سوالات متن فصل اول زمین شناسی یازدهم با جواب

نمونه سوالات متن فصل درس ۱ اول آفرینش کیهان و تکوین زمین کتاب زمین شناسی پایه یازدهم رشته تجربی و ریاضی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش زمین شناسی یازدهم ماگرتا ، مشاهده نمایید.

درس بعدی: سوالات متن فصل دوم زمین شناسی یازدهم

نمونه سوال های متن امتحانی فصل 1 اول زمین شناسی یازدهم

۱) خداوند جهان را بر چه اساسی خلق کرده است؟

پاسخ: دانشمندان بر این باورند که خداوند، جهان هستی را بر اساس اصول و قوانین آفریده است. آنها با مطالعه و شناخت نظام حاکم بر آفرینش کیهان، به دنبال کشف رازهای خلقت هستند.

۲) تعریف کهکشان را بنویسید.

پاسخ: در کیهان، صدها میلیارد کهکشان وجود دارد. کهکشان‌ها، توده‌ای از گاز، غبار و میلیاردها جرم آسمانی شامل ستاره ها، سیاره ها، فضای بین ستاره های و … هستند که طی انفجاری بزرگ تشکیل شده اند. در هر کهکشان، تعدادی از اجرام مختلف، تحت تأثیر نیروهای گرانش متقابل، کنار هم جمع شده و منظومه ها را ساخته اند.

۳) کهکشان راه شیری را توضیح دهید.

پاسخ: اگر در شب های صاف و بدون ابر، در مکانی که آلودگی نوری ندارد، به آسمان نگاه کنید، نواریِ مه مانند و کم نور، شامل انبوهی از اجرام می بینید .این نوار که، کهکشان راه شیری نام دارد، یکی از بزرگ ترین کهکشان های شناخته شده است .کهکشان راه شیری، شکلی مارپیچی دارد که منظومه شمسی ما، در لبه یکی از بازوهای آن تشکیل شده است.

مطلب پیشنهادی: جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۰ زمین شناسی یازدهم

۴) دو نظریه در مورد حرکت اجرام در منظومه شمسی را بنویسید.

پاسخ: الف) نظریه زمین مرکزی بطلمیوس
ب) نظریه خورشید مرکزی نیکولاس کوپرنیک

۵) نظریه زمین مرکزی را توضیح دهید.

پاسخ: بطلمیوس، دانشمند یونانی بیش از دو هزار سال پیش، با مشاهده حرکت ظاهری ماه و خورشید، به این نتیجه رسید که زمین، در مرکز عالم قرار دارد و اجرام آسمانی دیگر به دور آن می گردند. براساس این نظریه، که نظریه »زمین مرکزی« نام گذاری شد، زمین، ثابت است و ماه و خورشید و پنج سیاره شناخته شده آن روزگار، یعنی عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل، در مدارهایی دایره ای به دور زمین می گردند.

همچنین بخوانید: جواب صفحه ۱۲ زمین شناسی یازدهم

۶) مخالفان نظریه زمین مرکزی چه کسانی بودند؟

پاسخ: برخی دانشمندان ایرانی مانند ابوسعید سجزی و خواجه نصیرالدین طوسی، با اندازه گیری های دقیق و تفسیر درست یافته های علمی، ایراد هایی بر نظریه زمین مرکزی وارد کردند. این نظریه در اروپا نیز مخالفانی داشت؛ ولی تا حدود قرن ۱۶ میلادی مطرح بود.

۷) نظریە خورشید مرکزی توسط کدام دانشمند مطرح شد؟

پاسخ: کوپرنیک

۸) اساس نظریه خورشید مرکزی کوپرنیک را بنویسید.

پاسخ: – زمین همراه با ماه، مانند دیگر سیاره‌ها در مدار دایره‌ای و مخالف حرکت عقربه‌های ساعت به دور خورشید می‌گردد.
– حرکت روزانۀ خورشید در آسمان، ظاهری و نتیجۀ چرخش زمین به دور محور خود است.

۹) کدام دانشمند متوجه شد که حرکت سیارات به دور خورشید بیضی است؟

پاسخ: یوهانس کپلر

۱۰) سه قانون کپلر را بنویسید.

پاسخ: قانون اول: هر سیاره در مداری بیضوی، چنان به دور خورشید می‌گردد که خورشید همواره، در یکی از دو کانون آن قرار دارد.

قانون دوم: هر سیاره، چنان به دور خورشید می‌گردد که خط فرضی که سیاره را به خورشید وصل می‌کند، در مدت زمان‌های مساوی، مساحت‌های مساوی ایجاد می‌کند.

قانون سوم: زمان گردش یک دور سیاره به دور خورشید (p)، با افزایش فاصله از خورشید (d) افزایش می‌یابد، به طوری که مربع زمان گردش سیاره به دور خورشید، معادل مکعب فاصله آن سیاره تا خورشید است (p² ∝ d³). در این رابطه، p بر حسب سال زمینی و d بر حسب واحد نجومی است.

مطلب پیشنهادی: جواب تحقیق کنید صفحه ۱۳ زمین شناسی یازدهم

۱۱) فاصله یک سیاره با زمین ۹ واحد نجومی است. با توجه به قانون سوم کپلر مدت زمان چرخش کامل این سیاره به دور خورشید چند سال است؟

پاسخ: توان ۳ عدد ۹ را به دست می آوریم که می شود ۷۲۹ و سپس جزر آن را به دست می آوریم که می شود ۲۷ یعنی این سیاره هر ۲۷ سال یک دور کامل به دور خورشید می گردد.

۷۲۹ =۹×۹×۹
۲۷ = ۷۲۹√

۱۲) فاصله پلوتو با خورشید ۴۴/۳۹ واحد نجومی است. مدت زمان یک دور چرخش این سیاره به دور خورشید را حساب کنید.

پاسخ: در زیر محاسبه کرده ایم:

۶۱۳۰۴ = ۳۹.۴۴ × ۳۹.۴۴ × ۳۹.۴۴
۲۴۸ سال=۶۱۳۰۴√

۱۳) مدت زمان چرخش یک سیاره به دور خورشید ۲۷ سال است. با توجه به قانون دوم کپلر فاصله این سیاره با خورشید چند واحد نجومی است؟

پاسخ: ابتدا کلید شیفت ماشین حساب مهندسی را روشن می کنیم. ریشه عدد ۲۷ را به دست می آوریم که می شود ۷۲۹ و سپس با ماشین حساب مهندسی ریشه سوم عدد ۷۲۹ را به دست می آوریم که می شود ۹. فاصله این سیاره ۹ واحد نجومی است.

۷۲۹ = ۲۷ × ۲۷
۹ = ۷۲۹۳√۳

۱۴) مراحل تکوین و آغاز زندگی در کره زمین را بنویسید.

پاسخ: حدود شش میلیارد سال قبل، با نخستین تجمعات ذرات کیهانی، شکل گیری منظومه شمسی آغاز شد و در حدود ۴/۶ میلیارد سال قبل، سیاره زمین به صورت کره ای مذاب تشکیل و در مدار خود قرار گرفت. با گذشت زمان و سرد شدن این گوی مذاب، حدود چهار میلیارد سال قبل، سنگ های آذرین به عنوان نخستین اجزای سنگ کره تشکیل شدند؛ سپس با فوران آتشفشان های متعدد، به تدریج گازهای مختلف مانند کربن، هیدروژن، نیتروژن و … از داخل زمین خارج شدند و هوا کره را به وجود آوردند. در دوران های مختلف، شرایط آب و هوایی و محیط زیست تغییرات فراوانی داشته اند و بر این اساس گونه های مختلف جانداران در سطح زمین ظاهر و منقرض شده اند. به عنوان مثال، خزندگان در اوایل دوره کربونیفر، ظاهر و در طی ۸۰-۷۰ میلیون سال، جثه آنها بزرگ شد و در کره زمین گسترش یافتند. با نامساعد شدن شرایط محیط زیست و عدم سازگاری دایناسورها با تغییرات محیطی، این موجودات حدود ۶۵ میلیون سال پیش منقرض شدند.

۱۵) اهمیت تعیین سنگ ها چیست؟

پاسخ: تعیین سن سنگ ها و پدیده های مختلف، از نظر بررسی تاریخچه زمین، اکتشاف ذخایر و منابع موجود در زمین، پیش بینی حوادث احتمالی آینده و … اهمیت زیادی دارد.

همچنین بخوانید: جواب خود را بیازمایید صفحه ۱۴ زمین شناسی یازدهم

۱۶) دو روش تعیین سنگ ها را بنویسید.

پاسخ: در زمین شناسی نیز، سن سنگ ها و پدیده ها را به دو روش سن نسبی و مطلق تعیین می کنند.

۱۷) سن نسبی و سن مطلق چه تفاوتی باهم دارند؟

پاسخ: در تعیین سن نسبی، ترتیب تقدم و تأخر وقوع پدیده ها نسبت به یکدیگر مشخص می شود و در تعیین سن مطلق (رادیو متری) سن واقعی پدیده ها با استفاده از عناصر رادیو اکتیو اندازه گیری می‌شود.

۱۸) نیمه عمر یک عنصر یعنی چه؟  

پاسخ: عناصر رادیو اکتیو به طور مداوم و با سرعت ثابت در حال فروپاشی هستند. این عناصر پس از فروپاشی به عنصر پایدار تبدیل می شوند. مدت زمانی را که طول می کشد نیمی از یک عنصر رادیو اکتیو به عنصر پایدار تبدیل شود، نیمه عمر آن عنصر می گویند.

۱۹) روش تعیین سن مطلق را توضیح دهید.

پاسخ: در تعیین سن مطلق با استفاده از رابطه زیر، زمان دقیق وقوع پدیده تعیین می شود.

طول نیمه عمر × تعداد نیمه عمر = سن پدیده

۲۰) مقیاس های مختلف زمان را نام ببرید.

پاسخ: مفهوم زمان در مقیاس های مختلفی به کار می رود. واحد اساسی زمان، ثانیه است. شما با واحد های بزرگ تر زمان مانند: دقیقه، ساعت، شبانه روز، هفته، ماه، سال، دهه، سده (قرن) و هزاره آشنا هستید؛ اما، واحدهای بزرگ تر زمان نیز وجود دارد که در زندگی روزمره ما، کاربرد زیادی ندارد مانند عصر، دوره، دوران و اِئون که واحدهای زمانی مورد استفاده در زمین شناسی هستند.

مطلب پیشنهادی: جواب تفسیر کنید صفحه ۱۵ زمین شناسی یازدهم

۲۱) معیارتقسیم بندی واحدهای بزرگتر زمان به چه عواملی بستگی دارد؟

پاسخ: معیار تقسیم بندی این واحدهای زمانی مختلف، به حوادث مهمی همچون ظهور یا انقراض گونه خاصی از جانداران، حوادث کوه زایی، پیشروی یا پسروی جهانی دریاها و … بستگی دارد.

۲۲) مراحل چرخە ویلسون را نام ببرید.

پاسخ: ۱- مرحله بازشدگی
۲- مرحله گسترش
۳- مرحله بسته شدن
۴- مرحله برخورد

۲۳) مرحله بازشدگی چرخه ویلسون را توضیح دهید.

پاسخ: تحت تأثیر جریان‌های همرفتی سست کره، بخشی از پوستۀ قاره‌ای شکافته می‌شود و مواد مذاب سست کره، صعود نموده و به سطح زمین می‌رسند. نمونه‌ای از آن آتشفشان‌های کنیا و کلیمانجارو در شرق افریقا ایجاد شده است.

۲۴) مرحله گسترش چرخه ویلسون را شرح دهید.

پاسخ: در این مرحله، در محل شکاف ایجاد شده، مواد مذاب سست‌کره به بستر اقیانوس رسیده و پشته‌های میان اقیانوسی تشکیل می‌شوند و پوسته جدید ایجاد شده به طرفین حرکت کرده و باعث گسترش بستر اقیانوس می‌شود مانند بستر اقیانوس اطلس (دور شدن آمریکای جنوبی از افریقا) و دریای سرخ (دور شدن عربستان از افریقا)

۲۵) مرحله بسته شدن چرخه ویلسون را توضیح دهید.

پاسخ: در یک یا چند منطقه از اقیانوس ایجاد شده، سنگ کره اقیانوسی دچار فرو رانش می شود و اقیانوس، کوچک تر و در نهایت بسته می شود.

همچنین بخوانید: جواب یادآوری و پیوند با ریاضی صفحه ۱۶ زمین شناسی یازدهم

۲۶) مرحله برخورد چرخه ویلسون را توضیح دهید.

پاسخ: با بسته شدن اقیانوس و برخورد ورقه‌ها، رسوبات فشرده شده و رشته کوه‌هایی مانند هیمالیا (برخورد هندوستان به آسیا)، زاگرس (برخورد عربستان به ایران) و … را به وجود می‌آورند.

۲۷) علل پیدایش فصول و سه منطقه اقلیمی در زمین چیست؟

پاسخ: الف) محور زمین با خط عمود بر صفحه مدار گردش خود به دور خورشید، زاویه حدود ۲۳/۵ درجه ای می سازد و در هنگام گردش به دور خورشید، راستای محور تقریباً ثابت و بدون تغییر است.

ب) از طرفی مدار حرکت زمین به دور خورشید، بیضی شکل است و فاصله زمین تا خورشید دریک سال تغییر می کند.

بنابراین در طی شش ماه از سال نیمکره شمالی و در طی شش ماه دیگر نیمکره جنوبی زمین، بیشتر در معرض تابش خورشید قرار می گیرد.

۲۸) سه منطقه اقلیمی کره زمین را نام ببرید.

پاسخ: – منطقه گرمسیر (حارّه)
– منطقه سرد قطبی
– منطقه معتدله

۲۹) ویژگی های منطقه گرم کره زمین را بنویسید.

پاسخ: این منطقه از مدار رأس السرطان تا رأس الجدی را شامل می شود .امکان تابش عمودی بر سطح زمین در این منطقه ممکن است. میانگین دمای هوا در آن بیش از ۲۰درجه سانتیگراد است و در طول سال هوا گرم است.

۳۰) ویژگی های منطقه معتدل کره زمین را بنویسید.

پاسخ: – این منطقه از مدار ۵/۲۳ درجه تا ۵/۶۶ درجه در هر نیمکره را شامل می شود.
– میانگین دمای هوا در این مناطق بین ۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد است.

مطلب مرتبط: جواب یادآوری صفحه ۱۸ زمین شناسی یازدهم

۳۱) ویژگی های منطقه سرد قطبی را بنویسید.

پاسخ: – این منطقه از مدار ۵/۶۶ درجه تا ۹۰ درجه در هر نیمکره را شامل می شود.
– در آنجا فصل زمستان طولانی می باشد.
– میانگین دمای هوا در مناطق شمالگان و جنوبگان کمتر از ۸ درجه سانتی گراد است.

۳۲) تابش خورشید در چه زمانی و در کجا عمود می تابد؟ 

پاسخ: اول مهر و اول فروردین در استوا
اول تیرماه در مدار راس السرطان
اول دی ماه در مدار راس الجدی

۳۳) روز و شب مساوی در کدام مناطق زمین دیده می شود؟

پاسخ: در منطقه حاره بین استوا و مدار راس السرطان و راس الجدی

۳۴) در کدام مدار کره زمین روز ۲۴ ساعته دیده می شود؟

پاسخ: مدار قطبی شمال و جنوب

مطلب پیشنهادی: جواب پاسخ دهید صفحه ۲۰ زمین شناسی یازدهم

۳۵) اصطلاح خورشید نیمه شب را توضیح دهید.

پاسخ: در آخر بهار و در اول (تابستان) تیرماه در مدار قطبی شمال و در اول دی ماه در مدار راس الجدی خورشید ۲۴ ساعت در آسمان دیده می شود که به آن خورشید نیمه شب گفته می شود.

۳۶) ……………… براى اولين بار نظريه خورشيد مركزى را ارائه كرد.

پاسخ: نیکولاس کوپرنیک

۳۷) حركت ظاهرى خورشيد از ………… به …………….. است.

پاسخ: شرق به غرب

۳۸) کره زمین دارای حرکت وضعی و انتقالی است. چرخش زمین به دور محورش …………….. را می‌گویند.

پاسخ: حرکت وضعی

۳۹) چرخش حرکت وضعی در جهت خلاف حرکت عقربه‌های ساعت است و در مدت زمان حدود ………. انجام می‌شود.

پاسخ: ۲۴ ساعت

۴۰) به گردش زمین بر روی مدار بیضوی به دور خورشید، ……………. گفته می‌شود.

پاسخ: حرکت انتقالی

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن فصل سوم زمین شناسی یازدهم

توجه: شما دانش آموز پایه دهم متوسطه دوم می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات دروس کتاب زمین شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن فصل ۱ اول کتاب زمین شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.