سوالات متن درس شانزدهم دینی یازدهم انسانی با جواب

سوالات متن درس شانزدهم دینی یازدهم انسانی با جواب ؛ در این مقاله پاسخ و جواب نمونه سوال های تشریحی و تعریف کنید و جای خالی مهم امتحانی متن درس ۱۶ شانزدهم عزّت نفس کتاب دین و زندگی ۲ یازدهم رشته ادبیات و علوم انسانی متوسطه دوم را قرار داده ایم. در ادامه با بخش دین و زندگی یازدهم انسانی ماگرتا همراه ما باشید.

سوالات درس قبلی: سوالات متن درس پانزدهم دینی یازدهم انسانی

پاسخ تمرینات این درس: جواب درس شانزدهم دین و زندگی یازدهم انسانی

نمونه سوال های امتحانی متن درس 16 شانزدهم دین و زندگی یازدهم انسانی با جواب

۱) یکی از مهم‌ترین قدم‌ها در مسیر کمال، تقویت …………… است.

پاسخ: عزت نفس

۲) عزت از صفاتی است که قرآن کریم بیش از ………….. خداوند را بدان توصیف کرده است.

پاسخ: ۹۵ بار

۳) عزت نفس به چه معناست؟

پاسخ: عزّت به معنای «نفوذناپذیری» و «تسلیم نبودن» است.

۴) وقتی می گویند خداوند «عزیز» است، معنایش چیست؟

پاسخ: وقتی می‌گویند خداوند «عزیز» است، معنایش این است که کسی نمی‌تواند در ارادهٔ او نفوذ نماید و او را تسلیم خود کند.

۵) واژه «ذلت» به چه معناست؟

پاسخ: واژهٔ «ذلّت» درست مقابل «عزّت» قرار دارد و به معنای نفوذپذیری و مغلوب و تسلیم بودن است.

۶) انسان عزیز به چه کسی گفته می شود؟

پاسخ: «انسان عزیز» کسی است که در برابر مستکبران و ظالمان و همچنین در مقابل هوی و هوس خویش می‌ایستد، مقاومت می‌کند و تسلیم نمی‌شود. او زیر بار عملی که روحش را آزرده کند و او را حقیر و کوچک سازد، نمی‌رود.

۷) انسان ذلیل به چه کسی گفته می شود؟

پاسخ: «انسان ذلیل» کسی است که در برابر مستکبران و زورگویان تن به خواری می‌دهد و هر فرمانی را می‌پذیرد؛ همچنین تسلیم هوی و هوس خویش می‌شود و هر کاری را که موافق هوی و هوس او باشد انجام می‌دهد، هر چند که آن کار روحش را به گناه آلوده کند.

۸) راه های تقویت عزت نفس را نام ببرید.

پاسخ: ۱- شناخت ارزش خود و نفروختن خویش به بهای اندک
۲- توجه به عظمت خداوند و تلاش برای بندگی او

۹) یکی از راه های تقویت عزت نفس، شناخت ارزش خود و نفروختن خویش به بهای اندک است، آن را توضیح دهید.

پاسخ: اگر کالای گران‌قیمتی، مانند طلا داشته باشیم، اما ارزش و قیمت آن را ندانیم، به آسانی فریب می‌خوریم و آن را به بهای اندک می‌فروشیم. اما اگر ارزش آن را بدانیم، آن را عزیز می‌شماریم و به قیمت واقعی می‌فروشیم و بهایی برابر با ارزش آن به دست می‌آوریم.

۱۰) خداوند جایگاه انسان ها در خلقت چگونه بیان می کند؟

پاسخ: ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم… و بر بسیاری از مخلوقات برتری دادیم.

و خطاب به انسان فرموده: «ای فرزند آدم، این مخلوقات را برای تو آفریدم و تو را برای خودم».

۱۱) این جمله خداوند خطاب به انسان که «ای فرزند آدم، مخلوقات را برای تو آفریدم و تو را برای خودم» به کدام یک از راه های تقویت عزت نفس اشاره دارد؟

پاسخ: شناخت ارزش خود و نفروختن خویش به بهای اندک

۱۲) امام علی (ع) بهای جان انسان را چه می داند؟

پاسخ: «همانا بهایی برای جان شما جز بهشت نیست،» پس [خود را] به کمتر از آن نفروشید».

۱۳) یکی از راه های تقویت عزت نفس، توجه به عظمت خداوند و تلاش برای بندگی او است، آن را توضیح دهید.

پاسخ: خدایی که خالق تمام هستی است، سرچشمه و منبع همهٔ قدرت‌ها و عزّت‌هاست. او وجود شکست ناپذیری است که هیچ کس توانایی ایستادن در برابر قدرت او را ندارد بنابراین، هر کس به دنبال عزت است، باید خود را به این سرچشمه وصل کند.

۱۴) انسان هایی که عزت نفس خود را در بندگی خدا یافته اند، چه ویژگی هایی دارند؟

پاسخ: وقتی که انسان به چنین شناخت و ایمانی رسید، به طور طبیعی تسلیم خدا می‌شود، بندگی او را می‌پذیرد و در مقابل غیرخدا عزیز و تسلیم ناپذیر باقی می‌ماند.

۱۵) امیرالمؤمنین علی (ع) در وصف انسان‌هایی که عزت خود را در بندگی خدا یافته‌اند، چه می‌فرماید؟

پاسخ: «خالق جهان در نظر آنان بزرگ است. از این جهت، غیر خدا در نظرشان کوچک است».

۱۶) پیشوایان ما چگونه توانستند در سخت ترین شرایط، عزت مندانه زندگی کنند؟

پاسخ: پیشوایان ما با تکیه بر بندگی خداوند و پیوند با او توانستند در سخت‌ترین شرایط، عزت مندانه زندگی کنند و هیچ گاه تن به ذلت و خواری ندهند.

۱۷) چند مورد از ایستادگی عزت‌مندانه پیشوایان دین در برابر ستمگران را بنویسید.

پاسخ: ۱- برای مثال، پیامبر اکرم (ص) هنگامی که در محاصرهٔ طاقت فرسای مشرکان مکه بود و جز حضرت ابوطالب و حضرت خدیجه و یارانی اندک و فقیر، پشتوانه‌ای نداشت، به بزرگان مکه که به او وعدهٔ ثروت و قدرت و ریاست بر این شهر را می‌دادند، فرمود: «اگر اینان خورشید را در دست راستم و ماه را در دست چپم بگذارند، از راه حق دست برنمی‌دارم و تسلیم نمی‌شوم».

۲- نوهٔ گرامی و عزیز آن حضرت، امام حسین (ع)، آنگاه که یزیدیان با بیش از سی هزار جنگجو، ایشان را محاصره کردند و از او خواستند که زیر بار بیعت با یزید برود، فرمود: «مرگ با عزت از زندگی با ذلت، برتر است.»

۳- حضرت زینب (س)، خواهر شجاع امام نیز پس از تحمل انبوه مصائب و سختی، که یکی از آنها می‌تواند انسان را درهم شکند، در پاسخ به جملهٔ تحقیرآمیز عبید اللّٰه بن زیاد، حاکم کوفه که گفت: دیدی خدا چه بر سر خاندان شما آورد؟ با قدرت فرمود: [در این واقعه] جز زیبایی ندیدم.

۱۸) چه زمانی عزت نفس انسان ضعیف می شود و به سوی خواری و ذلت کشیده می شود؟

پاسخ: هر انسانی، در درون خود، گاه و بی‌گاه با تمایلات و خواسته‌هایی روبه‌رو می‌شود، که پاسخ مثبت دادن به آنها، عزت نفس را ضعیف می‌کند و انسان را به سوی خواری و ذلت سوق می‌دهد. حالاگر این پاسخگویی ادامه یابد، خواری و ذلت انسان را احاطه می‌کند، به طوری که در برابر هر خواست نامشروع درونی و بیرونی مقاومت نمی‌کند و به سرعت تسلیم می‌شود.

۱۹) چرا نوجوانی و جوانی بهترین زمان برای پاسخ منفی دادن به تمایلات گاه و بی گاه است؟

پاسخ: نوجوانی و جوانی بهترین زمان برای پاسخ منفی دادن به این تمایلات گاه و بی گاه است. انسانی که در این دوره سنی به سر می‌برد، هنوز به گناه عادت نکرده و خواسته‌های نامشروع در وجود او ریشه‌دار نشده است و به تعبیر پیامبر اکرم (ص)، چنین کسی به آسمان نزدیک‌تر است. یعنی گرایش به خوبی‌ها در او قوی‌تر است. بنابراین نوجوان و جوان، بهتر از هر آدمی می‌تواند ایستادگی در برابر تمایلات منفی را تمرین کند و عزت نفس خود را تقویت کند.

۲۰) تمایلات عالی انسان را توضیح دهید.

پاسخ: تمایلات عالی و برتر، مانند تمایل به دانایی، عدالت، شجاعت، حیا، ایثار و حُسن خلق، که مربوط به روح الهی و معنوی انسان هستند. ما با رسیدن به این تمایلات احساس موفقیت و کمال می کنیم و از آنها لذت می‌بریم.

۲۱) تمایلات دانی انسان را توضیح دهید.

پاسخ: تمایلات دانی، مانند تمایل به ثروت، شهرت، غذاهای لذیذ، زیورآلات و رفاه مادی، که مربوط به بُعد حیوانی و دنیایی انسان است و وقتی به این تمایلات دست می‌یابیم، از آنها لذت می‌بریم و خوشحال می‌شویم.

۲۲) چرا انسان ها به طور طبیعی به تمایلات بعد حیوانی میل دارند و علاقه نشان می دهند؟

پاسخ: زیرا اینها لازمهٔ زندگی در دنیا هستند و بدون آنها یا نمی‌توان زندگی کرد یا زندگی سخت و مشکل می‌شود.

۲۳) آیا تمایلات بعد حیوانی در ذات خود بد هستند؟

پاسخ: تمایلات بُعد حیوانی در ذات خود بد نیستند، اما نسبت به بُعد معنوی و الهی، بسیار ناچیز و پایین‌ترند و قابل مقایسه با آن تمایلات نیستند.

۲۴) تمایلات بعد حیوانی چه زمانی بد می شوند و چه کسی حد و مرز آنها را می داند؟

پاسخ: آنگاه که انسان، این تمایلات را اصل و اساس زندگی قرار دهد و فقط در فکر رسیدن به آنها باشد و از تمایلات الهی خود غافل بماند. حد و مرز توجه به این تمایلات را خدا می‌داند و خداوند با احکام خود چگونگی بهره مندی از این تمایلات را مشخص کرده تا انسان بتواند در عین بهره مندی از آنها، به رشد و کمال واقعی خود برسد.

۲۵) هر انسانی در درون خود با دو دعوت رو به روست؛ آنها را نام ببرید و توضح دهید.

پاسخ: هر انسانی در درون خود با دو دعوت روبه‌روست: دعوت عقل و وجدان یا همان «نفس لوّامه»، که از ما می‌خواهد در حدّ نیاز به تمایلات فروتر پاسخ دهیم و فرصتی فراهم کنیم که تمایلات معنوی و الهی در ما پرورش پیدا کند و آن زیبایی‌ها وجودمان را فرا بگیرند.

دعوت دیگر، دعوت هوی و هوس یا همان «نفس امّاره» است که از ما می‌خواهد فقط به تمایلات بُعد حیوانی سرگرم و مشغول باشیم و از تمایلات عالی و برتر غافل بمانیم.

۲۶) پاسخ مثبت دادن به هوی و هوس برای انسان چه نتایجی در پی دارد؟ توضیح دهید.

پاسخ: انسانی که به هوی و هوس پاسخ مثبت می‌دهد و تسلیم می‌شود، قدم در وادی ذلت گذاشته و از راه رشد باز می‌ماند. پس از این مرحله است که وقتی در برابر ستمگران و قدرتمندان قرار گرفت، زیر بار ذلت می‌رود و تسلیم خواسته‌های آنها هم می‌شود.

بنابراین، کسی که در مقابل دیگران تن به ذلت می‌دهد، ابتدا در مقابل تمایلاتِ پستِ درون خود شکست خورده و تسلیم شده و سپس مغلوب زورگویان و قدرتمندان گردیده و تسلیم خواسته‌های آنان شده است.

۲۷) عزت از صفاتی است که قران کریم بیش از ٩۵ بار خداوند را بدان توصیف کرده است.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۲۸) انسان ذلیل کسی است که در برابر مستکبران و زور گویان تن به خواری می دهد و هر فرمانی را می پذیرد.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۲۹) پیشوایان ما با تکیه بر بندگی خداوند و پیوند با او توانستند در سخت ترین شرایط، عزت مندانه زندگی کنند و هیچگاه تن به ذلت و خواری ندهند.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۳۰) میانسالی بهترین زمان برای پاسخ منفی دادن به تمایلات گاه و بیگاه است.

پاسخ: این جمله غلط است.

۳۱) نفس اماره از ما می خواهد فقط به تمايلات بعد حيوانى سرگرم و مشغول باشيم.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۳۲) یکی از مهم ترین قدم ها در مسیر کمال، ……………. است.

پاسخ: تقویت عزت نفس

۳۳) عزت به معنای ……………………… است.

پاسخ: نفوذ ناپذيرى و تسليم نبودن

۳۴) تمایلات بعد حیوانی در …………………………. ، اما نسبت به بعد معنوی و الھی، بسیار ناچیز و پایین ترند.

پاسخ: ذات خود بد نيستند

۳۵) کسی که در مقابل دیگران تن به ذلت می دهد، ابتدا در مقابل ……………….. شکست خورده و تسليم شده است.

پاسخ: تمایلات پست درون خود

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

سوالات درس بعدی: سوالات متن درس هفدهم دینی یازدهم انسانی

نمونه سوالات متن درس ۱۶ شانزدهم کتاب دینی یازدهم انسانی متوسطه دوم با جواب را در این مقاله مشاهده کردید. امیدوارم از آن استفاده کرده باشید و از صفحات دیگر ماگرتا دیدن نمایید. برای بهتر پیدا کردن جواب ها در آخر کلمات جستجو شده داخل گوگل کلمه ماگرتا را قرار دهید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه بنویسید.