سوالات متن درس چهارم تاریخ دهم انسانی با جواب

سوالات متن درس 4 چهارم تاریخ دهم انسانی با جواب ؛ در این مقاله پاسخ و جواب نمونه سوال های تشریحی و تعریف کنید و جای خالی مهم امتحانی متن فصل و درس ۴ چهارم پیدایش تمدن؛ بین النهرین و مصر کتاب تاریخ دهم رشته ادبیات و علوم انسانی متوسطه دوم را قرار داده ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب فعالیت درس ۴ تاریخ دهم انسانی

نمونه سوال های متن 4 چهارم تاریخ دهم انسانی با جواب

نمونه سوالات متن درس چهارم تاریخ دهم انسانی :

۱) یکی از مهمترین تحولات زندگی بشر پیدایش و گسترش تمدن است.

۲) در یک تقسیم بندی کلی گذشته بشر به چند دوره تقسیم می شود؟

پاسخ: در یک تقسیم بندی کلی، گذشتهٔ بشر به دورهٔ پیش از تاریخ و دورهٔ تاریخی تقسیم می‌شود.

۳) پیش از تاریخ به چه دوره ای گفته می شود؟

پاسخ: پیش از تاریخ، به دورانی طولانی از زندگی انسان گفته می‌شود که با ظهور او در پهنهٔ گیتی آغاز شد و تا اختراع خط و گسترش تمدن در حدود ۵۰۰۰ سال پیش به طول انجامید.

۴) آگاهی ما از دوره پیش از تاریخ چگونه است؟

پاسخ: متکی بر کاوش های باستان شناسی است.

۵) نخستین انسان واره ها حدود چند سال پیش و در کجا می زیستند؟

پاسخ: نخستین انسا‌ن‌وار‌ه‌ها حدود ۴ میلیون سال پیش در علفزارهای آفریقا می‌زیستند و بعدها گرو‌ه‌هایی از آنان به اروپا و آسیا کوچ کردند.

۶) باستان شناسان مراحل زندگی انسان های پیش از تاریخ را بر اساس نوع اقتصاد معیشتی به چند دوره تقسیم گرده اند؟

پاسخ: باستان شناسان مراحل زندگی انسان‌های پیش از تاریخ را بر اساس نوع اقتصاد معیشتی و ابزارهای متناسب با آن به دورهٔ گردآوری خوراک و دورهٔ تولید خوراک تقسیم کرده‌اند.

۷) ویژگی های دوره گردآوری خوراک چه بود؟

پاسخ: ۱) طول این دوره چندین میلیون سال بود.
۲) تکامل بسیار کند و محدود بود.
۳) وظیفه مردان شکار حیوانات بود.
۴) وظیفه زنان گردآوری دانه میوه و ریشه گیاهان و درختان بود.
۵) پناه گاه آنها طبیعی و برای حفظ جان خود از غارها و کلبه هایی از شاخ و برگ گیاهان استفاده می کردند.

۸) یکی از اتفاقات مهم دوران پیش از تاریخ چه بود و چه اهمیتی داشت؟

پاسخ: یکی از اتفاقات مهم دوران پیش از تاریخ، افروختن آتش و به کار گرفتن آن بود. این اتفاق، تأثیر بسزایی بر زندگی انسان و ارتباط او با محیط گذاشت.

۹) اصلی ترین ماده ای که انسان های نخستین از آن برای ساختن ابزار استفاده می کردند چه بود؟

پاسخ: سنگ

۱۰) در آغاز ابزارهای سنگی بسیار ساده و ابتدایی بودند.

۱۱) بشر علاوه بر سنگ از چه چیزهایی برای ساخت ابزار استفاده می کرد؟

پاسخ: استخوان و چوب

۱۲) ابزارهای ساخته شده توسط انسان های پیش از تاریخ را نام ببرید.

پاسخ: تبر ، زوبین و کارد

۱۳) آیا انسان های نخستین قادر به حرف زدن بودند؟ توضیح دهید.

پاسخ: انسان‌های نخستین در آغاز، قادر به حرف زدن نبودند، اما برای اینکه بتوانند به صورت گروهی به شکار بروند، باید به گونه‌ای با هم ارتباط برقرار می‌کردند. به تدریج تا اواخر دورۀ گردآوری خوراک، توانایی بشر در سخن گفتن و اندیشیدن تکامل یافت و به حدّی رسید که هنر نقاشی را برای نشان دادن احساس و اندیشۀ خود به کار گرفت.

۱۴) وضعیت دین و اعتقادات مردمان دوره گردآوری خوراک چگونه بود؟

پاسخ: ۱) اعتقاداتی که با مشکلات و مخاطرات زندگی آنان مثل بیماری، مرگ، سیل و خشکسالی ارتباط داشته است.
2) اعتقاد به نیروی مرموز و فراطبیعی که در نظر آنان نگاه دارنده زمین، آسمان و حامی زندگیشان بود.

۱۵) امروزه باستان شناسان چگونه تلاش می کند به معتقدات دینی انسان های نخستین پی ببرند؟

پاسخ: امروزه باستان شناسان می‌کوشند از طریق بررسی اعتقادات جوامع شکارگر کنونی، مانند بومیان استرالیا و قبیله‌های سرخ پوست آمریکای جنوبی، به معتقدات دینی انسا‌ن‌های نخستین پی ببرند.

۱۶) خاستگاه دیرینه کشاورزی از نظر باستان شناسان کجا بود؟

پاسخ: مناطق کوهپایه زاگرس در غرب ایران

۱۷) ساکنان کدام منطقه نخستین گردآورندگان خوراک بودند؟

پاسخ: تپه چغاگلان در شهرستان مهران در استان ایلام

۱۸) ساکنان تپه چغاگلان چه محصولی را کشت می کردند؟

پاسخ: گندم و جو

۱۹) رویداد مهم و سرنوشت ساز در زندگی انسان چیست؟

پاسخ: ابداع کشاورزی
ابداع کشاورزی، رویدادی مهم و سرنوشت ساز در زندگی انسان به شمار می‌رود. برخی از باستان شناسان از این پدیده یاد می‌کنند و اهمیت و تأثیر «انقلاب کشاورزی» با عنوان در قرن 18 م. «انقلاب صنعتی» آن را در تاریخ بشر همچون می‌دانند.

۲۰) مهم ترین پیامدهای کشاورزی چیست؟

پاسخ: ۱- کشاورزان به منظور کاشت، داشت و برداشت محصول، از دوره‌گردی دست برداشتند و نخستین روستاها را به عنوان سکونتگاه‌های دائم، ایجاد کردند.
۲- به دلیل تولید اضافه بر نیاز، عده‌ای به فعّالیت دیگری غیر از تولید خوراک مانند ابزار سازی، سفالگری و پارچه‌بافی روی آوردند و در تولید این محصولات مهارت و تخصص یافتند.
۳- در نتیجهٔ تولید مازاد بر نیاز، داد و ستد میان روستاهای دور و نزدیک به تدریج آغاز شد. رونق داد و ستد، زمینهٔ آشنایی مردم مناطق مختلف را با آداب و رسوم، مهارت‌ها و اندیشه‌های یکدیگر فراهم آورد.

ادامه سوالات متن درس چهارم تاریخ دهم انسانی :

۲۱) بین النهرین یا میان رودان به چه معناست؟

پاسخ: بین‌النهرین یا میان رودان به معنای سرزمین‌های میان دو رود دجله و فرات در کشور کنونی عراق است؛ اما جغرافیای تمدن بین‌النهرین فقط محدود به سرزمین‌های میان این دو رود نیست و شامل تمامی سرزمین‌های پست غرب فلات ایران می‌شود.

۲۲) چرا بین النهرین مهد یکی از کهن ترین تمدن ها بوده است؟

پاسخ: رسوبات این رودها موجب به وجود آمدن دشت‌های حاصلخیزی شده است که مهدِ یکی از کهن‌ترین تمد‌ن‌ها بود‌ه‌اند.

۲۳) نخستین مراکز تمدنی در کدام مناطق شکل گرفته است؟

پاسخ: کاو‌ش‌های باستا‌ن‌ شناسی در کشور عراق کنونی و جلگهٔ خوزستان ایران نشان می‌دهد که نخستین مراکز تمدنی در حدود ۳۵۰۰ ق.م. در این مناطق شکل گرفته است.

۲۴) ساکنان بین النهرین چگونه زمین های وسیع در اطراف رود دجله و فرات به زیر کشت بردند؟

پاسخ: از آنجایی که در بین‌النهرین به دلیل کمبود بارندگی، امکان کشت دیم وجود نداشت، ساکنان این منطقه با حفر آبرا‌ه‌ها و ایجاد آبگیرهای متعدد، زمین‌های وسیعی را در اطراف رودهای دجله و فرات به زیر کشت بردند و محصولات فراوان و مازاد بر نیاز تولید کردند.

۲۵) اولین شهرها در کجا و به چه نامی به وجود آمدند؟

پاسخ: اوّلین شهرها در ناحیهٔ جنوبی بین‌النهرین، معروف به سومر به وجود آمدند.

۲۶) سومر یعنی چه؟

پاسخ: سومر نام یکی از اقوام کهن ساکن این ناحیه نیز بود.

۲۷) مهمترین شهرهای سومر را نام ببرید.

پاسخ: اور، اوروک، لاگاش و کیش از جمله مهم‌ترین شهرهای سومر به شمارمی‌رفتند.

۲۸) چرا به شهرهای سومر دولت شهر یا کشور شهر گفته می شد؟

پاسخ: هریک از این شهرها به همراه روستاهای پیرامون خود، دارای حکومتی مستقل بودند که به آنها دولت شهر یا کشور شهر گفته می‌شود.

۲۹) اعتقادات مردم بین النهرین و سومریان چگونه بود؟

پاسخ: مردم بین‌النهرین از جمله سومریان، خدایان متعددی را می‌پرستیدند و اعتقاد داشتند که هر شهر از آنِ خدایی است. آنان برای خدای شهر خویش پرستشگاه باشکوهی بر پا نموده و قربانی و هدایای زیادی نثارش می‌کردند. آنان معتقد بودند که خدایان، انسا‌ن‌ها را برای خدمت به خود آفرید‌ه‌اند و اگر در این کار کوتاهی کنند، خدایان آنان را با فرو فرستادن سیل و طوفان یا خشکسالی تنبیه خواهند کرد.

۳۰) کاهنان چه کسانی بودند و از چه امتیازاتی برخوردار بودند؟

پاسخ: کاهنان و به ویژه کاهن اعظم که معمولاً از دانش‌های عصر خود مطلع بودند، به عنوان واسطهٔ میان مردم و خدایان عمل می‌کردند و از قدرت و ثروت زیادی برخوردار بودند. در آغاز، کاهنان پیشوایی دینی را به همراه فرمانروایی سیاسی بر عهده داشتند، اما سرانجام فرمان دهان نظامی، قدرت را به دست گرفتند و حکومت را در خانوادهٔ خود موروثی کردند.

۳۱) به گمان برخی باستان شناسان چه کسانی مخترع خط بودند؟

پاسخ: به گمان برخی از باستا‌ن شناسان، سومریان مخترع خط بود‌ه‌اند و نخستین نوشته‌های جهان متعلق به آنان است.

۳۲) قوم اکد در کجا می زیست و به فرماندهی چه کسی بر شهرهای سومر مسلط شد؟

پاسخ: در حدود ۲۴۰۰ ق.م.، قوم اکََّدی که در مرکز بین النهرین می‌زیست به فرماندهی سارگُن بر کشور شهرهای سومری مسلط شدند.

۳۳) سارگن چگونه توانست امپراطوری بزرگ را تشکیل دهد؟

پاسخ: سارگُن سپس سرتاسر بین‌النهرین را به زیر فرمان خود آورد و امپراتوری بزرگی را تشکیل داد که از سواحل شرقی دریای مدیترانه تا کو‌ه‌های زاگرس امتداد داشت.

۳۴) امپراطوری سارگن چگونه موجب تبادل اطلاعات فرهنگ و تمدن در بین النهرین شد؟

پاسخ: این امپراتوری مردمان و اقوامی را که دارای اندیشه، آداب و رسوم، صنعت و هنر گوناگونی بودند، یکپارچه و متحد ساخت و موجب تبادل بیشتر فرهنگ و تمدن در بین النهرین شد.

۳۵) قوم اموری قدرت خود را در کدام قسمت بین النهرین گسترش داد و سلسله آنها به چه معروف است؟

پاسخ: به تدریج قوم دیگری به نام امَوری، قدرت خود را در مرکز بین‌النهرین گسترش داد و سلسله‌ای را تأسیس کرد که به بابلِ قدیم معروف است.

۳۶) مشهورترین فرانروای سلسله اموری چه کسی بود و چه اقداماتی انجام داد؟

پاسخ: مشهورترین فرمانروای این سلسله حَمورابی بود که مناطق وسیعی از بین‌النهرین را فتح و ضمیمۀ قلمرو خود کرد. او همچنین اقدامات مهمی در زمینۀ کشورداری، کشاورزی و قانون گذاری انجام داد.

۳۷) شیوه حکومتی حمورابی مبتنی بر چه بود؟

پاسخ: شیوۀ حکومتی که حمورابی بنیان نهاد، مبتنی بر قدرت و اختیارات فراوان پادشاه و اطاعت کامل حاکمان ولایات از او بود. وی مقام پادشاهی را هدیه‌ای از جانب خداوند به خود می پنداشت.

۳۸) مهمترین دلیل شهرت حمورابی چه بود؟

پاسخ: بخش عمد‌ه‌ای از شهرت حمورابی در تاریخ، به خاطر قانو‌ن نامه‌ای است که از او برجای مانده و به عنوان نخستین سند قانون گذاری جهان به شمار می‌رود.

۳۹) قانون نامه حمورابی شامل چه چیزهایی می باشد؟

پاسخ: این قانو‌ن‌نامه، شامل مجموعه‌ای از قوانین مربوط به زراعت، آبیاری، کشتیرانی، خرید و فروش برده، ارث، ازدواج و مجازات‌های انواع جر‌م‌ها و جنایت‌ها است.

۴۰) پایتخت اموری ها کجا بود؟

پاسخ: شهر بابل

ادامه سوالات متن درس چهارم تاریخ دهم انسانی :

۴۱) چرا شهر بابل به یکی از مراکز بزرگ تجارت بین المللی در جهان باستان تبدیل شد و ثروت و رفاه فراوانی برخوردار گردید؟

پاسخ: شهر بابل، پایتخت اَموری‌ها به واسطهٔ داشتن موقعیت مناسب سیاسی و جغرافیایی، به یکی از مراکز بزرگ تجارت بین المللی در جهان باستان تبدیل شد و از ثروت و رفاه فراوانی برخوردار گردید.

۴۲) پس از ضعف و زوال حکومت بابل قدیم چه کسانی روی کار آمدند؟

پاسخ: . بابل در دوران سلسله‌های بعدی نیز همچنان شهری بزرگ و آباد بود. پس از آنکه حکومت بابِل قدیم، دچار ضعف و زوال شد، آشوریان که قومی جنگجو در شمال بین النهرین بودند، به قدرت رسیدند.

۴۳) حکومت آشور چگونه توانست بر قلمرو و ثروت خودش بی افزاید؟

پاسخ: حکومت آشور با لشکرکشی‌های پیاپی به سرزمین‌های همجوار و غارت و ویرا‌ن کردن آنها، بر قلمرو و ثروت خود افزود.

۴۴) میراث تمدن بین النهرین را نام ببرید.

پاسخ: ساکنان بین‌النهرین، تمدنی عظیم را پی‌ریزی کردند که در زمین‌های مختلف، از جمله سیاست و حکومت، قانون گذاری، معماری و شهرسازی، هنر، صنعت، خط و… به موفقیت‌ها و پیشرفت‌های چشمگیری دست یافت.

۴۵) در مصر جریان زندگی و تمدن به چه عواملی وابسته بود؟

پاسخ: به رود پر آب و طویل نیل

۴۶) دلایل امنیت مصر از تهاجم خارجی چه بود؟‌

پاسخ: علاوه بر رود نیل که محیط مساعدی برای زندگی در مصر ایجاد کرده بود، موانع طبیعی مانند صحراهای گرم در شرق و غرب، دریای مدیترانه در شمال و صخر‌ه‌های شمالی، این را از تهاجم‌های خارجی حفظ می‌کرد.

۴۷) مورخان تاریخ مصر باستان را به چند دسته تقسیم کردند؟

پاسخ: مورّخان، تاریخ مصر باستان را به سه دورۀ: امپراتوری قدیم، میانه و جدید تقسیم می‌کنند.

۴۸) فرعون ها برای اداره امور کشور از چه کسانی استفاده می کردند؟

پاسخ: از کارگزار کل کشور

۴۹) کارگزار کل کشور چه مسئولیتی را به عهده داشت؟

پاسخ: مسئولیت ادارۀ امور اداری، مالی و قضایی را بر عهده داشت.

۵۰) جایگاه فرعون در مصر باستان چگونه بود؟

پاسخ: دارای قدرت زیاد / داشتن اعتبار در میان مردم / عمل او اراده خدایان به شمار می آمد / زبان او سخن خدایان بود / اطاعت بی چون و چرای مردم از او

۵۱) دین و اعتقادات مردم مصر باستان چگونه بود؟

پاسخ: مصریان باستان خدایان زیادی را می‌پرستیدند. حداقل نام چندین هزار خدا در نوشته‌های مصری شناسایی شده است. البته مردم مصر، خدایانشان را مهربا‌ن‌تر و دوستانه‌تر از خدایان سومری می‌پنداشتند. شاید به این سبب که زندگی در اطراف نیل آسا‌ن‌تر و مطبو‌ع‌تر از زندگی در کنار‌ه‌های دجله و فرات بود.

۵۲) چرا مصریان اجساد مردگان را مومیایی می کردند؟

پاسخ: مصریان به زندگی بعد از مرگ باور داشتند و معتقد بودند که روح پس از مرگ مدتی سرگردان می ماند و سپس به جسم انسان بازمی‌گردد. به همین دلیل، اجساد فرعون‌ها را برای جلوگیری از فاسد شدن جسم، مومیایی می‌کردند.

۵۳) اساس زندگی در مصر باستان بر چه چیزی استوار بود؟

پاسخ: اساس زندگی در مصر باستان بر کشاورزی استوار بود.

۵۴) ویژگی های مردم مصر چگونه بود؟

پاسخ: مصریان مردمی صبور و فرمان‌بر بودند. آموزه‌های دینی، آنان را به اطاعت بی چون و چرا از فرمان فرعو‌ن‌ها و مأموران او فرامی‌خواند. توده‌های مردم علاوه بر پرداخت مالیات، ناگزیر بودند در ساختن آرامگاه‌ها، کاخ‌ها، معابد و نیز باحضور در جنگ‌ها، برای حکومت بیگاری نمایند.

۵۵) ابداعات مصر در زمینه ادبیات چه بود؟

پاسخ: یکی از دستاوردهای برجستۀ تمدن مصر باستان، ابداع خط‌های مختلف هیروگلیف و دموتیک بود که از هرکدام در جاهای متفاوت استفاده می‌شد. مصریان همچنین با استفاده از نی، کاغذی به نام پاپیروس ابداع کردند.

۵۶) عامل شهرت تمدن مصر چیست؟

پاسخ: تمدن مصر بیش از هر چیز به خاطر بناهای باستانی مانند اهرام، معابد، کاخ‌ها و نیز آثار هنری به ویژه مجسمه سازی شهرت دارد.

۵۷) منابع طبیعی مصر چه بود؟

پاسخ: مصر از منابع طبیعی سنگ آهک و سنگ خارا بهره مند بود و معماران مصری برای ساختن هرم‌ها و دیگر بناها از آنها استفاده می‌کردند.

۵۸) آثار همراه با مهارت و خلاقیت مصریان نام ببرید.

پاسخ: مصریان باستان همچنین در نقاشی، مجسمه‌سازی و ساخت جنگ‌افزارها و دیگر ابزارها، خلّقیت و مهارت زیادی از خود نشان دادند و آثار زیبا و ظریفی را خلق کردند.

۵۹) فلزات مورد استفاده مصریان برای ساخت اشیاء چه بود؟

پاسخ: آنان برای ساختن این اشیا، از معادن دوردست، مس و طلا را استخراج می‌نمودند.

۶۰) مصریان با استفاده از نی، کاغذی به نام پاپیروس ابداع کردند.

۶۱) دو خط را که در مصر باستان ابداع شد نام ببرید؟

پاسخ: خط هیروگلیف و خط دموتیک

۶۲) اقتصاد مردم مصر باستان چگونه بود؟

پاسخ: اساس زندگی در مصر باستان بر کشاورزی استوار بود. اکثریت جمعیت را کشاورزان تشکیل می دادند. آنان در کشتزارهای اطراف نیل که متعلق به فرعون ها ، کاهنان و مقام های حکومتی بود، گندم، جو، خرما و دیگر میوه ها را کشت می کردند.

۶۳) نقش فرعون در مصر باستان چگونه بود؟

پاسخ: فرعون از قدرت فوق العاده ای برخوردار بود و اعتبار زیادی در میان مردم داشت. آنچه او انجام می داد اراده خدایان شمرده می شد و آنچه می گفت از زبان یکی از خدایان بود و فرمانهای او می بایست بی چون و چرا اجرا شود. پسر یا هرکدام از اعضای خانواده فرعون حتی همسر او می توانست جانشین او شود.

۶۴) اوضاع دین در مصر باستان چگونه بود؟

پاسخ: مصریان باستان خدایان زیادی را می پرستیدند. حداقل نام چندین هزار خدا در نوشته های مصری شناسایی شده است. البته مردم مصر خدایانشان را مهربان تر و دوستانه تر از خدایان سومری می پنداشتند.

۶۵) دیدگاه مردم مصر در مورد خدایان با مردم سومر چه تفاوتی داشت؟

پاسخ: مردم مصر خدایانشان را مهربان تر و دوستانه تر از خدایان سومری می پنداشتند.

۶۶) چرا مردم مصر باستان خدایانشان را مهربانتر و دوستانه تر از خدایان سومری می پنداشتند؟

پاسخ: شاید به این سبب که زندگی در اطراف نیل آسان تر و مطبوع تر از زندگی در کناره های دجله و فرات بود.

۶۷) آمن هوتپ چهارم چه اقدامی در مورد مذهب و خداپرستی انجام داد؟

پاسخ: او کوشید که یگانه پرستی را در شکل پرستش خدای خورشید در مصر ترویج نماید.

۶۸) آیا آمن هوتپ چهارم موفق شد یگانه پرستی را در مصر باستان پایدار کند؟ چرا؟

پاسخ: خیر – زیرا پس از مرگ او، کاهنان که نقش مهمی در فرهنگ مصر داشتند، دوباره پرستش چند خدایی را رایج کردند.

۶۹) حضرت یوسف و حضرت موسی (سلام الله علیهما) در دوران امپراتوری جدید مصر چه تلاش هایی کردند؟

پاسخ: آنها به احتمال بسیار در این دوره مردم مصر را به پرستش خدای یگانه دعوت کردند.

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس سوم تاریخ دهم انسانی

سوالات متن درس ۴ چهارم کتاب تاریخ دهم انسانی متوسطه دوم با جواب را در این مقاله مشاهده کردید. امیدوارم از آن استفاده کرده باشید و از صفحات دیگر ماگرتا دیدن نمایید. برای بهتر پیدا کردن جواب ها در آخر کلمات جستجو شده داخل گوگل کلمه ماگرتا را قرار دهید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه بنویسید. 😍