سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم با جواب

نمونه سوالات متن فصل درس ۶ ششم پویایی زمین کتاب زمین شناسی پایه یازدهم رشته تجربی و ریاضی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش زمین شناسی یازدهم ماگرتا ، مشاهده نمایید.

درس قبلی: سوالات متن فصل پنجم زمین شناسی یازدهم

نمونه سوال های متن امتحانی فصل 6 ششم زمین شناسی یازدهم

۱) نتایج جا به جایی ورقه های سنگ کره را بنویسید.

پاسخ: جابه‌جایی ورقه های سنگ کره، سبب پیدایش پدیده های طبیعی مانند شکستگی، زمین لرزه، چین خوردگی، فوران آتشفشان و… شده است.

۲) اهمیت مطالعه شکستگی های پوسته زمین را بنویسید.

پاسخ: شکستگی های پوسته زمین، یکی از نشانه های پویایی زمین است. مطالعه آنها در هنگام ساخت جاده ها، سدها، تونل ها و سایر سازه های مهندسی اهمیت زیادی دارد. افزون بر آن، در تجمع آب های زیرزمینی و ذخایر نفت و گاز و تشکیل کانسنگ های گرمابی حائز اهمیت می باشد.

۳) انواع گسل ها را نام ببرید.

پاسخ: در جدول زیر می توانید مشاهده کنید:

نوع گسل	ویژگی	نوع تنش
عادی	۱- سطح گسل مایل است. ۲- فرادیواره نسبت به فرودیواره به سمت پایین یا فرو دیواره نسبت به فرا دیواره به سمت بالا حرکت کرده است.	کششی
معکوس	۱- سطح گسل مایل است. ۲- فرادیواره نسبت به فرودیواره، به سمت بالا یا فرو دیواره نسبت به فرا دیواره به سمت پایین حرکت کرده است.	فشاری
امتداد لغز	۱- لغزش سنگ‌ها در امتداد سطح گسل است. ۲- حرکت قطعات شکسته شده، در امتداد افق است.	برشی

۴) زمین لرزه نشانه چیست؟

پاسخ: زمین لرزه، نشانه آشکاری از پویایی زمین است.

۵) زمین لرزه چگونه باعث جا به جایی و لرزش سنگ کره می شود؟

پاسخ: در هر زمین لرزه، مقدار زیادی انرژی توسط امواج لرزه ای از درون زمین آزاد و باعث جا به جایی و لرزش سنگ کره می شود.

۶) علل وقوع زمین لرزه در کشور ایران را بنویسید.

پاسخ: کشور ایران با قرار گرفتن در کمربند لرزه خیز آلپ – هیمالیا، همچون سایر مناطق واقع در کمربندهای لرزه خیز در کره زمین، تقریباً هر روز شاهد وقوع زمین لرزه در مناطق مختلف می باشد بسیاری از مناطق مسکونی ایران همچون تبریز، ری، دامغان، نیشابور، طبس و … بارها توسط زمین لرزه ویران شده اند.

۷) علت اصلی زمین لرزه چیست؟

پاسخ: علت اصلی زمین لرزه، حرکت ورقه های سنگ کره است. سنگ های سازنده پوسته در مقابل نیروی وارده، رفتار الاستیک از خود نشان می دهند .چنان چه تنش از مقاومت سنگ فراتر رود، سنگ ها دچار شکستگی می شود و انرژی زمین لرزه از محل شکستگی به صورت امواج لرزهای، آزاد می شود.

۸) کانون زمین لرزه را تعریف کنید.

پاسخ: محلی درون زمین است که انرژی ذخیره شده از آنجا آزاد می شود.

۹) مرکز سطحی زمین لرزه چیست؟

پاسخ: نقطه ای در سطح زمین است که در بالای کانون زمین لرزه قراردارد. این مرکز، کمترین فاصله را از کانون زمین لرزه دارد.

۱۰) انواع امواج لرزه ای را نام ببرید.

پاسخ: امواج درونی یا اولیه و امواج سطحی یا ثانویه

مطلب پیشنهادی: جواب یادآوری صفحه ۹۰ زمین شناسی یازدهم

۱۱) انواع امواج درونی را نام برده و توضیح دهید.

پاسخ: این امواج در کانون زمین لرزه ایجاد می شوند و در داخل زمین منتشر می گردند و شامل امواج Pو Sمی باشند. امواجP بیشترین سرعت را دارند به همین دلیل، اولین امواجی هستند که توسط دستگاه لرزه نگار ثبت می شوند. این امواج، از محیط های جامد، مایع و گاز می گذرند، سرعت امواج در محیط های مختلف، متفاوت است. هر چه تراکم سنگ ها بیشتر باشد، امواج سریع تر حرکت می کنند.

۱۲) امواج ثانویه (S) چیست؟

پاسخ: این امواج بعد از امواج ،P توسط لرزه نگارها ثبت می شوند. این امواج، فقط از محیط های جامد عبور می کنند.

۱۳) انواع امواج سطحی را نام ببرید.

پاسخ: این امواج در کانون تولید نمی شوند؛ بلکه از برخورد امواج درونی با فصل مشترک لایه ها و سطح زمین ایجاد می شوند. متداول ترین آنها امواج لاو (L) و ریلی (R) هستند.

۱۴) امواج لاو (L) چیست؟

پاسخ: امواج L امواجی هستند که پس از موج S توسط لرزه نگارها ثبت می شوند.

۱۵) امواج رایلی (R) چیست؟

پاسخ: آخرین امواجی هستند که توسط لرزه نگارها ثبت می‌شوند. حرکت این موج، شبیه امواج دریا است.

۱۶) امواج زمین لرزه چگونه منتشر می شوند و چه مدت طول می کشد تا به ایستگاه ایستگاه لرزه نگار برسد؟

پاسخ: امواج زمین لرزه، تا فاصله بسیار طولانی از کانون زمین لرزه منتشر می شوند. با ادامه انتشار آن ها در فاصله حدود ۱۰۰۰۰ کیلومتری از مرکز سطحی زمین لرزه، پس از آنکه موج Pثبت می شود، حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد تا موج S به این منطقه برسد.

۱۷) منظور از گروه لرزه ها چیست؟ توضیح دهید.

پاسخ: در هر زمین لرزه، از گروه لرزه ها صحبت می شود که شامل پیش لرزه، لرزه اصلی و پس لرزه است. زمین لرزه، معمولا کمتر از یک دقیقه طول می کشد.

۱۸) روش های توصیف و اندازه گیری زمین لرزه را بنویسید و توضیح دهید.

پاسخ: برای توصیف و اندازه گیری زمین لرزه از دو مقیاس شدت و بزرگا استفاده می شود. مقیاس شدت برحسب مرکالی است که میزان خرابی های ایجاد شده را از ۱تا ۱۲طبقه بندی می کند.

۱۹) چارلز ریشتر کیست؟

پاسخ: ریشتر، واحد اندازه گیری بزرگی زمین لرزه است که به افتخار چارلز ریشتر نام گذاری شده است. وی برای اولین بار، بزرگی زمین لرزه را براساس مقدار انرژی آزاد شده محاسبه کرد.

۲۰) ارتباط بین میزان انرژی آزاد شده با شدت ارتعاشات و دامنه نوسانات زمین لرزه را بنویسید.

پاسخ: هرچه انرژی آزاد شده، توسط یک زمین لرزه زیادتر باشد ارتعاشات ناشی از آن، شدیدتر و دامنه نوسانات امواج آن زلزله، بزرگ تر خواهد بود.

همچنین بخوانید: جواب فکر کنید صفحه ۹۱ زمین شناسی یازدهم

۲۱) روش تعیین بزرگی زمین لرزه را نام ببرید.

پاسخ: بزرگی (بزرگا) زمین لرزه را به کمک اطلاعات لرزه نگار، تعیین می کنند. این اطلاعات در حقیقت، همان  اندازه گیری دامنه امواج زمین لرزه، برحسب میکرون است و ریشتر، لگاریتم بزرگ ترین دامنه موجی است که در فاصله یک صد کیلومتری از مرکز یک زمین لرزه، توسط لرزه نگار استاندارد ثبت شده باشد.

۲۲) ارتباط هر واحد بزرگا با دامنه امواج و مقدار انرژی آزاد شده توسط زمین لرزه را بنویسید.

پاسخ: به ازای هر یک واحد بزرگا، دامنه امواج ۱۰برابر و مقدار انرژی ۳۱/۶ برابر افزایش می یابد. بزرگی زمین لرزه در تمام نقاط زمین یکسان است، اما شدت آن با دور شدن از مرکز سطحی زمین لرزه کاهش می یابد.

۲۳) علل پیدایش رشته کوه های البرز و زاگرس را بنویسید.

پاسخ: رشته کوه هایی مانند البرز و زاگرس، حاصل چین خوردگی بخشی از سنگ کره است.

۲۴) انواع چین ها را نام ببرید.

پاسخ: چین ها، به شکل های تک شیب، تاقدیس و ناودیس و … دیده می شوند.

۲۵) تاقدیس چیست؟

پاسخ: در صورتی که لایه های سنگی طوری خم شوند که لایه های قدیمی تر در مرکز و لایه های جدیدتر در حاشیه قرارگیرند، تاقدیس تشکیل می شود.

۲۶) ناودیس چیست؟

پاسخ: چنانچه لایه های جدیدتر در مرکز و لایه های قدیمی تر در حاشیه چین قرارگیرند، ناودیس به وجود می آید.

۲۷) فعالیت آتشفشان ها در کدام نقاط کره زمین اتفاق می افتد؟

پاسخ: فعالیت آتشفشان ها در تمام نقاط کره زمین، داخل خشکی ها، در بستر اقیانوس ها، زیر دریاها و دریاچه های بزرگ صورت می گیرد.

۲۸) مواد خارج شده از آتشفشان ها را نام ببرید.

پاسخ: مواد خارج شده از آتشفشان ها، به صورت جامد (تفرا) مایع (لاوا یا گدازه) و بخارهای آتشفشانی (فومرول) است.

۲۹) سنگ های آذرآواری چگونه تشکیل می شود؟

پاسخ: در آتشفشان های انفجاری، مواد جامد آتشفشانی به هوا پرتاب می شوند. از به هم چسبید ن و سخت شدن این مواد، گروهی از سنگ های آتشفشانی، به نام سنگ های آذرآواری تشکیل می شوند.

۳۰) توف آتشفشانی چیست؟

پاسخ: در صورتی که خاکستر آتشفشانی در محیط های دریایی ته نشین شوند، توف آتشفشانی حاصل می شود.

مطلب پیشنهادی: جواب باهم بیندیشید صفحه ۹۲ زمین شناسی یازدهم

۳۱) توف های سبز البرز در کدام نواحی تشکیل می شوند؟

پاسخ: توف ها در فوران آتشفشان های زیردریایی، به خصوص در نقاط کم عمق آب تشکیل می شوند؛ به عنوان مثال می توان توف های سبز البرز را نام برد. توف، یک نوع سنگ آذر آواری است.

۳۲) گدازه چیست؟

پاسخ: گدازه ها، مواد مذابی هستند که از دهانه آتشفشان خارج می شوند. هر چه گدازه روان تر باشد، مخروط آتشفشان، شیب و ارتفاع کمتری دارد.

۳۳) بخارهای آتشفشانی چیست؟

پاسخ: مواد مذاب درون زمین، حاوی مقداری گاز و بخار آب می باشد. ترکیب شیمیایی گازهای خروجی از آتشفشان، بسیار متفاوت است. بیشتر گازهای آتشفشانی را بخار آب، گازهای کربن دی اکسید، اکسیدهای گوگردی، نیتروژن دار، کلردار و کربن مونو اکسید تشکیل می دهند.

۳۴) مرحله فومرولی را تعریف کنید.

پاسخ: پس از فعالیت یک آتشفشان، خروج گاز (مرحله فومرولی) ممکن است سال ها و حتی قرن ها ادامه داشت باشد. درحال حاضر آتشفشان های دماوند و تفتان در مرحله فومرولی به سر می برند و از دهانه آن ها بخار آب، گاز گوگرد و…خارج می شود.

۳۵) دو آتشفشان ایران که در مرحله فومرولی هستند را نام ببرید.

پاسخ: دماوند و تفتان

۳۶) مهم ترین فواید آتشفشان ها را بنویسید.

پاسخ: آتشفشان ها در تشکیل هواکره، آبکره، تشکیل خاک، تشکیل پوسته جدید اقیانوسی، پیدایش چشمه های آب گرم معدنی، انرژی زمین گرمایی و ایجاد رگه های معدنی نقش زیادی دارند.

۳۷) نقش آتشفشان ها در تشکیل هواکره را بنویسید.

پاسخ: در گذشته همراه با سرد شدن زمین، بخش زیادی از گازهای درون زمین از طریق فعالیت آتشفشان ها، از شکستگی ها و منافذ خارج شدند و شرایط لازم برای تشکیل هوا کره فراهم گردید.

۳۸) -نقش آتشفشان ها در تشکیل آبکره را بنویسد.

پاسخ: بخشی از گازهای خروجی از آتشفشان ها، با یکدیگر ترکیب شده و آب را به وجود آورده اند. آب، فرورفتگی های سطح زمین را پر کرده و باعث ایجاد اقیانوس ها، دریاها، دریاچه ها و رودها شده است.

۳۹) نقش آتشفشان تشکیل خاک و رسوب را توضیح دهید.

پاسخ: خاکستر و گدازه آتشفشانی از دهانه آتشفشان خارج می شود و خاک حاصلخیزی را به وجود می آورد. برخی از مزارع حاصل خیز جهان بر روی خاکسترهای آتشفشانی قرارگرفته است؛ مانند آمریکای مرکزی و اندونزی.

۴۰) نقش آتشفشان ها در تشکیل پوسته جدید اقیانوسی را بنویسید.

پاسخ: خروج مواد مذاب گوشته از محور میانی رشته کوه های میان اقیانوسی، سبب تشکیل پوسته جدید اقیانوسی می شود. نتیجه این آتشفشان ها، علاوه بر گسترش بستر اقیانوس ها در این مناطق، سبب نزدیک شدن ورقه ها در محل گودال های اقیانوسی می شوند. در این مناطق، به علت برخورد ورقه ها، فرو رانش صورت می گیرد و کوه ها به وجود می آیند. کوه ها نیز، با ایجاد پستی و بلندی در سطح زمین، سبب تداوم فرسایش و رسوب گذاری می گردند.

همچنین بخوانید: جواب گفت و گو کنید و فکر کنید صفحه ۹۳ زمین شناسی یازدهم

۴۱) نقش آتشفشان ها در تشکیل رگه های معدنی را بنویسید.

پاسخ: فعالیت آتشفشانی منجر به تشکیل برخی رگه های معدنی مانند طلا، نقره، مس و آهن می شود.

۴۲) اهمیت چشمه های آب گرم چیست؟

پاسخ: آب این چشمه ها از نظر بهداشتی برای درمان بیماری های پوستی و آرامش عضلانی مفید هستند و با جذب گردشگران، سبب رونق اقتصاد محلی می شوند.

۴۳) آب های گرم درون پوسته زمین چگونه به سطح زمین می رسند؟

پاسخ: آب هایی که درون پوسته هستند، گرم می شوند و از طریق شکستگی های سطح زمین، به صورت چشمه های آب گرم و… در سطح زمین ظاهر می شوند.

۴۴) کدام کشور بخش عمده انرژی مورد نیاز خود را از انرژی زمین گرمایی تأمین می کند؟

پاسخ: ایسلند

۴۵) در کشور ما اولین نیروگاه زمین گرمایی خاورمیانه در کدام شهر تأسیس شده است؟

پاسخ: مشکین شهر استان اردبیل

۴۶) اگر شخصی بر روی فراد یوارہ یک گسل معکوس ایستاده باشد، ادامه لایه زیر پای وى، در فرودیواره ……… قرار گرفته است.

پاسخ: پایین تر

۴۷) سرعت امواج طولى، نسبت به امواج عرضى …….. و سرعت امواج سطحى زلزله، نسبت به امواج عرضى …….. است.

پاسخ: بيشتر – كمتر

۴۸) آتشفشان ها، سبب ……………… نمی شود.

پاسخ: تشکیل پوستە قارە ای قدیمی

۴۹) هرچه تراکم سنگ ها بیشتر باشد امواج لرزە ای ……………….. حركت می‌كنند.

پاسخ: سریع تر

۵۰) امواج سطحی از برخورد امواج درونی با ……………….. ايجاد مى شوند.

پاسخ: فصل مشترک لایه ها و سطح زمین

۵۱) بزرگی زمين لرزه در تمام نقاط زمين ………….. و شدت آن با دور شدن از مركز سطحى زمين لرزه ………………………. می‌یابد.

پاسخ: یکسان – کاهش

۵۲) از انواع سنگ های آتشفشانی در ………….. و …………… استفاده می شود.

پاسخ: نماسازی ساختمان‌ها – مصالح ساختمانی

۵۳) اولین نيروگاه زمين گرمايى خاورميانه در ………….. استان اردبيل تأسيس شده است.

پاسخ: مشكين شهر

همچنین بخوانید: جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۹۷ زمین شناسی یازدهم

۵۴) برخی از مزارع حاصلخیز جهان مانند ………… و ……….. بر روی خاکسترهای آتشفشانی قرار گرفته است.در کوه ها با ایجاد پستی و بلندی در سطح زمین، سبب تداوم …………. و ……….. می گردند.

پاسخ: آمریکای مرکزی – اندونزی – فرسایش – رسوب گذاری

۵۵) به مواد آذرآوارى سخت نشده بدون در نظر گرفتن اندازه ذرات، ……………………. می گویند.

پاسخ: توف

۵۶) امواج سطحى امواجى هستند كه از برخورد امواج …….. با فصل مشترک لايه‌ها و ………… ايجاد مى شوند.

پاسخ: درونی – سطح زمین

۵۷) حركت امواج ………. شبيه امواج درياست.

پاسخ: ریلی

۵۸) هر چقدر فاصله زمانى دريافت امواج P وS بيشتر باشند فاصله از مركز سطحى زلزله …………… است.

پاسخ: بیشتر

مطلب پیشنهادی: جواب فکر کنید و پیوند با ریاضی صفحه ۹۶ زمین شناسی یازدهم

۵۹) علت اصلى زمين لرزه، ………………. است.

پاسخ: حرکت ورقه‌های سنگ کره

۶۰) در علم زمين شناسى، مطالعه درون زمين با استفاده از امواج لرزه اى؛ مربوط به شاخ ………………………… می‌شود.

پاسخ: ژئوفیزیک

۶۱) سنگ هاى سازنده پوسته زمين در مقابل نيروى وارده از خود رفتار ……………… نشان مى دهند.

پاسخ: الاستیک

۶۲) جابجایی ورقه های سنگ کره سبب پیدایش پدیده های طبیعی مانند ……………….. شده است.

پاسخ: زمین لرزه یا چین خوردگی

۶۳) کشور ايران در كمربند لرزه خيز …………. واقع شده است.

پاسخ: آلپ – هیمالیا

۶۴) به شكستگى هايى كه قطعات سنگ با جابجايى همراه نيستند، ………………… مى گويند.

پاسخ: درزه

۶۵) توف ها در فوران آتشفشان‌هاى زيردريايى، به ويژه در نقاط …………………… آب تشكيل می شوند.

پاسخ: کم عمق

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

درس بعدی: سوالات متن فصل هفتم زمین شناسی یازدهم

توجه: شما دانش آموز پایه دهم متوسطه دوم می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات دروس کتاب زمین شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن فصل ۶ ششم کتاب زمین شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.