سوالات متن درس چهاردهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

نمونه سوالات متن درس ۱۴ چهاردهم «انقلاب اسلامی ایران؛ نقطه عطف بیداری اسلامی» کتاب جامعه شناسی ۲ پایه یازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

نمونه سوال های متن امتحانی درس 14 چهاردهم جامعه شناسی یازدهم

۱) امام خمینی در وصیت نامه الهی سیاسی خود، انقلاب اسلامی ایران را چگونه معرفی می کند؟

پاسخ: – انقلاب اسلامی ایران از همه انقلاب ها جداست.
– انقلاب اسلامی ایران هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزه انقلاب و قیام با سایر انقلاب ها متفاوت است.
– انقلاب اسلامی ایران یک تحفه الهی و هدیه غیبی بوده است.

۲) دو نمونه از جنبش هایی که نخستین بیدارگران اسالمی ایجاد کردند، نام ببرید؟

پاسخ: جنبش عدالتخانه – جنبش تنباکو

۳) نخستین بیدارگران اسلامی با چه هدفی، جنبش هایی را در ایران پدید آوردند؟

پاسخ: اصلاح رفتار حاکمان و ساختار حکومت قاجار

۴) تعامل عالمان شیعی با حاکمان قاجار چگونه بود؟

پاسخ: بر مدار مقاومت منفی بود.

۵) منظور از «مقاومت منفی» چیست؟

پاسخ: در مقاومت منفی، حاکمیت پادشاه، ظالمانه و غیرمشروع دانسته می شود و همکاری سیاسی با آن، جز در حد واجبات نظامیه انجام نمی شود.

۶) «واجبات نظامیه» به چه معناست؟

پاسخ: منظور از واجبات نظامیه، اموری است که برای بقای اصل زندگی اجتماعی لازم است؛ مانند حفظ امنیت یا مقابله با دشمنان خارجی.

۷) -چرا مقاومت منفی عالمان شیعی با حکومت قاجاریه فعالیت های رقابت آمیز تغییر کرد؟

پاسخ: هنگامی که دولتمردان قاجار به دلیل تاثیرپذیری از دولت های استعماری به جای مقاومت در برابر بیگانگان به قراردادهای استعماری روی آوردند، مقاومت منفی به فعالیت های رقابت آمیز تغییر کرد.

۸) منظور از «فعالیت های رقابت آمیز» چیست؟

پاسخ: منظور از فعالیت های رقابت آمیز، ورود فعال به عرصه زندگی اجتماعی و سیاسی، نه در جهت تایید قدرت حاکم و حمایت از آن بلکه در رقابت با آن است.

۹) برخورد رقابت آمیز عالمان دینی با قاجار، چگونه بود؟

پاسخ: حرکتی اصلاحی بود. آن ها تلاش می کردند تا برخی رفتارهای پادشاهان قاجار را اصلاح نمایند.

۱۰) یک نمونه موفق از فعالیت رقابت آمیز اصلاحی را نام ببرید.

پاسخ: جنبش تنباکو

۱۱) پیامد جنبش تنباکو چه بود؟

پاسخ: فعالیت رقابت آمیز را از اصلاح رفتار به اصلاح ساختار برد و به جنبش عدالتخانه منجر شد.

۱۲) هدف جنبش عدالتخانه چه بود؟

پاسخ: هدف جنبش عدالتخانه تنها اصلاح کار یا رفتار خاصی از پادشاه نبود؛ بلکه اصلاح شیوه زمامداری شاه بود. این جنبش با توجه به – شرایط داخلی و خارجی – در پی تاسیس مجلسی بود که قوانین عادلانه الهی را تدوین کند و شاه را ملزم سازد تا در چارچوب این قوانین عمل کند.

۱۳) کدام جنبش، حاکمیت را از مدار استبداد به مدار عدالت منتقل می ساخت؟

پاسخ: جنبش عدالتخانه

۱۴) فقه اجتماعی و سیاسی تشیع در برابر حاکمیتی که جنبش عدالتخانه به دنبال آن بود؛ چه دیدگاهی داشت؟

پاسخ: این نوع حاکمیت نیز آرمانی نبود بلکه فساد آن از استبداد کمتر بود و ظلم را کنترل می کرد. به همین دلیل تنها در شرایطی که تحقق حاکمیت آرمانی و مشروع امکان نداشت، پذیرش آن ممکن بود.

۱۵) چرا جنبش عدالتخانه یک انقلاب اجتماعی است؟

پاسخ: زیرا ساختار سیاسی جامعه را تغییر می داد.

۱۶) منورالفکران غرب زده و عالمان مسلمان در برابر جنبش عدالتخانه چگونه موضع گیری کردند؟

پاسخ: با اوج گیری جنبش عدالتخانه، منورالفکران غرب زده به آن پیوستند و در جریان بست نشینی در سفارتخانه انگلستان، نام مشروطه را برای آن برگزیدند. عالمان مسلمان نیز ضمن استقبال از همراهی منورالفکران، این نام را پذیرفتند.

۱۷) منظور عالمان دینی و منظور منورالفکران از مشروطه چه بود؟

پاسخ: منظور عالمان مسلمان از مشروطه، مشروط کردن حاکمیت به احکام عادلانه الهی بود اما منظور منورالفکران از مشروطه نوعی حاکمیت سکولار مانند دولت انگلستان بود.

۱۸) منورالفکران مشروطه خواه، چه دیدگاهی نسبت به «مجلس» داشتند؟

پاسخ: مجلس از نظر منورالفکران مشروطه خواه، محلی نبود که در آن قوانین بر مدار احکام شریعت تدوین شود بلکه محلی بود که در آن قوانین بر اساس اراده و خواست بشر تنظیم می شد.

۱۹) نزاع و رقابت بین منورالفکران غرب زده و بیدارگران اسلامی چگونه پایان یافت؟

پاسخ: پس از دو دهه کشمکش با حضور قدرت های استعماری و دخالت انگلستان، به نفع جریان منورالفکران پایان یافت.

۲۰) حاکمیت منورالفکران در ایران به کدام حکومت ختم شد؟

پاسخ: استبداد استعماری رضا خان

۲۱) شکست در مشروطه چه تاثیری بر مواضع رهبران دینی ایران گذاشت؟

پاسخ: از موضع فعالیت های رقابت آمیز به موضع مقاومت منفی بازگشتند.

۲۲) پس از شکست در مشروطه، مرجعیت شیعه تا چه زمانی موضع مقاومت منفی را ادامه داد؟

پاسخ: تا شروع انقلاب اسلامی

۲۳) امام خمینی (ره) در چه شرایطی انقلاب را آغاز کرد؟

پاسخ: پس از گذشت بیش از هفتاد سال از انقلاب مشروطه و نیم قرن از حاکمیت پهلوی، انقلاب اسلامی ایران رخ داد. امام خمینی (ره) انقلاب را هنگامی آغاز کرد که شاه در حاشیه دولت های غربی در جایگاهی امن قرار گرفته بود و ماموریت حفظ امنیت منطقه را برعهده داشت. روشنفکران چپ نیز از صحنه رقابت های سیاسی داخلی کشور حذف شده بود.

۲۴) کدام مرجع دینی، مردم و عالمان دینی را از موضع مقاومت منفی به فعالیت های رقابت آمیز بازگرداند؟

پاسخ: امام خمینی (ره)

۲۵) فعالیت های رقابت آمیز به رهبری امام خمینی (ره) چگونه آغاز شد؟ و چه هدفی را دنبال می کرد؟

پاسخ: با اعتراض به کاپیتوالسیون و رفتار استعماری شاه آغاز شد. در حد یک حرکت اصلاحی رفتار یا ساختار متوقف نشد و به صورت یک حرکت انقلابی درآمد که حذف نظام شاهنشاهی و تحقق حکومت اسلامی را دنبال می کرد.

۲۶) در اندیشه اجتماعی و سیاسی شیعی، حاکمیت آرمانی دینی از چه ویژگی هایی برخوردار است؟

پاسخ: حاکمیت آرمانی، حاکمیتی الهی است به وسیله پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) تحقق پیدا می کند در زمان غیبت امام زمان (عج)، اجرای روشمند احکام الهی، وظیفه کسانی است که هم آگاه و عالم به احکام و شرایط اجرای احکام باشند و هم به آگاهی خود عامل باشند.

۲۷) مشکل عدالتخانه چه بود؟

پاسخ: مشکل عدالتخانه این بود که رفتار عادلانه را بر کسانی تحمیل می کرد که با معیارهای الهی به قدرت نرسیده بودند. آن ها قدرت را با شمشیر قوم و عشیره یا با حمایت دولت های استعمارگر به دست آورده بودند، عالم به عدالت نبودند و عمل به عدالت نیز به قدر کافی در شخصیت آن ها نهادینه نشده بود.

۲۸) با وجود مشکل عدالتخانه، چرا عالمان دینی آن را پذیرفتند؟

پاسخ: زیرا در شرایطی که برقراری حاکمیت آرمانی ممکن به نظر نمی رسید، مشروطه در مقایسه با نظام استبدادی ترجیح داده شد.

۲۹) چه ارتباطی بین انقلاب اسلامی و مشروطه وجود دارد؟

پاسخ: انقلاب اسلامی، بازگشت مردم ایران به حرکت ناتمامی بود که در مشروطه آغاز کرده بودند. این بازگشت با هزینه نزدیک به صد سال تجربه تاریخی، انجام می شد؛ تجربه رقابت با منورالفکران غرب گرا، استبداد استعماری و روشنفکرانی که در حاشیه بلوک شرق و غرب عمل می کردند.

۳۰) کدام قرن به «قرن انقلاب های آزادی بخش» معروف است؟

پاسخ: قرن بیستم

۳۱) آخرین انقلاب قرن بیستم کدام است؟

پاسخ: انقلاب اسلامی ایران

۳۲) انقلاب ها و جنبش های آزادی بخش در کدام جوامع رخ داد؟

پاسخ: در کشورهای جهان سوم در آفریقا، آسیای جنوب شرقی، آمریکای لاتین

۳۳) وجه اشتراک انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب ها و جنبش های آزادی بخش قرن بیستم چه بود؟

پاسخ: همگی جهت گیری ضد استعماری داشتند. انقلاب های آزادی بخش، در جهت از بین بردن سلطه سیاسی کشورهای غربی عمل می کردند و انقلاب ایران نیز به دنبال تغییر یک نظام سیاسی وابسته به دولت های غربی بود.

۳۴) تفاوت انقلاب اسلامی ایران با انقلاب های آزادی بخش قرن بیستم چه بود؟

پاسخ: ۱- انقلاب‌های آزادی بخش اغلب در مقابل بلوک غرب شکل می‌گرفتند و مورد حمایت بلوک شرق بودند. ولی انقلاب اسلامی ایران به هیچ یک از دو بلوک وابستگی نداشت.
۲- انقلاب‌های آزادی بخش، اغلب با جنبش‌های چریکی گروه‌ها و احزاب مختلف شکل می‌گرفتند. اما انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فراگیرِ مردمی با مرجعیت و رهبری دینی بود و همه اقشار و گروه‌های جامعه را دربر گرفت.
۳- انقلاب های آزادی بخش در چارچوب نظریه ها و مکاتب چپ شکل می گرفتند که برای حل بحران های جهان غرب به وجود آمده بودند ولی انقلاب اسلامی ایران از آموزه های اسلامی بهره می برد.
۴- انقلاب‌های آزادی بخش در مقابله با استعمار قدیم و حذف کارگزاران مستقیم غرب موفق می‌شدند ولی در قطع وابستگی اقتصادی و فرهنگی توفیقی نداشتند؛ و به همین سبب، استعمار با دست کارگزاران این انقلاب‌ها، در چهره استعمار نو باز می‌گشت. این انقلاب‌ها نتوانستند جایگاه کشورشان را از حاشیهٔ قطب‌های سیاسی و اقتصادی جهان خارج کنند اما انقلاب اسلامی ایران فقط یک انقلاب سیاسی نبود بلکه هویتی فرهنگی و تمدنی داشت.

۳۵) شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» ناظر به کدام مساله در انقلاب اسلامی ایران است؟

پاسخ: انقلاب اسلامی ایران، در رویارویی با رژیم شاه، به بلوک شرق وابستگی نداشت و از آغاز، جهت گیری ضد آمریکایی، ضد صهیونیستی را در کنار موضع ضد مارکسیستی خود اعلان کرد.

۳۶) چرا انقلاب های آزادی بخش، پس از حذف استعمار قدیم، استعمار نو را تجربه کردند؟

پاسخ: زیرا این انقلاب ها، در مقابله با استعمار قدیم و حذف کارگزاران مستقیم غرب موفق می شدند ولی در قطع وابستگی اقتصادی و فرهنگی توفیقی نداشتند.

۳۷) چرا انقلاب اسلامی ایران، توانست یک قطب بندی جدید فرهنگی و تمدنی در مقابل قطب بندی غرب و شرق ایجاد کند؟

پاسخ: زیرا تنها یک انقلاب سیاسی نبود بلکه یک هویت فرهنگی و تمدنی داشت.

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: جواب درس ۱۴ چهاردهم جامعه شناسی یازدهم انسانی
و
سوالات متن درس دوازدهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جامعه شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن درس ۱۴ چهاردهم کتاب جامعه شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش دیدگاه بیان کنید. 💕