عیب یابی جک پنوماتیک با چند روش آسان
چرا به عیب یابی جک پنوماتیک نیاز داریم؟
در بسیاری از موارد تعمیر کردن جک پنوماتیک کار بسیار ساده ایست. اما این کار نیاز به عیب یابی اصولی و فهمیدن مشکل جک پنوماتیک است.
با رعایت مراحل و نکات زیر میتوانید جک پنوماتیک را خودتان به سادگی عیب یابی و بعد تعمیر کنید.

عیب یابی جکهای پنوماتیک مختلف
قبل از شروع عیب یابی باید از اینکه جک پنوماتیک شما قابل تعمیر است یا خیر، مطمئن شوید. بنابراین باید مدل جک خود را شناسایی کنید.
به نقل از صفحه جک پنوماتیک هیدروپرشین:
جکهای پنوماتیک به طور کلی به چند دسته تقسیم میشوند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. از جمله انواع جک پنوماتیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چهارمیل: جک پنوماتیک چهارمیل به دلیل وجود چهارمیلهی نگهدارنده در اطراف آن به این اسم معروف است. پر مصرف ترین نوع جک در سیستمهای پنوماتیک نیز همین مدل میباشد.
- کامپکت: جک پنوماتیک کامپکت به دلیل ابعاد کوچک و وزن سبک (فشرده شده)، برای فضاهای محدود بسیار مناسب هست. آنها معمولاً در دستگاههای خودکار و ماشینآلات کوچک استفاده میشوند.
- قلمی: جک پنوماتیک قلمی همانطور که از اسم آن پیداست ظاهری استوانهای شکل دارد و برای فضاهای کوچک استفاده میشوند. جنس بدنه آنها معمولا استیل یا آلومنیوم است.
- پروفیلی یا DNC: جک پنوماتیک پروفیلی به دلیل استفاده از پروفیل و سیل کیت های با کیفیت، با دوامترین مدل از جکها است. اولین شرکت تولید کننده آن FESTO آلمانی با شناسه DNC بوده که به همین دلیل آن را به نام DNC نیز میشناسند.
در آیتم های نام برده شده در سایت هیدروپرشین ، مدل های چهارمیل، کامپکت و پروفیلی قابل تعمیر هستند، اما اگر جک شما از مدل قلمی است باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید و این مقاله را نادیده بگیرید.
نشانههای ایراد در جک پنوماتیک
همانطور که در صفحه Pneumatic Cylinder Maintenance Guide از سایت cylindersinc.com گفته شده:
As you’ve probably experienced, there are quite a few things that can go wrong with a pneumatic cylinder. Knowing the signs to look out for, what they can be pointing to, and finally, how to perform proper pneumatic system maintenance, are the best ways to keep your cylinders in working order.
دانستن نشانههایی که اشاره به خراب شدن جک دارد، اولین مرحله از نگهداری جک پنوماتیک است. پس در ادامه به نشانه هایی که گفته شده توجه کنید و آن را با جک خود مقایسه کنید:
- حرکت بسیار آهسته یا حرکت نکردن: مشخصه اصلی یک جک پنوماتیک سرعت آن است. اگر جک شما اصلا حرکت نمیکند یا بسیار آهسته حرکت میکند، حتما یک مشکلی وجود دارد.
- برگشت جک بدون فرمان دادن: در بسیاری از موارد نیاز است تا جک ثابت بماند. اما اگر جک بدون اعمال فرمان، حرکت میکند حتما مشکلی وجود دارد.
- نیاز به فشار زیاد برای حرکت کردن: جکهای پنوماتیک با حداقل فشار نیز باید حرکت کنند (رنج 2 الی 10 بار). اگر در فشارهای پایین حرکت ندارند، جک شما ایراد دارد.
- صدای فسفس از جک یا اتصالات پنوماتیک: جک پنوماتیک به کمک هوای فشردهو حبس شده کار میکند. اگر به هر دلیلی باد نشتی داشته باشد فشار کاهش پیدا کرده و جک مشکل دارد.
- حرکت متناوب: حرکت صحیح باید به صورت روان و یکنواخت باشد. حرکت با سرعت متناوب نشانه مشکل است.
- ضربات ناگهانی: ضربات ناگهانی جک نیز نشانه ای از ایراد است چرا که حرکت باید با قدرت و فشار ثابت انجام شود.
- ساییده شدن شفت یا فرو رفتگی سیلندر: به هر دلیلی اگر سیلندر فرو رفتگی داشته باشد نشان از اختلال در حرکت است. ساییده شدن شفت نیز نشانه ای از ایراد درون سیلندر دارد.
عیب یابی جک پنوماتیک
مشکل | دلیل اشکال | راه حل |
حرکت آهسته یا ایست مطلق | خرابی سیل کیت، خشکی بیش از حد | تعویض سیل کیت معیوب و چرب کردن با گریس مخصوص پنوماتیک |
برگشت بدون فرمان | خرابی سیل کیت، خرابی اتصالات، نشتی باد | تعویض سیل کیت، بررسی اتصالات و شیلنگها برای برطرف کردن نشتی |
نیاز به فشار زیاد | اشتباه در سایزبندی شیلنگ یا شیر های فرمان | بزرگتر کردن سایز شیلنگ ها یا شیر آلات |
شنیدن صدای فسفس | نشتی باد در قسمتی از جک پنوماتیک | بررسی محل صدا و رفع کردن نشتی (تعویض سیل کیت) |
حرکت متناوب | بارگذاری غیر اصولی، خرابی شیر پنوماتیک | تصحیح بارگذاری به صورت هم راستا با شفت جک، تعمیر شیر برقی پنوماتیک |
ضربات ناگهانی | بارگذاری اشتباه، خراب شدن ترمز جک | تصحیح بارگذاری به صورت هم راستا با شفت جک، بررسی ترمزهای جک |
ساییده شدن یا فرو رفتگی سیلندر | ضربه خوردن به جک، خرابی سیل کیت | تعویض سیلندر، تعویض سیل کیت |
جلوگیری از خرابی جک پنوماتیک
همانطور که در جدول بالا مشاهده کردید، دلایل متعددی برای خرابی یک جک پنوماتیک وجود دارد که باید از بروز آنها جلوگیری کنید.
- واحد مراقبت پنوماتیک: طبق مطالعات، استفاده از این قطعه تا 68 درصد طول عمر جک پنوماتیک شما را افزایش میدهد. چرا که:
1- با دارا بودن یک فیلتر باعث عدم عبور کثیفی ها میشود.
2- با روغن کاری مرتب باعث جلوگیری از خشک کار کردن سیل کیت و خرابی آن میشود.
3- دارای یک رطوبت گیر است که اجازه نمیدهد آب داخل سیستم نفوذ کند/ - بارگذاری صحیح: همیشه نیرو یا قالب خود را هم راستا با شفت جک اعمال و نصب کنید. از اعمال نیروی مورب به جک که باعث خمیده شدن شفت میشود، جدا خودداری کنید.
- استفاده از برندهای با کیفیت: برندهای مرغوب سیل کیت های بهتری دارند. مثلا جک پنوماتیک HPC از ایکس رینگ در سیل کیت خود استفاده کرده که آببندی و طول عمر بالاتری نسبت به مدلهای دیگر دارد.
جمع بندی نهایی
در هر صورت اگر شما یک یا چندین جک پنوماتیک داشته باشید، به دلیل مصرفی بودن قطعات داخلی آن، یک روز نیاز به تعمیر یا عیب یابی پیدا میکنید. سعی کنید با نکات گفته شده در بالا خرابی را به حداقل مورد و حداکثر زمان موکول کنید.