی سجع‌های آن متوازی است.

بدان حجّت که دل را زنده دارد
بدان آیت که جان را بنده دارد
نظامی
حجت و آیت: متوازی
دل و جان: متوازن
زنده و بنده: متوازی
آرایه موازنه دارد، زیرا هم سجع متوازی دارد و هم سجع متوازی.

خوشا چون سروها استادنی سبز
خوشا چون برگ‌ها افتادنی سبز
قیصر امین‌پور
این بیت دو پاسخ دارد:

✅پاسخ اول:
سروها و برگ‌ها: متوازی
استادنی و افتادنی: متوازی
ترصیع: زیرا در بیت کلمات مقابل هم با یکدیگر سجع متوازی دارند.

✅پاسخ دوم:
سرو و برگ: متوازن
استادنی و افتادنی: متوازی
موازنه: چون سجع بین برگ وسرو از نوع متوازن است.

برند از برای دلی بارها
خورند از برای گلی خارها
سعدی
برند و خورند: متوازی
دلی و گلی: متوازی
بارها و خارها: متوازی
ترصیع دارد زیرا واژه ها دو به دو سجع متوازی دارند.

ما چو ناییم و نوا در ما ز توست
ما چو کوهیم و صَدا در ما ز توست
مولوی
ناییم و کوهیم: متوازی
نوا و صدا: متوازی
طبق تعریف کتاب دو واژه کوهیم و ناییم سجع متوازی و آرایه ترصیع و اما اگر تنها کوه و نای را در نظر بگیریم سجع متوازن و ترصیع دارد.

۴- بیت زیر را تقطیع هجایی کنید.

دانه باشی مرغکانت برچِنَند
غنچه باشی کودکانت برکَنَند
مولوی
دا نِ  با  شی  مُر غَ کا نت بَر  چَ  نند
غُنُ  چِ با شی  کو دَ کا نت  بَر کَ نند

پاسخ درس قبلی: جواب درس نهم علوم و فنون ادبی دهم انسانی
و
جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون دهم انسانی

☑️ به پایان جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون دهم انسانی رسیدیم، اگر سوال یا مشکلی در این رابطه داشتید حتما آن را از بخش نظرات بپرسید.