سوالات متن فصل پنجم زمین شناسی یازدهم با جواب

نمونه سوالات متن فصل درس ۵ پنجم زمین شناسی و سلامت کتاب زمین شناسی پایه یازدهم رشته تجربی و ریاضی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش زمین شناسی یازدهم ماگرتا ، مشاهده نمایید.

درس قبلی: سوالات متن فصل چهارم زمین شناسی یازدهم

نمونه سوال های متن امتحانی فصل 5 پنجم زمین شناسی یازدهم

۱) عناصر زمین زاد و ارتباط آن ها با سلامتی انسان را توضیح دهید.

پاسخ: منشأ همه عناصر سازنده بدن انسان و سایر جانداران، از زمین است. به عبارتی این عناصر، زمین زاد هستند. اگر مقدار این عناصر به دلایلی در بدن، کم یا زیاد شود، سلامت انسان به خطر می افتد.

۲) تاریخچه بررسی تاثیر مواد زمین بر تندرستی انسان را بنویسید.

پاسخ: تأثیر مواد زمین بر تندرستی انسان از هزاران سال پیش شناخته شده است. در متون قدیمی پزشکی چینی، ارتباط زمین و سلامت انسان یادآوری شده است. در ایران، دانشمندانی مانند ابوریحان بیرونی، ابن سینا و خواجه نصیرالدین توسی در کتاب های خود به فواید برخی از سنگ ها و کانی ها برای درمان بیماری ها اشاره کرده اند.

۳) تعریف زمین شناسی پزشکی را بنویسید.

پاسخ: از مدت ها پیش مشخص شده بود که برخی بیماری ها در مناطق خاصی از زمین، شیوع بیشتری دارند. دانشمندان با آگاهی از ارتباط بین زمین و سلامتی، میان رشته جدیدی به نام زمین شناسی پزشکی را به شاخه های علم زمین شناسی افزودند تا نقش و تأثیر عناصر و کانی ها که از طریق هوا، آب و غذا وارد بدن ما و دیگر موجودات زنده می شوند، را مطالعه کنند.

۴) آیا زمین شناسی پزشکی یک علم درمانی است و با چه علومی در ارتباط است؟

پاسخ: زمین شناسی پزشکی، یک علم درمانی نیست؛ بلکه به دنبال بررسی عامل بیماری های زمین زاد است. بنابراین ارتباط نزدیکی بازیست شناسی، شیمی و شاخه های علم پزشکی دارد.

۵) تاثیرعناصر زمینی (سنگ و خاک) بر سلامتی انسان را توضیح دهید.

پاسخ: سنگ ها، بخش اساسی سازنده زمین هستند که از عناصر مختلف تشکیل شده اند. هوازدگی سنگ ها، باعث تشکیل خاک می شود. گیاهان بر روی خاک می رویند و جانوران، از گیاهان تغذیه می کنند. آب آشامیدنی نیز، در طی حرکت خود در چرخه آب، از درون سنگ ها و خاک ها، عبور و برخی عناصر آن ها را در خود حل می کند. هوا و بیشتر غبارها و گازهای موجود در هواکره، منشأ زمینی دارند. بنابراین سلامت انسان و سایر موجودات زنده تحت تأثیر عناصر زمینی است.

۶) اهمیت علم ژئوشیمی را توضیح دهید.

پاسخ: علم ژئوشیمی در بررسی ترکیب شیمیایی سنگ ها، خاک و آب به ما کمک می کند. مطالعات ژئوشیمیایی نشان می دهد که توزیع عناصر در زمین و ترکیب سنگ ها در مناطق مختلف، متفاوت است.

۷) تاثیر عناصر اساسی بربدن انسان را بنویسید.

پاسخ: عناصر اصلی مانند اکسیژن از زمین به بدن موجودات منتقل و وارد بافت های مختلف بدن می شوند. عناصر مورد نیاز برای عملکرد دستگاه های بدن، عناصر اساسی هستند. این عناصر، در تمام بافت های سالم بدن وجود دارند و نبود یا کمبود و حتی وجود آن ها در مقادیر بیشتر از حد نیاز، باعث ایجاد بیماری یا عارضه می شود.

۸) تاثیر عناصر جزئی بر سلامت انسان را بنویسید.

پاسخ: عناصر جزئی، در پوسته زمین و بدن موجودات زنده به مقدار بسیار کم یافت می شوند. این عناصر، گاهی در بدن به عنوان عنصر اساسی و مورد نیاز و گاهی به عنوان عنصر سمی محسوب می شوند که باعث ایجاد عوارض و یا بیماری می گردند.

۹) کاربرد نقشه ژئوشیمیایی عناصر را در سلامتی انسان با مثال توضیح دهید.

پاسخ: زمین شناسان با تهیه نقشه پراکندگی ژئوشیمیایی عناصر،مناطقی راکه احتمال خطربیماری های خاصی در آن ها وجود دارد، شناسایی می کنند . برای مثال نقشه ژئوشیمیایی فلز سمی کادمیم در خاک کشور سوئد در شکل مقابل نشان داده شده است. به همین ترتیب می توان با تهیه نقشه از مناطقی که در آن بیماری های خاصی شایع است، به بررسی عوامل زمین شناسی مؤثر بر ایجاد آنها پرداخت.

۱۰) چگونگی انتقال آرسنیک به مواد غذایی از طریق زغال سنگ را بنویسید.

پاسخ: آرسنیک موجود در بعضی از سنگ ها، مانند زغال سنگ به مواد غذایی منتقل می شود. به نمونه ای از آن می توان در خشک کردن فلفل قرمز و ذرت به وسیله زغال سنگ در ناحیه ای از جنوب چین اشاره کرد. در این منطقه، خشک کردن مواد غذایی با حرارت زغال سنگ در محیط بسته، سبب آزاد شدن آرسنیک و ورود آن به مواد غذایی و آلودگی آن ها می شود.

۱۱) کادمیم در چه سنگ هایی وجود دارد و خطرات آن در سلامتی چیست؟

پاسخ: کادمیم، عنصری سمی و سرطان زاست که در کانسنگ های سولفیدی یافت می شود و مهمترین منشأ آن در معادن روی و سرب است. این عنصر، از طریق گیاهان خوراکی و آب وارد بدن می شود و به اندام کلیه و مفاصل آسیب می رساند.

۱۲) جیوه در کدام مناطق به دست می آید؟

پاسخ: جیوه، عنصری سمی است که از سنگ های آتشفشانی، چشمه های آبگرم، در طی فرایند استخراج مواد معدنی و جداسازی طلا از کانسنگ آن به دست می آید.

۱۳) در کدام مناطق آلودگی گسترده جیوه مشاهده می شود؟

پاسخ: در مناطق معدنی، فرایند استخراج طلا یا ملقمه کردن طلا با جیوه در فعالیت های معدنی، منجر به آلودگی گسترده جیوه شده است.

۱۴) خطرات جیوه برای سلامتی انسان چیست؟

پاسخ: قرارگیری دراز مدت در معرض جیوه، از طریق دهان (آب و غذا) و پوست، باعث آسیب رساندن به دستگاه های عصبی، گوارش و ایمنی می شود.

۱۵) فلوئور چیست و چگونه وارد بدن انسان می شود؟

پاسخ: فلوئور، یک عنصر اساسی است که کمبود یا مصرف زیاد آن، هر دو باعث بروز بیماری می شود و منشأ اصلی و مسیر ورود آن به بدن، از راه نوشیدن آب است.

همچنین بخوانید: جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۷۸ زمین شناسی یازدهم

۱۶) فلوئور در ترکیب کدام کانی ها وجود دارد؟

پاسخ: فلوئور در ترکیب کانی های رسی و میکای سیاه به مقدار زیاد وجود دارد.

۱۷) پیامدهای ورود کافی فلوئور به بدن را بنویسید.

پاسخ: دندان از کلسیم فسفات و مواد آلی تشکیل شده است. ورود مقداری فلوئور به ساختار بلوری دندان، باعث سخت تر شدن آن و مقاومت بیشتر در برابر پوسیدگی می شود. همچنین فلوئور در کاهش ابتلا به پوکی استخوان نیز مؤثر می باشد.

۱۸) نتایج کمبود فلوئور در بدن انسان را بنویسید.

پاسخ: کمبود فلوئور در رژیم غذایی، از مدت ها پیش عامل پوسیدگی دندان، شناخته شده و به همین دلیل، برای جبران این کمبود، مقداری فلوئور در ترکیب خمیر دندان وارد شده است.

۱۹) سلنیم در کدام کانی ها وجود دارد و چگونه وارد بدن انسان می شود؟

پاسخ: سلنیم، یک عنصر اساسی است که در کانی های سولفیدی و به خصوص در معادن طلا و نقره، چشمه های آبگرم، سنگ های آتشفشانی و خاک های حاصل از آنها به مقدار زیاد یافت می شود. بنابراین، منشأ اصلی سلنیم از خاک و مسیر ورود آن به بدن انسان، از طریق گیاهان است. 

۲۰) کمربند گواتر در کجا قرار دارد؟

پاسخ: در سده نوزدهم، بیماری گواتر در نیمه شمالی آمریکا بسیار رایج بود و این منطقه، کمربند گواتر نامیده می شد.

۲۱) ارتباط میان کمبود ید و بیماری گواتر را بنویسید.

پاسخ: پژوهش ها نشان داد که کمبود ید در خاک این منطقه و گیاهان و دام های آن باعث این بیماری شده است و هنگامی که ید به رژیم غذایی مردم این منطقه اضافه شد، بیماری گواتر کاهش یافت.

۲۲) دلیل زمین شناختی کمبود ید در بخش شمالی ایالات متحده امریکا چیست؟ شرح دهید.

پاسخ: دلیل زمین شناختی این است که در بخش شمالی ایالات متحده پس از عصر یخبندان، با آب شدن یخ ها، حجم زیادی آب در خاک نفوذ کرد و نمک های بسیار انحلال پذیر ید را با خود شست و خاک های فقیر از ید را بر جای گذاشت.

۲۳) کمبود ید در کدام مناطق مختلف جهان بیشتر شایع است؟

پاسخ: کمبود ید در مناطق مختلف جهان، به خصوص مناطق کوهستانی دور از دریا، که فرسایش و بارندگی شدید، خاک را از ید فقیر می کند، بسیار شایع است.

۲۴) روی چگونه وارد بدن انسان می شود؟

پاسخ: روی، از عناصر فلزی مهم به شمار می رود و یک عنصر جزئی اساسی با منشأ زمینی است که بیشتر از طریق گیاهان وارد بدن انسان می شود.

۲۵) سنگ های دارای روی را نام ببرید.

پاسخ: روی، علاوه بر اینکه در کانی های سولفیدی به مقدار زیاد وجود دارد، در سنگ های آهکی و برخی سنگ های آتشفشانی نیز فراوان است.

۲۶) عوارض کمبود روی را بنویسید.

پاسخ: عوارض کمبود روی، شامل کوتاهی قد و اختلال در سیستم ایمنی بدن است. زیادی مقدار روی می تواند باعث کم خونی و حتی مرگ شود. کمبودهای ناحیه ای عنصر روی که ارتباطی با سنگ شناسی و خاک های منطقه دارد را باید با واردکردن غذاها و داروهای روی دار مکمل رفع کرد.

۲۷) عوارض سختی آب را بنویسید.

پاسخ: از مدت ها پیش مشخص شده است که سختی آب آشامیدنی در مناطق مختلف، متفاوت و با زمین شناسی منطقه مرتبط است. این عامل، با انواع خاصی از بیماری های کلیوی رابطه دارد.

۲۸) اثرات توفان های گرد و غبار و ریزگردها را بنویسید.

پاسخ: – کاهش میزان انرژی دریافتی از خورشید (غبارها گرما را بازتاب و زمین را سرد می کنند)
– انتقال باکتری های بیماری زا به مناطق پر جمعیت
– افت کیفیت هوا
– فراهم کردن مواد مغذی اساسی برای جنگل های بارانی مناطق گرمسیری
– انتقال مواد سمی

۲۹) زمین شناسان چگونه منشا ء ریزگردها را شناسایی می کنند؟

پاسخ: زمین شناسان در مطالعات خود، نوع کانی های تشکیل دهنده و ترکیب ژئوشیمیایی ریزگردها و غبارها را بررسی می کنند. آنها طی این بررسی ها، سرچشمه ریزگردها را با تصاویر ماهواره ای بررسی و نحوه انتقال آنها تا فواصل دور را مطالعه می کنند تا بتوانند پیامدهای حاصل از استنشاق غبارها بر سلامت انسان را پیش بینی و راهکارهایی برای کاهش اثرات آنها پیدا کنند.

۳۰) عوارض ریزگردها بر سلامت انسان را بنویسید.

پاسخ: ذرات بسیار ریز غبار با ورود به ریه، باعث بیماری های ریوی می شوند. هرچه غلظت این غبارها، بیشتر باشد، نرخ بیماری های مزمن دستگاه تنفسی و مرگ و میر مرتبط با آن افزایش می یابد.

همچنین بخوانید: جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۸۱ زمین شناسی یازدهم

۳۱) تاثیر آتش فشان ها بر زمین را توضیح دهید.

پاسخ: فعالیت های آتش فشانی، فلز ها و عناصر دیگر را از اعماق زمین به سطح می آورند.

۳۲) تاثیرات آتشفشان پیناتوبو فیلیپین بر زمین را توضیح دهید.

پاسخ: برای مثال بر اثر فوران آتشفشان پیناتوبو فیلیپین در سال ۱۹۹۱ میلیون ها تن خاکستر وارد اتمسفر و بر روی منطقه ای به وسعت هزاران کیلومتر مربع پخش شد که دارای همه عناصر جدول تناوبی بود.

۳۳) آتشفشان ها چگونه موجب به خطرافتادن سلامتی انسان ها می شوند؟

پاسخ: آتشفشان ها، افزون بر عناصر اساسی، عناصر دیگری مانند آرسنیک، بریلیم، کادمیم، جیوه، سرب، رادون و اورانیم را هم وارد محیط می کنند که در شرایط خاص، خطرناک هستند. و سلامت مردم را تهدید می کنند. این گونه فوران های آتش فشانی هر چند سال یک بار در تاریخ زمین رخ داده اند.

۳۴) کاربرد کانی ها در داروسازی را با مثال بنویسید.

پاسخ: کانی ها، استفاده های گسترده ای در داروسازی و صنایع بهداشتی دارند. پودر بچه که از کانی تالک تشکیل شده است، آشنا ترین مثال استفاده از کانی ها در این صنایع است. در آنتی بیوتیک ها و قرص های مسکن و … از کانی های مختلف، به ویژه انواع رس ها استفاده می شود. در خمیردندان ها از کانی فلوئوریت و کوارتز و در صنایع آرایشی از تالک، میکا ها و رس ها استفاده می شود.

۳۵) زمین شناسی پزشکی، …………

پاسخ: یک علم درمانی نیست

۳۶) اگر مقدار سرب در بدن انسان از ٠/١ درصد بیش تر باشد، ………. محسوب می شود.

پاسخ: فرعی

۳۷) آرسنيک يک عنصر ………. و ………. است.

پاسخ: غیر ضروری – سمی

۳۸) خشک كردن فلفل با زغال، سبب انتقال ………. به ………. می شود.

پاسخ: آرسنيک – مواد غذايی

۳۹) كادميم، عنصرى ………… و ………… و در کانسنگ های ………… یافت می شود.

پاسخ: غیرسمی – مفید – آهکی

۴۰) سخت شدن و شاخی شدن کف دست و پا، ………… و ………… پوست را ایجاد می‌کند.

پاسخ: دیابت – سرطان

۴۱) شاخی شدن پوست بر اثر مصرف …………

پاسخ: آب حاوى آرسنيک

۴۲) معدن روى وسرب داراى ……….. است واز طريق ……. و ……. وارد بدن مى شود وبه …………. آسیب می رساند.

پاسخ: كادميم – غذا – آب – كليه

۴۳) ……… عنصرى …………… وسبب آسيب به دستكاه ………. می شود.

پاسخ: جيوه – سمی – عصبی

۴۴) فلوئور در …………… وجود دارد واز طريق ……….. وارد بدن می شود.

پاسخ: کانی های رسی – نوشیدن آب

۴۵) بيمارى هاى كليوى حاصل ……….. و عنصر …….

پاسخ: سختی آب – کادمیم

مطلب پیشنهادی: جواب یادآوری و خود را بیازمایید صفحه ۸۵ زمین شناسی یازدهم

۴۶) بيمارى ايتاى ايتاى، حاصل تاثير ….………… عنصر …………..… است.

پاسخ: منفی – کادمیم

۴۷) كادميم عنصری سمی و سرطانزاست که در …..………… یافت می شود.

پاسخ: كانسنگ هاى سولفيدى

۴۸) كانى آزبست باعث ايجاد بيمارى هاى ………….. می شود.

پاسخ: تنفسى

۴۹) سنگ ها از عناصر مختلف تشكيل شده اند …………………. سنگ ها باعث تشكیل خاک می شود.

پاسخ: هوازدگی

۵۰) خشک کردن مواد غذایی با حرارت زغال سنگ در محیط بسته سبب آزاد شدن …………… و آلودگی آن می شود.

پاسخ: آرسنیک

۵۱) ممنشا اصلى و مسير ورود فلوئور به بدن از راه ………………………. است.

پاسخ: نوشیدن آب

۵۲) کمبود ید در بدن باعث بیماری …………… می شود.

پاسخ: گواتر

۵۳) علم …….. در بررسی ترکیب شیمیایی سنگ‌ها، خام و آب به ما کمک می کند.

پاسخ: ژئوشیمی

۵۴) مطالعات ژئوشیمیایی نشان می دهد که توزیع عناصر در زمین و تر کیب سنگ ها در مناطق مختلف ……… است.

پاسخ: متفاوت

۵۵) زمین شناسان با تهیه نقشه …………….. عناصر، مناطقی راکه احتمال خطربیماری های خاصی در آن ها وجود دارد، شناسایی می کنند.

پاسخ: پراکندگی ژئوشیمیایی

۵۶) در مناطق معدنی، فرایند استخراج طلا یا ……… طلا با جیوہ در فعالیت های معدنی، منجر به آلودگی گسترده جیوه شده است.

پاسخ: ملقمه کردن

۵۷) سختى آب با انواع خاصى از بيمارى‌هاى ……………………. رابطه دارد.

پاسخ: كليوى

۵۸) منشأ اصلى سلنيم از …………………. و مسير ورود آن به بدن انسان از طريق ………………….. است.

پاسخ: خاک – گیاهان

۵۹) كوتاهى قد از عوارض كمبود ………………….. است.

پاسخ: روی

۶۰) زمين شناسى پزشكى، یک علم درمانى نيست، بلكه به دنبال بررسى عامل بيمارى هاى ……………. است.

پاسخ: زمین زاد

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

درس بعدی: سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم

توجه: شما دانش آموز پایه دهم متوسطه دوم می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات دروس کتاب زمین شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن فصل ۵ پنجم کتاب زمین شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.