جواب درس ششم جامعه شناسی دوازدهم انسانی ♨️ قدرت اجتماعی
پاسخ و حل گفت و گو کنید ، تکمیل کنید ، تشریح کنید ، تفسیر کنید ، مقایسه کنید ، مباحثه کنید ، مفاهیم اساسی ، خلاصه کنید و آنچه از این درس آموختیم درس 6 ششم کتاب جامعه شناسی 3 پایه دوازدهم انسانی
جواب درس ششم جامعه شناسی دوازدهم انسانی ؛ در این مطلب به پاسخ و جواب سوالات نمونه بیاورید ، گفت و گو کنید ، تکمیل کنید ، تشریح کنید ، تفسیر کنید ، مقایسه کنید ، مباحثه کنید ، مفاهیم اساسی ، خلاصه کنید و آنچه از این درس آموختیم صفحه ۵۸ ، ۶۱ ، ۶۲ ، ۶۶ ، ۶۷ و ۶۸ درس ۶ ششم «قدرت اجتماعی» کتاب جامعه شناسی ۳ پایه دوازدهم رشته انسانی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، همراه ما باشید.
بعدی: جواب درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم انسانی
جواب نمونه بیاورید صفحه ۵۸ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
آیا می‌توانید نمونه‌هایی از کنش‌های سیاسی بیرون از نهاد حکومت و دولت را مثال بزنید؟ پیشنهاد می‌شود با راهنمایی دبیر خود در پدیده‌هایی مانند ورزش، تفریح، پوشش، هنر، واسطه‌ها، دلال‌ها، جشن‌ها، رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و … تأمل کنید. می‌توانید در اخبار جاری یک ماه یا حتی یک سال کشور خودمان یا سایر جوامع جست‌وجو کنید و مصادیق چنین کنش‌هایی را پیدا کنید.
پاسخ: برای بررسی کنش‌های سیاسی بیرون از نهاد حکومت و دولت، می‌توان به چند نمونه از پدیده‌های اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد که تأثیرات سیاسی قابل توجهی دارند:
۱. ورزش و کنش‌های سیاسی
ورزش به عنوان یک ابزار برای ابراز هویت و اعتراض سیاسی شناخته می‌شود. به عنوان مثال:
- بازیکنان ورزشی: در سال‌های اخیر، بازیکنان فوتبال و بسکتبال در ایالات متحده با استفاده از پلتفرم‌های خود به مسائل اجتماعی مانند نژادپرستی و بی‌عدالتی اعتراض کرده‌اند. این کنش‌ها نه تنها توجه رسانه‌ها را جلب کرده بلکه موجب تغییرات اجتماعی نیز شده است.
۲. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی
رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌دهی به افکار عمومی دارند:
- جنبش‌های اجتماعی: جنبش‌هایی مانند #MeToo و Black Lives Matter از طریق رسانه‌های اجتماعی سازماندهی شده و توانسته‌اند تأثیرات عمیقی بر سیاست‌ها و قوانین داشته باشند. این کنش‌ها نشان‌دهنده قدرت جامعه در تغییر نگرش‌ها و سیاست‌ها هستند.
۳. هنر و فرهنگ
هنر به عنوان یک ابزار انتقادی می‌تواند به تغییرات اجتماعی کمک کند:
- نقاشی‌ها و تئاترها: آثار هنری که به مسائل اجتماعی می‌پردازند، می‌توانند آگاهی عمومی را افزایش دهند و مردم را به کنشگری تشویق کنند. به عنوان مثال، تئاترهای انتقادی در ایران که به مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پردازند، می‌توانند تأثیرگذار باشند.
۴. جشن‌ها و مراسم فرهنگی
جشن‌ها می‌توانند فضایی برای ابراز هویت ملی یا محلی ایجاد کنند:
- جشنواره‌های محلی: این جشنواره‌ها می‌توانند به تقویت هویت جمعی کمک کرده و باعث ایجاد همبستگی اجتماعی شوند، که خود نوعی کنش سیاسی محسوب می‌شود.
۵. پوشش و مد
پوشش افراد نیز می‌تواند بیانگر مواضع سیاسی باشد:
- پوشش زنان: در برخی جوامع، انتخاب نوع پوشش توسط زنان به عنوان یک عمل اعتراضی علیه قوانین سخت‌گیرانه تلقی می‌شود. این امر نشان‌دهنده تلاش برای آزادی فردی و حقوق بشر است.
این نمونه‌ها نشان‌دهنده تأثیرات عمیق کنش‌های اجتماعی، فرهنگی و هنری بر سیاست هستند که خارج از نهادهای رسمی حکومت شکل می‌گیرند.
حل تکمیل کنید صفحه ۶۱ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
آیا تاکنون پی برده‌اید که میان ابزارهای اعمال قدرت و منابع قدرت چه نوع همبستگی‌ای وجود دارد؟ جدول زیر را کامل کنید.
| منابع یا عوامل قدرت | ابزار اعمال قدرت | مثال و نمونه | موارد نقض |
|---|---|---|---|
| شخصیت | تنبیهی | رهبرانی که با تهدید به مجازات، افراد را به اطاعت وادار می‌کنند. | استفاده از زور برای کنترل رفتار دیگران. |
| مالکیت | تشویقی | کارفرمایانی که با ارائه پاداش‌های مالی، کارکنان را به افزایش بهره‌وری تشویق می‌کنند. | تبعیض در ارائه پاداش‌ها به برخی کارکنان. |
| سازمان | اقناعی | مدیرانی که با استفاده از استدلال و منطق، افراد را به پذیرش تصمیمات خود ترغیب می‌کنند. | تحمیل نظرات بدون توجه به نظرات دیگران. |
جواب تشریح کنید صفحه ۶۲ درس ششم جامعه شناسی دوازدهم
آیا میان مزایای مطرح شده در ورودی درس؛ یعنی سه‌گانه قدرت، ثروت و دانش با سه‌گانه منابع و سه‌گانه ابزار قدرت، ارتباطی وجود دارد؟ آیا میان قدرت و دانش رابطه‌ای وجود دارد؟ جدول زیر را تشریح کنید.
| منابع یا عوامل قدرت | ابزار اعمال قدرت | ارزش‌های اجتماعی |
|---|---|---|
| شخصیت | تنبیهی | قدرت |
| مالکیت | تشویقی | ثروت |
| سازمان | اقناعی | دانش |
پاسخ: میان مزایای سه‌گانه قدرت، ثروت و دانش با منابع و ابزارهای قدرت ارتباطی وجود دارد. این ارتباطات به شکل زیر قابل توضیح است:
قدرت و شخصیت: شخصیت افراد نقش مهمی در اعمال قدرت دارد. افرادی با شخصیت قوی می‌توانند از ابزارهای تنبیهی برای کنترل رفتار دیگران استفاده کنند. این نوع قدرت معمولاً در رهبری و مدیریت دیده می‌شود و می‌تواند به ایجاد نظم یا کنترل در جامعه کمک کند.
ثروت و مالکیت: ثروت به عنوان یک منبع قدرت عمل می‌کند و می‌تواند به عنوان ابزاری برای تشویق رفتارهای مطلوب استفاده شود. افرادی که دارای ثروت هستند، می‌توانند با ارائه پاداش‌ها یا تسهیلات، افراد را به سمت اهداف خاصی سوق دهند. این نوع قدرت معمولاً در دنیای کسب‌وکار و اقتصاد مشهود است.
دانش و سازمان: دانش به عنوان یک منبع قدرت در سازمان‌ها شناخته می‌شود. مدیران با استفاده از دانش خود می‌توانند اعضای تیم را متقاعد کنند و تغییرات لازم را در سازمان ایجاد کنند. این اقناع به ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت و افزایش بهره‌وری کمک می‌کند.
در نهایت، بین قدرت و دانش رابطه‌ای تنگاتنگ وجود دارد. دانش نه تنها ابزاری برای اعمال قدرت است، بلکه خود نیز تحت تأثیر روابط قدرت شکل می‌گیرد. به عبارت دیگر، برای اعمال مؤثر قدرت، نیاز به دانش و اطلاعات وجود دارد، و از سوی دیگر، قدرت می‌تواند بر نحوه تولید و توزیع دانش تأثیر بگذارد. این تعاملات نشان‌دهنده اهمیت هر یک از این سه‌گانه‌ها در شکل‌دهی به ساختارهای اجتماعی و سیاسی است.
پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۶۴ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
پژوهش‌های بسیاری نشان می‌دهد که مشارکت سیاسی موجب افزایش آگاهی سیاسی می‌شود. در جایی که مردم به هر دلیلی مشارکت کننده سیاسی نیستند، سطح آگاهی سیاسی آنها به مانند حالتی که مشارکت دارند، رشد و گسترش نخواهد داشت. انتخابات یکی از شیوه‌های مشارکت سیاسی است. در مواردی ممکن است به جای برگزاری انتخابات، قرعه‌کشی کنند، مثلا در برخی از اجتماعات مانند ساختمان‌های مسکونی و شرکت‌های اقتصادی به جای برگزاری انتخابات از قرعه‌کشی برای تعیین هیئت مدیره یک ساختمان یا شرکت استفاده می‌کنند. به نظر شما چه تفاوتی میان انتخابات و قرعه‌کشی وجود دارد؟
پاسخ: انتخابات و قرعه‌کشی دو روش متفاوت برای انتخاب افراد هستند. در انتخابات، افراد به طور فعال در فرایند تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند و با رای دادن، فردی را انتخاب می‌کنند که صلاحیت بیشتری دارد. این فرآیند موجب افزایش آگاهی سیاسی و اجتماعی می‌شود، چون افراد برای انتخاب درست نیاز به شناخت و بررسی دارند.
در مقابل، قرعه‌کشی بر اساس شانس انجام می‌شود و هیچ ارتباطی با توانایی‌ها یا شایستگی افراد ندارد. در قرعه‌کشی، مشارکت فعال و آگاهی افراد نسبت به شرایط و گزینه‌ها مورد نیاز نیست، بنابراین تأثیر کمتری بر رشد آگاهی سیاسی دارد.
حل تفسیر کنید صفحه ۶۶ درس ششم جامعه شناسی دوازدهم
«عمق و سطح سیاست و قدرت»
در سال‌های گذشته آموختید که می‌توان ارزش‌های اجتماعی را در سه قلمرو مطالعه کرد. پیدایش، قوام و دوام ارزش‌ها در دو قلمرو آرمانی و واقعی، محصول آگاهی، خواست و عمل مردم است، ولی در قلمرو حقیقی، ارزش‌ها، مستقل از خواست و تمایل افرادند. خوب بودن فضیلتی مانند «عدالت» و بد بودن رذیلتی مانند «ظلم» به خواست و تمایل هیچ فرد، گروه یا جامعه ای وابسته نیست، ولی عدالت تنها با آگاهی، اراده و عمل مردم در زندگی اجتماعی اجرا و محقق می‌شود. آیا علم و دانشی وجود دارد که ارزش‌ها را در قلمرو حقیقی شناسایی کند؟
جدول زیر ظرفیت رویکردهای مختلف جامعه شناسی را در مطالعۀ ارزش‌های سیاسی در این سه قلمرو داوری می کند. آن را تفسیر کنید.
پاسخ: در این جدول، سه قلمرو ارزش‌های سیاسی (حقیقی، آرمانی، و واقعی) با سه رویکرد جامعه‌شناختی (تبیینی، تفسیری، و انتقادی) مورد بررسی قرار گرفته‌اند:
قلمرو حقیقی: در این قلمرو ارزش‌ها مستقل از خواست انسان‌ها هستند، مانند عدالت و ظلم. طبق جدول، هیچ رویکرد مشخصی برای مطالعه فضیلت و رذیلت‌های سیاسی در این قلمرو (تبیینی، تفسیری) وجود ندارد، اما رویکرد انتقادی می‌تواند به بررسی این مسائل بپردازد، زیرا این رویکرد نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌ها را شناسایی و نقد می‌کند.
قلمرو آرمانی: این قلمرو شامل معانی و تدابیر سیاسی و قوانین است. رویکردهای تفسیری و انتقادی هر دو در اینجا کاربرد دارند. رویکرد تفسیری به بررسی معنای ارزش‌های سیاسی در ذهن مردم می‌پردازد، و رویکرد انتقادی به تحلیل نابرابری‌ها و مشکلات در قوانین و سیاست‌ها توجه دارد.
قلمرو واقعی: این قلمرو به قدرت سیاسی واقعی و تأثیرات آن در جامعه مربوط است. رویکرد تبیینی در اینجا موثر است زیرا به بررسی ساختارهای قدرت و نحوه عملکرد آنها می‌پردازد. رویکرد انتقادی نیز به نقد و بررسی نابرابری‌های قدرت می‌پردازد، اما رویکرد تفسیری در این قلمرو نقش کمتری دارد.
بنابراین، در قلمروهای آرمانی و واقعی، رویکردهای تفسیری و انتقادی بیشتر به کار می‌آیند، در حالی که قلمرو حقیقی بیشتر توسط رویکرد انتقادی مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
جواب مقایسه کنید صفحه ۶۶ و ۶۷ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
جدول صفحۀ بعد دو نوع نظام سیاسی لیبرال دموکراسی و جمهوری اسلامی را با هم مقایسه می‌کند. محورهای مقایسۀ آن به شرح زیر از جدول فعالیت قبلی استخراج شده‌اند.
– مشارکت مردم: نقش مردم در تعیین سرنوشت سیاسی خود چیست؟
پاسخ: لیبرال دموکراسی: مردم از طریق انتخابات آزاد و رقابتی سرنوشت سیاسی خود را تعیین می‌کنند و بر اساس خواست خود تصمیم‌گیری می‌کنند.
جمهوری اسلامی: مردم نیز در تعیین سرنوشت سیاسی خود نقش دارند، اما این مشارکت بر اساس اصول و ارزش‌های اسلامی انجام می‌شود.
– ارزیابی فعالیت و تصمیم مردم و حاکمان: فعالیت‌ها و تصمیم‌های مردم و حاکمان با چه ملاک‌هایی ارزیابی می‌شود؟
پاسخ: لیبرال دموکراسی: ارزیابی‌ها بر اساس معیارهای دموکراتیک، شفافیت و حقوق بشر صورت می‌گیرد.
جمهوری اسلامی: فعالیت‌ها و تصمیم‌ها بر اساس احکام الهی و ارزش‌های اسلامی ارزیابی می‌شوند.
– تعامل نظام سیاسی و جهان اجتماعی: هر نظام سیاسی با کدام جهان اجتماعی سازگاری دارد؟
پاسخ: لیبرال دموکراسی: سازگار با فرهنگ سکولار و دنیوی است و بر آزادی فردی تأکید دارد.
جمهوری اسلامی: با فرهنگ توحیدی سازگار است و ارزش‌های اسلامی در تعاملات اجتماعی نقش محوری دارند.
– تعامل علوم اجتماعی و نظام‌های سیاسی: ملاک ارزیابی فعالیت‌ها و تصمیم‌های مردم و حاکمان را کدام علم اجتماعی کشف می‌کند؟
پاسخ: لیبرال دموکراسی: علوم اجتماعی به تحلیل ساختارهای قدرت و رفتارهای سیاسی کمک می‌کنند.
جمهوری اسلامی: علوم اجتماعی، به ویژه جامعه‌شناسی سیاسی، در شناسایی ارزش‌ها و روابط اجتماعی بر اساس آموزه‌های اسلامی نقش دارند.
مقایسه کنید
| لیبرال دموکراسی | جمهوری اسلامی |
|---|---|
| – لیبرالیسم به معنای مجاز دانستن همۀ امور برای انسان و دموکراسی به معنای حاکمیت اکثریت مردم براساس خواست و میل خودشان است. – با خواست و ارادۀ اکثریت مردم شکل می‌گیرد و هیچ حقیقت و فضیلتی را که مستقل از خواست مردم باشد، به رسمیت نمی‌شناسد. – نظام سیاسی سازگار با فرهنگ جهان غرب که رویکردی سکولار و دنیوی به جهان هستی دارد. – در این نظام آزادی مهم‌ترین ارزش اجتماعی است و ثبات، رفاه و سلطه بر طبیعت از دیگر ارزش‌های مهم آن به شمار می‌روند. – در این نظام فقط می‌توان از مقبولیت قدرت حرف زد و نمی‌توان از مشروعیت حقیقی سخن گفت. | – در این ترکیب، جمهوری به این معناست که مردم خودشان سرنوشت سیاسی خود را تعیین می‌کنند و اسلامی نشانگر این است که فعالیت مردم و نظام سیاسی براساس عقاید و ارزش‌های اسلامی سازمان می‌یابد. – قوانین و مقررات آن با خواست مردم و براساس احکام الهی و اسلامی تعیین می‌گردند. – نظام سیاسی سازگار با فرهنگ توحیدی که در جهان اسلام مورد توجه و اقبال قرار گرفته است. – ارزش‌های سیاسی و قوانین و مقررات اجتماعی با عقل و وحی شناخته و معین می‌شوند. مردم نیز مسئولیت شناخت و اجرای آنها را به عهده دارند. – در این نظام می‌توان از مقبولیت و مشروعیت حقیقی سخن گفت. |
پاسخ مباحثه کنید صفحه ۶۷ درس ششم جامعه شناسی دوازدهم
زندگی اجتماعی انسان‌ها به ویژه در عرصه سیاسی، عرصه انتخاب دمادم ارزش‌هاست. به نظر شما دست شستن از داوری علمی و عقلانی درباره ارزش‌های اجتماعی و سیاسی چه نتایجی به دنبال خواهد داشت؟
پاسخ: ۱) انسان در حوزه علمی به جای رویکرد فعالانه، رویکرد منفعل در برابر ارزش های سیاسی در پیش می گیرند.
۲) برای تغییر وضعیت موجود و ترسیم یک جامعه بهتر، راهکار علمی ارائه نمی شود.
۳) در حوزه علمی به جای پیشنهاد تغییرات بنیادی در جامعه، رویکردهای محافظه کارانه تشویق می شود.
حل مفاهیم اساسی صفحه ۶۸ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
– قدرت نرم، ….
پاسخ: قدرت، قدرت اجتماعی، تبعیت، تبعیت با رضایت، تبعیت باکراهت، قدرت مقبول، قدرت مشروع، قدرت سخت، قدرت نرم، سیاست، نظام سیاسی، انواع نظام سیاسی، دنیامداری، داوری علمی، ارزش‌های سیاسی، داوری قدرت
حل خلاصه کنید صفحه ۶۸ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
– کنش‌های سیاسی با هدف حفظ یا بهتر ساختن وضع موجود انجام می‌شوند.
پاسخ: – قدرت عبارت از توانایی انجام کار با ارادهٔ آگاهی است و بنابراین انسان کنشگری قدرتمند است.
– قدرت انواع مختلفی دارد مانند مقبول و مشروع و یا نرم و سخت.
– نظام سیاسی بر سایر نظام‌ها مانند نظام فرهنگی تأثیر می‌گذارد و تأثیر می‌پذیرد.
– اگر هدف کنش سیاسی، تغییر دادن وضع سیاسی موجود در جامعه برای رسیدن به وضعیت بهتر و مطلوب‌تر فضیلت‌های انسانی باشد تنها در جامعهٔ خوب و داشتن ملاک خوب و بد برای امور سیاسی امکان‌پذیر است.
جواب آنچه از این درس آموختیم صفحه ۶۸ درس ۶ جامعه شناسی دوازدهم
پاسخ: قدرت و انجام دادن آن به ارادهٔ فرد بستگی دارد که وادار به اطاعت کرد. این تبعیت تنها در صورتی مقبولیت دارد که همراه با رضایت باشد که در غیر این صورت کراهت دارد.
نظام‌های سیاسی نیز براساس ملاک‌های مختلف نیز انواعی دارد که می‌توان آنها را شمرد و مقایسه کرد. تنها در صورتی می‌توانیم به انتخاب نظام سیاسی دست بزنیم که ملاکی برای تشخیص خوبی و یا بدی داشته باشیم که معتقدان در این مسیر گام برداشته‌اند.
قبلی: جواب درس پنجم جامعه شناسی دوازدهم انسانی
توجه: شما دانش آموز پایه دوازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جامعه شناسی دوازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.
✅ در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوالات درس ۶ ششم کتاب جامعه شناسی پایه دوازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💖
