افرادی که با استارتاپ ها درگیر هستند، از اصطلاحات خاصی برای بیان مقاصد خود استفاده میکنند و احتمالا شما هم تعدادی واژه یا اصطلاح رو دائما اینجا و آنجا شنیده اید. اگر هنوز به دنبال پیدا کردن معنای آن ها نرفته اید و یا به معنای برخی از آن ها شک دارید نگران نباشید، کافیست در ادامه همراه ماگرتا باشید.
همچنین اگر دوست داری اطلاعات بیشتری در حوزه استارتاپ داشته باشی بهت پیشنهاد می کنم مقاله صفر تا صد بوم مدل کسب و کار با دقت مطالعه کنید.
اولین واژه، خود کلمه استارتاپ
استارتاپ شرکت یا کسب و کاری می باشد که معمولا به تازگی و در نتیجه کار آفرینی ایجاد شده و رشد سریعی دارد و با هدف نوآورانه و دوام پذیر برای رفع یک نیاز در بازار شکل گرفته است. استارتاپ ها معمولا مبتنی بر ایده هایی ریسک پذیر هستند که مدل کسب و کارشان مشخص نیست و بازار هدفشان نیز در حد فرض است.
چند اصطلاح پایه ولی مهم
بنیانگذار استارتاپ – Founder
اشخاصی که یک استارتاپ را راهاندازی می کنند معمولا علاقهای به کار کردن برای دیگران ندارند و باور دارند که میتوانند با تلاشهای بیوقفهی خود دنیا را تغییر دهند. این افراد میتوانند با تعدادی از دوستان خود در این راه شریک شوند و وظایف سنگین را بین خودشان تقسیم کنند. راهاندازی یک استارتاپ هیچ وقت کار آسانی نبوده و در طی آن، به بنیانگذاران آن فشار زیادی وارد خواهد شد. اما اگر فعالیتههای آنها موفقیتآمیز باشد، نتیجهی آن هم از نظر احساسی و هم از نظر مالی بسیار خوب خواهد بود.
منتور – Mentor
منتور کسی است که دانش خود را با فردی که تجربهٔ کمتری دارد به اشتراک میگذارد به عبارتی، مِنتی همان فردی است که نیازمند راهنماییها، دستورالعملها و توصیههای منتور است.
یک نکته مهم : برخورداری از منتور نه تنها نقطه ضعف محسوب نمیگردد، بلکه این قضیه به حدی در فضای کسبوکار حائز اهمیت می باشد که بتوان گفت داشتن منتور به نوعی نشاندهندهٔ نگاه حرفهای منتی (شاگر یا راهنماییگیرنده) است اما در عین حال توجه داشته باشیم که معیارهای زیادی برای انتخاب یک منتور خوب وجود دارد که حتما باید آنها را رعایت کنید.
بیشتر بدانید : وظایف منتور چیست؟
مهمترین وظیفه یک منتور هدایت کردن منتی در جهت و مسیر درست میباشد اما در عین حال لیستی از وظایف را میتوان برای یک منتور حرفهای در نظر گرفته که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
حداقل محصول قابل عرضه – Minimum Viable Product
حداقل محصول قابل عرضه در این مرحله جهت آزمایش تهیه میشود. ممکن است اعضاء یک تیم استارتاپ تصور کنند که روی معدنی از ایده ها را در ذهن خود دارند ، اما ساختن یک محصول کاملاً عملی بدون دانستن این که آیا آن محصول دقیقاً نیاز مشتری است، اتلاف منابع ارزشمند است. این جا دقیقا همانجاییست که MVP وارد می شود و به تیم اجازه می دهد که بیشترین میزان مطالعه را در مورد مشتری انجام دهند. همچنین با استفاده از آن می توانند پیش از اینکه وقت زیادی را صرف کنند، ایده خود را به بوته آزمایش گذارند.
متودولوژی Lean Startup
متودولوژی لین استارتاپ به شما یاد میدهد که چگونه یک استارتاپ را هدایت کنید، چه موقع آن را تغییر دهید و از چه راههایی برای رشد آن استفاده کنید.
لین استارتاپ یک رویکرد علمی برای ساختن و مدیریت کردن استارتاپ در اختیار شما قرار می دهد و کمک میکند که محصول خودتان را سریعتر به دست مشتری برسانید. بسیاری از استارتاپها ایدهی ساختن محصول مورد نیاز مردم را در سر دارند، آنها ماهها و حتی سالها زمان صرف میکنند که محصول خود را به بهترین نحو شکل دهند بدون اینکه آن را به مشتری نشان بدهند و موضوع باعث شکست خوردن بسیاری از آنها میشود. زیرا آنها با مشتریها صحبت نمیکنند و در مورد محصولات خود از آنها بازخورد نمیگیرند. زمانی که مشتریها نتوانند با یک استارتاپ ارتباط برقرار کنند، به ایدهی آن اهمیتی نمیدهند و درنتیجه استارتاپ شکست میخورد.
استارتاپ اسب تک شاخ – Unicorn Startup
استارتاپ تک شاخ یا یونیکورن استارتاپ ، به استارتاپی گفته میشود که ارزش سهام آن از یک بیلیون دلار (یک میلیارد دلار) فراتر رود.
این لغت اولین بار در سال ۲۰۱۳ توسط سرمایهگذاری به نام آیلین لی ارائه شد . او از میان حیوانات افسانهای، تک شاخ را بهعنوان نماد این مدل استارتاپ انتخاب کرد. ازجمله بزرگترین این استارتاپها میتوان به Uber ،Xiaomi ،Airbnb ،Dropbox و Pinterest اشاره کرد.
پیمان نامه عدم افشا – Non Disclosure Agreement
قراردادی که طی آن طرفین موافقت میکنند که اطلاعاتی که در قرارداد بر روی آن توافق کردهاند را فاش نکنند. یک پیماننامهٔ عدم افشا، مراودهای محرمانه میان دو دسته می باشد که به منظور مصون داشتن هر نوع اطلاعات محرمانه، انحصاری یا اسرار تجاری نوشته می شود.
برای مثال، دو دسته میتوانند قراردادی با هم امضا کنند که در آن اسرار تجاری خود را با هم به اشتراک بگذارند، ولی ان را برای دیگران فاش نکنند.
اصطلاحات در زمینه مالی و تجارت
تجارت B2C
B2C مخفف عبارت Business to customers است و به کسبوکارهایی گفته میشود که محصولات و خدمات خود را به مشتریهای عرضه میکنند.
تجارت B2B
این اصطلاح کوتاه شدهی عبارت Business to Business است و به کسبوکاری گفته میشود که محصولات و خدمات خود را به یک کسبوکار دیگر ارائه میدهد. این نوع تجارت در مقابل تجارت بی تو سی (B2C) قرار دارد.
تجارت C2C
نوعی از سرویس است که کاربران با استفاده از آن، خدمات و کالاهای خود را به دیگر کاربران عرضه میکنند. وبسایتها و سرویسهای خرید و فروش اجناس دست دوم، از نمونههای تجارت Customer to Customer هستند.
فرشتگان کسب و کار – Angel Investors
افرادی می باشند که با ورود خود به یک استارتاپ ، به غیر از امید، تجربه، شبکه افراد و سرمایه می آورند. تفاوتی که آن ها با سرمایه گذاران معمولی دارند ریسک پذیری بالا، نوع مشارکت آن ها و میزان زمانی است که بروی استارتاپ می گذارند، می باشد.
سرمایه مرحله کشت ایده یا بذری – Seed funding
اولین حامی استارتاپ ها سرمایه گذاران مرحله کشت ایده هستند. یک کارآفرین با یک جستجوی محلی یا اینترنتی می تواند افراد مختلفی برای سرمایه گذاری پیدا کند. در این مرحله سرمایه گذار طبق قوانین و فرمت های پذیرفته شده در بازار بخشی از سهام شرکت استارتاپ خود رو خریداری میکند. شرکت، ارزش گذاری اولیه میشود و سپس سرمایه جذب میشود.
حق جلوگیری از رقیق شدن سهام – Anti Dilution Right
شخصی که این حق را دارد می تواند به مدت معینی از رقیق شدن سهام خود که به واسطه جذب سرمایه اتفاق می افتد جلوگیری کند. درصد سهم کلیه سهامداران یک شرکت با جذب سرمایه جدید از طریق شخص ثالث، کاهش می یابد البته بخشی از سهام که دارای حق جلوگیری از رقیق شدن باشد، مشمول این کاهش نمی شود.
شتاب دهنده ها – Accelerators
شرکت هایی خصوصی که وظیفه ی آنها حمایت فکری، فنی و مالی استارتاپ ها می باشد و از ابتدا استارتاپ ها را بر اساس شرایط داخلی خود پذیرفته و از آنها حمایت می کنند. روش پذیرش توسط هر شتاب دهنده با دیگری متفاوت است. به این صورت که برخی با برگزاری جلسات متعدد بصورت تک به تک، به بررسی ایده و تیم اجرایی می پردازند و برخی دیگر در یک فضای کاری و رقابتی، تیمها را به معرفی ایده های خود دعوت کرده و بین چند ایده برتر یک رقابت فشرده برگزار کرده و در آخر بر روی یک یا چند ایده سرمایه گذاری نهایی را انجام می دهند.
همچینین این شرکتها درصدی از مالکیت استارتاپ را میگیرند؛ اما در عوض خدماتی مانند آموزش توسط مربیها و آشنا کردن آنها با سرمایهگذاران و متخصصان آن رشته را برایشان فراهم میکنند و از همه مهم تر شانس موفقیت استارتاپ و پیدا کردن سرمایهی بالقوه برای فعالیت شما را بالا میبرند.
مراکز رشد – Incubators
مراکز رشد یا دولتی هستند یا وابسته به مراکز دولتی و شرکت های زیر مجموعه آن ها دقیقا برعکس شتاب دهنده ها. این مراکز بیشتر از استارتاپ هایی حمایت میکنند که راستای سیاست گذاری های کلان کشوری هدف گذاری شوند. مثلا در مقطعی که تولیدات محیط زیست و یا خدمات دولت الکترونیک دغدغه مسئولان و نیاز فوری جامعه باشد از آن حمایت می کند.
سرمایه گذاری خطر پذیر – Venture Capital
سرمایه گذاری خطرپذیر یک روش تامین مالی می باشد که این نوع سرمایه گذاران در انتظار سود بالاتر، ریسکهای بالاتر را میپذیرند.رویه آن به این شکل است که در آن افراد متخصص و با تجربه پول های جمع آوری شده از سوی سرمایه گذاران را همراه با کمک های مدیریتی خود در اختیار استارتاپ ها برای رشد و توسعه قرار می دهند. این تامین مالی منبع مهمی برای شرکت های نوپا است؛ چرا که معمولا به سبب تاریخچه کوتاه این شرکت ها، امکان تامین مالی از طریق منابع سنتی هچون بانک ها و بازار سرمایه، برای آن ها فراهم نمی باشد.
بازگشت سرمایه – ROI
نسبت پول بدست آمده از سرمایه گذاری به سرمایه اولیه می باشد که این عدد معمولا به صورت درصد بیان می شود. با اين شاخص مي توان فهميد كه يك شركت تا چه حد از سرمايه اش براي سودآوري بيشتر استفاده بهينه كرده است. پس هرچه اين شاخص بالاتر باشد فرصت سرمایه گذاری جذاب تر است.
بهعنوان مثال اگر یک سرمایهگذار مبلغ ۲ میلیون دلار برای خرید ۲۰ درصد سهام یک شرکت خرج کرده باشد و شرکت با مبلغ ۴۰ میلیون دلار به فروش برسد، این یعنی آن سرمایهگذار مبلغ ۸ میلیون دلار از فروش شرکت دریافت خواهد کرد.
بوتاسترپ – Bootstrapped
برخی از کسبوکارها از ابتدا کار خودکفا هستند. به فرآیند راهاندازی آنها Bootstrapping میگویند. یعنی بدون نیاز به کمک و منابع مالی خارجی به فعالیت خود ادامه میدهند. در دنیای استارتاپ صاحبان هر کسب و کار با استفاده از سود فعالیتشان و سرمایه گذاری آن در همان استارتاپ میتوانند شرایط مالی و پیشرفت شرکت را کنترل کنند.
اصطلاحات در زمینه واگذاری استارتاپ
ادغام و خرید – Merge and Acquisition
زمانی است که یک استارتاپ توسط شرکت بزرگتر از خود با اهداف استراتژیک خریداری می شود و یا با شرکتی هم اندازه ادغام می گردد. در حالت خرید، صاحبین سهام در ازای دریافت مبلغی بر اساس ارزش شرکت آنرا واگذار می نمایند.
Vesting
نوع تخصیص سهامی که بنیانگذاران را در برابر یکدیگر محافظت می نماید. بطور مثال اگر ۲ بنانگذار هر کدام ۵۰ درصد شرکت را داشته باشند و قرار باشد سهام خود را طی ۵ سال دریافت کنند، در صورتی که یکی از آنها پس از ۲ سال از شرکت خارج شود تنها ۲۰ درصد از سهام شرکت را خواهد داشت و در واقع ۳۰ درصد باقیمانده به سهامدار دیگر برمی گردد. وستینگ سهام، بنیانگذاران را از هم محافظت می کند، ریسک را کاهش می دهد و اجازه میدهد که تنها نگرانی شما پیشرفت استارتاپتان باشد.
به تعبیری دیگر نوعی تخصیص سهامی باشد که طی آن بعد از گذشت مدت زمانی، مقدار سهم تعیینشده به کارمندان داده میشود. بهعنوان مثال اگر به یک کارمند ۲۰۰ سهام طی ۱۰ سال داده شود، یعنی بعد از گذشت هر سال ۲۰ سهم به او اختصاص پیدا میکند. این کار به کارمندان انگیزه میدهد که عملکرد خوبی داشته باشند و برای مدت زمان زیادی در شرکت کار کنند.
عرضه اولیه عمومی – Initial Public Offering
زمانی که یک استارتاپ، سهام خود را در یک فراخوان در بورس به عموم پیشنهاد می دهد و دیگر یک استارتاپ نیست.
همچنین بررسی تحقیقات نشان می دهد که حوزه اصلی مطالعات در زمینه IPO ، ارزیابی کارآیی روشهای مختلف قیمت گذاری و تخصیص سهام در عرضه های عمومی می باشد. روشهای مختلفی وجود دارد که شرکت میتواند برای عرضهی عمومی اوراقبهادار خود از آن استفاده کند.
خروج – Exit
به زمانی گفته می شود که یک بنیانگذار یا سرمایه گذار از استارتاپ خارج می شود و سود حاصل از تلاش یا سرمایه گذاری خود را نقد می کند. معمولا خروج در زمان IPO و یا M&A اتفاق می افتد.
استارتاپ ویکند و گرایند
استارتاپ ویکند (Startup Weekend)
استارتاپ ویکند یک رویداد آموزشی-تجربی ۵۴ ساعته می باشد که معمولا در آخر هفته برگزار میشود. در این رویداد افراد مختلفی مانند علاقهمندان به استارتاپ، توسعهدهندگان، برنامهنویسان، مدیران کسبوکارها، بازاریابها و طراحان گرافیک حضور دارند. ایدهها در این رویداد مطرح میشوند و افراد گروه تشکیل میدهند تا طرح اولیه یا دموی ایدهی خود را پیادهسازی کنند.
استارتاپ گرایند (Startup Grind)
ولی استارتاپ گرایند یک برنامهی جهانی است که در آن از کارآفرینان موفق دعوت میشود تا داستان موفقیت و چالشهای استارتاپ خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. افراد میتوانند در این برنامه با پروژههای یکدیگر آشنا شوند و از تجربیات هم استفاده کنند.
اگر فکر می کنید که واژه یا اصطلاحی رو زیاد شنیدید که از این لیست جا مانده است لطفا آن را از طریق کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
بسیار عالی بود
من دنبال اصطلاح بنیانگذار بودم ولی به نظر بنده فرد بنیانگذار در ایران کسیه که از اول ایده و کسب و کار حضور داشته باشه