جواب خودارزیابی درس دوازدهم علوم و فنون دهم انسانی ☄️ صفحه ۱۰۰ و ۱۰۱

جواب سوالات درس دوازدهم «جناس و انواع آن» کتاب علوم و فنون ادبی (۱) پایه دهم انسانی که شامل خودارزیابی صفحه ۱۰۰ و ۱۰۱ می باشد را در ادامه در بخش آموزش و پرورش ماگرتا برای شما دانش آموز عزیز آماده کرده‌ایم.

پاسخ درس بعدی: جواب کارگاه تحلیل فصل چهارم علوم و فنون دهم انسانی

جواب خودارزیابی صفحه ۱۰۰ درس ۱۲ علوم و فنون دهم

۱- در ‌بیت‌های زیر، انواع جناس را مشخص کنید.

در دل، عطش عشق خدایی ما راست
دیوانه وصلیم و جدایی ما راست
قیصر امین پور
خدایی و جدایی: جناس ناهمسان اختلافی

بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر
دیدی که چگونه گور بهرام گرفت
خیام
گور (گور خر است) و گور (قبر): جناس همسان

بگفت از سور کمتر گوی با مور
که موران را قناعت خوشتر از سور
پروین اعتصامی
سور و مور: جناس ناهمسان اختلافی

در دل ندهم ره پس از این مهر بتان را
مُهر لب او بر در این خانه نهادیم
حافظ
مِهر و مُهر: جناس ناهمسان حرکتی

زد به دلم در آتشی، عشق بتی که نام او
زُهره و آفتاب را زَهره به آب می‌کند
نظامی
زُهره و زَهره: جناس ناهمسان حرکتی

هر که گوید کلاغ چون باز است
نشنوندش که دیده‌ها باز است
سعدی
باز (نام پرنده‌ای است) و باز (گشوده): جناس همسان

تا روانم هست نامت بر زبان دارم روان
تا وجودم هست خواهد بود نقشت در ضمیر
سعدی
روان (جان) و روان (جاری): جناس همسان

غم خویش در زندگی خور که خویش
به مرده نپردازد از حرص خویش
سعدی
خویش (خود) و خویش (خویشاوند): جناس همسان

آسمان صاف و شب آرام / بخت خندان و زمان رام / خوشه ماه فرو ریخته در آب/ شاخه‌ها دست برآورده به مهتاب
فریدون مشیری
آرام و رام: جناس ناهمسان افزایشی

وه چه بیگانه گذشتی، نه کلامی نه سلامی
نه نگاهی به نویدی، نه امیدی به پیامی
شفیعی کدکنی
کلام و سلام: جناس ناهمسان اختلافی

به مُلکِ جَم، مشو غرّه که این پیران رویین تن 
به دستانت به دست آرد، اگر خود پور دستانی
خواجوی کرمانی
دستان (حیله و مکر) و دستان (لقب زال): جناس همسان

به جفایی و قفایی نرود عاشق صادق
مژه بر هم نزند، گر بزنی تیر و سنانش
سعدی
جفا و قفا: جناس ناهمسان اختلافی

مرا زمانه ز یارم به منزلی انداخت
که راضی‌ام به نسیمی کز آن دیار آید
یغمای جندقی
یارو دیار: جناس ناهمسان افزایشی

ای دلیل دل گم گشته، خدا را مددی
که غریب ار نبرد ره، به دلالت برود 
حافظ
دلیل و دلالت: هم‌ریشگی (اشتقاق)

ای بسا شاعر، که او در عمر خود، نظمی نساخت
وی بسا ناظم، که او در عمر خود، شعری نگفت
محمد تقی بهار
نظم و ناظم: هم‌ریشگی (اشتقاق)

گر تیغ برکشد که محبّان همی‌زنم 
اوّل کسی که لاف محبّت زند، منم
سعدی
محبّان و محبّت: هم‌ریشگی (اشتقاق)

۲- برای هریک از انواع جناس از کتاب فارسی خود، نمونه‌ای بنویسید.

– جناس ناهمسان اختلافی:
الهی فضل خود را یار ما کن / ز رحمت یک نظر در کار ما کن

– جناس ناهمسان افزایشی:
در بر من ره چو به پایان برد / از خجلی سر به گریبان برد

– جناس ناهمسان حرکتی:
شکر کند چرخ فلک، از مَلِک و مُلک و مَلَک / کز کرم و بخشش او، روشن و بخشنده شدم

– جناس همسان:
به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب / که علم کند به عالم شهدای کربلا را

پاسخ درس قبلی: جواب درس یازدهم علوم و فنون دهم انسانی

✅ به پایان جواب خودارزیابی درس دوازدهم صفحه ۱۰۰ و ۱۰۱ علوم و فنون دهم انسانی رسیدیم، جهت مشاهده گام به گام سایر دروستان کافیست نام آن را به همراه عبارت ماگرتا در گوگل جست و جو کنید. همچنین اگر سوالی داشتید حتما آن را از بخش نظرات بپرسید.