نمونه سوالات متن درس ۷ هفتم «انگیزه و نگرش» کتاب روانشناسی پایه یازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.
مطلب پیشنهادی: سوالات متن درس ششم روانشناسی یازدهم انسانی با جواب
نمونه سوال های متن امتحانی درس 7 هفتم روانشناسی یازدهم انسانی
۱) شباهت و تفاوت رفتار انسان و حیوان در چیست؟
پاسخ: شباهت: حیوان و انسان، هر دو، تشنه می‌شوند. هر دو به سمت آب می‌روند و می‌خواهند عطش خود را برطرف کنند.
تفاوت: تفاوت انسان و حیوان به عنوان دو موجود زنده، این است که انسان فقط، صرفاً مانند حیوان، بر اساس غریزه و خواسته قدم بر نمی‌دارد، بلکه در کنار خواسته‌ها آنچه که رفتار او را کنترل می‌کند، نگرش است؛ یعنی باوجود تشنگی نمی‌نوشد و یا در صورت احتیاج شدید به پول و غذا، دیگری را بر خود مقدم می‌شمارد و این را فضیلت به حساب می‌آورد.
۲) نگرش چیست؟
پاسخ: به مجموعه عوامل فرازیستی که باعث به حرکت در آوردن رفتار و شناخت ما می‌شود، نگرش می‌گویند.
۳) رفتار انسان تابع چه عواملی است؟
پاسخ: عوامل شکل دهنده به رفتار انسان، علاوه بر عوامل انگیزشی (زیستی)، تابع عوامل مختلف نگرش افراد است.
۴) عوامل شکل دهنده به نگرش تحت تأثیر چه چیزهایی است؟
پاسخ: عوامل شکل دهنده به رفتار انسان، علاوه بر عوامل انگیزشی (زیستی)، تابع عوامل مختلف نگرش افراد هم هست که متنوع می‌باشد و تحت تأثیر نظام شناختی فرد قرار دارد.
۵) انگیزه چیست؟
پاسخ: عاملی که ما را بر می‌انگیزد، به حرکت وا می‌دارد و به سوی رفتار معین سوق می‌دهد را انگیزه گویند.
۶) انگیزه ها از چه نظر باهم تفاوت دارند؟
پاسخ: از نظر جهت و شدت، در افراد متفاوت باشند.
۷) انواع انگیزه را نام ببرید و مختصراً توضیح دهید.
پاسخ: انگیزه‌های بیرونی – انگیزه‌های درونی
در انگیزه بیرونی، عامل خارجی فرد را به انجام دادن کاری خاص بر می‌انگیزد.
در انگیزه درونی، فرد کار یا فعالیت را به خاطر خود آن چیز انجام می‌دهد. زیرا به آن کار علاقه دارد، برایش جالب است و با نیاز های فطری او مطابقت دارد.
۸) مهمترین عوامل نگرشی را نام ببرید.
پاسخ: باورها و نظام ارزشی فرد، اراده، هدفمندی (انتخاب هدف)، ناهماهنگی شناختی، ادراک کنترل و ادراک کارایی (احساس کارایی)، اسناد و درماندگی آموخته شده.
۹) نظام باورها چگونه شکل می گیرد؟ با ذکر یک مثال توضیح دهید.
پاسخ: اعتقاد قوی به چیزی که شناخت داریم، نظام باورهای ما را شکل می‌دهد. اگر این اعتقاد را داشته باشیم که برای موفق شدن، تلاش و سخت‌کوشی شرط ضروری است، در واقع باور داریم که با پشتکار موفقیت حاصل می‌شود. در دنیای فعلی برای اینکه «هر ملتی بمانند، باید بدانند» در این مثال این باور وجود دارد که شرط سرافرازی یک ملت دانایی است.
۱۰) باور چیست؟
پاسخ: «اعتقاد راسخ و واقعی به بودن یا نبودن چیزی یا انجام پذیر بودن یا انجام ناپذیر بودن کاری».
۱۱) نظام باورها به وسیله چه ارکانی ساخته می شود؟
پاسخ: نظام باورهای همه افراد به وسیله ارکانی همچون خانواده، مدرسه، اجتماع و در نهایت به وسیله خود فرد ساخته می‌شود.
۱۲) باورهای غلط چه نتیجه ای دارند و چگونه شکل می گیرند؟
پاسخ: اگر باورهای غلط شکل بگیرد حتی اگر توانایی انجام کاری را داشته باشیم باز نمی‌توانیم با موفقیت آن کار را انجام دهیم. عوامل فردی همچون احساس ناتوانی، ناامیدی، بی‌ارزشی و عوامل بیرونی همچون تحقیر دیگران، عدم حمایت اجتماعی و … باعث شکل‌گیری باورهای غلط می‌شود.
۱۳) زندگینامه نیک وی آچیچ بیانگر کدام عامل نگرشی است؟
پاسخ: اراده
۱۴) زندگینامه نیک وی آچیچ را مختصراً بیان کنید.
پاسخ: نیک وی آچیچ بدون دست و پا در سال ۱۹۸۲ در استرالیا به دنیا آمد و در زندگی محدودیت‌های زیادی داشته است، اما توانست با این محدودیت‌ها کنار بیاید و حتی از بسیاری افراد سالم نیز موفق‌تر باشد. در ۸ سالگی دچار افسردگی شد و تصمیم به خودکشی گرفت، ولی به دلیل علاقه به پدر و مادرش از این کار منصرف شد.
او با تلاش بسیار زیاد و به کمک مادرش یاد گرفت با دو انگشتی که در انتهای اندامی شبیه پا که در سمت چپ پایین تنه‌اش بود، بنویسد. در ۱۷ سالگی مؤسسه «زندگی بدون دست و پا» را به منظور امید دادن به افراد افسرده و ناتوان تأسیس کرد. در ۲۱ سالگی از دانشگاه با دو مدرک لیسانس در رشته‌های حسابداری و برنامه‌ریزی مالی، فارغ‌التحصیل شد.
وی سخنران انگیزشی موفق و تأثیرگذاری است و مدیر سازمان غیرانتفاعی «زندگی بدون مرز» است و در شنا، موج‌سواری و بازی گلف مهارت دارد. او هم اکنون حدود چهل سال دارد و دارای یک فرزند سالم و با نشاط است.
۱۵) هدف چیست؟
پاسخ: هدف، هر چیزی است که انسان سعی دارد به آن برسد و فکر می‌کند برای او مؤثر و مفید است.
۱۶) انتخاب هدف چه تأثیری در رفتار می گذارد؟
پاسخ: انتخاب هدف، علاوه بر ایجاد توانمندی، باعث انسجام در رفتار می‌شود. هدف معین، فرد را از بیراهه رفتن و اتلاف منابع انرژی خود مصون می‌دارد.
۱۷) چگونه هدفمندی منجر به موفقیت می شود؟
پاسخ: حرکت در مسیر دستیابی به هدف، نوعی موفقیت تلقی می‌شود؛ در نتیجه، فرد تحت تأثیر موانع زودگذر و عواملی همچون خستگی قرار نمی‌گیرد. انتخاب هدف، امید به موفقیت را به همراه می‌آورد.
۱۸) ناهماهنگی شناختی چیست؟ یک مثال بزنید.
پاسخ: اگر رفتار و باورمان هماهنگ نباشد و فرد دچار ناهماهنگی ذهنی شود به آن «ناهماهنگی شناختی» می‌گویند. وقتی شخص دارای دو شناخت هم زمان و در تضاد باشد، می‌گویند او دارای ناهماهنگی شناختی است.
مثال: اگر فردی بداند که سیگار کشیدن سبب ایجاد سرطان ریه می‌شود (شناخت و باور) و باز هم به کشیدن سیگار ادامه دهد (رفتار)، باور او با رفتارش ناهماهنگ است.
۱۹) چرا برخی افراد در هنگام بروز ناهماهنگی شناختی به توجیه روی می آورند؟
پاسخ: فرد، برای اینکه دچار ناهماهنگی شناختی نشود، به رفتارها و توجیهاتی روی می‌آورد تا بین رفتار و شناخت هماهنگی حاصل شود؛ زیرا ناهماهنگی، ناخوشایند و تنش‌زاست.
۲۰) برای برطرف کردن ناهماهنگی شناختی چه کارهایی می توان انجام داد؟
پاسخ: هنگام بروز ناهماهنگی، فرد می‌تواند دو کار انجام دهد: ۱- رفتار خود را تغییر دهد؛ ۲- نگرش خود را تغییر دهد، تا این دو با هم هماهنگ شوند.
۲۱) شناخت ما مانند چیست و تمایل به چه چیزی دارد؟
پاسخ: شناختِ ما همچون نظام قاعده‌مندی است که بین عناصر آن پیوندهای بسیاری برقرار است و این پیوندها تمایل زیادی به هماهنگ بودن دارند.
۲۲) تأثیر هر عامل شناختی بر رفتار یک فرد تحت تأثیر چه عواملی است؟
پاسخ: یک عنصر مثبت، مثلاً کاهش ناراحتی و درمان بیماری، می‌تواند به صورت مثبت به سیگار یا مواد اعتیادآور پیوند یابد و این معنا را بدهد که مواد اعتیادآور، درمان کننده است.
بررسی عوامل دیگر و قاعده‌مند بودن نظام شناختی، بیانگر این موضوع است که هر چه موارد مثبت پیرامون یک موضوع بیشتر باشد، گرایش فرد به استفاده از آن بیشتر می‌شود و هر چه عوامل منفی در اطراف آن موضوع بیشتر باشد، مانع استفاده از مواد اعتیادآور می‌شود. یعنی یک عنصر هر چه نیرومندتر و هر اندازه ارزیابی مثبت یا منفی آن قوی‌تر باشد، تأثیر قوی‌تری بر نگرش شخص خواهد داشت و رفتار او را شکل خواهد داد.
۲۳) معمولاً ناهماهنگی بعد از تصمیم در چه مواردی رخ می دهد؟ چرا؟
پاسخ: ناهماهنگی بعد از تصمیم زمانی پیش می‌آید که فرد مجبور شود بین دو انتخاب مطلوب یکی را انتخاب کند و در این صورت فرد در مورد آنچه رد کرده است معایب را می‌شمارد.
هرگاه فرد مجبور شود بین دو انتخاب مطلوب یکی را برگزیند، دچار ناهماهنگی بعد از تصمیم می‌شود مانند زمانی که باید بین دو مدرسه یا دو دانشگاه خوب یکی را انتخاب کند. بعد از تصمیم‌گیری، فرد در مورد آنچه انتخاب کرده مزایا و در مورد آنچه رد کرده است معایب را می‌شمارد.
۲۴) ادراک کارایی را با ذکر یک مثال توضیح دهید.
پاسخ: ادراک یعنی دانش و مهارت لازم در انجام دادن آن کار را در خود بیابد.
مثال: یک جراح زمانی دست به عمل می زند که انتظار داشته باشد که کارایی لازم را دارد و می‌تواند از پسِ عملِ جراحی بر بیاید. یعنی دانش و مهارت لازم در انجام دادن آن کار را در خود بیابد.
پس از پایان عمل، نتایج خوبی برای بیمار و جراح داشته باشد؛ یعنی حال بیمار بهبود یابد و برای جراح منافع روانی و مادی خوبی به بار آورد.
۲۵) ادراک کنترل به چه معناست؟
پاسخ: افراد در صورت برخورداری از ادراک کنترل می‌خواهند خود را از پیامدهای ناگوار دور کنند یعنی از هر چه که سختی و درد دارد دوری نمایند.
۲۶) ادراک کنترل و کارایی باید چه ویژگی داشته باشد؟ توضیح دهید.
پاسخ: ادراک کنترل و کارایی باید سازنده باشد؛ یعنی با شواهد محیطی هماهنگی لازم را داشته باشد، زیرا در صورت ناهماهنگی، نوعی ادراک کنترل و کارایی کاذب ایجاد می‌شود که مانع بروز رفتار است.
۲۷) مفهوم اسناد را با ذکر یک مثال توضیح دهید.
پاسخ: اسناد، یکی از مباحث مطرح در روانشناسی اجتماعی بوده و به معنای فرایندی است که از طریق آن در پی کسب اطلاعات درباره فهم چرایی رفتار برمی‌آییم.
مثال: – تیم ما خیلی شانس آورد؛ حریف هندبال ما ضعیف بود. به همین خاطر برنده شدیم. (داشتن شانس)
– سؤالات امتحان ریاضی را خیلی سخت طراحی کرده بودند؛ طوری که استادهای دانشگاه هم نمی‌توانند به این سؤالات پاسخ دهند. (دشوار بودن تکلیف)
اغلب افراد علل شکست خود در امتحان را نمی‌دانند و آن را به علل دیگر نسبت می‌دهند و می‌گویند:
– من آدم بد شانسی هستم.
– امتحان سختی بود.
– این معلم با من دشمنی دارد. او به من نمره بد داد.
ولی وقتی در امتحانی موفق می‌شوند می‌گویند:
– این ثمره کار و تلاش خودم بود.
– من استعدادم در این موضوع بسیار بالاست.
– اگر من اراده کنم، به راحتی نمره قبولی را به دست می‌آورم «این منم» که ۱۹ یا ۲۰ گرفته‌ام.
یعنی در شکست، دیگران را مقصر می‌دانند و در موفقیت، خود را عامل پیروزی می‌دانند.
۲۸) نسبت دادن شکست ها به عوامل خارج از کنترل فرد چه عواقبی به دنبال دارد؟ راه حل این مشکل چیست؟
پاسخ: وقتی یادگیرندگان، شکست را به چیزی نسبت می‌دهند که نمی‌توانند آن را کنترل کنند، (مانند توانایی پایین و دشواری تکلیف)، انگیزه بسیار کمی برای جبران آن خواهند داشت. برای کمک به این افراد باید گفت، برای پیروزی در تکالیف و امتحانات، باید آنها را به چیزهایی نسبت دهند که در اختیار خودشان است نه به چیزهایی که از دایره اختیار آنها بیرون است. شکست و اشتباه خود را به ناتوانی و دشواری تکلیف نسبت ندهیم بلکه بگوییم: چون من تلاش نکردم، موفق نشدم؛ چون من برنامه‌ریزی نکردم، موفق نشدم. برنامه‌ریزی و تلاش از عوامل تحت کنترل ما هستند و به راحتی می‌توانند شکست‌های ما را در ورزش، درس و شغل جبران کرده و ما را به توفیق برسانند.
۲۹) چرا نسبت دادن شکست به عوامل پایدار کمکی به حل مسئله نمی کند؟
پاسخ: کسانی که شکست را به عوامل پایدار، مانند استعداد و دشواری تکلیف، نسبت می‌دهند. استعداد، توانایی و تکلیف از عواملی نیست که در اختیار فرد باشد. فرد هرگز نمی‌تواند استعداد را افزایش داده یا تکلیف را آسان نماید.
۳۰) با توجه به مفهوم اسناد برای موفقیت باید به چه عواملی توجه کرد؟
پاسخ: ۱- در کنترل خودش باشد؛
۲- به عوامل ناپایدار مربوط کند تا بتواند تغییری در آن ایجاد کند یعنی بتواند با تلاش، موانع رسیدن به هدف را برطرف کند؛
۳- پیروزی یا شکست را به عوامل درونی مانند تلاش نسبت دهد، نه به عوامل بیرونی مانند دشواری تکلیف.
۳۱) درماندگی آموخته شده چیست؟
پاسخ: وقتی افراد به تکلیفی مشغول می‌شوند یا کاری انجام می‌دهند انتظار دارند نتایج خوبی از رفتار و کارهایشان به دست آورند: پولی دریافت کنند، نمره خوبی بگیرند، مشکلی از آنان برطرف شود و …؛ یعنی بین کار خود و نتایج آن رابطه‌ای متقابل برقرار می‌کنند. زمانی که بین آن فعالیت و نتایج به دست آمده رابطه‌ای نمی‌بینند، دچار «درماندگی آموخته شده» می‌شوند.
۳۲) درماندگی آموخته شده چگونه به وجود می آید؟
پاسخ: اگر بین کار خود و پیامدهای آن رابطه‌ای نبینیم، دست از کار می‌کشیم؛ یعنی یاد می‌گیریم که نتایج به دست آمده ارتباطی با کار ما ندارند و مستقل از عمل ما هستند. در این حالت به «درماندگی آموخته شده» می‌رسیم.
۳۳) آیا حیوانات هم درماندگی آموخته شده دارند؟ یک مثال بزنید.
پاسخ: بله – داستان فیل‌های باغ وحش، که به راحتی رام صاحب خود هستند، همین گونه است. فیل‌ها را در کودکی با طناب یا زنجیر محکمی به یک پایه یا ستون، محکم، می‌بندند. فیل نمی‌تواند طناب یا زنجیر را پاره بکند تا جایی که در می‌یابد تلاشش بیهوده است و هر کاری بکند خلاصی نخواهد داشت؛ به همین دلیل رام می‌شود و می‌آموزد که آرام باشد و دست از تلاش بردارد و هر موقع طناب به گردنش باشد فرمانبر و مطیع صاحب خود می‌شود؛ حتی اگر این طناب در دست یک کودک باشد.
فیل توانایی پاره کردن طناب را دارد، اما پذیرفته که ناتوان است.
۳۴) درماندگی آموخته شده چه نتیجه ای در زندگی انسان دارد؟
پاسخ: در این شرایط، فرد اطمینان به خود را از دست می‌دهد، به ناتوانی خود اذعان می‌کند و توان حرکت و خلاقیت از او سلب شده به موجودی بی‌تحرک و خنثی تبدیل می‌شود؛ یعنی احساس می‌کند کنترل اوضاع از دستش خارج شده است.
۳۵) کسی که دچار درماندگی آموخته شده است در ذهنش چه رابطه ای بین رفتار و پیامدهای آن شکل گرفته است؟
پاسخ: آنها فکر می‌کنند هر کاری انجام دهند به موفقیت نمی‌رسند. یعنی پیامدهای رفتار را مستقل از خود رفتار می‌دانند؛ در نتیجه، این اعتقاد در فرد ایجاد می‌شود که رویدادها در کنترل او نیستند.
نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.
همچنین بخوانید: سوالات متن درس پنجم روانشناسی یازدهم انسانی
توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب روانشناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.
✅ در انتها امیدواریم که مقاله سوالات متن درس ۷ هفتم کتاب روانشناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💕
