جواب درس ۱۳ سیزدهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

جواب درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم انسانی ؛ در این مطلب به پاسخ و جواب سوالات گفت و گو کنید ، مطالعه کنید ، با هم تکمیل کنید ، مفاهیم اساسی و خلاصه کنید صفحه ۱۰۸ ، ۱۱۰ ، ۱۱۲ ، ۱۱۳ و ۱۱۴ درس ۱۳ سیزدهم «سرآغاز بیداری اسلامی» کتاب جامعه شناسی ۲ پایه یازدهم رشته انسانی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، همراه ما باشید.

بعدی: جواب درس ۱۴ چهاردهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

پاسخ بخش نخستین بیدارگران اسلامی صفحه ۱۰۸ درس ۱۳ جامعه شناسی یازدهم

از خواب گران، خواب گران، خواب گران خیز
از خواب گران خیز

خاور همه مانند غبار سر راهی است / یک نالهٔ خاموش و اثر باخته آهی است
هر ذرهٔ این خاک گره خورده نگاهی است / از هند و سمرقند و عراق و همدان خیز

از خواب گران، خواب گران، خواب گران خیز
از خواب گران خیز

فریاد ز افرنگ و دلاویزی افرنگ / فریاد ز شیرینی و پرویزی افرنگ
عالم همه ویرانه ز چنگیزی افرنگ / معمار حرم، باز به تعمیر جهان خیز

از خواب گران، خواب گران، خواب گران خیز
از خواب گران خیز

_{(محمداقبال لاهوری)}

اولین بیدارگران در جهان اسلام چه کسانی بودند، چه ویژگی‌هایی داشتند و چقدر با فرهنگ غرب آشنا بودند؟

پاسخ: اولین بیدارگران در جهان اسلام، کسانی مانند محمد اقبال لاهوری، جلال‌الدین افغانی و سید جمال‌الدین اسدآبادی بودند. ویژگی‌های آن‌ها شامل:

1. آگاهی از بحران‌ها: این بیدارگران به بحران‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع اسلامی توجه داشتند و به لزوم اصلاحات و بیداری فکر می‌کردند.
2. آشنایی با فرهنگ غرب: آن‌ها با تفکرات و اندیشه‌های غربی آشنا بودند و به نقد و تحلیل آن‌ها می‌پرداختند. این آشنایی به آن‌ها کمک کرد تا نقاط قوت و ضعف فرهنگ خود را شناسایی کنند.
3. تاکید بر هویت اسلامی: این افراد تلاش کردند تا هویت اسلامی و ارزش‌های فرهنگی مسلمانان را در برابر تهدیدات غرب حفظ کنند و به احیای تفکر اسلامی بپردازند.
4. جنبش‌های اجتماعی: آن‌ها از طریق نگارش، سخنرانی و فعالیت‌های اجتماعی به ترویج اندیشه‌های خود پرداختند و جنبش‌های بیداری اسلامی را ایجاد کردند.

این بیدارگران به عنوان پیشگامان اصلاحات اجتماعی و فرهنگی در جهان اسلام شناخته می‌شوند و تأثیر زیادی بر تفکر معاصر اسلامی داشتند.

جواب گفت و گو کنید صفحه ۱۱۰ درس ۱۳ جامعه شناسی یازدهم

محمد عبده شاگرد سید جمال‌الدین اسدآبادی در مصر است و این سخن منسوب به اوست: در شرق مسلمانان را دیدم و اسلام را ندیدم و در غرب اسلام را دیدم و مسلمانان را ندیدم. در کلاس دربارهٔ این سخن گفت‌ و‌ گو کنید و آن را نقد و بررسی نمایید.

پاسخ: منظور وی از این جمله برخی از رفتارها مانند نظم و نظافت بوده است. همچنین در فرهنگ عمومی در غرب آن زمان، قانون مداری و ملزم دانستن خود به اجرای آن بسیار رایج بوده است و محمد عبده این رفتارهای موجود در غرب را اسلامی می دانست.

جواب سوال متن کادر صفحه ۱۱۰ درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم

با شکل‌گیری استعمار و نفوذ دولت‌های غربی در کشورهای اسلامی، جریان اجتماعی دیگری به موازات نخستین بیدارگران اسلامی شکل گرفت. نسل اوّل این جریان به «منوّرالفکران» و نسل دوم آن به «روشنفکران» شهرت یافتند. این جریان با بیدارگران اسلامی چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی داشت؟ شباهت‌ها و تفاوت‌های نسل اول و دوم این جریان اجتماعی چه بود؟

پاسخ: جریان «منوّرالفکران» و «روشنفکران» در کشورهای اسلامی با بیدارگران اسلامی شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند:

شباهت‌ها:

1. آگاهی از مسائل اجتماعی: هر دو جریان به مسائل اجتماعی و سیاسی کشورهای اسلامی توجه داشتند و به دنبال اصلاحات بودند.
2. انتقاد از وضعیت موجود: بیدارگران اسلامی و روشنفکران هر دو به نقد استعمار و تأثیرات منفی آن بر جوامع اسلامی پرداختند.

تفاوت‌ها:

1. منشأ فکری: بیدارگران اسلامی بر اساس تفکر اسلامی و فلسفه‌های دینی به احیای فرهنگ و هویت مسلمانان پرداختند، در حالی که روشنفکران بیشتر تحت تأثیر تفکرات غربی و سکولاریسم بودند.
2. روش‌های اصلاح: بیدارگران اسلامی به بازگشت به اصول اسلامی و تقویت ارزش‌های دینی تأکید داشتند، اما روشنفکران بیشتر بر اصلاحات مدرن و استفاده از مفاهیم غربی تأکید می‌کردند.

تفاوت‌های نسل اول و دوم:

• نسل اوّل (منوّرالفکران): این گروه در اوایل قرن ۱۹ میلادی شکل گرفت و بیشتر به احیای سنت‌های اسلامی و تکیه بر هویت اسلامی تأکید داشت.
• نسل دوم (روشنفکران): این گروه در اوخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ شکل گرفت و بیشتر به ترویج اندیشه‌های مدرن و فلسفه‌های غربی پرداخته و نقدی بر سنت‌ها داشتند.

به‌طور کلی، بیدارگران اسلامی بر اساس مبانی دینی و فرهنگی خود عمل کردند، در حالی که روشنفکران به سمت مدرنیته و تفکرات غربی گرایش داشتند.

پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۱۱۲ درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم

درباره فعالیت‌های اسلام ستیزانه رضاخان و چهره‌های منوّرالفکری که در کابینه‌های او حضور داشتند، گفت‌وگو کنید.

پاسخ: برخی از فعالیت های اسلام ستیزانه رضاخان و یاران او را به این ترتیب می توان فهرست کرد:
مبارزه با شعائر دینی، ایجاد محدودیت‌هایی برای روحانیت، کشف حجاب، ورود خانواده رضاخان به حرم حضرت معصومه بدون حجاب و …

پاسخ دیگر: جایگزینی قوانین غربی به جای قوانین مذهبی، مبارزه باشعائردینی، ایجاد محدودیت برای روحانیت، کشف حجاب و…

حل مطالعه کنید صفحه ۱۱۳ درس ۱۳ جامعه شناسی یازدهم

درباره سرانجام جریان‌های ناسیونالیستی و مارکسیستی در ایران مطالعه کنید.

پاسخ: جریان‌های ناسیونالیستی مانند: جبهه ملی حزب مشروطه ایران و حزب پان‌ایرانیسم / جریان‌‌های مارکسیستی مانند: حزب توده، سازمان چریک‌های فدایی خلق، راه کارگر و…

جواب با هم تکمیل کنید صفحه ۱۱۳ درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم

نخستین جریان‌های اجتماعی جهان اسلام	ویژگی‌ها	نقد و ارزیابی
۱- بیدارگران اسلامی ۲- منورالفکران غرب گرا ۳- روشنفکران چپ	۱- بیداری را در بازگشت به اسلام و عمل به آن می دانستند. ۲- بیداری را در تقلید از فرنگیان می دیدند. ۲- تحت تاثیر جریان های چپ در کشورهای اروپایی و در چارچوب اندیشه های ناسیونالیستی، سوسیالیستی و مارکسیستی بودند.	این بخش را در زیر همین جدول نوشته ایم.

نقد و ارزیابی:

۱- با وجود رویکرد اعتراض آمیز به غرب، از فرهنگ غرب شناخت عمیقی نداشتند و خطر غرب را بیشتر در سلطه گری و قدرت سیاسی و اقتصادی آن می دیدند.

۲- آنها در ابتدا از ضرورت اصطلاحات در کشورهای اسلامی سخن می گفتند، در نهایت با حمایت کشورهای غربی، در جوامع خود، حکومت های سکولار را تشکیل دادند.

۳- تا پیش از فروپاشی بلوک شرق، در کشورهای اسلامی جاذبه داشتند و بعد از آن، جاذبه خود را از دست دادند و غرب گرایان جوامع اسلامی، به اندیشه های لیبرالیستی غربی روی آوردند.

پاسخ مفاهیم اساسی صفحه ۱۱۴ درس ۱۳ جامعه شناسی یازدهم

نخستین بیدارگران اسلامی، ….

پاسخ: استبداد قومی و قبیله‌ای، عالمان دینی، فقاهت، عدالت، منوّرالفکران، روشن فکران چپ، روشن فکری التقاطی

حل خلاصه کنید صفحه ۱۱۴ درس سیزدهم جامعه شناسی یازدهم

– منوّرالفکران غرب گرا، بیداری را در عبور از فرهنگ اسلامی و پیوستن به فرهنگ غربی معنا می‌کردند.

پاسخ: – فقاهت و عدالت دو عنصر برتر در فرهنگ اسلامی در حاشیه ی مناسبات قدرت‌‌های قومی، مهجور باقی مانده بودند.
– قدرت حاکمان سکولار در کشورهای مسلمان، ریشه در اعتقادات و پیشینه تاریخی این کشورها نداشت.
– از همان ابتدای رویارویی جهان اسلام با غرب متجدد، جریان‌های فکری و اجتماعی متفاوتی در کشورهای اسلامی ایجاد شد.
– بیدارگران اسلامی، منوّرالفکران غرب‌زده و روشن فکران چپ برجسته‌ترین جریان‌های فکری جهان اسلام در مقابل غرب بودند.
– همه‌ جریان‌های فکری به دنبال اصلاح رفتار دولت‌های اسلامی بودند اما با اهداف متفاوت.
– منوّرالفکران غرب ‌زده، بیداری را در گذر از فرهنگ اسلامی و پیوستن به فرهنگ غربی و سکولار معنا می‌کردند.
– روشن فکران چپ در بعد اقتصادی روش منوّرالفکران را برای اصلاح امور نمی‌پسندیدند و بر ایده‌های مارکسیستی تأکید می‌کردند.
– منوّرالفکران تحت حمایت بلوک غرب و روشن فکران چپ تحت حمایت بلوک شرق بودند.
– برخی حرکت‌های اعتراض‌آمیز روشن فکران چپ کشورهای مسلمان، اغلب مورد حمایت بلوک شرق قرار می‌گرفت.

جواب آنچه از این درس آموختیم صفحه ۱۱۴ درس ۱۳ جامعه شناسی یازدهم

پاسخ: سرآغاز پدیده‌های اجتماعی: هر پدیده اجتماعی، در لحظه‌ای هیجان‌انگیز آغاز می‌شود که شامل احساسات مختلفی از جمله بیم و امید است. این لحظات، شفاف‌ترین و اطلاعات‌زا‌ترین بخش پدیده‌ها هستند.

بیداری اسلامی: بیداری اسلامی به عنوان یک پدیده اجتماعی، در پی مواجهه با جهان غرب شکل گرفت. نخستین بیدارگران اسلامی به خطرات ناشی از نفوذ غرب و استبداد دولت‌های اسلامی پی بردند و به دنبال اصلاحات و احیای هویت اسلامی بودند.

جریان‌های فکری: دو جریان اصلی در مواجهه با غرب شکل گرفت:

1. بیدارگران اسلامی:
   • خواستار استقلال و اصلاح رفتار دولت‌ها بودند.
   • به دنبال بازگشت به اصول اسلامی و وحدت امت بودند.
   • با وجود نقد به غرب، شناخت عمیقی از فرهنگ آن نداشتند.
2. منوّرالفکران و روشنفکران غرب‌گرا:
   • به فرهنگ غرب وابسته بودند و از نفوذ آن احساس خطر نمی‌کردند.
   • اصلاحات را در تقلید از غرب می‌دیدند و به ناسیونالیسم گرایش داشتند.
   • مورد حمایت دولت‌های استعمارگر بودند و با تأسیس حکومت‌های سکولار در جوامع اسلامی، هویت اسلامی را تضعیف کردند.

چالش‌های فرهنگی: عملکرد این دو جریان با چالش‌های بسیاری همراه بود، از جمله سرکوب هویت اسلامی و استبداد سیاسی، که باعث شکل‌گیری اعتراضات و حرکت‌های اجتماعی در کشورهای اسلامی شد.

نتیجه‌گیری: در نهایت، بیداری اسلامی و منوّرالفکران هر دو به نحوی به تغییرات اجتماعی و فرهنگی در جوامع اسلامی منجر شدند، اما رویکردهای متفاوتی داشتند که بر اساس آنها مسیرهای مختلفی را انتخاب کردند.

قبلی: جواب درس ۱۲ دوازدهم جامعه شناسی یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جامعه شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوالات درس ۱۳ سیزدهم کتاب جامعه شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 🌹