مهمترین نکات مراقبتی بعد از واکسن های کودک تا ۱ سالگی
برنامه واکسن توصیه شده چیست؟ واکسنها از چه بیماریهایی پیشگیری میکنند؟
واکسیناسیون یک گام مهم در حفظ ایمنی و سلامت کودک شما است. انجام واکسیناسیون، نوزادان و کودکان را از ابتلا به برخی بیماریهای جدی دور نگه میدارد. بنابراین مهم است که کودک خود را واکسینه کنید. از این رو آگاه بودن از لیست واکسیناسیون کودک و مراقبتهای بعد از واکسن زدن نوزاد بسیار حیاتی بوده و تمام والدین باید از آنها آگاه باشند. در ادامهی این مطلب به مهمترین نکات مراقبتی بعد از واکسن زدن نوزاد میپردازیم.
واکسن نوزادان تا یک سالگی
- بدو تولد: واکسن سل _ واکسن سه گانه
- دو ماهگی: پنجگانه (دیفتری، کزاز، سیاهسرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس)
- چهار ماهگی: پنجگانه (دیفتری، کزاز، سیاهسرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس)
- شش ماهگی: پنجگانه + فلج اطفال
- یک سالگی: (سرخک، سرخجه و اوریون)
واکسنها چگونه عمل میکنند؟
ایمنسازی در برابر برخی از بیماریها از طریق واکسنهایی انجام میشود که از نسخه ضعیف یا کشته شده باکتری یا ویروسهایی که باعث بیماری خاص میشوند، تولید شدهاند. وقتی این ویروسها و باکتریهای بسیار ضعیف از طریق تزریق یا خوراکی وارد بدن نوزاد میشوند، سیستم ایمنی کودک حملهای را شروع میکند که بدن را مجبور به تولید پادتن میکند.
آیا واکسنها بیخطر هستند؟
واکسنها بسیار ایمن هستند. احتمال آسیب دیدن فرزند شما توسط یک بیماری قابل پیشگیری با واکسن بسیار بیشتر از واکسن است. همه واکسنها قبل از اینکه برای عموم تایید شوند، آزمایشهای ایمنی دقیقی از جمله آزمایشهای بالینی را پشت سر میگذارند. کشورها فقط واکسنهایی را ثبت و توزیع میکنند که استانداردهای دقیق کیفیت و ایمنی را رعایت کنند. بسیاری از والدین نگران هستند که واکسنهای متعدد سیستم ایمنی فرزندشان را بیش از حد تحت فشار قرار دهد. اما کودکان هر روز در معرض صدها میکروب قرار میگیرند. در واقع، سرماخوردگی معمولی یا گلودرد نسبت به واکسنها، بار بیشتری بر سیستم ایمنی کودک شما وارد میکند.
واکسنها از چه بیماریهایی پیشگیری میکنند؟
واکسنها از کودک شما در برابر بیماریهای جدی مانند موارد زیر محافظت میکنند.
- فلج اطفال که از هر 200 نفری که مبتلا میشوند، 1 نفر را فلج میکند.
- سرخک میتواند باعث تورم مغز و کوری شود.
- کزاز که میتواند باعث انقباضات دردناک عضلانی و مشکل در خوردن و تنفس، به ویژه در نوزادان شود.
- دیفتری در موارد شدید میتواند باعث آسیب قلب، کلیه و یا سیستم عصبی شود.
- ویروس هپاتیت B یک عفونت خطرناک کبدی است که اگر در دوران نوزادی رخ دهد، میتواند در مراحل بعدی زندگی به سیروز و سرطان کبد تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: ۶ بیماری شایع در کودکان و نوزادان که باید بدانیم
پس از واکسیناسیون از کودک خود مراقبت کنید
واکسنها، مانند هر دارویی، میتوانند عوارض جانبی داشته باشند که معمولاً خفیف و مختصر هستند. اکثر کودکان پس از تزریق واکسن خوب هستند. عوارض جانبی معمولاً کوتاه بوده و کمتر از 24 ساعت طول میکشد. در موارد نادر، کودک ممکن است واکنش آلرژیک جدی داشته باشد. خطرات یک واکنش جدی کمتر از خطرات بیماریهایی است که واکسنها از آن جلوگیری میکنند. مطالعات و تحقیقات گسترده نشان میدهد که هیچ مدرکی دال بر ارتباط بین واکسن و اوتیسم وجود ندارد. پس از تزریق واکسن کودک از شما خواسته میشود که 15 دقیقه صبر کنید تا مطمئن شوید که هیچ عارضه جانبی ندارد. در زیر عوارض جانبی رایج و کارهایی که میتوانید انجام دهید آورده شده است.
عوارض | چه باید کرد |
قرمزی، ورم با ایجاد توده در محل واکسن | فرزندتان را در آغوش بگیرید و آرام کنید. به کودک کمک کنید تا دست یا پایی را که واکسن زده را حرکت دهد. یک حولهی سرد روی محل قرار دهید. |
علائم شبه آنفولانزا شامل: تب خفیفخستگیتورم غدد لنفاویدرد در عضلات و مفاصلاز دست دادن اشتهاناراحتی معده یا استفراغ | استفاده از داروهای ضد درد مانند استامینوفن (مثلا تیلنول) یا ایبوپروفن (مانند ادویل) را در نظر بگیرید. با پزشک کودک خود صحبت کنید که چه مقدار باید به کودک دارو بدهید، به خصوص برای کودکان زیر 6 ماه.لازم نیست کودک خواب را بیدار کنید تا به او داروی تسکین درد بدهید. لباسها و ملافههای اضافی را از روی کودک بردارید. به کودک اجازه استراحت دهید. به کودک خود مایعات فراوان بدهید. اگر در دوران شیردهی هستید دفعات شیردهی را بیشتر کنید. |
نکته: نوزاد به دلایل مختلفی دمای بدنش قابل تغییر خواهد بود، سرماخوردگی، واکسیناسیون و… از جمله عوامل بروز تب کودک هستند و مبرهن است که سنجش توسط دست مادر یا پدر در این مواقع کافی نیست، زیرا که بدن والدین هم میتواند تحت عوامل گوناگون دمای واقعی را نداشته و بالا یا پایین تر از معمول باشد، به همین علت حتما در هنگام خرید سیسمونی یک تبسنج معمولی یا دیجیتال را تهیه کنید.
واکنشهای شدید عبارتند از:
- بروز جوشهای قرمز خارشدار در تمام بدن
- تشنج و تب شدید که بیش از 2 روز طول میکشد.
- احساس تنگی نفس، خس خس سینه یا تورم گلو
- ورم صورت
- درد یا سفتی مفاصل
برنامه واکسن توصیه شده چیست؟
برنامه ایمنسازی بسته به این که کدام بیماری بیشتر شایع است، در کشور متفاوت است. برای برنامه کامل واکسنهای توصیه شده در کشورتان، با پزشک، مرکز بهداشت یا وزارت بهداشت خود مشورت کنید.
کلام آخر: یکی از بهترین راههایی که میتوانید از کودک خود محافظت کنید، پیروی از برنامه واکسن توصیه شده در کشور است. هر زمان که واکسن را به تعویق بیندازید، آسیبپذیری فرزندتان را در برابر بیماری افزایش میدهید. مراقبتهای بعد از واکسن زدن نوزاد بسیار ساده بوده و معمولا تزریق واکسن عوارض جدی و طولانی مدتی را به همراه ندارد.