جواب فعالیت های درس دهم پدافند غیرعامل آمادگی دفاعی دهم

جواب فعالیت های درس دهم پدافند غیرعامل آمادگی دفاعی دهم ؛ در این نوشته به جواب و پاسخ سوال های فعالیت های 1 ، 2 ، 3 و 4 صفحه 126 ، 127 ، 129 و 131 درس 10 دهم پدافند غیرعامل کتاب آمادگی دفاعی پایه دهم تمام رشته های ریاضی ، تجربی ، انسانی ، فنی حرفه ای و کاردانش متوسطه دوم پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب فعالیت های درس یازدهم ایمنی و پیشگیری آمادگی دفاعی دهم

جواب فعالیت 1 صفحه 126 درس 10 آمادگی دفاعی دهم

در جواب فعالیت های ۱ صفحه ۱۲۶ درس دهم آمادگی دفاعی دهم سوالاتی مطرح شده است که در زیر به پاسخ آنها پرداخته ایم.

سوال 1) وظایف و مأموریت های سازمان پدافند غیرعامل را در کلاس به بحث بگذارید.

پاسخ: طبق اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل، وظایف این سازمان در دو دسته وظایف ستادی (12 مورد) و وظایف عملیاتی (6 مورد) جای گرفته است.

وظایف ستادی: 1) تبیین و برآورد تهدیدات دشمن در حوزه های مختلف 2) راهبری و هدایت و اجرای طرح های پدافند غیرعامل 3) نظارت بر اجرای پدافند غیرعامل دستگاه های اجرایی 4) ارزیابی فنی پدافندی طرح های پدافند غیرعامل و موارد دیگر.

وظایف عملیاتی: 1) سازماندهی، طرح ریزی، هدایت و راهبری عملیات پدافندی مقابله با تهدیدات نوین دشمن 2) هدایت و راهبری مقابله با تهدیدات نوین با تشکیل و سازماندهی قرارگاه های پدافند غیرعامل در موضوعات مرتبط با تهدید. و موارد دیگر.

سوال 2) درباره زیرساخت های کشور با سایر دانش آموزان در کلاس گفت و گو کنید.

پاسخ: در کشور بر اساس زیرساخت ها پایه گذاری شده و با مدیریت صحیح هر کدام از این زیرساخت ها، از هر نظر در امنیت و آسایش قرار می گیرد. این زیرساخت های حیاتی عبارتند از: خطوط حمل و نقل، ارتباطات، انرژی، سامانه های بانکی، بهداشت عمومی و خدمات ضروری دولت.

پاسخ فعالیت ۲ صفحه ۱۲۷ درس ۱۰ آمادگی دفاعی دهم

در جواب فعالیت های 2 صفحه 127 درس دهم آمادگی دفاعی دهم گفته شده ” اطلاعات و اخبار مربوط به «هک» و «هکرها» را در کلاس به بحث بگذارید. ” که در زیر به پاسخ آن پرداخته ایم.

پاسخ: هک (به لاتین: Hack) به معنی رخنه‌کردن و دزدی اطلاعات یا تغییر آن‌ها است. البته هک کاربردهای زیادی دارد. رمزگشایی (Crack) نیز از موارد مهم و اساسی هک محسوب می‌گردد. فرایند هک می‌تواند بسیار پیچپده و برای افراد غیرمتخصص غیرقابل درک باشد. معمولاً هک با هدف و مقصود خاصی صورت می‌گیرد؛ آمارها نشان می‌دهد هک بیشتر برای جنبه‌های مالی استفاده می‌شود.

هکر کیست؟ هکر به کسی گفته می‌شود که توانایی هک و رخنه‌کردن را داشته باشد. معمولاً این افراد دارای ضریب هوشی بالا، سرعت عمل فوق‌العاده و آگاه به کاری که می‌کنند هستند. کار هکرها هم می‌تواند گروهی باشد و هم فردی؛ که معمولاً هکرهای گروهی دارای قدرت و توان بالاتری می‌باشند. هکرها همگی مخرب و سارق و وحشتناک نیستند، بلکه آن‌ها نیز خوب و بد دارند. معمولاً هکرها براساس فعالیت و اطلاعاتشان به گروه‌هایی که بیشتر به رنگ کلاهشان شناخته می‌شوند تقسیم می‌شوند.

دسته‌بندی عامیانه هکرها: کلاه سفید، کلاه سیاه، کلاه خاکستری، کلاه صورتی، کلاه قرمز، اسکریپتی

هکر کلاه سفید : رخنه‌گرهای کلاه سفید، به رخنه‌گرهایی گفته می‌شود که که با داشتن اطلاعات کافی در زمینۀ امنیت و تست نفوذ، کارهای مفیدی انجام می‌دهند؛ به‌عبارتی این نوع از رخنه‌گرها، با داشتن توانایی هک‌کردن یک سامانه، نواقص آن را پیدا کرده و مانع از ورود رخنه‌گرهای کلاه سیاه می‌شوند. این نوع رخنه‌گرها، نقش آنتی‌ویروس را دارند و کار اصلی آن‌ها جلوگیری از خرابی است.

هکرهای کلاه سیاه : رخنه‌گرهای کلاه سیاه، به رخنه‌گرهای مخرب و مضر گفته می‌شود که در جهت سود خود، یک سامانه را مورد حمله قرار می‌دهند. این رخنه‌گرها قصد خرابکاری و صدمه‌زدن به اطلاعات شما را دارند و اگر می‌خواهید از صدمات آن‌ها جلوگیری کنید، باید از آخرین نگارش رخنه‌گران کلاه سفید استفاده کنید (رخنه‌گران کلاه سفید در آنتی‌ویروس‌ها هستند).

هکرهای کلاه خاکستری : هدف این هکرها بیشتر تفریح است و برای خود کار می‌کنند. نام دیگر این گروه، واکر است. هدف این هکرها (کرکر یا رمزگشایان) دزدی اطلاعات دیگر رایانه‌ها است و صدمه‌ای به خود کامپیوترهای مقصد وارد نمی‌کنند. تفاوت این نوع هکرها با هکرهای کلاه سیاه در این است که هکرهای کلاه خاکستری تنها با هدف سرقت اطلاعات با ارزش به شبکه‌ها نفوذ می‌کنند.

سطح علمی این هکرها نسبت به هکرهای کلاه سفید به مراتب کمتر است و این گروه از هکرها از گروه هکرهای کلاه سیاه به مراتب کم‌خطرتر هستند؛ چراکه به سیستم قربانی آسیب چندانی وارد نمی‌کنند. این گروه، اطلاعات را برای خود سرقت می‌کنند و آن را انتشار عمومی می‌دهند؛ شاید به‌دلیل تفریح و گوشزدکردن نقص فنی یا شاید به‌دلیل تفریح یا اینکه مردم را راجع به موضوعی آگاه سازند.

نام دیگر این گروه، واکر (به‌انگلیسی: Whacker) می‌باشد. هدف اصلی واکر، استفاده از اطلاعات سایر رایانه‌ها به‌مقاصد مختلف می‌باشد و صدمه‌ای به رایانه‌ها وارد نمی‌کنند. این گروه، کدهای ورود به سامانه‌های امنیتی را پیدا کرده و به داخل آن نفوذ می‌کنند، اما سرقت و خراب‌کاری جزو کارهای کلاه خاکستری نیست، بلکه اطلاعات را در اختیار عموم مردم قرار می‌دهند. در سال ۱۹۹۴ یک هکر یا واکر ژاپنی، به تارنمای ناسای آمریکا نفوذ پیدا کرد و تمامی اسناد محرمانه متعلق به این سازمان را ربود و به‌طور رایگان بر روی اینترنت در اختیار عموم قرار داد.

هکرهای کلاه صورتی : این افراد آن دسته از کسانی هستند به‌صورت غیر حرفه‌ای، بیشتر بدون هدف خاص یا دانش برنامه‌نویسی و عموماً با برنامه‌های مربوطه که خریداری کرده‌اند، دست به هک (کرک کردن یا رمزگشایی یا رخنه‌گری) می‌زنند. بیشتر افرادی را تشکیل می‌دهد که برای اهدافی مانند رو کم‌کنی، تلافی و… دست به این کار می‌زنند.

هکرهای کلاه قرمز : اینان از دسته برنامه‌نویسان قدرتمند هستند که با استفاده از دانش و هنر برنامه‌نویسی، برنامه‌هایی را در زمینهٔ هک نوشته و بهینه‌سازی می‌کنند. ولی این گروه به دو دسته تقسیم می‌شوند که یک دسته از آن‌ها برنامه‌نویسان نخبه و حرفه‌ای هستند و گروه دیگر که به آن‌ها بچه‌اسکریپتی می‌گویند.

هکرهای اسکریپتی : به افرادی گفته می‌شود که اسکریپت‌ها و برنامه‌هایی را از اینترنت دانلود و اجرا می‌کنند. این نوع از هکرها با اینکه از دانش هک چیزی نمی‌دانند، ولی می‌توانند آسیب‌های خیلی شدیدی را به سامانه‌های امنیتی وارد کنند.

جواب فعالیت 3 صفحه 129 درس دهم آمادگی دفاعی دهم

در فعالیت ۳ صفحه ۱۲۹ درس دهم آمادگی دفاعی دهم سوالاتی مطرح شده است که در زیر به پاسخ آن پرداخته ایم.

سوال 1) تحریم اقتصادی و آثار آن را بر زندگی مردم در کلاس بررسی و موارد آن را فهرست کنید.

پاسخ: استراتژی تحریم، رشد اقتصادی و صنعتی ایران را کاهش داده، سرمایه گذاری های خارجی را محدود کرده، ارزش پول ریال ایران را ضعیف کرده، نرخ تورم را چند برابر کرده و تولید و صادرات نفت و گاز را کاهش داده است. اما ایرانیان با توجه به طرز تفکر و فرهنگ و عقاید مذهبی شان، مخالف تسلیم شدن هستند و به همین دلیل در زمینه های مختلف برنامه های خود را توسعه داده اند، که مهمترین آنها پیشرفت های هسته ای ایران در زمان اعمال تحرین هاست.

سوال 2) برخی از راهکارهای اساسی مقابله با تحریم اقتصادی کدام‌اند؟

پاسخ: 1) صبر و استقامت 2) تولید ملی و حمایت از سرمایه داخلی 3) استفاده بهینه از امکانات و ثروت ملی از طریق استفاده از منابع زیر زمینی و به کارگیری پیشرفت های علمی و فناوری و نیز مدیریت کار، تلاش و تولید.

سوال 3) با گفت و گوی گروهی معایب اقتصاد متکی به خام فروشی نفت را بررسی کنید.

پاسخ: اقتصادی که همه متغیرهاش وابسته به متغیرهای نفتی است، با هر تغییر در متغیرهای نفت تحت تاثیر قرار می گیرد. از طرفی منابع نفتی جهان محدود است و با پایان یافتن این منابع، منبع درآمد دولت نیز قطع و اقتصاد کشور دچار بحران می شود و اگر درآمدهای نفتی به درستی مدیریت نشود، تاثیرات منفی جبران ناپذیری بر اقتصاد کشور وارد می شود. و از طرفی، زمینه ایجاد اشتغال در زمینه های مختلف فراهم نمی شود.

پاسخ فعالیت ۴ صفحه ۱۳۱ درس دهم آمادگی دفاعی دهم

در جواب فعالیت های 4 صفحه 131 درس دهم آمادگی دفاعی دهم سوالاتی مطرح شده است که در زیر به پاسخ آن پرداخته ایم.

سوال 1) درباره پدیده بیوتروریسم (تروریسم زیستی) مطالعه و تحقیق کنید و نتایج را در کلاس درس ارائه دهید.

پاسخ: بیوتروریسم عبارت است از منتشر کردن عوامل بیولوژیکی یا سمی با هدف کشتن یا آسیب رساندن به انسان‌ها، حیوانات و گیاهان با قصد و نیت قبلی و به منظور وحشت آفرینی، تهدید و وادار ساختن یک دولت یا گروهی از مردم به انجام عملی یا برآورده کردن خواسته‌ای سیاسی یا اجتماعی.

تاریخچه: استفاده کردن از مواد تولید شده توسط جانوران، گیاهان، باکتری‌ها، قارچ‌هاو ویروس‌ها، علیه نیروهای انسانی و منابع غذایی سابقه‌ای هزاران ساله دارد. استفاده از سموم جانوری یا گیاهی برای سمی کردن سر تیرهای جنگی، استفاده از لاشه‌ی حیوانات مرده از طاعون برای شکستن مقاومت داخل قلعه‌ها، مسموم سازی فضای داخلی مقابر فرعون‌ها با‌هاگ قارچی کشانده و آلوده کردن منابع آبی شهرها، از نمونه‌های باستانی به کارگیری سلاح‌های نامتعارف بیولوژیک است.

حمله‌ی بیوتروریستی چیست؟ عبارت است از: پخش کردن ویروس، باکتری، میکروب یا دیگر عوامل بیماری زا و سمّی که موجب بروز بیماری و مرگ در میان انسان‌ها، حیوانات و گیاهان می‌شود.

تأثیرات یک حمله‌ی بیولوژیکی به چهار دسته تقسیم می‌شوند: 1) فیزیکی: بروز بیماری؛ 2) روانی: بروز ترس و وحشت؛ 3) اقتصادی: محدودیت سفر و جابه جایی، متوقّف شدن فعّالیت‌های اقتصادی و کسب و کار؛ 4) زیست محیطی: آسیب دیدن انسان‌ها، حیوانات، گیاهان، آلوده شدن منابع طبیعی، مثل منابع آب و غیره.

جنگ‌های بیولوژیک را می‌توان به 3 دوره تقسیم کرد: دوران اولیه: 200 سال قبل از میلاد مسیح (علیه السلام) تا آغاز قرن بیستم؛ دوران نوین؛ دوران کنونی.

دوران اولیه: اولین اسناد ثبت شده از کاربرد میکرو ارگانیسم‏‌ها به عنوان یک سلاح بیولوژیکی، به رومیان مربوط می‏‌شود که از اجساد حیوانات مرده برای آلوده کردن چاه‏‌ها و منابع آب دشمنان استفاده می‏‌کردند. در متون قدیمی آمده است که هانیبال کوزه‏‌های پر از مار و عقرب را با منجنیق به سوی کشتی دشمنان پرتاب می‏‌کرد، که با شکسته شدن کوزه‏‌ها، این جانوران در کشتی پخش و باعث به هم ریختگی اوضاع می‏‌شدند. پس از آن، طی یک حمله برق‌آسا کشتی تسخیر می‏‌شد.

دوران نوین: این دوران از سال 1918 میلادی آغاز می‏‌شود. از اولین اقدام‏‌هایی که در دوران نوین کاربرد این سلاح‏‌ها انجام شد، تشکیل واحد 731 در ارتش ژاپن به عنوان متولی امر تحقیق در مورد این سلاح‏‌ها و یافتن نمونه قدرتمند برای ارتش ژاپن بود. در سال 1931 میلادی ژاپن برنامه‏‌های بیولوژیکی خود را گسترش بیش‏تری داد.

به همین منظور، واحد 731 در منچوری یک پایگاه مخفی برای آزمایش مستقیم بر روی انسان (اسیران جنگی) تشکیل داد که فقط برخی از آزمایش‏‌های بیولوژیکی این گروه یا در واقع جنایت‏‌های آن‌ها در تاریخ ثبت شده است. حداقل 10000 زندانی در نتیجه این آزمایش‏‌ها جان سپردند.

در شروع جنگ جهانی دوم، در سال 1941 هواپیماهای ژاپنی، کک‏‌های آلوده به طاعون را در قسمت‏‌هایی از چین پراکنده ساختند. هواپیماهای ژاپنی در هر مرحله 15 میلیون کک را بر روی 11 شهر چین اسپری نموده و اپیدمی طاعون بوقوع پیوست که بین سال‏‌های 1937 و 1947 با بیش از 2000 حمله، مرگ94000 نفر بوقوع پیوست.

دوران کنونی: پس از جنگ جهانی دوم، دنیا وارد مرحله جدیدی به نام جنگ سرد شد. در این مرحله انگلستان نیز با جدیت سرگرم اجرای پروژه‌های متعددی در زمینه سلاح‌های بیولوژیک بود. آن‏‌ها به خصوص بر روی اسپورهای آنتراکس (سیاه زخم) و میزان تخریب و گسترش آن به وسیله بمب‏‌های انفجاری کار می‏‌کردند.

یکی از بزرگ‏ترین آزمایش‏‌های مخفیانه ارتش آمریکا، پخش سراشیا مارسنس در شهر سانفرانسیسکو به صورت 5000 ذره در دقیقه بود که در نتیجه آن ، یکنفر فوت نمود و 10 نفر دیگر در بیمارستان بستری شدند. مهم ترین رویداد بیوتروریسم در هزاره‌ی جدید، پخش نامه‌های حاوی اسپور آنتراکس (عامل مولد سیاه زخم) در آمریکا بود.

در مجموع، هم اکنون بیش از 400 مرکز تحقیقاتی در درجات امنیت بیولوژیک 3 و 4 در آمریکا فعال هستند که توانایی تولید عواملی، همچون باکتری سیاه زخم و فراورده‌های آن را دارند و بیش از چهارده هزار نفر بر روی تولید چنین عوامل خطرناکی کار می‌کنند.

نمونه‌های جنگ‌های زیستی اخیر : 1- سارس بین چین و آمریکا 2- آنفولانزای مرغی 3- تهاجم به مرغ تخم‌گذار در کشور ما 4- استفاده از فسفر سفید در غزه که بدن انسان و اشیاء را می‌سوزاند

منشأ تهدید زیستی : 1) طبیعی (حشرات ، حیوانات ، گیاهان ، تغییرات جوی) 2) غیر طبیعی (دخالت انسان ، مسائل بهداشتی ، فراورده های سمی)

نشانه‌های یک تهاجم بیولوژیک : گفته شده که امکان تشخیص سریع عوامل میکروبی بسیار محدود و در صورت وجود نیز کار با آن‏‌ها بسیار پیچیده و دقیق است؛ لذا مشاهدات کادر پزشکی و نیروهای بهداشتی – درمانی بسیار کمک کننده خواهد بود. نشانه‌های زیر می‌تواند دلیل بر یک تهاجم بیوتروریستی باشد:

1 – ازدیاد حشرات بطور غیرعادی در منطقه. به‏ خصوص حشراتی که قبلاً در منطقه دیده نشده‏‌اند.
2 – وجود اجساد حیوانات مرده به‏ صورت غیرعادی در منطقه. یا حیوانات غیربودمی مرده و زنده در اطراف مراکز مسکونی و پادگانی.
3 – احساس تغییر طعم و مزه آب و مواد غذایی.
4 – خشک شدن ناگهانی گیاهان.
5 – مردن احشام و دام‏‌ها در منطقه.
6 – بیمار شدن ناگهانی افراد.
7 – مشاهده افراد مبتلا به بیماری با علائم مشترک و به تعداد زیاد.

مقایسه قدرت سلاح های بیولوژیک با سایر سلاح های نظامی : بر اساس پیش بینی سازمان جهانی بهداشت، رها سازی 50 کیلوگرم اسپور آنتراکس (عامل سیاه زخم ) در طول یک خط 2 کیلومتری و در یک جمعیت 500 هزار نفری، باعث 125 هزار مورد بیماری و 950 مورد مرگ می شود ؛ که در مقایسه با سایر جنگ افزار ها رقم عظیمی است.

اهداف تهدیدات زیستی در زمان صلح : 1- آسیب رساندن به زیرساخت‌های اقتصادی 2- ایجاد ترس در جامعه و از بین بردن امنیت بهداشتی و غذایی 3- آسیب رساندن به سلامت عمومی جامعه 4- تحمیل هزینه‌های سنگین به کشور هدف

مدیریت بحران و اصول مبارزه با بیوتروریسم : مدیران نظامی و انتظامی کشور بایستی در قبال تهدیدات بیوتروریستی به چهار پرسش اصلی پاسخ دهند: چه کسی، چه وقت، چطور و کجا اقدام به چنین حمله‌ای می‌کند. دانستن پاسخ این چهار پرسش کادر دفاعی را پیشاپیش در برابر تهدیدات آماده می‌سازد و کمک می‌کند تا منافذ نفوذ بسته شوند. در اینجا اصول پنجگانه‌ای را می‌توان برای چنین مبارزه‌ای تعریف نمود:

1- آگاهی: دانش و آگاهی از روند پدیده بیوتروریسم، شناخت تهدیدات، منافذ خطر و کلاً یافتن پاسخ چهار سوال کلیدی فوق گام نخست چنین مبارزه‌ای است.

2- آمادگی: رسیدن به سطح مطلوبی از توانایی دفاعی با تمرینات و رزمایش‏‌ها، دست‏یابی به علوم جدید، دست‏یابی به فن‏آوری نوین تشخیص و دفاع و درمان، تهیه لوازم و ملزومات چنین جنگ مخفی و ساکتی، دومین گام مبارزه و دفاع خواهد بود.

3- مهارت: اعتماد به نفس، غلبه بر ترس و مهارت در هدایت بحران به سمت عادی‌سازی شرایط، سومین و مهم‏ترین گام چنین مبارزه‌ای است.

4- شک: متولیان دفاعی کشوری که همواره در پنهان و آشکار مورد تهدیدات اجانب است، بایستی به هر پدیده‌ای حتی پدیده‌ای که در نگاه اول طبیعی جلوه می‌کند با نگاه شک بنگرند. چنین نگاه شک آلودی باعث می‌شود بسیاری از منافذ ورود دشمن باز شناخته شود و اصول ایمنی هرچه بیش‏تر رعایت گردد. دیگر نباید از کنار هر اپیدمی کوچک و بزرگی به سهولت گذشت.

5- کتمان و رازداری: وقتی نخستین هدف دشمن از حمله تروریستی ایجاد ترس در مردم عادی است، مهم‏ترین عمل کادر دفاعی آن خواهد بود که از انتشار خبر حمله و شایعه‌سازی در پیرامون آن خودداری نمایند. به‏ خصوص کادر درمانی که با مصدومین چنین حمله‌ای روبرو هستند. از انتشار خبر حمله، بیان تعداد مصدومین، نوع بیماری، بزرگ‏نمایی واقعه نزد مردم عادی و بیان تشخیص‏‌ها و علائم بالینی و درمان‏‌ها در جراید جداً باید پرهیز نمود.

بیوتروریسم با اهداف اقتصادی: در این نوع از بیوتروریسم هدف نابود کردن پایه‏‌های اقتصادی کشور یا منطقه‏‌ای می‏‌باشد. در بعضی از کشورهای در حال توسعه که غذای اصلی مردم را محصولات کشاورزی نظیر برنج تشکیل می‏‌دهد ممکن است با ایده‏‌های تروریستی، به آسیب بیولوژیک غلات و از بین بردن آن‏‌ها بپردازند و مسبب قحطی، سوءتغذیه، کاهش ایمنی و عفونت‏‌های مکرر گردند.

در کشوری مانند ایران مزارع گندم و برنج به عنوان اساس تغذیه مردم می‏‌تواند مورد حملات بیوتروریستی قرار گیرد. بیماری تب برفکی در جمعیت حساس کشوری که این بیماری را ندارد سبب ضربه سنگین اقتصادی می‌شود چنان‏که در سال‏‌های 2000 الی 2007 انگلستان مورد حمله قرار گرفت و میلیاردها دلار خسارت مالی دید. در این سال‏‌ها انگلستان برای جلوگیری از انتشار بیماری مجبور شد بیش از یک میلیون راس گاو را معدوم نماید.

سوال 2) پدافند پرتوی و شیمیایی چیست؟ به صورت گروهی تحقیق و نتایج را به دبیر محترم تحویل دهید.

پاسخ:

پدافند پرتوی چیست؟ پدافندی که در برابر خطرات مربوط به تابش ناشی از جنگ افزارهای هسته‌ای یا پرتوی ایجاد شده باشد پدافند پرتوی نامیده می‌شود.پدافند پرتویی؛ در واقع دفاع و پدافند و صیانت از مردم در برابر هر نوع حادثه هسته‌ای است، این حادثه هسته‌ای می‌تواند نشت کارخانه باشد یا اقدام تروریستی گروهی در نزدیکی مراکز هسته‌ای و می‌تواند تهدیدات هسته‌ای باشد.

چه اقداماتی در پدافند پرتویی انجام میگیرد؟ به مجموعه اقدامات رصد و پایش، آشکارسازی، هشداردهی، تشخیص، تصمیم و عملیات، کنترل و حفاظت ،پیشگیری و امداد و نجات، درمان، بازیابی و بازتوانی منابع، محدود سازی و رفع آلودگی در برابر تهدیدات و حوادث پرتوی، برای به حداقل رساندن آثار و عواقب زیان بار ناشی از این عملیات، پدافند پرتوی می گویند.

پدافند شیمیایی چیست؟ جنگ افزارهای شیمیایی ابزارها یا موادی هستند که به وسیله آنها انسانها یا موجودات زنده را هدف قرار می دهند. در اثر تماس مستقیم این مواد با هر قسمت از بدن جاندار، بدن وی آلوده شده و جاندار به انواع بیماری های عمومی یا انحصاری آن ماده مبتلا می شود. این مواد می توانند به صورت جامد، مایع یا گاز استفاده شوند.

جنگ افزارهای به عبارت دیگر عوامل شیمیائی به ترکیباتی اطلاق می گردد که در صورت کاربرد مؤثر عليه انسان، حیوان یا گیاه، منجر به مرگ یا ضایعات قابل توجه دائمی یا موقتی در ساختار اندامی آنها می شود.

جنگ افزارهای شیمیایی از نظر نظامی به 6 گروه سمی و کشنده، ناتوان کننده، استفاده برای کنترل اغتشاش ها، دودزا، ضد گیاه و شعله ها و آتش زا تقسیم می شوند.

انواع سلاح های شیمیایی : بمب های شیمیایی سه نوع جامد، مایع و گاز دارند. از حالت جامد آن در ارتفاعات و در مناطق برفی استفاده می شود و این گونه بمب ها با آب شدن برف در آن حل شده و پایین می آیند و در نهایت افراد زیادی را مسموم می کنند. از انواع مایع آن برای حل کردن در آب رودخانه ها و منابع استفاده می کنند. نوع گازی آن نیز از بقیه انواع آن پرکاربردتر است و در مناطق مختلف (بیشتر مکان های وسیع و باز) استفاده می شود.

جنگ افزارهای شیمیایی از جمله قیر، روغنها، نفت، آتش یونانی، ناپالم، اسیدها، آرسنیک ها و غیره از دوران قدیم مورد مصرف قرار گرفته اند. برای نمونه اسپارت در جنگ های پلوپونز (سال های 431 تا 440 پیش از میلاد) اسیدهای گوگردی (از جمله دی اکسید سولفور) به کار می بردند.

طی جنگ جهانی اول برای نخستین بار افزارهای مدرن جنگ شیمیایی، بخصوص توسط آلمان، ساخته و به کار گرفته شد. این اعمال با اسید پاشی و پخش ساده گازهای کشنده مانند کلر آغاز شدند تا اینکه بعدها بتوانند با پرتاب این مواد به راه دور نفرات بیشتری از سربازان دشمن را نابود کنند. آلمانیها پیوسته پیشرو این صنعت بوده اند.

در جریان جنگ اول جهانی کاربرد بیش از ۱۲۴ هزار تن مواد شیمیایی موجب مصدوم شدن حدود یک میلیون نفر و کشته شدن بین از یکصد هزار سرباز از طرفین جنگ گردید. پس از پایان جنگ اول جهانی و با تصویب پروتكل ۱۹۲۵ ژنو توسط بیشتر کشورهای دنیا، کاربرد این سلاح ممنوع گردید.

جنگ ویتنام: نوشتار اصلی: جنگ آمریکا و ویتنام آمریکایی ها نیز در جنگ ویتنام هزاران تن عامل نارنجی بروی جنگل های منطقه ریختند تا آن مکان ها یعنی (مخفیگاه ویت کنگها) را تبدیل به بیابان کنند. بخش عمده این ماده را نیز آلمان ها در اختیار آمریکایی ها قرار دادند. تحت تأثیر این ماده مهلک دی اکسین دار هنوز پس از 40 سال، در ویتنام بچه های معلول به دنیا می آیند.

جنگ ایران و عراق: نوشتار اصلی: جنگ ایران و عراق نوشتار اصلی: استفاده عراق از سلاح های شیمیایی با وجود تصویب پروتکل 1925 ژنو رژیم عراق در طول جنگ ایران و عراق با نقض این معاهده بین المللی وسیعترین حملات شیمیایی پس از جنگ جهانی اول را مرتکب شد.

صدام حسین از سال 1984 به بعد بطور گسترده از تابون استفاده می کرد، اما این ماده گران بود و پیدا کردن مواد لازم برای ساخت آن هم سخت بود او بعدها بیشتر به سراغ گاز وی ایکس رفت که قدرت و دوام بیشتری داشت. او در سال 1988 حدود 4 تن از این گاز را در اختیار داشت. اما ماده شیمیایی که در حجم وسیع تری در دسترس او قرار داشت، گاز سارین بود.

صدام حسین به گاز خردل هم علاقه داشت، چرا که این گاز اثرات دراز مدتی نظیر کوری، انواع سرطان، ناباروری و نقص عضوهای پیش از تولد داشت. بر اساس گزارش های بازرسان سازمان ملل متحد از سال 1984 تا 1988 در موارد متعددی از گاز خردل و نیز عوامل اعصاب عليه رزمندگان ایرانی و غیر نظامیان ساکن روستاها و شهرهای مرزی ایران استفاده شد.

رژیم صدام همچنین در جریان عملیات انفال علیه مناطق کردنشین شمال عراق به ویژه شهرستان سردشت که اولین شهر شیمیایی ایران بود حملات شیمیایی وسیعی را علیه مردم این مناطق انجام داد که حمله شیمیایی به حلبچه در مارس 1988 و کشتار بیش از پنج هزار نفر از مردم این شهر از آن جمله است.

در جنگ ایران و عراق شرکتهای آلمانی بزرگترین صادر کننده جنگ افزارهای شیمیایی با تجهیزات و کارخانه های ساخت این سلاحها به عراق بودند. البته آمریکا، فرانسه، هلند، انگلیس، شوروی و غیره هم در صدور غیرقانونی مواد اولیه ساخت این سلاح ها یا سایر تجهیزات مرتبط به عراق نقش مهمی داشتند. این حملات شیمیایی منجر به مصدوم شدن بیش از یکصد هزار نفر در ایران گردید که بسیاری از آنان هنوز به عوارض و بیماریهای ناشی از مصدومیت شیمیایی مبتلا هستند و نیازمند مراقبت های پزشکی هستند.

معاهدات بین المللی در زمینه سلاح های شیمیایی : اولین توافقنامه بین المللی منع کاربرد سلاح های شیمیایی به سال 1675 بر می گردد، هنگامی که معاهده ای مبنی بر عدم کاربرد گلوله های سمی میان فرانسه و آلمان در استراسبورگ امضا شد. در طول دویست سال پس از آن با روند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژی شیمیایی امکان توسعه سلاحهای شیمیایی در سطح وسیع فراهم آمد. در سال 1874 ، کنوانسیون بروکسل در مورد قانون و عرف جنگ تصویب شد.

این کنوانسیون استفاده از سم یا سلاح های سمی و نیز کاربرد تسلیحات، پرتابه ها یا موادی به منظور ایجاد درد و رنج غیرضروری را ممنوع کرد. در سال 1899 کنفرانس صلح در لاهه برگزار شد که به امضای توافقنامه ای معروف به بیانیه لاهه انجامید و بر اساس آن کاربرد پرتابه ها ی حاوی گاز سمی ممنوع گردید.

وحشتی که از جنگ افزارهای شیمیایی در طول جنگ جهانی اول تجربه شد به چنان خشمی در میان کشورهای دنیا دامن زد که تصمیم گرفتند کاربرد مواد شیمیایی یا سلاح های شیمیایی را برای همیشه در جنگ ممنوع کنند. این تعهد به امضای پروتکل 1925 ژنو مبنی بر منع کاربرد.

گازهای خفه کننده، سمی و گازهای دیگر و استفاده از شیوه های میکروبی در جنگ انجامید. ایران در 5 نوامبر 1929 و عراق در 8 سپتامبر 1931 به این معاهده پیوستند. البته کشورهایی مثل اسرائیل آن را امضا نکردند.

پروتکل ژنو کاربرد سلاح های شیمیایی را در جنگ ممنوع می کند اما گسترش، تولید و مالکیت چنین سلاح هایی را ممنوع نمی کند. بسیاری از کشورها پروتکل ژنو را امضا کردند اما این حق را برای خود محفوظ نگه داشتند که چنانچه خود یا متحدانشان مورد حمله با سلاح های شیمیایی قرار گرفتند، به همان صورت مقابله کنند. در ضمن بسیاری از امضا کنندگان پروتکل این حق را برای خود محفوظ نگاه داشتند که در مقابل کشورهایی که به پروتکل نپیوسته اند از سلاح های شیمیایی استفاده کنند.

بدنبال حملات شیمیایی وسیع رژیم صدام علیه ایران در دهه 80 میلادی و تلفات هولناک ناشی از این حملات، جامعه جهانی در دهه 1990 موفق به تهیه پیمانی شد که به نابودی سلاح های شیمیایی و نیز عدم گسترش این سلاح ها و مواد شیمیایی سمی به کار رفته در آنها در سراسر دنیا رسیدگی می کند. کنوانسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و استفاده از سلاح های شیمیایی و نابودی آنها (یا کنوانسیون سلاح های شیمیایی، CWC) در تاریخ 13 ژانویه 1993 در پاریس برای امضا آماده شد و در سال 1997 اجرایی گشت.

در حال حاضر سازمان منع سلاح های شیمیایی (OPCW)در لاهه هلند مسئول اجرای مفاد این کنوانسیون می باشد. تا ژانویه ۲۰۱۲ یکصد و هشتاد و هشت کشور دنیا به عضویت این سازمان در آمده و کنوانسیون مذکور را تصویب نموده اند.

سوال 3) درباره مجموعه تلویزیونی «شیوع» که در اسفند 1394 از شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی پخش شد، گفت و گو کنید. ​

پاسخ: جواب این سوال به عهده دانش آموزان می باشد.

همچنین بخوانید: جواب فعالیت های درس دوازدهم امداد و نجات آمادگی دفاعی دهم

توجه کنید: شما دانش آموزان عزیز پایه دهم متوسطه دوم می توانید برای دسترسی بهتر و سریع تر به جواب سوالات فعالیت های کتاب آمادگی دفاعی دهم تمامی رشته ها ، در انتهای جواب فعالیت درس مورد نظر خود، عبارت « ماگرتا » را نیز به همراه آن در گوگل جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله پاسخ و جواب سوال های فعالیت های صفحه ۱۲۶ ، ۱۲۷ ، ۱۲۹ و ۱۳۱ درس ۱۰ دهم پدافند غیرعامل کتاب آمادگی دفاعی پایه دهم ، برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد و توانسته باشید تا از آن استفاده و بهره برده باشید.