معنی شعر نیایش فارسی ششم + کلمات، آرایه های ادبی، قافیه و ردیف

معنی شعر نیایش فارسی ششم صفحه 114 ؛ در این مطلب به معنی کلمات ، قافیه و ردیف ، آرایه های ادبی و معنی و ترجمه متن شعر نیایش صفحه ۱۱۴ فارسی ششم ابتدایی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: گام به گام کتاب فارسی ششم دبستان

معنی و قافیه و ردیف شعر نیایش فارسی ششم دبستان صفحه ۱۱۴

مفهوم شعر ستایش فارسی ششم به مناجات اشاره می کند، که مناجات یعنی راز و نیاز به خداوند بزرگ، در مناجات قدرت و عظمت خداوند را ستایش و ضعف و ناتوانی خود را بیان می کنیم. و از خدا می خواهیم که با لطف و توانایی خود، نیاز ما را بیان کند.

شاعر شعر ستایش فارسی ششم نیز نظامی گنجوی از شاعران قرن ششم هجری قمری می باشد، که آرامگاه ایشان در شهر گنجه کشور آذربایجان قرار دارد. و از آثار او می توان به مخزن الاسرار، لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، هفت پیکر و اسکندرنامه اشاره کرد.

خدایا جهان پادشاهی توراست / ز ما خدمت آید خدایی توراست
معنی: خدایا پادشاهی جهان متعلق به تو است، ما فقط می توانیم به تو خدمت کنیم و تو را بپرستیم و سروری و از آن تو است.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۴ جمله است / نهاد: پادشاهی جهان، خدمت، خدایی / متمم: تو، ما / حرف اضافه: را، از / آرایه‌ی تلمیح (تلمیح به آیه‌ی ۱۸۹ سوره آل عمران – و لِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْاَرْض: حکومت آسمان‌ها و زمین از آنِ خداوند است) / آرایه‌ی تضاد (خدمت و خدایی)

قافیه: پادشاهی و خدایی / ردیف: توراست و توراست

پناه بلندی و پستی تویی / همه نیستند آنچه هستی تویی
معنی: تو پناه گاه همه بلندی ها و پستی (همه مخلوقات جهان) هستی، همه موجودات در برابر تو هیچ هستند، هر چه هست تویی، تو خالق همه موجودات هستی.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۴ جمله است / نهاد: تو (در مصراع اول)، همه (در مصراع دوم)، تو (در مصراع دوم) / ترکیب اضافی: پناه بلندی، پناه پستی / آرایه‌ی تلمیح (تلمیح به آیه‌ی ۹۶ سوره نحل) / آرایه‌ی تضاد (بلندی و پستی)

قافیه: هستی و پستی / ردیف: تویی و تویی

همه آفریدست بالا و پست / تویی آفریننده ی هرچه هست
معنی: همه بلندی ها و پستی ها (همه جهان) مخلوق تو هستند، تو خالق هرچه وجود دارد هستی.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۳ جمله است / تضاد: بین بالا و پست / نهاد: بالا و پست، تو / آرایه‌ی تلمیح (تلمیح به آیه‌ی ۶۲ سوره زمر) / آرایه‌ی تضاد (بالا و پست)

قافیه: پست و هست

خرد را تو روشن بصر کرده ای / چراغ هدایت تو بر کرده ای
معنی: تو باعث روشنایی عقل و خرد شده ای و هدایت را مانند چراغ روشنی به پا کرده ای.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۲ جمله است / نهاد: تو (در مصراع اول)، تو (در مصراع دوم) / مفعول: خرد، چراغ هدایت / آرایه‌ی تشبیه (هدایت به چراغ تشبیه شده است) / آرایه‌ی تناسب (روشن، بصر، چراغ) / آرایه‌ی تشخیص (چشم داشتنِ خرد

قافیه: بر و بصر / ردیف: کرده ای و کرده ای

جهانی بدین خوبی آراستی / برون زان که یاریگری خواستی
معنی: جهان را به این خوبی زیبا کردی و زینت دادی، بدون اینکه از کسی کمک بخواهی.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۲ جمله است / نهاد: تو (در مصراع اول)، تو (در مصراع دوم) / مفعول: جهانی، یاریگری / قید: بدین، خوبی / آرایه‌ی تلمیح (تلمیح به آیه‌ی ۶ سوره صافات)

قافیه: آراستی و خواستی

خداوند مایی و ما بنده ایم / به نیروی تو یک به یک زنده ایم
معنی: تو پروردگار ما هستی و ما بندگان تو هستیم، همه ما از نیرو و قدرت تو زنده هستیم.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۳ جمله است / نهاد: تو، ما، یک به یک / آرایه‌ی تضاد (خدواند، بنده)

قافیه: بنده ایم و زنده ایم

رهی پیشم آور که فرجام کار / تو خشنود باشی و ما رستگار
معنی: راهی را به من نشان بده که در آخر تو از من راضی و خشنود باشی و من هم خوشبخت و سر افراز شوم.

آرایه‌ها: تعداد جملات این بیت ۳ جمله است / نهاد: تو (در مصراع اول)، تو (در مصراع دوم)، من / مفعول: رهی / قید: فرجام کار / آرایه‌ی تلمیح (تلمیح به حدیث امام حسین: لا اَفْلَحَ قَوْمِ اشْتَرَوْا مَرْضاهَ الْمَخْلُوقِ بِسَـخَطِ الْخـالِقِ – ملّتى که خشنودى مردم را با خشم خالق معامله کند هرگز رستگار نخواهد شد.)

قالب شعر نیایش فارسی ششم چیست

 شعر نیایش از نظامی در چه قالبی است ؟ شعر نیایش فارسی ششم در قالب مثنوی می باشد.

معنی کلمه ها و لغات سخت و مهم شعر نیایش فارسی ششم

بالا و پست: آسمان ها و زمین
آفریننده: خالق
خرد: عقل
آراستی: زیبا کردی
بصر: چشم، دیده
خشنود: راضی
رستگار: سعادتمند، کامیاب
فرجام: پایان، سرانجام
یاریگر: کمک کننده
ره: مخفف راه
روشن: بینا
هدایت کردن: راهنمایی کردن
ره: مخفف راه

کلمات هم خانواده و متضاد مخالف شعر نیایش فارسی ششم

کلمات هم خانواده :

پادشاهی: پادشاه، شاه، شاهی
خدمت: خادم، مخدوم، خدمتکار
بلندی: بلند، بلندتر، بلندای
پستی: پست، پایین، پست‌تر
آفریننده: آفریدن، آفریده، آفرینش
هدایت: هادی، رهیابی، راهنما
خرد: خردمند، خردورزی، خردمندی
رستگار: رستگاری، رهایی، رهیده

کلمات متضاد مخالف :

بلندی ≠ پستی
بالا ≠ پایین
نیستی ≠ هستی
بنده ≠ آزاد
خشنود ≠ ناراضی
روشن ≠ تاریک

قبلی: جواب سوالات صفحه ۱۱۳ فارسی ششم
معنی کلمات درس آوای گنجشکان فارسی ششم
جواب درک مطلب صفحه ۱۰۸ درس ۱۷ هفدهم فارسی ششم
معنی کلمات درس ۱۷ ستاره روشن فارسی ششم
معنی شعر به گیتی به از راستی پیشه نیست فارسی ششم
جواب درک مطلب درس ۱۶ صفحه ۱۰۳ فارسی ششم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی فارسی ششم دبستان، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله معنی لغات و کلمات ، آرایه های ادبی ، قافیه و ردیف و بررسی معنی و ترجمه متن شعر نیایش فارسی ششم دبستان ، برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد و توانسته باشید تا از آن استفاده و بهره برده باشید.