جواب درس پنجم آزاد فارسی نهم ادبیات بومی ۱ صفحه ۴۲ تا ۴۶

درس پنجم 5 آزاد فارسی نهم ادبیات بومی 1 درباره ایران ؛ در این نوشته از بخش آموزش و پرورش ماگرتا با متن درسی، خودارزیابی، دانش زبانی، گفت و گو، فعالیت های نوشتاری، حکایت و شعرخوانی صفحه ۴۲ ، ۴۳ ، ۴۴ ، ۴۵ و ۴۶ درس ۵ پنجم ادبیات بومی ۱ کتاب فارسی نهم متوسطه اول آشنا می شوید. در ادامه با ما همراه باشید.

بعدی: معنی و ارایه های ادبی درس ششم آداب زندگانی فارسی نهم
جواب سوالات درس ششم آداب زندگانی فارسی نهم
معنی و آرایه های ادبی حکایت شو خطر کن فارسی نهم

متن درس ۵ آزاد فارسی نهم صفحه ۴۲

نام درس: «ایران، سرزمین تاریخ و فرهنگ»

ایران کشوری است در جنوب غربی آسیا که به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌اش همواره در تاریخ جهان نقش مهمی داشته است. این کشور با تاریخی چند هزار ساله، مهد تمدن‌های بزرگ و فرهنگ‌های متنوعی بوده است. پایتخت ایران شهر تهران است و زبان رسمی این کشور فارسی می‌باشد.

ایران از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان راه دارد و همسایگان آن شامل کشورهای ترکیه، عراق، افغانستان و پاکستان می‌باشند. تنوع آب و هوایی در ایران باعث شده تا این کشور دارای طبیعتی زیبا و متنوع باشد؛ از کوه‌های سر به فلک کشیده البرز و زاگرس تا بیابان‌های گسترده و سواحل زیبای شمال و جنوب.

ایران یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های بشری را در خود جای داده است. امپراتوری‌های بزرگ و تمدن‌های باستانی مانند هخامنشیان، ساسانیان و پارس‌ها در این سرزمین شکل گرفته‌اند. آثار تاریخی برجسته‌ای همچون تخت جمشید، پاسارگاد، و نقش جهان گواهی بر شکوه و عظمت این تمدن‌ها هستند.

فرهنگ ایرانی نیز غنی و متنوع است و آثار فرهنگی و هنری مانند شعر، موسیقی، نقاشی و معماری جایگاه ویژه‌ای در جهان دارند. شاعرانی چون حافظ، سعدی و فردوسی به عنوان نمایندگان برجسته‌ی فرهنگ ایران شناخته می‌شوند و شعرهای آنان در سراسر جهان به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌اند.

اقتصاد ایران بر پایه منابع طبیعی غنی مانند نفت و گاز استوار است، اما بخش‌های دیگری از اقتصاد نیز در حال توسعه است، مانند کشاورزی، صنایع دستی و گردشگری. ایران با داشتن میراث فرهنگی غنی و مناظر طبیعی جذاب، یکی از مقاصد محبوب گردشگران داخلی و خارجی است.

در نهایت، مردم ایران با فرهنگ مهمان‌نوازی و مهربانی خود شناخته می‌شوند و این کشور به عنوان یکی از کشورهای تاریخی و مهم منطقه جایگاه ویژه‌ای در جهان دارد.

جواب خودارزیابی صفحه ۴۳ درس ۵ آزاد فارسی نهم

۱. ایران از لحاظ جغرافیایی در کدام منطقه از جهان قرار دارد و با کدام کشورها همسایه است؟

پاسخ: ایران در جنوب غربی آسیا قرار دارد. همسایگان ایران شامل کشورهای ترکیه، عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و آذربایجان هستند. از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان راه دارد.

۲. چه تمدن‌های باستانی در ایران شکل گرفته‌اند و یکی از آثار برجسته این تمدن‌ها چیست؟

پاسخ: تمدن‌های بزرگی مانند هخامنشیان، ساسانیان و پارس‌ها در ایران شکل گرفته‌اند. یکی از آثار برجسته این تمدن‌ها تخت جمشید است که از زمان هخامنشیان به جای مانده است.

۳. اقتصاد ایران بر چه منابعی استوار است و چه بخش‌های دیگری از اقتصاد در حال توسعه هستند؟

پاسخ: اقتصاد ایران بر پایه منابع طبیعی غنی مانند نفت و گاز استوار است. بخش‌های دیگری از اقتصاد که در حال توسعه هستند شامل کشاورزی، صنایع دستی و گردشگری می‌باشند.

۴. سه شاعر برجسته ایرانی را نام ببرید و نقش آنان در فرهنگ ایران چیست؟

پاسخ: سه شاعر برجسته ایرانی حافظ، سعدی و فردوسی هستند. این شاعران نمایندگان برجسته فرهنگ ایران هستند و آثار آنان در سراسر جهان شناخته شده و به زبان‌های مختلف ترجمه شده است.

پاسخ دانش زبانی صفحه ۴۳ درس پنجم آزاد فارسی نهم

آشنایی با صفت و نقش آن در جمله

تعریف: صفت کلمه‌ای است که ویژگی یا حالت اسم را بیان می‌کند. صفت‌ها معمولاً بعد از اسم می‌آیند و آن را توصیف می‌کنند یا ویژگی‌های بیشتری درباره آن ارائه می‌دهند. به طور کلی، صفت‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی مانند صفت‌های ساده، ترکیبی یا نسبی ظاهر شوند.

مثال از متن: در متن «ایران، سرزمین تاریخ و فرهنگ»، چندین صفت به کار رفته است که به توصیف ویژگی‌های ایران و فرهنگ آن کمک می‌کند. برای مثال:

• تاریخ چند هزار ساله (صفت: چند هزار ساله)
• تمدن‌های بزرگ (صفت: بزرگ)
• آثار برجسته (صفت: برجسته)

این صفات ویژگی‌های اسم‌هایی مانند «تاریخ»، «تمدن‌ها» و «آثار» را بیان می‌کنند.

تمرین ۱: تشخیص صفت‌ها

به جملات زیر از متن توجه کنید و صفت‌ها را مشخص کنید:

1. ایران کشوری با تاریخی چند هزار ساله است.
2. تخت جمشید یکی از آثار برجسته دوره هخامنشیان است.
3. ایران طبیعتی متنوع و زیبا دارد.
4. مردم ایران به مهمان‌نوازی و مهربانی شهرت دارند.

پاسخ‌ها:

1. تاریخی
2. برجسته
3. متنوع، زیبا
4. مهمان‌نوازی، مهربانی

تمرین ۲: ساختن جملات با استفاده از صفت

اکنون با استفاده از صفت‌های داده‌شده، جمله‌های جدیدی بسازید:

1. باستانی
2. غنی
3. دیدنی
4. قدیمی

پاسخ‌های پیشنهادی:

1. ایران کشوری با آثار باستانی فراوان است.
2. فرهنگ ایران بسیار غنی و متنوع است.
3. شهرهای ایران دارای مکان‌های دیدنی زیادی هستند.
4. بازارهای سنتی ایران قدیمی و پرجنب‌وجوش هستند.

تمرین ۳: تغییر صفت‌ها

در این تمرین، جمله‌هایی که شامل صفات هستند را تغییر دهید و صفت‌های جدیدی جایگزین کنید:

1. ایران طبیعتی زیبا دارد.
2. تخت جمشید یکی از آثار برجسته است.
3. مردم ایران مهمان‌نواز هستند.

پاسخ‌های پیشنهادی:

1. ایران طبیعتی شگفت‌انگیز دارد.
2. تخت جمشید یکی از آثار باارزش است.
3. مردم ایران دوست‌داشتنی هستند.

نکته‌های دستوری:

• صفت ساده: یک کلمه‌ای است و به تنهایی ویژگی‌ای از اسم را بیان می‌کند (مثلاً: زیبا، بزرگ، قوی).
• صفت نسبی: معمولاً با افزودن پسوند به اسم‌ها ساخته می‌شود و نسبت یا ارتباطی را بیان می‌کند (مثلاً: تاریخی، فرهنگی، صنعتی).

پاسخ گفت و گو صفحه ۴۳ درس آزاد پنجم فارسی نهم

۱. به نظر شما چرا ایران به عنوان یکی از کشورهای تاریخی و فرهنگی مهم در جهان شناخته می‌شود؟

پاسخ: ایران به دلیل تاریخ چند هزار ساله خود و نقش مهمی که در تمدن‌های باستانی مانند هخامنشیان و ساسانیان داشته است، به عنوان یکی از کشورهای مهم تاریخی شناخته می‌شود. همچنین آثار فرهنگی و هنری فراوان مانند شعر، معماری و موسیقی ایران، باعث شده تا این کشور در سطح جهانی اهمیت ویژه‌ای پیدا کند.

۲. به نظر شما توسعه صنعت گردشگری چگونه می‌تواند به اقتصاد ایران کمک کند؟

پاسخ: توسعه صنعت گردشگری می‌تواند منبع درآمد مهمی برای ایران باشد، چرا که این کشور دارای آثار تاریخی و فرهنگی فراوان و طبیعت متنوع است. جذب گردشگران خارجی و داخلی می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، افزایش درآمد محلی و بهبود زیرساخت‌های گردشگری منجر شود. همچنین گردشگری می‌تواند به معرفی بهتر فرهنگ و تاریخ ایران به جهان کمک کند.

۳. به نظر شما نقش شعر و ادبیات در فرهنگ ایران چیست و چرا شاعران ایرانی مانند حافظ و سعدی در جهان شناخته شده‌اند؟

پاسخ: شعر و ادبیات بخشی از هویت فرهنگی ایران است و شاعران ایرانی با خلق آثار برجسته‌ای که درباره عشق، اخلاق، انسانیت و طبیعت سخن می‌گویند، جایگاه ویژه‌ای در جهان پیدا کرده‌اند. حافظ و سعدی به دلیل بیان زیبا و عمیق مفاهیم انسانی و فلسفی در اشعارشان شناخته شده‌اند و شعرهای آن‌ها حتی فراتر از مرزهای ایران طرفداران زیادی دارند.

جواب فعالیت های نوشتاری صفحه ۴۴ درس آزاد پنجم فارسی نهم

۱. یک پاراگراف درباره یکی از تمدن‌های باستانی ایران، مانند هخامنشیان، بنویسید و توضیح دهید که چرا این تمدن اهمیت زیادی در تاریخ ایران و جهان داشته است.

پاسخ: هخامنشیان یکی از بزرگ‌ترین و قدرتمندترین تمدن‌های باستانی ایران بودند که از سال ۵۵۰ تا ۳۳۰ قبل از میلاد بر بخش‌های وسیعی از جهان حکومت می‌کردند. داریوش بزرگ و کوروش کبیر از مهم‌ترین پادشاهان این سلسله بودند. هخامنشیان به دلیل ایجاد ساختارهای حکومتی منظم، سیستم‌های اداری پیشرفته، و احترام به فرهنگ‌ها و ادیان مختلف، نقش مهمی در تاریخ جهان ایفا کرده‌اند. تخت جمشید به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار به جای مانده از این دوره، نمادی از شکوه و عظمت این تمدن است.

۲. با توجه به متن، به نظر شما چگونه تنوع آب و هوایی ایران باعث شده که این کشور به یک مقصد گردشگری جذاب تبدیل شود؟ در یک پاراگراف توضیح دهید.

پاسخ: تنوع آب و هوایی ایران از مناطق گرم و خشک تا مناطق سرد و کوهستانی و حتی مناطق مرطوب و جنگلی باعث شده است که این کشور از نظر طبیعت بسیار متنوع باشد. کوه‌های البرز و زاگرس برای ورزش‌های زمستانی مانند اسکی، سواحل دریای خزر و خلیج فارس برای تفریح و استراحت، و بیابان‌های مرکزی برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت بکر و آرامش بیابانی، همگی به عنوان مقاصد گردشگری جذاب شناخته می‌شوند. این تنوع جغرافیایی و طبیعی ایران را به یک مقصد مناسب برای انواع گردشگران از سراسر جهان تبدیل کرده است.

۳. شاعرانی مانند حافظ و سعدی چگونه به معرفی فرهنگ ایران در جهان کمک کرده‌اند؟ در یک پاراگراف توضیح دهید.

پاسخ: شاعران ایرانی مانند حافظ و سعدی با آثار جاودان خود که به موضوعات انسانی مانند عشق، اخلاق و معنویت می‌پردازند، نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان شناخته شده‌اند. اشعار حافظ به دلیل بیان عمیق و فلسفی‌اش درباره زندگی و عشق، و آثار سعدی به دلیل حکمت و نصایح اخلاقی‌اش، تأثیر زیادی در معرفی فرهنگ و ادبیات غنی ایران به دیگر کشورها داشته‌اند. ترجمه آثار این شاعران به زبان‌های مختلف، باعث شده است که فرهنگ ایرانی در سطح جهانی شناخته و تحسین شود.

۴. فرض کنید شما یک گردشگر خارجی هستید که به ایران سفر کرده‌اید. در یک نامه، تجربه خود از بازدید از یکی از آثار تاریخی ایران (مانند تخت جمشید یا پاسارگاد) را برای یک دوست خود در کشورتان شرح دهید.

پاسخ: این هفته فرصت داشتم از ایران و یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی آن، تخت جمشید، بازدید کنم. این مکان باستانی که روزگاری مرکز امپراتوری هخامنشیان بوده است، واقعاً شگفت‌انگیز است. ستون‌های بلند و سنگ‌تراشی‌های ظریف، نمایانگر عظمت و قدرت پادشاهانی چون داریوش و خشایارشا هستند. قدم زدن در میان این آثار باستانی حس سفر به گذشته را به من داد. فکر می‌کردم چطور این تمدن بزرگ هزاران سال پیش با این معماری دقیق و عظیم زندگی می‌کرده‌اند. بازدید از تخت جمشید برای من تجربه‌ای فراموش‌نشدنی بود و امیدوارم روزی بتوانی خودت نیز از این مکان دیدن کنی!

جواب و معنی حکایت صفحه ۴۵ درس آزاد فارسی نهم

حکایت: پادشاهی به دست خویش درختی می‌نشاند

پادشاهی درختی به دست خویش می‌نشاند. بزرگی بر او گذر کرد و گفت: «تو را که این کار نمی‌باید، دیگران کاشته‌اند و تو می‌خوری، تو می‌کاری تا دیگران بخورند.»

پادشاه گفت: «نه، هر که خوردن به دیگران حواله کند، با او نمی‌رسد. درختی که من بنشانم، بهره‌ی آن خود بازبینم.» پس از اندک زمانی، درخت بارور شد و پادشاه از میوه‌ی آن خورد. بزرگی گفت: «عجب، میوه‌ی درختت زود رسید!» پادشاه در پاسخ گفت: «چون نیت نیک باشد، نیکویی زودتر بازآید.»

معنی حکایت:

در این حکایت، پادشاه به دست خود درختی می‌کارد و بزرگی به او می‌گوید که این کار برای او لازم نیست، چون دیگران درخت کاشته‌اند و او از آن میوه می‌خورد. اما پادشاه در پاسخ می‌گوید که هر که کاشتن برای دیگران را به تأخیر اندازد، بهره‌ی آن را نخواهد دید. در نهایت، درخت زودتر از انتظار بار می‌دهد و پادشاه نتیجه‌ی نیت خوب خود را می‌بیند.

این حکایت به ما نشان می‌دهد که کارهای نیک و تلاش‌های درست، حتی اگر به نظر برسد که برای دیگران سودمند است، در نهایت به خود ما باز می‌گردد. همچنین اشاره‌ای دارد به اینکه نیت نیک، پاداش سریع‌تری دارد.

پیام این حکایت:

این حکایت سعدی با مفهوم همبستگی اجتماعی و نیکوکاری مرتبط است و دانش‌آموزان می‌توانند از آن درس بگیرند که چگونه نیت و عمل خوب می‌تواند در کوتاه‌مدت و بلندمدت نتایج مثبتی داشته باشد، هم برای خودشان و هم برای دیگران.

آرایه‌های ادبی و زبانی:

تشبیه: درخت در این حکایت به عنوان نمادی از کار و تلاش پادشاه است که بار دادن آن نتیجه‌ی تلاش و نیت خوب اوست.

تمثیل: این حکایت به صورت تمثیلی به ما یادآوری می‌کند که نیکی کردن و تلاش برای رفاه دیگران، در نهایت به خود ما بازمی‌گردد. نیت نیک، نتیجه‌ی سریع‌تری در زندگی خواهد داشت.

طنز ظریف: در جایی که پادشاه به بزرگی می‌گوید «نه، هر که خوردن به دیگران حواله کند، با او نمی‌رسد»، طنزی ظریف وجود دارد. او به نوعی طعنه می‌زند که کسانی که فکر می‌کنند نباید کاری انجام دهند چون دیگران کار کرده‌اند، بهره‌ای نخواهند برد.

مراعات نظیر: کلمات مرتبط با کشاورزی و درخت، مانند «کاشتن»، «درخت»، «میوه» و «بهره»، در حکایت وجود دارند که هماهنگی و تناسب معنایی ایجاد می‌کنند.

پیام اخلاقی و اجتماعی: حکایت به دانش‌آموزان این پیام را می‌دهد که کار نیک و تلاش برای جامعه و دیگران، نه تنها باعث بهبود زندگی دیگران می‌شود، بلکه خود فرد نیز از آن بهره‌مند خواهد شد.

جواب و معنی شعر خوانی صفحه ۴۶ درس آزاد فارسی نهم

شعری از شاهنامه فردوسی: چو ایران نباشد تن من مباد

چو ایران نباشد تن من مباد / در این بوم و بر زنده یک تن مباد
معنی: اگر ایران نباشد و نابود شود، من نیز نباید زنده باشم. هیچ کس نباید در این سرزمین زندگی کند اگر ایران نابود گردد.

آرایه‌های ادبی: مراعات نظیر: بین «تن من» و «زنده یک تن» تناسب معنایی وجود دارد.
تشبیه: ایران به بوم و بر (سرزمین) تشبیه شده است که نشان‌دهنده ارتباط عمیق میان کشور و مردم آن است.

همه سر به سر تن به کشتن دهیم / از آن به که کشور به دشمن دهیم
معنی: همگی باید جان خود را فدا کنیم، زیرا بهتر است جان را از دست بدهیم تا اینکه کشورمان به دست دشمن بیفتد.

آرایه‌های ادبی: مراعات نظیر: «کشتن» و «دشمن» که به جنگ و فداکاری اشاره دارند.
تضاد: بین «کشتن» و «دشمن دادن»؛ یکی به فداکاری و دیگری به تسلیم اشاره دارد.

چو گُردان ایران نباشند شاد / همه کام دشمن شود برباد
معنی: اگر دلیران و قهرمانان ایران شاد و سربلند نباشند، آرزوهای دشمنان از بین می‌رود و به هدف خود نمی‌رسند.

آرایه‌های ادبی: تشبیه: دلیران ایران به «گُردان» (قهرمانان) تشبیه شده‌اند.
مراعات نظیر: «گردان»، «دشمن» و «شاد» که همه با جنگ و فداکاری مرتبط هستند.

از این‌رو زمین گشت جوینده‌ خون / نشان از سریر کیان شد نگون
معنی: زمین به دنبال خون انسان‌ها گشت و نشانی از تاج و تخت شاهان باقی نماند.

آرایه‌های ادبی: استعاره: «زمین جوینده‌ی خون» به معنای آن است که جنگ و خونریزی به زمین هجوم آورده است.
کنایه: «نگون شدن سریر کیان» به معنای سقوط پادشاهی و نابودی قدرت ایرانیان است.

کنون رزمِ دشمن به جان در کنیم / ز میهن تن و جان نثارش کنیم
معنی: اکنون باید با جان و دل در برابر دشمن بجنگیم و جان و تن خود را برای میهن فدا کنیم.

آرایه‌های ادبی: تشبیه: «رزم دشمن به جان» تشبیه به جنگیدن با همه‌ی وجود است.
تضاد: بین «جان» و «نثار کردن» که اشاره به فداکاری و ایثار دارد.

نکته: این ابیات از شاهنامه فردوسی پیوند عمیقی با موضوع درس «ایران، سرزمین تاریخ و فرهنگ» دارند. فردوسی در این ابیات به اهمیت کشور و میهن‌دوستی اشاره می‌کند و با زبانی حماسی از فداکاری و همبستگی مردم ایران برای حفظ سرزمینشان سخن می‌گوید. این شعر نمایانگر فرهنگی است که ارزش‌های اخلاقی، همبستگی ملی و پاسداری از ایران را به نسل‌های آینده منتقل می‌کند.

قبلی: جواب فرصتی برای اندیشیدن صفحه ۴۰ فارسی نهم
معنی کلمات روان خوانی دریچه های شکوفایی فارسی نهم
جواب سوالات درس چهارم فارسی نهم
معنی لغات درس چهارم هم نشین فارسی نهم

توجه: شما دانش آموزان پایه نهم متوسطه اول عزیز اگر می خواهید به راحتی به معنی کلمات و جواب سوال های کتاب فارسی نهم دسترسی داشته باشید، تنها کافیه جواب و معنی کلمات درس مورد نظرتان را به همراه عبارت « ماگرتا » در گوگل جست و جو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب درس پنجم ۵ آزاد ادبیات بومی ۱ کتاب فارسی نهم ، برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد و توانسته باشید تا از آن استفاده و بهره برده باشید.