جواب تمرین های کارگاه متن پژوهی درس سیزدهم فارسی دوازدهم

جواب تمرین های کارگاه متن پژوهی درس سیزدهم فارسی دوازدهم ؛ در این نوشته با جواب سوالات تمرینات کارگاه متن پژوهی قلمرو های ادبی و زبانی و فکری صفحه ۱۱۵ و ۱۱۶ درس ۱۳ سیزدهم خوانِ هشتم کتاب ادبیات فارسی دوازدهم متوسطه دوم رشته های تجربی و ریاضی و انسانی و فنی حرفه ای آشنا می شوید. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس شانزدهم فارسی دوازدهم

جواب قلمرو زبانی صفحه 115 درس سیزدهم فارسی دوازدهم

۱) متضادّ واژه‌های مشخصّ شده را در متن درس بیابید.

– باید به داوری بنشینیم / شوق رقابتی است / در بین واژه‌ها و عبارت‌ها / و هر کدام می‌خواهند معنای صلح را مرادف اوّل باشند.

با اهل فنا دارد هرکس سر یکرنگی / باید که به رنگ شمع از رفتنِ سر خندد

پاسخ: صلح ≠ جنگ
یکرنگی ≠ تزویر

۲) این شعر اخوان را با توجّه به موارد زیر بررسی کنید.

الف) استفاده از واژه‌ها، ترکیب‌ها و ساختار‌های نحوی زبان کهن

پاسخ: یکی از ویژگی‌های شعر کهن استفاده از اصلاحات کهن است؛ نمونه‌هایی چون «اِستاد»، «مردستان»، «همگنان»، «هریوه»، «هول»،«ناورد» و … در بافتِ شعری او زیاد دیده می‌شود.

ب) کاربرد واژه‌‌ها و ترکیب‌های نوساخته

پاسخ: اخوان علاوه بر باستان گرایی، واژه‌های نو و ساخت‌های تازه را نیز وارد شعر خود می‌کند؛ نمونه‌هایی چون «کلید گنج مروارید، جان پهلو، کوه کوهان، تای بی‌همتا و …» در این شعر دیده می‌شود.

۳) در متن زیر، گروه‌های اسمی و وابسته‌های پیشین و پسین را مشخّص کنید.

– رخش زیبا، رخش غیرتمند

پاسخ: رخش: هسته، موصوف
زیبا، غیرتمند: وابسته پسین صفت بیانی

رخش بی مانند، با هزاران یادبود خوب خوابیده است.

پاسخ: رخش: هسته، موصوف
بی مانند: وابسته پسین، صفت بیانی
با: حرف اضافه
هزاران: وابسته پیشین، صفت شمارشی اصلی
یادبود: هسته گروه اسمی
خوب: وابسته پسین، صفت بیانی

جواب قلمرو ادبی صفحه 115 درس 13 فارسی دوازدهم

۱) کدام نوع لحن برای خوانش متن درس، مناسب است؟ دلایل خود را بنویسید.

پاسخ: لحن حماسی؛ زیرا داستان روایتی از داستان ها و دلاوری ها و پهلوانی های رستم است و این درون مایه مناسب با لحن حماسی.

۲) در این سروده، «رستم» و «شغاد» نماد چه کسانی هستند؟

پاسخ: رستم: انسان های والا
شغاد: ناجوانمردان

۳) قسمت‌های زیر را از دید آرایه‌های ادبی بررسی کنید.

الف) این نخستین بار شاید بود / کان کلید گنج مروارید او گم شد

پاسخ: کلید: استعاره از خنده
گنج: استعاره از دهان
مروارید: استعاره از دندان

ب) همگنان خاموش، / گرد بر گردش، به کردار صدف بر گرد مروارید

پاسخ: تشبیه؛ به کردار: وجه شبه؛ صدف بر گرد مروارید: مشبه به

پ) پهلوان هفت خوان، اکنون / طعمهٔ دام و دهان خوان هشتم بود.

پاسخ: تشبیه: پهلوان مانند طعمه بود
استعاره: «خوان هشتم» استعاره از « حیله و نیرنگ»
تشخیص: خوان هشتم دهان داشته باشد.

پاسخ قلمرو فکری صفحه 116 درس سیزدهم فارسی دوازدهم

۱) مقصود نقّال از «قصهٔ درد» چیست؟

پاسخ: مقصود، داستانِ در دام افتادن رستم در چاه شغاد و کشته شدن او توسط نا برادر خویش.

۲) دربارهٔ مناسبت موضوعی متن درس با بیت زیر توضیح دهید.

یوسف، به این رها شدن از چاه دل مبند / این بار می‌برند که زندانی‌ات کنند (فاضل نظری)

پاسخ: رستم از هفت خوان جان بدر برد؛ ولی هنگامی که برای گلگشت و شکار آمده بود خودش در دامی سهمگین افتاد و جان باخت. به دیگر عبارت از چاله به چاه افتاد. بیت صورت پرسش نیز همین پیام را می رساند.

۳) شاعر در این سروده، بر کدام مضامین اجتماعی تأکید دارد؟

پاسخ: درباره نابکاری، دورویی و ناجوانمردی شغاد و بهمن سخن می گوید؛ همچنین بر جوانمردی رستم تأکید دارد که برای حفظ نام جان باخت و مرگ را بر زندگی پست و همراه با خواری ترجیح داد.

۴) اگر به جای شاعر بودید، این شعر را چگونه به پایان می‌رساندید؟ چرا؟

پاسخ: دوست داشتم رستم و رخش زنده از چاه شغاد بیرون می‌آمدند و رستم برادر نامرد خود را به سزای عمل ناجوانمردانه‌اش می‌رساند.

همچنین بخوانید: جواب قلمروهای کارگاه متن پژوهی درس چهاردهم فارسی دوازدهم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی کتاب فارسی پایه دوازدهم متوسطه دوم ، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب و پاسخ سوالات تمرین های کارگاه متن پژوهی صفحه ۱۱۵ و ۱۱۶ درس ۱۳ سیزدهم ادبیات فارسی دوازدهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.