جواب سوالات قلمرو زبانی ، ادبی و فکری درس هجدهم فارسی دهم

جواب سوالات قلمرو زبانی ، ادبی و فکری درس 18 هجدهم فارسی دهم ؛ در این نوشته به جواب و پاسخ سوال های قلمرو زبانی ، قلمرو ادبی و قلمرو فکری صفحه ۱۴۳ و ۱۴۴ درس ۱۸ هجدهم عظمت نگاه کتاب ادبیات فارسی دهم رشته های نظری ریاضی ، تجربی و انسانی متوسطه دوم پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید

همچنین بخوانید: معنی و آرایه های ادبی و زبانی درس هجدهم فارسی دهم

جواب سوال های قلمرو زبانی صفحه ۱۴۳ درس هجدهم فارسی دهم

در قلمرو زبانی صفحه 143 درس 18 هجدهم کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم سوالاتی مطرح شده است که در ادامه به پاسخ و جواب صحیح آنها پرداخته ایم:

سوال 1) کدام کلمات، در متن درس، برای شما جدید و غیر تکراری است؛ معنای هر یک را بنویسید.

پاسخ:

ناتانائیل: یک شخصیت خیالی برای نویسنده است، انسان کامل و آرمانی، در زبان عِبری یعنی خداداد
تملک: در اختیار داشتن
تصاحب: مالکیت، مالک شدن، صاحب شدن
معطوف: باز گردانده شده، پیچانده شده
ناکارآمد: بی‌فایده
بامداد پگاه: صبحگاه
گُستَره: عرصه و میدان
تمایز: جدا کردن، فرق گذاشتن
قائل شدن: اعتراف کردن و پذیرفتن
مائده: سفره مخصوص غذا
نیلگون: آبی سیر، به رنگ نیلی، کبود، لاجوردی، آسمانگون

سوال 2) در زبان فارسی، نشانه هایی هست که با آنها کسی یا چیزی را صدا می زنیم؛ مانند «آی، ای، یا، ا»؛ به این واژه‌ها «نشانە ندا» می گوییم. اسمی که همراه آنها می آید،«منادا» نام دارد؛ مانند «ای خدا!».

گاهی منادا بدون نشانه به کار می‌رود؛ در این گونه موارد، به آهنگ خواندن جمله باید توجه کنیم.

یک بند بنویسید و در آن، سه نشانە ندا به کار ببرید.

پاسخ: پروردگارا به درگاه تو پناه می‌آورم و تو نیز پناهم بخش. خدایا آن‌ چنان کن که قدر نعمت بدانیم و شکر نعمت به جای آوریم. ای خالق هستی مگذار دامان وجودم به پلیدی‌‌های گناه آلوده شود.

سوال 3) در جملە زیر نقش دستوری واژه های مشخص شده را بنویسید. «ناتانائیل، من به تو شور و شوقی خواهم آموخت».

پاسخ: ناتانائیل: منادا / من: نهاد / شور و شوقی: متمم مفعول

پاسخ سوالات قلمرو ادبی صفحه 143 درس هجدهم فارسی دهم

در قلمرو ادبی صفحه ۱۴۳ درس هجدهم کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم سوالاتی مطرح شده است که در ادامه به پاسخ و جواب صحیح آنها پرداخته ایم:

سوال 1) عبارت زیر را از نظر آرایه‌‌های ادبی بررسی کنید.

آسمان را دیده‌ام که در انتظار سپیده دم می لرزید. ستاره‌ها یک یک، رنگ می‌باختند. چمنزارها غرق در شبنم بودند.

پاسخ:

تشخیص و استعاره: انتظار کشیدن آسمان، رنگ باختن ستاره ها
لرزیدن: کنایه از وحشت کردن از چیزی، به شدت ترسیدن
رنگ باختن: به کنایه از دست دادن رنگ و بی رنگ شدن، رو به نابودی رفتن و ضعیف و بی اثر شدن
شعاعی از آفتاب که بر میوه های پوسیده کاج می تابید، کم کم رنگ باخت.
غرق در چیزی بودن: کنایه از کاملاً تحت تاثیر آن قرارگرفتن یا گرفتار آن شدن، غوطه ور شدن در آب
شبنم: استعاره مکنیه؛ زیرا به دریایی یا مکان پرآبی مانند شده است که چمنزار در آن غرق می شود.
مراعات نظیر: سپیده دم، آسمان، ستاره، چمنزار، شبنم
اغراق: چمنزارها غرق در شبنم بودند

سوال 2) به کمک کلمه «شکوفایی» یک شبکه معنایی بسازید و آن را در یک بند، به کار ببرید.

پاسخ:

بر پایه تناسب: شکوفایی، بهار، گل، درختان
در فصل بهار، درختان از خواب زمستان بیدار می‌شوند و آرام آرام شکوفایی گل‌ها از آمدن فصلی نو سخن می‌گوید. طبیعت جانی دوباره می‌گیرد و پرندگان ترانه شادی می‌خوانند.

بر پایه هم معنایی: شکوفایی، رونق، رشد، پیشرفت
خرید کالای ایرانی یکی از عوامل اصلی رشد و پیشرفت اقتصادی و زمینه‌ ساز رونق بازار داخلی کشور و شکوفایی اقتصاد جامعه است.

جواب سوالات قلمرو فکری صفحه ۱۴۳ درس هجدهم فارسی دهم

در قلمرو فکری صفحه 143 درس هجدهم کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم سوالاتی مطرح شده است که در ادامه به پاسخ و جواب صحیح آنها پرداخته ایم:

سوال 1) نیکوترین اندرز نویسنده چیست؟ درباره آن توضیح دهید.

پاسخ: نیکوترین اندرز انسان این است که انسان ها در سختی ها و دشواری ها به هم کمک و یاری کنند.

سوال 2) نویسنده درباره «انتظار» چه دید گاهی دارد؟

پاسخ: معتقد است تمام پدیده های عالم منتظرند و هر تغییری رو به سوی کمال دارد. مانند زمین خشکی که منتظر باران است و در ادامه توصیه می کند که نباید در انتظار اتّفاق خاصی بود و باید همه رویدادهای زندگی را به زیبایی درک کرد و پذیرفت.

سوال 3) هر یک از موارد زیر، با کدام بخش از متن درس، تناسب معنایی دارد؟

به جهان خرّم از آنم که جهان خرّم از اوست / عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازوست ؛ سعدی

پاسخ: هرگز هیچ زیبایی لطیفی در را این جهان ندیده ام که بی درنگ نخواسته باشم ، تمامی مهرم را نثارش کنم.

بسوز ای دل که تا خامی، نیاید بوی دل از تو / کجا دیدی که بی آتش، کسی را بوی عود آمد ؛ مولوی

پاسخ: اگر جان ما ارزشی داشته باشد، برای این است که سخت از تر برخی جان های دیگر سوخته است. اعمال ما به ما وابسته است. همچنان که روشنایی فسفر به فسفر. راست است که ما را می سوزاند، امّا برایمان شکوه و درخشش به ارمغان می آورد.

غیبت نکرده ای که شوم طالب حضور / پنهان نگشته ای که هویدا کنم تو را فروغی ؛ بسطامی

پاسخ: تنها خداست که نمی توان در انتظارش بود. خدا در همه جا هست، در هر جا که به تصور درآید و نایافتنی است.

مفهوم مشترک: حضور در خدا همه جا

سوال 4) کدام عبارت درس، با مفهوم آیۀ شـریفۀ «لا تُدرکهُ الابصار و هُوَ یُدرِکُ الابصار» (انعام، آیه ۱۰۳) ارتباط معنایی دارد؟

پاسخ: هر آفریده‌‌ای نشانه خداوند است اما هیچ آفریده‌ای نشان دهنده او نیست. خدا در همه جا هست؛ در هر جا که به تصور در آید، و نایافتنی است. (معنی آیه: دیده‌‌ها او را در نمی‌یابند ولی او دیده‌‌ها را درک می‌کند.)

سوال 5) جمله «ای کاش عظمت در نگاه تو باشد.» را با سروده زیر از سهراب سپهری مقایسه کنید. «چشم‌ها را باید شست، جور دیگر باید دید.»

پاسخ: پیام دو هر یکسان است؛ در به دو هر مثبت اندیشی و عظمت نگاه تأکید شده است؛ یعنی، اگر طرز نگاه و دیدگاه ما انسان ها درست شود، حقیقت زندگی را چنان که هست، خواهیم به و دید زیبایی های آفریده های خدا بهتر پی خواهیم برد.

یا به صورت کوتاه: هر دو عبارت، انسان را به نگاهی دقیق و زیبایی شناسانه و درک درست از جهان هستی، دعوت می‌کنند.

سوال 6) در عبارت زیر، نویسنده بر چه چیزی تأکید دارد؟، توضیح دهید.

برای من «خواندن» اینکه شن ساحل‌ها نرم است، بس نیست؛ می‌خواهم پاهای برهنه‌ام این نرمی را حس کنند؛ به چشم من، هر شناختی که مبتنی بر احساس نباشد، بیهوده است.

پاسخ: تجربه شخصی و آزمایش، تأکید نویسنده بر این موضوع که شناخت بدون تجربه شخصی و آزمایش ارزش ندارد.

همچنین بخوانید: جواب درک و دریافت صفحه ۱۵۰ روان خوانی بینوایان فارسی دهم

توجه: شما دانش آموز پایه دهم رشته های نظری ریاضی ، تجربی و انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به معنی کلمات و جواب سوالات تمرین درس های کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب و پاسخ سوال های قلمرو زبانی ، ادبی و فکری درس 18 هجدهم کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد.