نمونه سوالات متن فصل درس ۵ پنجم گفتار ۱ و ۲ و ۳ «از ماده به انرژی» کتاب زیست شناسی پایه دوازدهم رشته تجربی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.
سوال های متن درس بعدی: سوالات متن فصل ششم زیست دوازدهم
همچنین بخوانید: جواب فعالیت های فصل پنجم زیست دوازدهم
نمونه سوال های متن امتحانی گفتار اول فصل 5 پنجم زیست شناسی دوازدهم تجربی
۱) شاید دیده باشید که در دانه‌های خشک و بدون آب مانند نخود و لوبیا حشرات و لارو آنها رشد و نمو میت توجه به این که این دانه ها خشک‌اند و تقریباً آبی ندارند، آب مورد نیاز این جانوران چگونه تأمین می شود؟
پاسخ: تنفس یاخته‌ای
۱- اکنون که در حال مطالعه این درس هستید، یاخته‌های بدنتان انرژی مصرف می‌کنند. این انرژی از کجا و چگونه تأمین میشود؟
پاسخ: انرژی مورد نیاز ما از غذایی که می‌خوریم تأمین میشود و انرژی ذخیره شده در این مواد در تنفس یاخته ای، برای تشکیل مولکول ATP به کار می‌رود.
۲- چرا ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید، سبب میشوند تا احساس گرما کنیم و مقداری آب به شکل عرق از دست بدهیم؟
پاسخ: فعالیت شدید نیازمند تولید انرژی فراوان است که در طی آن گرما نیز تولید میشود که برای تنظیم دما مقداری آب به شکل عرق از دست می‌دهیم.
۳- چرا به اکسیژن نیاز داریم؟
پاسخ: نیاز ما به اکسیژن به علت انجام فرایندی به نام تنفس یاخته ای است؛ زیرا در این فرایند ATP تولید میشود.
۴- نیاز ما به اکسیژن به علت انجام چه فرایندی است؟
پاسخ: فرایندی به نام تنفس یاخته ای
۵- علت نیاز ما به انجام فرایندی به نام تنفس یاخته ای چیست؟
پاسخ: زیرا در این فرایند ATP تولید میشود.
۶- انرژی ذخیره شده در گلوکز در چه فرایندی، برای تشکیل مولکول ATP به کار می‌رود؟
پاسخ: تنفس یاخته ای
۷- انرژی ذخیره شده در گلوکز در تنفس یاخته ای، برای تشکیل کدام مولکول به کار می‌رود؟
پاسخ: مولکول ATP
۸- واکنش زیر کدام فرایند را نشان می‌دهد؟
C۶H۱۲O۶+۶O۲+ADP+P(فسفات)→۶CO۲+۶H۲O+ATP
پاسخ: این واکنش تنفس یاخته ای هوازی را نشان می‌دهد.
۹- واکنش زیر را تکمیل کنید.
C۶H۱۲O۶ + ۶O۲ + ADP + a→ b + cH۲O + ATP
پاسخ: الف: P (فسفات)،
ب: CO۲
ج: ۶
۱۰- واکنش تنفس یاخته ای هوازی چیست؟
پاسخ: تجزیه ماده مغذی و تولید ATP با حضور اکسیژن انجام میشود.
۱۱- تنفس یاخته ای بی‌هوازی چیست؟
پاسخ: تجزیه ماده مغذی و تولید ATP که بدون نیاز به اکسیژن انجام میشود.
۱۲- کدام جاندار می‌تواند بدون انرژی زنده بماند، رشد و فعالیت کند؟
پاسخ: هیچ جانداری نمی‌تواند بدون انرژی زنده بماند، رشد و فعالیت کند.
۱۳- حفظ هر یک از ویژگی‌های جانداران مانند رشد و نمو و تولیدمثل به در اختیار داشتن کدام مولکول پر انرژی وابسته است؟
پاسخ: ATP یا آدنوزین تری فسفات
۱۴- شکل رایج و قابل استفاده انرژی در یاخته‌ها چیست؟
پاسخ: ATP یا آدنوزین تری فسفات، شکل رایج و قابل استفاده انرژی در یاخته‌هاست.
۱۵- مولکولATP یا آدنوزین تری فسفات از چه اجزایی تشکیل شده است؟
پاسخ: نوکلئوتیدی تشکیل شده از باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز (که با هم آدنوزین نامیده میشوند) و سه گروه فسفات است.
۱۶- باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز با هم چه نامیده میشوند؟
پاسخ: آدنوزین
۱۷- آدنوزین چیست؟
پاسخ: باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز با هم
۱۸- افزوده شدن فسفات به آدنوزین در چند مرحله روی می‌دهد؟ آنها به ترتیب کدامند؟
پاسخ: افزوده شدن فسفات به آدنوزین در سه مرحله روی می‌دهد. در نتیجه در ابتدا AMP (آدنوزین مونو فسفات)، سپس ADP (آدنوزین دی فسفات) و در نهایت ATP (آدنوزین تری فسفات) تشکیل میشود.
۱۹- با افزوده شدن یک فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل میشود؟
پاسخ: AMP (آدنوزین مونو فسفات)
۲۰- با افزوده شدن دو فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل میشود؟
پاسخ: ADP (آدنوزین دی فسفات)
۲۱- با افزوده شدن سه فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل میشود؟
پاسخ: ATP (آدنوزین تری فسفات)
۲۲- مولکول AMP (آدنوزین مونو فسفات) از چه اجزایی تشکیل شده است؟
پاسخ: یک فسفات و آدنوزین (باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز)
۲۳- مولکول ADP (آدنوزین دی فسفات) از چه اجزایی تشکیل شده است؟
پاسخ: دو فسفات و آدنوزین (باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز)
۲۴- به طور معمول ATP از کدام مولکول تشکیل میشود؟
پاسخ: به طور معمول ATP از ADP تشکیل میشود و این دو مولکول به هم تبدیل میشوند.
۲۵- چگونه دو مولکول ATP و ADP به هم تبدیل میشوند؟
پاسخ: هنگام تشکیل مولکول ATP از ADP، پیوندهای پر انرژی بین گروه‌های فسفات ایجاد و با شکسته شدن این پیوندها انرژی ذخیره شده در آنها آزاد میشود.
۲۶- با شکسته شدن کدام پیوندها در مولکول ATP انرژی ذخیره شده در آنها آزاد میشود؟ و در این صورت به چه مولکولی تبدیل میشود؟
پاسخ: با شکسته شدن پیوندهای پر انرژی بین گروه‌های فسفات – ADP
۲۷- روش‌های ساخته شدن ATP به چه صورت‌هایی است؟
پاسخ: ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده، ساخته شدن اکسایشی و ساخته شدن نوری ATP
۲۸- برای ساخته شدن ATP به کدام مولکول نیاز هست؟
پاسخ: برای ساخته شدن ATP به فسفات نیاز هست.
۲۹- یکی از روش‌های ساخته شدن ATP برداشته شدن گروه فسفات از یک ترکیب فسفات‌دار (پیش ماده) و افزودن آن به ADP است. این روش را چه می‌نامند؟
پاسخ: ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده
۳۰- ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده به چه معناست؟
پاسخ: برداشته شدن گروه فسفات از یک ترکیب فسفات دار (پیش ماده) و افزودن آن به ADP که یکی از روش‌های ساخته شدن ATP است.
۳۱- نمونه ای از ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده بنویسید.
پاسخ: ماهیچه‌ها برای انقباض به ATP نیاز دارند و یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، برداشت فسفات از مولکول کراتین فسفات و انتقال آن به ADP است.
۳۲- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده است. در این روش برداشت فسفات از کدام مولکول صورت می‌گیرد؟
پاسخ: کراتین فسفات
۳۳- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده است. در این روش احتمالاً پیش ماده چیست؟
پاسخ: کراتین فسفات
۳۴- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها چیست؟
پاسخ: یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، برداشت فسفات از مولکول کراتین فسفات و انتقال آن به ADP است (ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده)
۳۵- نقش کراتین فسفات در ماهیچه‌ها چیست؟
پاسخ: کراتین فسفات، پیش ماده ای است که فسفات آن برای ساخته شدن ATP به کار می‌رود.
۳۶- ساخته شدن اکسایشی ATP چگونه صورت می‌گیرد؟
پاسخ: در ساخته شدن اکسایشی ATP از یون فسفات و انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه ساخته میشود.
۳۷- در ساخته شدن اکسایشی ATP انرژی از کجا تأمین میشود؟
پاسخ: انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه
۳۸- در کدام روش ساخته شدنATP، ATP از انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه ساخته میشود؟
پاسخ: ساخته شدن اکسایشی ATP
۳۹- ساخته شدن اکسایشی ATP در کدام اندامک صورت می‌گیرد؟
پاسخ: در راکیزه
۴۰- روش ساخته شدنATP در راکیزه به چه صورت است؟
پاسخ: ساخته شدن اکسایشی ATP
۴۱- کدام روش ساخته شدن ATP، در یاخته‌های انسان انجام نمی‌شود؟
پاسخ: ساخته شدن نوری ATP
۴۲- کدام روش ساخته شدن ATPدر سبزدیسه انجام میشود؟
پاسخ: ساخته شدن نوری ATP
۴۳- ساخته شدن نوری ATPدر کدام اندامک انجام میشود؟
پاسخ: در سبزدیسه
۴۴- اولین مرحله تنفس یاخته ای چیست؟
پاسخ: قندکافت (گلیکولیز)
۴۵- قندکافت (گلیکولیز) به چه معناست؟
پاسخ: به معنی تجزیه گلوکز است که در ماده زمینه سیتوپلاسم انجام میشود.
۴۶- قندکافت (گلیکولیز) در کجا انجام میشود؟
پاسخ: در ماده زمینه سیتوپلاسم انجام میشود.
۴۷- برای انجام واکنش‌های مربوط به قندکافت اولین مرحله چیست؟
پاسخ: برای انجام واکنش‌های مربوط به تجزیه گلوکز انرژی فعال سازی نیاز هست. این انرژی از ATP تأمین میشود.
۴۸- برای انجام واکنش‌های مربوط به تجزیه گلوکز انرژی فعال سازی نیاز هست. این انرژی چگونه تأمین میشود؟
پاسخ: این انرژی از ATP تأمین میشود.
۴۹- اولین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: گلوکز با گرفتن فسفات‌های ATP فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته میشود.
۵۰- فسفاته شدن گلوکز چندمین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: اولین مرحله
۵۱- گلوکز چگونه فسفاته میشود؟
پاسخ: گلوکز با گرفتن فسفات‌های ATP فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته میشود.
۵۲- اولین تولیدی‌های قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: گلوکز فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته و ADP
۵۳- دومین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: از تجزیه گلوکز فسفاته شده، دو قند سه کربنی فسفاته ایجاد میشود.
۵۴- سومین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: هر یک از قند سه کربنی تک فسفاته یک گروه فسفات می‌گیرند و به این ترتیب دارای دو گروه فسفات میشوند.
۵۵- آخرین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: هر یک از قندهای دو فسفاته بعد از طی مراحلی، به مولکولی سه کربنی به نام پیرووات (بنیان پیروویک اسید) تبدیل میشوند.
۵۶- اولین مصرفی‌های قندکافت (گلیکولیز) چیست؟
پاسخ: گلوکز و ATP
۵۷- کدام مواد در قندکافت (گلیکولیز) مصرف میشوند؟
پاسخ: گلوکز، ATP، NAD+ و ADP
۵۸- کدام مواد در قندکافت (گلیکولیز) تولید میشوند؟
پاسخ: پیرووات (بنیان پیروویک اسید)، ATP ،NADH-H و ADP
۵۹- در قندکافت (گلیکولیز) هر یک از قندهای سه کربنی دو فسفاته بعد از طی مراحلی، به چه مولکولی تبدیل میشوند؟
پاسخ: به مولکولی سه کربنی به نام پیرووات (بنیان پیروویک اسید)
۶۰- پیرووات (بنیان پیروویک اسید) مولکول چند کربنی است؟
پاسخ: سه کربنی
۶۱- در قندکافت (گلیکولیز) به ترتیب کدام مولکول پرانرژی و کدام مولکول حامل الکترون تشکیل میشوند؟
پاسخ: مولکول ATP و مولکول NADH
۶۲- ویژگی‌های مولکول NADH چیست؟
پاسخ: NADH حامل الکترون است، دو نوکلئوتید دارد و از +NAD به اضافه الکترون و پروتون تشکیل میشود.
۶۳- NADHحامل الکترون در کدام فرایند است؟
پاسخ: تنفس یاخته ای
۶۴- NADH چند نوکلئوتید دارد؟
پاسخ: دو
۶۵-+NAD و NADH چگونه به همدیگر تبدیل میشوند؟
پاسخ: +NAD و NADH با گرفتن و از دست دادن الکترون و پروتون، به همدیگر تبدیل میشوند.
۶۶-واکنش زیر اکسایش است یا کاهش؟ آیا در هنگام قندکافت (گلیکولیز) انجام میشود؟
۲H++۲e+NAD+→ NADH+H
پاسخ: کاهش _ بله
۶۷- واکنش زیر اکسایش است یا کاهش؟ آیا در هنگام قندکافت (گلیکولیز) انجام میشود؟
۲H++۲e ++NAD ← NADH+H
پاسخ: اکسایش – خیر
۶۸- NADH+H حامل چند الکترون است؟
پاسخ: دو
۶۹- محصول واکنش زیر چیست؟ چرا به این صورت بیان میشود؟
………………………… → NAD+۲e+۲H
پاسخ: NADH+H+ – چون یک الکترون برای خنثی کردن NAD+ به کار می‌رود. بنابراین محصول به صورت NADH+H+ نوشته میشود.
۷۰- ساخته شدن ATP در قندکافت (گلیکولیز) با کدام روش انجام میشود؟
پاسخ: ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده
۷۱- ساخته شدن ATP در کدام مرحله قندکافت (گلیکولیز) انجام میشود؟
پاسخ: در مرحله چهارم
۷۲- آیا قندکافت (گلیکولیز) به اکسیژن نیاز دارد؟
پاسخ: خیر
۷۳- در هو هسته‌ای‌ها مقصد پیرووات کجاست؟
پاسخ: راکیزه
۷۴- کدام مرحله تنفس یاخته ای به اکسیژن نیاز دارد؟
پاسخ: مرحله‌ای که در هو هسته ای‌ها در راکیزه انجام میشود.
۷۵- کدام مرحله تنفس یاخته ای هوازی به اکسیژن نیاز ندارد؟
پاسخ: قندکافت (گلیکولیز)
۷۶- کدام اندامک دو غشا دارد؟
پاسخ: راکیزه
۷۷- راکیزه چند غشا دارد؟ آنها کدامند؟
پاسخ: راکیزه دو غشا دارد: غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.
۷۸- فرق غشای درونی و بیرونی راکیزه چیست؟
پاسخ: غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.
۷۹- فضای درون راکیزه به چند بخش تقسیم میشود؟
پاسخ: فضای درون راکیزه به بخش داخلی و بخش بیرونی (فضای بین دو غشا) تقسیم میشود
۸۰- چرا فضای درون راکیزه به بخش داخلی و بخش بیرونی (فضای بین دو غشا) تقسیم میشود؟
پاسخ: راکیزه دو غشا دارد: غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.
۸۱- راکیزه در بخش داخلی دارای چه بخش‌هایی است؟
پاسخ: راکیزه‌ها دارای دنای مستقل از هسته و رناتن مخصوص به خود هستند.
۸۲- پروتئین سازی در کدام اندامک‌ها انجام میشود؟ چرا؟
پاسخ: راکیزه‌ها و دارای دنای مستقل از هسته و رناتن مخصوص به خود هستند و پروتئین سازی در آنها انجام میشود.
۸۳- در دنای راکیزه، ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن کدام نوع پروتئین‌ها وجود دارند؟
پاسخ: ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن انواعی از پروتئین‌های مورد نیاز در تنفس یاخته ای وجود دارند.
۸۴- تقسیم راکیزه در کدام مرحله چرخه یاخته ای صورت می‌گیرد؟
پاسخ: راکیزه همراه با یاخته و نیز مستقل از آن تقسیم میشود.
۸۵- مستقل بودن تقسیم راکیزه از تقسیم یاخته چه اهمیتی دارد؟
پاسخ: موجب میشود یاخته ای که دارای فعالیت زیاد است برای تامین انرژی خود چندین راکیزه داشته باشد.
۸۶- راکیزه برای انجام نقش خود در تنفس یاخته ای به پروتئین‌هایی وابسته است. ژن‌های آنها در کجا قرار دارند و به وسیله کدام رناتن‌ها ساخته میشوند؟
پاسخ: در دنای راکیزه، ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن انواعی از پروتئین‌های مورد نیاز در تنفس یاخته ای وجود دارند و پروتئین سازی در رناتن‌های مخصوص در راکیزه انجام میشود. به هر حال راکیزه برای انجام نقش خود در تنفس یاخته ای به پروتئین‌هایی وابسته است که ژن‌های آنها در هسته قرار دارند و به وسیله رناتن‌های سیتوپلاسمی‌ساخته میشوند.
۸۷- پیرووات از طریق چه فرایندی وارد راکیزه میشود؟ در آنجا اکسایش می‌یابد یا کاهش؟
پاسخ: انتقال فعال و در آنجا اکسایش می‌یابد.
۸۸- اکسایش پیرووات در هوهسته ای‌ها در کجا صورت می‌گیرد؟
پاسخ: راکیزه
۸۹- اولین تغییر پیرووات در راکیزه چیست؟
پاسخ: پیرووات در راکیزه یک کربن دی اکسید از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل میشود و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.
۹۰- پیرووات در راکیزه با ازدست دادن یک کربن دی اکسید به چه مولکولی تبدیل میشود؟
پاسخ: بنیان استیل و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.
۹۱- پیرووات در راکیزه چه مولکولی را از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل میشود؟
پاسخ: یک کربن دی اکسید و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.
۹۲- استیل حاصل از اکسایش پیرووات به چه مولکولی اتصال می‌یابد و چه مولکولی را تشکیل می‌دهد؟
پاسخ: استیل با اتصال به مولکولی به نام کوآنزیم A، استیل کوآنزیم A را تشکیل می‌دهد.
۹۳- پیرووات در راکیزه یک کربن دی اکسید از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل میشود. این واکنش از نوع اکسایش است یا کاهش؟
پاسخ: اکسایش
۹۴- پیرووات در راکیزه یک کربن دی اکسید از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل میشود. در این واکنش کدام مولکول حامل الکترون تولید میشود؟
پاسخ: NADH
۹۵- مجموعه آنزیمی‌که اکسایش پیرووات را انجام می‌دهد در کجا قرار دارد؟
پاسخ: در غشای درونی راکیزه
۹۶- اکسایش استیل کوآنزیم A در چرخه ای از واکنش‌های آنزیمی‌انجام می‌گیرد.
الف) نام این چرخه چیست؟
پاسخ: چرخه کِرِبس
ب) این چرخه در کجا انجام میشود؟
پاسخ: در بخش داخلی راکیزه انجام می‌گیرد.
نمونه سوالات متن امتحانی گفتار دوم فصل ۵ زیست شناسی دوازدهم تجربی
۱- مولکول گلوکز در تنفس هوازی باید تا حد تشکیل چه مولکول هایی، تجزیه شود؟
پاسخ: مولکول‌های CO۲
۲- مولکول گلوکز در کدام نوع تنفس باید تا حد تشکیل مولکول هایCO۲، تجزیه شود؟
پاسخ: تنفس هوازی
۳- مولکول گلوکز در تنفس هوازی باید تا حد تشکیل مولکول هایCO۲، تجزیه شود. این تجزیه شامل چه بخش هایی است؟
پاسخ: بخشی از این تجزیه در قندکافت و بخش دیگر آن در چرخه کربس انجام می شود.
۴- وقایع کلی چرخه کربس به چه صورت است؟
پاسخ: در این چرخه، ضمن ترکیب استیل کوآنزیم A با مولکولی چهارکربنی، کوآنزیم A جدا و مولکولی شش کربنی، ایجاد می شود. پس از آن در طی واکنش های متفاوتی که در چرخه کربس رخ می دهد، دو اتم کربن به صورت CO۲، آزاد و مولکول چهار کربنی برای گرفتن استیل کوآنزیم دیگر، بازسازی می شود.
۵- اولین واکنش چرخه کربس چیست؟
پاسخ: ضمن ترکیب استیل کوآنزیم A با مولکولی چهارکربنی، کوآنزیم A جدا و مولکولی شش کربنی، ایجاد می شود.
۶- در اولین واکنش چرخه کربس کدام مولکول‌ها با هم ترکیب می شوند؟
پاسخ: ضمن ترکیب استیل کوآنزیم A با مولکولی چهارکربنی
۷- در اولین واکنش چرخه کربس کدام مولکول ها ایجاد می شوند؟
پاسخ: کوآنزیم A جدا و مولکولی شش کربنی، ایجاد می شود.
۸- اولین ماده حاصل از چرخه کربس ترکیبی چند کربنی است؟
پاسخ: شش کربنی
۹- از اکسایش هر مولکول شش کربنی در واکنش های چرخه کربس کدام مولکول های انرژی و حامل الکترون تشکیل میشوند؟
پاسخ: از اکسایش هر مولکول شش کربنی در واکنش های چرخه کربس، مولکول های ۲FADH، NADH و ATP در محل های متفاوتی از چرخه تشکیل می شوند.
۱۰- در چرخه کربس کدام مولکول اکسایش می یابد؟
پاسخ: مولکول شش کربنی
۱۱- در تنفس کدام ترکیب نوکلئوتیددار و همانند NADH حامل الکترون است؟
پاسخ: FADH
۱۲- ویژگی های FADH چیست؟
پاسخ: FADH ترکیبی نوکلئوتیددار و همانند NADH حامل الکترون است.
۱۳- FADH۲ از کدام مولکول ساخته می شود؟
پاسخ: FAD
۱۴- با انجام قندکافت و چرخه کربس، مولکول گلوکز تا تشکیل چه مولکول ها تجزیه می شود؟
پاسخ: CO۲
۱۵- با انجام قندکافت و چرخه کربس، مولکول گلوکز انرژی آن صرف ساخته شدن کدام مولکول می شود؟
پاسخ: ATP
۱۶- با انجام قندکافت و چرخه کربس، با تجزیه مولکول گلوکز کدام مولکول های حامل الکترون شود؟
پاسخ: NADH و FADH۲
۱۷- در تنفس یاخته ای هوازی مولکول های NADH و FADH۲ برای تولید کدام مولکول مصرف می شوند؟
پاسخ: تولید ATP
۱۸- در تنفس یاخته ای چگونه ATP بیشتر به وجود می آید؟
پاسخ: انرژی مولکول های NADH و FADH۲ برای تولید ATP بیشتر مصرف می شوند.
۱۹- چگونه انرژی مولکول های حامل الکترون برای تولید ATP به کار می رود؟
پاسخ: در طی زنجیره انتقال الکترون در غشای درونی راکیزه
۲۰- براساس رابطه کلی تنفس یاخته ای می دانیم که در این فرایند آب تشکیل می شود. آب چگونه در این فرایند تولید می شود؟
پاسخ: پاسخ این پرسش در زنجیره انتقال الکترون در غشای درونی راکیزه نهفته است. در این زنجیره، الکترون ها در نهایت به اکسیژن مولکولی می رسند. اکسیژن با گرفتن الکترون به یون اکسید (اتم اکسیژن با دو بار منفی) تبدیل می شود. یون های اکسید در ترکیب با پروتون هایی که در بستره قرار دارند. مولکول های آب را تشکیل می دهند.
۲۱- مولکول های تشکیل دهنده زنجیره انتقال الکترون در کجا قرار دارند؟
پاسخ: این زنجیره از مولکول هایی تشکیل شده است که در غشای درونی راکیزه قرار دارند و می توانند الکترون بگیرند یا از دست دهند.
۲۲- الکترون‌ها در زنجیره انتقال الکترون غشای درونی راکیزه در نهایت به کدام مولکول می رسند؟
پاسخ: اکسیژن مولکولی
۲۳- نقش اکسیژن در تنفس هوازی چیست؟
پاسخ: الکترون های مولکول های زنجیره انتقال الکترون غشای درونی راکیزه در نهایت به اکسیژن مولکولی می رسند.
۲۴- در تنفس هوازی، اکسیژن مولکولی در نهایت چه مولکولی را تشکیل می دهند؟
پاسخ: مولکول های آب
۲۵- در تنفس هوازی، اکسیژن مولکولی چگونه مولکول های آب را تشکیل می دهد؟
پاسخ: در این زنجیره الکترون‌ها در نهایت به اکسیژن مولکولی می رسند. اکسیژن با گرفتن الکترون به یون اکسید (اتم اکسیژن با دو بار منفی) تبدیل می شود. یون های اکسید در ترکیب با پروتون هایی که در بستره قرار دارند. مولکول های آب را تشکیل می دهند.
۲۶- در زنجیره انتقال الکترون اکسیژن با گرفتن الکترون به چه یونی تبدیل می شود؟ این یون ها چگونه مولکول های آب را تشکیل می دهند؟
پاسخ: اکسیژن با گرفتن الکترون به یون اکسید (اتم اکسیژن با دو بار منفی) تبدیل می شود. یون های اکسید در ترکیب با پروتون هایی که در بستره قرار دارند. مولکول های آب را تشکیل می دهند.
۲۷- یون های اکسید در ترکیب با پروتون ها، مولکول های آب را تشکیل می دهند. این پروتون ها در کجا قرار دارند؟
پاسخ: در بستره
۲۸- پروتون ها (یون های +H) در چند محل از زنجیره انتقال الکترون از بخش داخلی راکیزه به فضای بین دو غشا پمپ می شوند؟
پاسخ: سه محل
۲۹- پروتون ها (یون های +H) در سه محل از زنجیره انتقال الکترون از کدام بخش به کدام بخش پمپ می شوند؟
پاسخ: پروتونها (یون های +H) در سه محل از زنجیره انتقال الکترون از بخش داخلی به فضای بین دو غشا پمپ می شوند.
۳۰- پروتون ها (یون های +H) در سه محل از زنجیره انتقال الکترون از بخش داخلی به فضای بین دو غشا پمپ می شوند. انرژی لازم برای انتقال پروتون ها چگونه فراهم می شود؟
پاسخ: انرژی لازم برای انتقال پروتون ها از الکترون های پرانرژی NADH و FADH۲ فراهم می شود.
۳۱- الکترون های پرانرژی NADH و FADH۲ فراهم کننده انرژی چه فرایندی می باشند؟
پاسخ: انرژی لازم برای پمپ الکترون از بخش داخلی راکیزه به فضای بین دو غشا
۳۲- انتظار دارید ادامه ورود پروتون ها به فضای بین دو غشای راکیزه بر اثر پمپ های زنجیره انتقال الکترون چه نتیجه ای در پی داشته باشد؟
پاسخ: با ورود پروتونها از بخش داخلی به فضای بین دو غشا، تراکم آنها در این فضا، نسبت به بخش داخلی افزایش می‌یابد. پروتونها براساس شیب غلظت، تمایل دارند که به سمت بخش داخلی برگردند، اما تنها راه پیش روی پروتونها برای برگشتن به این بخش، مجموعه ای پروتئینی به نام آنزیم ATPساز است. پروتون ها از کانالی که در این مجموعه قرار دارد، می گذرند و انرژی مورد نیاز برای تشکیل ATP از ADP و گروه فسفات فراهم می شود.
۳۳- پروتون‌های فضای بین غشای راکیزه براساس شیب غلظت، تمایل دارند که به سمت بخش داخلی برگردند. تنها راه پیش روی پروتونها برای برگشتن به این بخش چیست؟
پاسخ: مجموعه ای پروتئینی به نام آنزیم ATP ساز است.
۳۴- آنزیم ATPساز در کدام بخش ساختار راکیزه قرار دارد؟ ساختار آن به چه صورت است؟
پاسخ: غشای درونی راکیزه _ مجموعه ای پروتئینی که کانالی در این مجموعه قرار دارد.
۳۵- از کانالی که در مجموعه پروتئینی آنزیم ATPساز قرار دارد، کدام یون ها می گذرند؟
پاسخ: پروتون های فضای بین غشایی به بخش داخلی راکیزه
۳۶- در آنزیم ATPساز انرژی موردنیاز برای تشکیل ATP از ADP و گروه فسفات چگونه فراهم می شود؟
پاسخ: با عبور پروتون‌های فضای بین غشایی از کانالی که در مجموعه پروتئینی آنزیم ATPساز قرار دارد، به سمت بخش داخلی این انرژی فراهم می شود.
۳۷- آنزیم ATPساز پروتون ها را از کدام بخش به کدام بخش راکیزه وارد می کند؟
پاسخ: پروتون های فضای بین غشایی را به بخش داخلی راکیزه وارد می کنند.
۳۸- پروتون های فضای بین غشایی از کانالی که در مجموعه پروتئینی آنزیم ATPساز قرار دارد، به سمت بخش داخلی راکیزه می گذرند و انرژی موردنیاز برای کدام فرایند فراهم می شود؟
پاسخ: تشکیل ATP از ADP و گروه فسفات
۳۹- دهید چرا ساخته شدن ATP در زنجیره انتقال الکترون، از نوع ساخته شدن اکسایشی ATP است؟
پاسخ: زیرا برای ساخته شدن ATP در زنجیره انتقال الکترون، باید ابتدا در سه محل پروتون ها از بخش داخلی راکیزه به فضای بین غشایی پمپ شوند که انرژی مورد نیاز این پمپ ها از اکسایش مولکول های حامل الکترون NADH و FADH۲ فراهم می شود.
۴۰- با توجه به نقش غشای درونی راکیزه در تنفس یاخته ای، چین خورده بودن آن چه ارزشی برای یاخته دارد؟
پاسخ: به دلیل وجود زنجیره انتقال الکترون و آنزیم ATPساز در غشای درونی. میزان چین خوردگی غشای درونی با میزان تولید ATP رابطه مستقیم دارد.
۴۱- در کدام فرایند از گلوکز پیرووات ایجاد می شود؟
پاسخ: گلیکولیز (قندکافت)
۴۲- مقصد پیرووات در یاخته های یوکاریوتی چیست؟
پاسخ: راکیزه
۴۳- در فرایند قندکافت از گلوکز پیرووات ایجاد می شود. پیرووات به راکیزه می رود. پیرووات در راکیزه ابتدا به چه مولکولی اکسایش می یابد؟
پاسخ: استیل کوآنزیم A
۴۴- کدام مولکول حاصل از اکسایش گلوکز وارد چرخع کربس می شود؟
پاسخ: استیل کوآنزیم A وارد چرخه کربس می شود.
۴۵- در تنفس یاخته ای هوازی کدام مولکول ها تولید می شوند؟
پاسخ: مولکول های کربن دی اکسید، ATP ،NADH و FADH۲ تولید می شوند.
۴۶- بازده انرژیایی تنفس یاخته ای چقدر است؟
پاسخ: اندازه گیری‌های واقعی در شرایط بهینه آزمایشگاهی نشان می دهند که مقدار ATP تولید شده در ازای تجزیه کامل گلوکز در بهترین شرایط در یاخته یوکاریوت، حداکثر ۳۰، ATP است.
۴۷- از مولکول هایNADH و FADH۲ در کجا ATP تولید می شود؟
پاسخ: زنجیره انتقال الکترون
۴۸- از کدام مولکول ها در زنجیره انتقال الکترون ATP تولید می شود؟
پاسخ: مولکول های NADH و FADH۲
۴۹- در ازای تجزیه هر مقدار گلوکز چه مقدار ATP در یاخته ها تولید می شود؟
پاسخ: اندازه گیری های واقعی در شرایط بهینه آزمایشگاهی نشان می دهند که مقدار ATP تولید شده در ازای تجزیه کامل گلوکز در بهترین شرایط در یاخته یوکاریوت، حداکثر ۳۰، ATP است. باید توجه داشت که تولید ATP در یاخته های متفاوت و متناسب با نیاز بدن فرق می کند. بنابراین، نمی توان به سادگی به این پرسش پاسخ داد که در ازای تجزیه هر مقدار گلوکز چه مقدار ATP در یاخته ها تولید می شود.
۵۰- چرا نمی توان به سادگی به این پرسش پاسخ داد که در ازای تجزیه هر مقدار گلوکز چه مقدار ATP در یاخته‌ها تولید می شود؟
پاسخ: باید توجه داشت که تولید ATP در یاخته های متفاوت و متناسب با نیاز بدن فرق می کند. بنابراین، نمی توان به سادگی به این پرسش پاسخ داد که در ازای تجزیه هر مقدار گلوکز چه مقدار ATP در یاخته ها تولید می شود.
۵۱- اندازه گیری های واقعی در شرایط بهینه آزمایشگاهی نشان می دهند که مقدار ATP تولید شده در ازای تجزیه کامل گلوکز در بهترین شرایط در یاخته یوکاریوت، حداکثر چند ATP است؟
پاسخ: ۳۰
۵۲- به نظر شما اگر مقدار ATP در یاخته زیاد باشد، واکنش های قندکافت و چرخه کربس، به همان میزانی انجام می شوند که در شرایط کمبود ATP است؟ چرا؟
پاسخ: خیر. تولید ATP در یاخته های متفاوت و متناسب با نیاز بدن فرق می کند.مشخص شده که تولید ATP تحت کنترل میزان ATP و ADP است. اگر ATP زیاد باشد، آنزیم‌های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند تا تولید ATP کم شود. در صورتی که مقدار ATP کم و ADP زیاد باشد. این آنزیم ها فعال و تولید ATP افزایش می یابد. این تنظیم مانع از هدر رفتن منابع می شود.
۵۳- تولید ATP تحت کنترل میزان کدام مولکول هاست؟
پاسخ: تولید ATP تحت کنترل میزان ATP و ADP است.
۵۴- میزان ATP و ADP چگونه تولید ATP را کنترل می کند؟
پاسخ: اگر ATP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند تا تولید ATP کم شود. در صورتی که مقدار ATP کم و ADP زیاد باشد. این آنزیم ها فعال و تولید ATP افزایش می یابد.
۵۵- در چه صورت آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند؟
پاسخ: اگر ATP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند.
۵۶- چرا اگر ATP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند؟
پاسخ: اگر ATP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند تا تولید ATP کم شود.
۵۷- در چه صورت آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس فعال می شوند؟
پاسخ: در صورتی که مقدار ATP کم و ADP زیاد باشد. این آنزیم ها فعال و تولید ATP افزایش می یابد
۵۸- چرا اگر ATP کم و ADP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس فعال می شوند؟
پاسخ: تا تولید ATP افزایش یابد.
۵۹- یاخته چگونه مانع از هدر رفتن منابع می شود؟
پاسخ: با تنظیم تنفس یاخته ای به این صورت که تولید ATP تحت کنترل میزان ATP و ADP است. اگر ATP زیاد باشد، آنزیم های درگیر در قند کافت و چرخه کربس مهار می شوند تا تولید ATP کم شود. در صورتی که مقدار ATP کم و ADP زیاد باشد. این آنزیم ها فعال و تولید ATP افزایش می یابد.
۶۰- یاخته های بدن ما به طور معمول از کدام ترکیبات برای تأمین انرژی استفاده می کنند؟
پاسخ: گلوکز و ذخیره قندی کبد
۶۱- یاخته های بدن ما در چه صورت برای تولید ATP به سراغ تجزیه چربی ها و پروتئین ها می روند؟
پاسخ: در صورتی که منابع گلوکز و ذخیره قندی کبد کافی نباشند.
۶۲- یاخته های بدن ما به طور معمول از گلوکز و ذخیره قندی کبد برای تأمین انرژی استفاده می کنند. در صورتی که این منابع کافی نباشند، آنها برای تولید ATP به سراغ تجزیه کدام ترکیبات می روند؟
پاسخ: تجزیه چربی‌ها و پروتئین‌ها
۶۳- تحلیل و ضعیف شدن ماهیچه های اسکلتی و سیستم ایمنی از عوارض سوء تغذیه و فقر غذایی شدید و طولانی مدت در افرادی است که رژیم غذایی نامناسب دارند یا اینکه به دلایل متفاوت غذای کافی در اختیار ندارند. علت چیست؟
پاسخ: زیرا در صورتی که منابع گلوکز و ذخیره قندی کبد کافی نباشند، آنها برای تولید ATP به سراغ تجزیه چربی ها و پروتئین ها می روند.
۶۴- از عوارض سوء تغذیه و فقر غذایی شدید و طولانی مدت افراد چیست؟
پاسخ: تحلیل و ضعیف شدن ماهیچه های اسکلتی و سیستم ایمنی
۶۵- افرادی که رژیم غذایی نامناسب دارند یا اینکه به دلایل متفاوت غذای کافی در اختیار ندارند دچار چه عوارضی می شوند؟
پاسخ: تحلیل و ضعیف شدن ماهیچه های اسکلتی و سیستم ایمنی
۶۶- شاید دیده باشید که در دانه های خشک و بدون آب مانند نخود و لوبیا، حشرات و لارو آنها رشد و نمو میکند. با توجه به اینکه این دانه ها خشک اند و تقریباً آبی ندارند، آب مورد نیاز این جانوران چگونه تأمین می شود؟
پاسخ: از آب تولید شده در زنجیره های انتقال الکترون در طی تنفس هوازی استفاده می کنند.
نمونه سوالات متن امتحانی گفتار سوم فصل پنجم زیست شناسی دوازدهم تجربی
۱. تخمیر چیست و چه تفاوتی با تنفس هوازی دارد؟
پاسخ: تخمیر روشی برای تأمین انرژی در شرایط کمبود یا نبود اکسیژن است. برخلاف تنفس هوازی که در آن اکسیژن گیرنده نهایی الکترون است، در تخمیر راکیزه و زنجیره انتقال الکترون نقشی ندارند. تخمیر الکلی و تخمیر لاکتیکی دو نوع اصلی تخمیر هستند.
۲. چرا در تخمیر، NAD+ ضروری است؟
پاسخ: در قندکافت، NAD+ به NADH تبدیل میشود. برای تداوم قندکافت و تخمیر، NAD+ باید دوباره تولید شود. در تخمیر، مولکول‌هایی مانند اتانول یا لاکتات تشکیل میشوند که در فرایند تشکیل آنها NAD+ بازسازی میشود.
۳. تخمیر الکلی چگونه انجام میشود و چه کاربردی دارد؟
پاسخ: در تخمیر الکلی، پیرووات حاصل از قندکافت با از دست دادن CO2 به اتانال تبدیل میشود. سپس اتانال با گرفتن الکترون‌های NADH به اتانول تبدیل میشود. این فرایند در صنایع غذایی مانند پخت نان استفاده میشود، زیرا CO2 تولید شده باعث ورآمدن خمیر میشود.
۴. تخمیر لاکتیکی چیست و چه تفاوتی با تخمیر الکلی دارد؟
پاسخ: در تخمیر لاکتیکی، پیرووات حاصل از قندکافت با گرفتن الکترون‌های NADH به لاکتات تبدیل میشود. این فرایند در فعالیت شدید ماهیچه‌ها و در تولید فراورده‌های غذایی مانند ماست و خیارشور استفاده میشود. برخلاف تخمیر الکلی، در این فرایند CO2 تولید نمی‌شود.
۵. چرا تجمع الکل یا لاکتیک اسید در یاخته‌های گیاهی خطرناک است؟
پاسخ: تجمع الکل یا لاکتیک اسید در یاخته‌های گیاهی می‌تواند به مرگ یاخته منجر شود، زیرا این مواد برای یاخته سمی هستند. بنابراین، باید از یاخته‌ها دور شوند تا گیاه زنده بماند.
۶. رادیکال‌های آزاد چگونه تشکیل میشوند و چه تأثیری بر بدن دارند؟
پاسخ: رادیکال‌های آزاد در فرایند تنفس هوازی تشکیل میشوند، زمانی که اکسیژن به‌طور کامل به آب تبدیل نمی‌شود. این رادیکال‌ها به دلیل داشتن الکترون‌های جفت نشده، واکنش‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند به مولکول‌های زیستی آسیب برسانند و باعث سرطان شوند.
۷. پاداکسنده‌ها چه نقشی در بدن دارند؟
پاسخ: پاداکسنده‌ها با رادیکال‌های آزاد واکنش می‌دهند و مانع از اثر تخریبی آنها بر مولکول‌های زیستی میشوند. میوه‌ها و سبزیجات حاوی پاداکسنده‌هایی مانند کاروتنوئیدها هستند که به حفظ سلامت بدن کمک می‌کنند.
۸. تنفس یاخته‌ای بی‌هوازی چیست و در چه جاندارانی دیده میشود؟
پاسخ: تنفس یاخته‌ای بی‌هوازی در باکتری‌هایی رخ می‌دهد که در محیط‌های بدون اکسیژن زندگی می‌کنند. در این فرایند، گیرنده نهایی الکترون اکسیژن نیست، بلکه ماده‌ای معدنی مانند سولفات است.
۹. اثر الکل بر راکیزه و یاخته‌های کبدی چیست؟
پاسخ: الکل سرعت تشکیل رادیکال‌های آزاد را افزایش می‌دهد و مانع از عملکرد راکیزه در خنثی‌سازی آنها میشود. این رادیکال‌ها به DNA راکیزه حمله کرده و باعث تخریب راکیزه و مرگ یاخته‌های کبدی میشوند.
۱۰. سیانید چگونه باعث توقف تنفس یاخته‌ای میشود؟
پاسخ: سیانید با مهار واکنش نهایی انتقال الکترون‌ها به اکسیژن، باعث توقف زنجیره انتقال الکترون و در نتیجه توقف تنفس یاخته‌ای میشود. این امر منجر به مرگ یاخته میشود.
۱۱. چه عواملی می‌توانند راکیزه را در مبارزه با رادیکال‌های آزاد با مشکل مواجه کنند؟
پاسخ: عواملی مانند مصرف الکل و نقص‌های ژنی در پروتئین‌های زنجیره انتقال الکترون می‌توانند عملکرد راکیزه را در مبارزه با رادیکال‌های آزاد مختل کنند.
۱۲. تخمیر در گیاهان چگونه انجام میشود و چه اهمیتی دارد؟
پاسخ: در گیاهانی که در شرایط کمبود اکسیژن رشد می‌کنند، تخمیر الکلی و لاکتیکی انجام میشود. این فرایند به گیاهان کمک میکند تا در شرایط نامساعد انرژی مورد نیاز خود را تأمین کنند، اما تجمع الکل یا لاکتیک اسید می‌تواند برای یاخته‌های گیاهی خطرناک باشد.
۱۳. چرا در فعالیت شدید ماهیچه‌ها، لاکتات تجمع می‌یابد؟
پاسخ: در فعالیت شدید ماهیچه‌ها، نیاز به اکسیژن افزایش می‌یابد. اگر اکسیژن کافی نباشد، پیرووات حاصل از قندکافت نمی‌تواند وارد راکیزه شود و در عوض با گرفتن الکترون‌های NADH به لاکتات تبدیل میشود. این فرایند باعث تجمع لاکتات در ماهیچه‌ها میشود.
۱۴. چرا لاکتیک اسید باعث ترش شدن شیر میشود؟
پاسخ: لاکتیک اسید حاصل از تخمیر لاکتیکی توسط باکتری‌ها در شیر، pH شیر را کاهش می‌دهد و باعث ترش شدن آن میشود. این فرایند در تولید فراورده‌های شیری مانند ماست استفاده میشود.
۱۵. چه تفاوتی بین تخمیر الکلی و تخمیر لاکتیکی در محصولات نهایی وجود دارد؟
پاسخ: در تخمیر الکلی، محصول نهایی اتانول و CO2 است، در حالی که در تخمیر لاکتیکی، محصول نهایی لاکتات است و CO2 تولید نمی‌شود.
۱۶. چرا گیاهان آبزی نیاز به سازوکارهای خاصی برای تأمین اکسیژن دارند؟
پاسخ: گیاهان آبزی در محیط‌های غرقابی رشد می‌کنند که اکسیژن کمی دارد. بنابراین، آنها سازوکارهایی مانند تشکیل بافت پارانشیمی هوادار یا شُش‌ریشه در درخت حرّا را توسعه داده‌اند تا اکسیژن مورد نیاز خود را تأمین کنند.
۱۷. چرا تجمع رادیکال‌های آزاد در راکیزه خطرناک است؟
پاسخ: رادیکال‌های آزاد به دلیل داشتن الکترون‌های جفت نشده، واکنش‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند به مولکول‌های زیستی مانند DNA، پروتئین‌ها و لیپیدها آسیب برسانند. این آسیب می‌تواند منجر به تخریب راکیزه و مرگ یاخته شود.
۱۸. نقش پاداکسنده‌ها در مقابله با رادیکال‌های آزاد چیست؟
پاسخ: پاداکسنده‌ها با اهدای الکترون به رادیکال‌های آزاد، آنها را خنثی می‌کنند و از آسیب‌های ناشی از آنها به مولکول‌های زیستی جلوگیری می‌کنند. این ترکیبات در میوه‌ها و سبزیجات یافت میشوند.
۱۹. چرا مصرف الکل می‌تواند باعث سیروز کبدی شود؟
پاسخ: الکل با افزایش تشکیل رادیکال‌های آزاد و اختلال در تجزیه چربی‌ها در کبد، باعث تجمع چربی در یاخته‌های کبدی میشود. این تجمع چربی می‌تواند به سیروز کبدی و در نهایت سرطان کبد منجر شود.
۲۰. چه ارتباطی بین نقص ژنی و عملکرد راکیزه وجود دارد؟
پاسخ: نقص در ژن‌های مربوط به پروتئین‌های زنجیره انتقال الکترون می‌تواند منجر به تولید پروتئین‌های معیوب شود. این پروتئین‌های معیوب عملکرد راکیزه را در انتقال الکترون و مبارزه با رادیکال‌های آزاد مختل می‌کنند.
۲۱. چرا هیدروژن سیانید یک سلاح شیمیایی خطرناک است؟
پاسخ: هیدروژن سیانید با مهار زنجیره انتقال الکترون در راکیزه، باعث توقف تنفس یاخته‌ای و مرگ یاخته‌ها میشود. این ماده به سرعت بر سیستم تنفسی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث خفگی شود.
۲۲. چرا مونواکسید کربن برای بدن خطرناک است؟
پاسخ: مونواکسید کربن با اتصال به هموگلوبین، مانع از انتقال اکسیژن به یاخته‌ها میشود. همچنین، این گاز می‌تواند زنجیره انتقال الکترون را مهار کند و تنفس یاخته‌ای را مختل کند.
۲۳. چه ارتباطی بین تخمیر و صنایع غذایی وجود دارد؟
پاسخ: تخمیر در صنایع غذایی برای تولید محصولاتی مانند نان، ماست، پنیر و خیارشور استفاده میشود. در این فرایند، باکتری‌ها یا مخمرها با انجام تخمیر، طعم، بافت و ماندگاری غذاها را بهبود می‌بخشند.
۲۴. چرا درخت حرّا دارای شُش‌ریشه است؟
پاسخ: درخت حرّا در محیط‌های غرقابی رشد میکند که اکسیژن کمی دارد. شُش‌ریشه به این درخت کمک میکند تا اکسیژن مورد نیاز خود را از هوا جذب کند و در شرایط کمبود اکسیژن زنده بماند.
۲۵. چرا تجمع چربی در یاخته‌های کبدی خطرناک است؟
پاسخ: تجمع چربی در یاخته‌های کبدی می‌تواند عملکرد طبیعی کبد را مختل کند و منجر به بیماری‌هایی مانند سیروز کبدی و سرطان کبد شود. این وضعیت معمولاً در اثر مصرف طولانی‌مدت الکل ایجاد میشود.
۲۶. چرا در شرایط کمبود اکسیژن، گیاهان به تخمیر روی می‌آورند؟
پاسخ: در شرایط کمبود اکسیژن، گیاهان نمی‌توانند از تنفس هوازی برای تأمین انرژی استفاده کنند. بنابراین، به تخمیر روی می‌آورند تا انرژی مورد نیاز خود را از طریق تجزیه گلوکز تأمین کنند. این فرایند اگرچه بازده انرژی کمتری دارد، اما در شرایط اضطراری مفید است.
۲۷. چه تفاوتی بین تخمیر در گیاهان و جانوران وجود دارد؟
پاسخ: در گیاهان، هر دو نوع تخمیر الکلی و لاکتیکی ممکن است رخ دهد، در حالی که در جانوران معمولاً فقط تخمیر لاکتیکی اتفاق می‌افتد. همچنین، در گیاهان تجمع الکل یا لاکتیک اسید می‌تواند به مرگ یاخته منجر شود، در حالی که در جانوران لاکتات معمولاً به کبد منتقل شده و به گلوکز تبدیل میشود.
۲۸. چرا درختان حرّا در محیط‌های غرقابی قادر به زندگی هستند؟
پاسخ: درختان حرّا دارای سازوکارهای خاصی مانند شُش‌ریشه هستند که به آنها امکان می‌دهد در محیط‌های غرقابی و کم‌اکسیژن زنده بمانند. این سازوکارها به آنها کمک میکند تا اکسیژن مورد نیاز خود را از هوا جذب کنند.
۲۹. چه عواملی می‌توانند باعث افزایش تشکیل رادیکال‌های آزاد در بدن شوند؟
پاسخ: عواملی مانند مصرف الکل، قرار گرفتن در معرض اشعه‌های مضر، آلودگی هوا، استرس اکسیداتیو و برخی بیماری‌ها می‌توانند باعث افزایش تشکیل رادیکال‌های آزاد در بدن شوند.
۳۰. چرا پاداکسنده‌ها برای سلامت بدن مهم هستند؟
پاسخ: پاداکسنده‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، از آسیب‌های ناشی از آنها به مولکول‌های زیستی مانند DNA، پروتئین‌ها و لیپیدها جلوگیری می‌کنند. این ترکیبات به حفظ سلامت سلول‌ها و بافت‌های بدن کمک می‌کنند.
۳۱. چرا در تولید نان از مخمر استفاده میشود؟
پاسخ: مخمر (Saccharomyces cerevisiae) در فرایند تخمیر الکلی، CO2 تولید میکند که باعث ورآمدن خمیر و تردی نان میشود. همچنین، الکل تولید شده در این فرایند بر اثر حرارت تبخیر میشود.
۳۲. چه تفاوتی بین تخمیر در باکتری‌ها و مخمرها وجود دارد؟
پاسخ: باکتری‌ها معمولاً تخمیر لاکتیکی انجام می‌دهند، در حالی که مخمرها تخمیر الکلی انجام می‌دهند. هر دو فرایند در شرایط کمبود اکسیژن اتفاق می‌افتند، اما محصولات نهایی آنها متفاوت است.
۳۳. چرا لاکتات در ماهیچه‌ها تجمع می‌یابد و چه تأثیری بر عملکرد ماهیچه دارد؟
پاسخ: لاکتات در ماهیچه‌ها زمانی تجمع می‌یابد که اکسیژن کافی برای تنفس هوازی وجود نداشته باشد. این تجمع می‌تواند باعث خستگی ماهیچه‌ها و کاهش عملکرد آنها شود، زیرا لاکتات pH ماهیچه‌ها را کاهش داده و محیط اسیدی ایجاد میکند.
۳۴. چرا در تولید ماست از باکتری‌های لاکتیکی استفاده میشود؟
پاسخ: باکتری‌های لاکتیکی در فرایند تخمیر لاکتیکی، لاکتیک اسید تولید می‌کنند که باعث کاهش pH شیر و تشکیل بافت ماست میشود. این فرایند همچنین به بهبود طعم و ماندگاری ماست کمک میکند.
۳۵. چرا رادیکال‌های آزاد می‌توانند باعث سرطان شوند؟
پاسخ: رادیکال‌های آزاد به دلیل داشتن الکترون‌های جفت نشده، واکنش‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند به DNA آسیب برسانند. آسیب به DNA می‌تواند باعث جهش‌های ژنتیکی و در نهایت منجر به سرطان شود.
۳۶. چرا در شرایط کمبود اکسیژن، یاخته‌ها به تخمیر روی می‌آورند؟
پاسخ: در شرایط کمبود اکسیژن، یاخته‌ها نمی‌توانند از تنفس هوازی برای تولید ATP استفاده کنند. بنابراین، به تخمیر روی می‌آورند تا از طریق تجزیه گلوکز، ATP تولید کنند. اگرچه این فرایند بازده انرژی کمتری دارد، اما در شرایط اضطراری مفید است.
۳۷. چرا در تولید خیارشور از تخمیر لاکتیکی استفاده میشود؟
پاسخ: در تولید خیارشور، باکتری‌های لاکتیکی با انجام تخمیر لاکتیکی، لاکتیک اسید تولید می‌کنند که باعث کاهش pH محیط و ایجاد طعم ترش میشود. این فرایند همچنین به حفظ خیارشور و جلوگیری از فساد آن کمک میکند.
۳۸. چرا درختان حرّا در محیط‌های شور قادر به زندگی هستند؟
پاسخ: درختان حرّا دارای سازوکارهای خاصی برای دفع نمک هستند که به آنها امکان می‌دهد در محیط‌های شور زنده بمانند. این سازوکارها شامل دفع نمک از طریق برگ‌ها و ریشه‌ها است.
۳۹. چرا در شرایط کمبود اکسیژن، یاخته‌های گیاهی می‌میرند؟
پاسخ: در شرایط کمبود اکسیژن، یاخته‌های گیاهی نمی‌توانند به اندازه کافی ATP تولید کنند و ممکن است به تخمیر روی آورند. تجمع محصولات جانبی تخمیر مانند الکل یا لاکتیک اسید می‌تواند برای یاخته‌ها سمی باشد و منجر به مرگ آنها شود.
۴۰. چرا در تولید پنیر از باکتری‌های لاکتیکی استفاده میشود؟
پاسخ: باکتری‌های لاکتیکی در فرایند تولید پنیر، لاکتیک اسید تولید می‌کنند که باعث کاهش pH شیر و تشکیل دلمه میشود. این فرایند به ایجاد بافت و طعم خاص پنیر کمک میکند.
۴۱. در تخمیر الکلی، پیرووات به چه ماده‌ای تبدیل میشود؟
پاسخ: اتانال
۴۲. در تخمیر لاکتیکی، پیرووات به چه ماده‌ای تبدیل میشود؟
پاسخ: لاکتات
۴۳. چه نوعی از جانداران می‌توانند در محیط‌های بدون اکسیژن زندگی کنند؟
پاسخ: باکتری‌های بی‌هوازی
۴۴. چه ماده‌ای در تخمیر الکلی باعث ورآمدن خمیر نان میشود؟
پاسخ: CO2
۴۵. چه نوعی از تخمیر در تولید ماست استفاده میشود؟
پاسخ: تخمیر لاکتیکی
۴۶. چه عاملی باعث ترش شدن شیر میشود؟
پاسخ: لاکتیک اسید
۴۷. چه نوعی از تخمیر در فعالیت شدید ماهیچه‌ها اتفاق می‌افتد؟
پاسخ: تخمیر لاکتیکی
۴۸. چه ماده‌ای در تخمیر الکلی تبخیر میشود؟
پاسخ: اتانول
۴۹. چه نوعی از باکتری‌ها در تولید خیارشور استفاده میشوند؟
پاسخ: باکتری‌های لاکتیکی
۵۰. چه عاملی باعث تجمع لاکتات در ماهیچه‌ها میشود؟
پاسخ: کمبود اکسیژن
۵۱. در تخمیر الکلی، پیرووات با از دست دادن …….. به اتانال تبدیل میشود.
پاسخ: CO2
۵۲. در تخمیر لاکتیکی، پیرووات با گرفتن الکترون‌های …….. به لاکتات تبدیل میشود.
پاسخ: NADH
۵۳. در تخمیر الکلی، …….. حاصل از قندکافت به اتانول تبدیل میشود.
پاسخ: پیرووات
۵۴. در تخمیر لاکتیکی، …….. در ماهیچه‌ها تجمع می‌یابد.
پاسخ: لاکتات
۵۵. در تولید نان، …….. حاصل از تخمیر الکلی باعث ورآمدن خمیر میشود.
پاسخ: CO2
۵۶. در تولید ماست، …….. باعث کاهش pH شیر و تشکیل بافت ماست میشود.
پاسخ: لاکتیک اسید
۵۷. در شرایط کمبود اکسیژن، یاخته‌ها به …….. روی می‌آورند.
پاسخ: تخمیر
۵۸. در تخمیر الکلی، …….. تولید شده در خمیر بر اثر حرارت تبخیر میشود.
پاسخ: اتانول
۵۹. در تخمیر لاکتیکی، …….. باعث ترش شدن شیر میشود.
پاسخ: لاکتیک اسید
۶۰. در فعالیت شدید ماهیچه‌ها، …….. در ماهیچه‌ها تجمع می‌یابد.
پاسخ: لاکتات
نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.
سوال های متن درس قبلی: سوالات متن فصل چهارم زیست دوازدهم
توجه: شما دانش آموز پایه دوازدهم رشته علوم تجربی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب فعالیت ها و سوالات دروس کتاب زیست شناسی دوازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.
✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن فصل ۵ پنجم کتاب زیست شناسی ۳ پایه دوازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💖
