جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس ششم فارسی یازدهم

جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس ششم فارسی یازدهم ؛ در این نوشته با جواب سوالات تمرین کارگاه متن پژوهی قلمرو های ادبی و زبانی و فکری صفحه ۵۴ و ۵۵ درس ۶ ششم پرورده عشق کتاب ادبیات فارسی یازدهم متوسطه دوم رشته های تجربی و ریاضی و انسانی و فنی حرفه ای آشنا می شوید. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

بعدی: معنی و آرایه گنج حکمت مردان واقعی فارسی یازدهم
معنی و آرایه های درس هفتم باران محبت فارسی یازدهم
جواب کارگاه متن پژوهی درس هفتم فارسی یازدهم
معنی شعر آفتاب حسن فارسی یازدهم

جواب قلمرو زبانی صفحه ۵۴ درس ششم فارسی یازدهم

۱) معنای واژه‌های مشخّص شده را بنویسید.

🟦 جهد برتوست و بر خدا توفیق / زانکه توفیق و جهد هست رفیق _(سنایی)

پاسخ: جهاد: تلاش و کوشش
توفیق: سازگار گردانیدن

🟦 خنیده به گیتی به مهر و وفا / ز اهریمنی دور و دور از جفا _{(فردوسی)}

پاسخ: خنیده: مشهور، بلند آوازه، معروف

۲) سال گذشته خواندیم که در شیوهٔ بلاغی، جای اجزای کلام در جمله، تغییر می‌کند، امّا در متن آموزشی، مطابق با شیوهٔ عادی و نوشتارِ معیار، نهاد در آغاز جمله و فعل در پایان آن قرار می‌گیرد.

🟦 اکنون اجزای بیت زیر را مطابق زبان معیار مرتّب کنید.

گفتند به اتّفاق یک سر / کز کعبه گشاده گردد این در

پاسخ: گفتند: فعل نهاد
که: حرف نهاد
این در از کعبه گشاده می‌گردد: مفعول
نکته: مصراع دوم مفعول مصراع اوّل واقع شده است؛ در عین حال خود یک جمله است که می‌توان ارکان آن را به ترتیب زیر مشخّص کرد:
که: حرف ربط
این در: نهاد
کعبه: متمم
گشاده: مسند
می‌گردد: فعل اسنادی

۳) در بیت‌های زیر، نقش «ـَـ م» را بررسی کنید.

الف) دریاب که مبتلای عشقم / آزاد کن از بلای عشقم

پاسخ: «-َ م» نخست: فعل اسنادی / «-َ م» دوم: مفعول (من را از بلای عشق آزاد کن)

ب) پرورده عشق شد سرشتم / جز عشق مباد سرنوشتم

پاسخ: سرشتم: سرشت من (مضاف الیه)
سرنوشتم: سرنوشت من (مضاف الیه)

جواب قلمرو ادبی صفحه ۵۵ درس ۶ فارسی یازدهم

۱) شاعران، در سرودن منظومه‌های داستانی، غالباً از قالب «مثنوی» بهره می‌گیرند؛ مهم‌ترین دلیل آن را بنویسید.

پاسخ: زیرا به خلاف قالبهای دیگر تغییر قافیه در مثنوی آسان است. هر بیت قافیه جداگانه‌ای دارد و داستان سرا می تواند بی هیچ تنگنایی هزارها بیت بسراید.

۲) هر یک از بیت‌های زیر را از نظر کاربرد آرایه‌های ادبی بررسی کنید.

🟦 چون رایت عشق آن جهان گیر / شد چون مه لیلی آسمان گیر

پاسخ: رایت عشق: اضافه تشبیهی
«چون» نخست و دوم: جناس همسان
چون مه لیلی: تشبیه
مه: استعاره از جمال و کمال لیلی
آسمان گیر: کنایه از پرآوازه

🟦 برداشته دل ز کار او، بخت / درماند پدر به کار او سخت

پاسخ: بخت دل از کار او برداشته: جانبخشی، کنایه از ناامید شدن
بخت، سخت:‌ جناس
واژه آرایی: کار، او

۳) در بیت زیر، شاعر، چگونه از تشبیه برای خلق کنایه بهره گرفته است؟

آمد سوی کعبه، سینه پر / جوشچون کعبه نهاد حلقه در گوش

پاسخ: «حلقه در گوش نهادن» عبارت کنایی است که وجه شبه تشبیه نیز قرار گرفته است.

پاسخ قلمرو فکری صفحه ۵۵ درس ششم فارسی یازدهم

۱) معنی و مفهوم بیت زیر را به نثر روان بنویسید.

حاجت گهِ جملهٔ جهان اوست / محراب زمین و آسمان اوست

پاسخ: خداوند برطرف کننده‌ی حاجات و نیاز همه‌ی مردم و معبود و معشوق همه‌ی مخلوقات است.

۲) در بیت‌های هفدهم و بیستم، کدام ویژگی‌های «مجنون» بارز است؟

پاسخ: بیت ۱۷: وفاداری و ثابت قدم بودن در عشق
بیت ۲۰: از خودگذشتگی در راه عشق

۳) بر مبنای درس و با توجّه به بیت‌های زیر، تحلیلی از سیر فکری پدر مجنون ارائه دهید.

🟧 عشق بازی، کار بیکاران بُوَد / عاقلش با کار بیکاران چه کار؟ _{(نعمت الله ولی)}

🟧 از سر تعمیر دل بگذر که معماران عشق / روز اوّل، رنگ این ویرانه، ویران ریختند _(بیدل)

پاسخ: پدر مجنون عشق را کار بیهوده و باعث رسوایی می دانست و در پی خلاصی مجنون است؛ ولی دلشده عشق را یک موهبت می داند و زندگانی اش را صرف آن می کند.

۴) مفهوم بیت زیر را با نگرشِ خویشانِ مجنون و چاره‌سازی آن‌ها مقایسه کنید.

🟧 یک بار هم ای عشقِ من از عقل میندیش / بگذار که دل حل بکند مسئله‌ها را _{(محمّدعلی بهمنی)}

پاسخ: خویشاوندان مجنون، عاقلانه در پی حل مشکل بودند؛ ولی مجنون عاشقانه می اندیشید و در پی عاقلان نبود. عقل و عشق دو راه جداگانه‌ای را درمی نوردند.

توجه: برای مشاهده معنی شعر و آرایه های درس ششم فارسی یازدهم، وارد لینک «معنی شعر پرورده عشق درس ششم فارسی یازدهم» شوید.

قبلی: جواب درک و دریافت تا غزل بعد صفحه ۴۹ فارسی یازدهم
معنی کلمات و آرایه های روان خوانی تا غزل بعد فارسی یازدهم
جواب سوالات کارگاه متن پژوهی درس پنجم فارسی یازدهم
معنی و آرایه های درس پنجم فارسی یازدهم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی کتاب فارسی پایه یازدهم متوسطه دوم ، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب و پاسخ سوالات قلمرو های کارگاه متن پژوهی صفحه ۵۴ و ۵۵ درس ۶ ششم ادبیات فارسی یازدهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.