جواب درس ۱۵ آزاد فارسی دهم ادبیات بومی ۲ صفحه ۱۲۰ و ۱۲۱
پاسخ متن درسی، قلمرو زبانی، قلمرو ادبی و قلمرو فکری صفحه 120 و 121 درس 15 آزاد فارسی دهم ریاضی ، تجربی ، انسانی و معارف
جواب درس 15 پانزدهم آزاد فارسی دهم ادبیات بومی 2 ؛ در این نوشته از بخش آموزش و پرورش ماگرتا با جواب و حل متن درسی، کارگاه متن پژوهی قلمرو زبانی، قلمرو ادبی و قلمرو فکری صفحه ۱۲۰ و ۱۲۱ درس ۱۵ پانزدهم ادبیات بومی ۲ کتاب فارسی دهم ریاضی، تجربی، انسانی و معارف متوسطه دوم آشنا می شوید. در ادامه با ما همراه باشید.
بعدی: معنی کلمات و آرایه های درس شانزدهم فارسی دهم
جواب سوالات کارگاه متن پژوهی درس شانزدهم فارسی دهم
معنی روان خوانی طراران فارسی دهم
جواب درک و دریافت روان خوانی طراران فارسی دهم
متن درس پانزدهم آزاد فارسی دهم صفحه ۱۲۰
نام درس: «هه‌ژار: استاد بی‌بدیل ترجمه موزون»
ترجمه به معنای برگرداندن مفاهیم از یک زبان به زبان دیگر است و میزان موفقیت آن به مهارت و تبحر مترجم بستگی دارد. هیچ ترجمه‌ای نمی‌تواند به طور کامل فکر، اندیشه و ساختارهای زبانی زبان مبدأ را به زبان مقصد منتقل کند. این دشواری‌ها در هر ترجمه‌ای به صورت نسبی دیده می‌شود، اما زمانی که متن مورد نظر یکی از آثار ادبی موزون باشد و نیاز باشد به شکل موزون در زبان مقصد ترجمه شود، این دشواری‌ها دوچندان می‌گردد.
یکی از بزرگ‌ترین نمونه‌های این نوع ترجمه، کار شاعری بلندآوازه به نام هه‌ژار است که روزگار هنوز فرصتی برای شناساندن او به‌اندازه شایستگی‌هایش نیافته است. هه‌ژار در ترجمه شاهکار ادبی رباعیات خیام، که به زبان‌های مهم جهان ترجمه شده است، هنری شگفت‌انگیز به خرج داده و آن را به زبان کردی به صورت موزون برگردانده است. اهمیت این کار زمانی روشن می‌شود که آشنایی با ظرافت‌های ادبی و فصاحت و بلاغت هر دو زبان فارسی و کردی داشته باشیم.
در این متن، نمونه‌هایی از رباعیات خیام و ترجمه هه‌ژار ارائه شده تا گوشه‌هایی از مهارت و استادی این مترجم بزرگ را نشان دهیم.
رباعی شماره ۱
هر سبزه که بر کنار جویی رسته است / گویی ز لب فرشته‌خویی رسته است
پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی / کان سبزه ز خاک لاله‌رویی رسته است
ترجمه هه‌ژار
هەر سەوزە کە تازە لە دەمی ئاوی ڕووە / وەک تازە خەتی لە لیوی لاوی ڕووە
هەنگاوی لە سەر شینکە بە پاریز دانی/ ئەو شینکە لە خاکی مەستە چاوی ڕووە
رباعی شماره ۲
آن قصر که جمشید درو جام گرفت / آهو بچه کرد و روبه آرام گرفت
بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر / دیدی که چگونه گور بهرام گرفت؟
ترجمه هه‌ژار
لە وە کوشک و سەرایەدا کە جەم جامی گرت / رێوی ترە، کێوە مامز ئارامی گرت
بارام کە هەموو ژیانی خۆی گوری دەگرت / دیتت بە چ جوری گوری بارامی گرت؟
رباعی شماره ۳
پیش از من و تو لیل و نهاری بوده است / گردنده فلک نیز به کاری بوده است
هرجا که قدم نهی تو بر روی زمین / آن مردمک چشم نگاری بوده است
ترجمه هه‌ژار
پیشی من و توش ڕۆژ و شەویەک بوون کاکە / گەردوون لە گەرانا بوووە کوو ئیستاکە
لەم سەر زەویە لە هەر جی پی وە گویزی / خوڵ و گڵی چەن چاوی و دڵە ئەو خا کە
رباعی شماره ۴
چون چرخ به کام یک خردمند نگشت
خواهی تو فلک هفت شمر خواهی هشت
چون باید مرد و آرزوها همه هشت
چه مور خورد به گور و چه گرگ به دشت
ترجمه هه‌ژار
گەردوون کە گەرا دەژی نیازی من و تو / عاسمان بە مەچی هەشت و حەوت بن یانو؟
بمرم کە لە شم بە من چی / هەرچی دەیخوا
میرۆولە لە گڵکوبی / چ گورکی کە ژوکو
جواب قلمرو زبانی درس ۱۵ آزاد فارسی دهم صفحه ۱۲۱
۱ معادل رباعی در زبان کردی چیست؟ آیا این معادل واژهٔ سره کردی است یا دخیل؟
پاسخ: معادل رباعی در زبان کردی «چواری» است. این واژه سره کردی محسوب می‌شود، زیرا از ساختار و ریشه‌های زبان کردی گرفته شده است.
۲- در رباعی شمارهٔ (۱) واژه های مترادف فارسی و کردی را مشخص کنید.
پاسخ: سبزه (فارسی) = سه‌وزه (کردی)
جویی (فارسی) = ئاوی (کردی)
خاک (فارسی) = خاک (کردی)
لب (فارسی) = لیو (کردی)
۳- معادل واژه‌های زیر را از ترجمه «هه ژار» بیابید.
🟦 سبزه (رباعی شماره ۱)
🟦 قصر (رباعی شماره (۲)
🟦 لیل و نهار (رباعی شماره ۳)
🟦 گور (رباعی شماره ۴)
پاسخ: سبزه (رباعی شماره ۱): سه‌وزه
قصر (رباعی شماره ۲): کوشک و سەرا
لیل و نهار (رباعی شماره ۳): روژ و شه‌و
گور (رباعی شماره ۴): گور
پاسخ قلمرو ادبی درس پانزدهم آزاد فارسی دهم صفحه ۱۲۱
۱- واژه های قافیه را در رباعی شمارهٔ (۳) هم در فارسی و هم در ترجمه آن مشخص کنید.
پاسخ: رباعی فارسی: نهاری – کاری – نگاری
ترجمه کردی: شه‌وییه – گه‌رانه – زەوییه
۲- در رباعی شمارهٔ (۲) واژه های دارای جناس تام را مشخص کنید آیا این جناس در ترجمه کردی نیز رعایت شده است؟
پاسخ: گور (به معنی قبر) و گور (نوعی شکار) دارای جناس تام هستند.
در ترجمه کردی نیز این جناس تا حدودی رعایت شده است: واژه «گور» برای هر دو مفهوم به کار رفته است، اما چون معنای ظریف جناس ممکن است در زبان مقصد کمتر آشکار باشد، اثرگذاری آن نسبت به متن فارسی کمتر است.
جواب قلمرو فکری درس پانزدهم آزاد فارسی دهم صفحه ۱۲۱
۱- یکی از عقاید پیشینیان تناسخ یا باززایی، یعنی زاییده شدن دوباره پس از مرگ است، در کدام رباعی این اندیشه دیده می‌شود؟ آیا در ترجمه رباعی نیز این اندیشه بازتاب یافته است؟
پاسخ: این اندیشه در رباعی شماره (۳) دیده می‌شود:
«هرجا که قدم نهی تو بر روی زمین / آن مردمک چشم نگاری بوده است»
در ترجمه کردی نیز این اندیشه بازتاب یافته است:
«له هەر جی پی وە گویزی خوڵ و گڵی چەن چاوی و دڵە ئەو خاکە»
۲- جان مایه رباعی دوم چیست؟
پاسخ: جان‌مایه رباعی دوم بیان ناپایداری قدرت و ثروت است. خیام نشان می‌دهد که قدرت و شکوه گذرا است و حتی بزرگان مانند جمشید و بهرام نیز در نهایت با مرگ روبه‌رو شده‌اند.
۳- پیشینیان بسیاری از پیشامدهای خوب و بد را به گردش افلاک و اجرام آسمانی نسبت می‌دادند، در کدام رباعی به این باور داشت اشاره شده است؟
پاسخ: در رباعی شماره (۴): «گەردوون کە گەرا دەژی نیازی من و تو» / «چون چرخ به کام یک خردمند نگشت»
این رباعی به باور پیشینیان درباره اثرگذاری گردش افلاک بر زندگی انسان‌ها اشاره دارد.
در ترجمه کردی نیز این اندیشه دیده می‌شود: «گەردوون کە گەرا دەژی نیازی من و تو».
قبلی: معنی گنج حکمت ای رفیق فارسی دهم
جواب کارگاه متن پژوهی درس چهاردهم ادبیات فارسی دهم
معنی و آرایه های درس چهاردهم فارسی دهم
جواب درک و دریافت صفحه ۱۱۱ فارسی دهم
معنی شعر دلیران و مردان ایران زمین فارسی دهم
توجه: شما دانش آموز پایه دهم رشته های نظری ریاضی ، تجربی و انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به معنی کلمات و جواب سوالات تمرین درس های کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.
در انتها امیدواریم که مقاله جواب درس ۱۵ آزاد فارسی دهم ادبیات بومی ۲ صفحه ۱۲۰ و ۱۲۱ کتاب ادبیات فارسی دهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. ❤️
