سوالات متن درس سوم جامعه شناسی دوازدهم انسانی

نمونه سوالات متن درس ۳ سوم «نظم اجتماعی» کتاب جامعه شناسی ۳ پایه دوازدهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را می توانید در ادامه این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، مشاهده نمایید.

همچنین بخوانید: سوالات متن درس دوم جامعه شناسی دوازدهم انسانی

نمونه سوال های متن امتحانی درس 3 سوم جامعه شناسی دوازدهم

۱) چرا ما بی نظمی را بیشتر می بینیم و نظم را مشاهده نمی کنیم؟

پاسخ: زیرا به نظم عادت کرده‌ایم.

۲) در مثال ورزشگاه چه نظم هایی وجود دارد که به آنها توجه نکرده اید؟

پاسخ: در روز برگزاری شهرآورد، وسایل نقلیۀ عمومی برای رسیدن به ورزشگاه وجود دارد، پلیس در خیابان‌ها حضور دارد، هنگام ورود به ورزشگاه، نیروی انتظامی تماشاچیان را بازرسی می‌کند، همۀ بازیکنان به موقع در زمین بازی حاضر می‌شوند، بازی سر ساعت معین شروع می‌شود، بازی طبق قواعد از پیش تعیین شده انجام می‌شود و… .

۳) در ……….. نیز بی‌نظمی بیشتر از نظم به چشم می‌آید.

پاسخ: زندگی روزمره

۴) مثال هایی ذکر کنید که نشان دهد در زندگی روزمره بی نظمی بیشتر از نظم به چشم می آید؟

پاسخ: دانش آموزی که دیر به مدرسه می‌رسد یا تکالیف خود را به موقع انجام نمی‌دهد، راننده‌ای که در شانۀ خاکی جاده رانندگی می‌کند یا سبقت غیرمجاز می‌گیرد، کارمند بانکی که در پرداخت وام، آشنایان و بستگان خود را در اولویت قرار می‌دهد، پزشکی که بیماران خود را در مطب منتظر می‌گذارد و…

۵) در …….. بی نظمی بیشتر به چشم می‌آید و نظم از نظر پنهان می‌ماند.

پاسخ: زندگی روزمره

۶) منظور از آشنایی زدایی چیست؟

پاسخ: جامعه‌شناسان برای شناختن نظم، از امور آشنا و مأنوس «آشنایی زدایی» می‌کنند؛ یعنی از دید یک فرد غریبه به موضوعات آشنا و روزمرۀ اطراف خود نگاه می‌کنند و در کنار بی‌نظمی، نظم را می‌شناسند.

۷) ما نمی‌توانیم نظم را مشاهده کنیم به دلیل آنکه به نظم ……….. کرده‌ایم.

پاسخ: عادت

۸) چگونه می توانیم نظم های پنهان و شگفت انگیزی که در زندگی ما وجود دارد را کشف کنیم؟

پاسخ: در زندگی ما انسان‌ها نظم‌های پنهان و شگفت‌انگیزی وجود دارد که با هنر آشنایی‌زدایی از امر مأنوس، می‌توان آنها را کشف کرد.

۹) نظم اجتماعی در نتیجه ………….. برقرار می‌شود که ما انسان‌ها برای با هم زندگی کردن پذیرفته‌ایم.

پاسخ: قواعدی

۱۰) نظم یعنی چه؟

پاسخ: نظم یعنی قرار گرفتن هر پدیده در جای خود که جای پدیده‌ها را همین قواعد تعیین می‌کنند.

۱۱) نظم اجتماعی چه فوایدی دارد؟

پاسخ: نظم اجتماعی پیش‌بینی رفتار دیگران و همکاری با آنها را امکان‌پذیر می‌نماید؛ باعث می‌شود شما بدانید که چه توقعات و انتظاراتی می‌توانید از دیگران داشته باشید و اتفاقات غیرمنتظره، شما را از همکاری با دیگران باز ندارند.

۱۲) آیا پیش بینی رفتار دیگران بر مبنای قواعد اجتماعی، همواره صحیح خواهد بود؟

پاسخ: ممکن است گاهی دانسته‌هایمان غلط از آب درآیند، دیگران مطابق انتظارات رفتار نکنند و حوادثی خلاف قواعد رخ دهند.

۱۳) نظم اجتماعی در نتیجه ………… که ما انسان‌ها برای با هم زندگی کردن پذیرفته‌ایم، برقرار می‌شود.

پاسخ: قواعدی

۱۴) نظم اجتماعی نتیجه‌ی چیست؟

پاسخ: نظم اجتماعی در نتیجه قواعدی که ما انسان‌ها برای با هم زندگی کردن پذیرفته‌ایم، برقرار می‌شود.

۱۵) کارکردهای قواعد اجتماعی را بنویسید.

پاسخ: ارتباط ما با یکدیگر را امکان‌پذیر می‌سازند و سامان می‌دهند، کنش‌های ما را برای یکدیگر قابل پیش‌بینی می‌کنند و امکان مشارکت ما در زندگی اجتماعی را فراهم می‌آورند.

۱۶) ساختار اجتماعی را تعریف کنید.

پاسخ: امّا خود این قواعد چگونه با هم مرتبط و سازگار می‌شوند؟ مثلاً قواعد اقتصادی یعنی قواعد تولید، توزیع و مصرف چگونه با یکدیگر هماهنگ می‌شوند؟ یا قواعد اقتصادی چگونه با قواعد زندگی خانوادگی یا قواعد سیاسی هماهنگ می‌شوند؟ جامعه‌شناسان برای پاسخ به این پرسش‌ها، از «ساختار اجتماعی» سخن می‌گویند. 

۱۷) ساختار اجتماعی چیست؟

پاسخ: ارتباط میان پدیده‌های اجتماعی ساختار اجتماعی نامیده می‌شود.

۱۸) ………… چگونگی رابطه و پیوند میان پدیده‌های اجتماعی مختلف است.

پاسخ: ساختار اجتماعی

۱۹) ساختار اجتماعی را در گروه‌های ………. مانند سازمان‌ها بهتر می‌توان دید.

پاسخ: رسمی

۲۰) برداشت روزافزون از منابع ………….، از جمله تغییراتی است که یک نظام اجتماعی در محیط ایجاد می‌کند.

پاسخ: تجدیدناپذیر

۲۱) رشد ………… نیز از جمله تغییراتی است که یک نظام در خود ایجاد می‌کند.

پاسخ: جمعیت

۲۲) ………… همانند یک موجود زنده تلاش می‌کند با تغییر در خود و محیط، نیازهای خود را تأمین کند و خود را در بلند مدت حفظ نماید.

پاسخ: نظام اجتماعی

۲۳) منظور از دو پدیده هم تغییر چیست؟

پاسخ: گاهی تغییر در یک پدیده اجتماعی با تغییر در پدیده دیگر همراه است. این دو پدیده را «هم‌تغییر» می‌گویند.

۲۴) منظور از تبیین چیست؟

پاسخ: منظور از تبیین، بیان چرایی یک پدیده یا نشان دادن علت ایجاد یا زوال آن است. در تبیین، پدیده‌هایی که قبلاً مستقل از هم به‌نظر می‌رسیدند در ارتباط با یکدیگر قرار می‌گیرند و میان پدیده‌هایی که پیش‌تر در ارتباط با هم دیده می‌شده‌اند، روابط جدیدی طرح می‌شود.

۲۵) در اوایل قرن ………. میلادی، با محدود دانستن دانش علمی به دانش ……….. صرفاً تبیین‌های تجربی به رسمیت شناخته می‌شد.

پاسخ: نوزدهم – تجربی

۲۶) …………، بنیان‌گذار جامعه‌شناسی، ابتدا نام «فیزیک اجتماعی» را برای این رشته برگزید.

پاسخ: اگوست کنت

۲۷) جامعه شناسی تبیینی را تعریف کنید.

پاسخ: این رویکرد که جامعه‌شناسی را در زمره دانش‌های تجربی و ابزاری قرار می‌دهد با نام «جامعه‌شناسی تبیینی» شناخته می‌شود.

۲۸) ویژگی های رویکرد تبیینی را بنویسید.

پاسخ: در رویکرد تبیینی، پدیده‌های اجتماعی مانند پدیده‌های طبیعی و جامعه همانند طبیعت در نظر گرفته می‌شود. بنابراین روش مطالعه آنها نیز یکسان انگاشته می‌شود. روش مطالعه جامعه، همان روشی است که در مطالعه طبیعت به کار گرفته می‌شود. همان‌طور که علوم طبیعی با شناخت نظم موجود در طبیعت، امکان پیش‌بینی، پیشگیری و کنترل طبیعت را برای انسان‌ها فراهم می‌کند، جامعه‌شناسی نیز با شناخت نظم اجتماعی، به انسان‌ها قدرت پیش‌بینی، پیشگیری و کنترل جامعه را می‌دهد، لذا در این رویکرد هدف جامعه‌شناسی نیز همانند هدف علوم طبیعی است.

۲۹) مثال هایی ذکر کنید که چگونگی استفاده دانشمندان علوم طبیعی از نظم و قواعد جهان طبیعی را نشان دهد.

پاسخ: ما از خودرو استفاده می‌کنیم امّا از چگونگی عملکرد اجزای آن و نظم میان آنها اطلاع دقیقی نداریم درحالی که دانشمندان با فعالیت‌های علمی، نظم و ترتیب میان این اجزا را شناخته و سپس کنترل کرده‌اند تا بتوانند از آن در ساخت خودرو استفاده نمایند.
دانشمندان در زیست‌شناسی و پزشکی نیز همین‌گونه عمل می‌کنند و با شناخت قواعد حاکم بر بدن، به پیشگیری از بیماری‌ها و درمان آنها می‌پردازند.

۳۰) موفقیت های دانشمندان علوم طبیعی چه تاثیری بر جامعه شناسان گذاشت؟

پاسخ: همین موفقیت‌های دانشمندان علوم طبیعی، باعث شد جامعه‌شناسان علاقه‌مند شوند تا شباهت‌های جامعه و پدیده‌هایی همچون ماشین و بدن انسان را برجسته کنند و نظم جامعه را همانند نظم میان اعضای بدن یا اجزای ماشین بدانند. از نظر آنان جوامع از انسان‌ها، نهادها، سازمان‌ها، ساختمان‌ها، خیابان‌ها، خودروها و بسیاری از عناصر دیگر تشکیل شده‌اند که با نظمی خاص در کنار هم قرار گرفته‌اند، همان‌طور که بدن و ماشین از اجزایی تشکیل شده‌اند که با نظمی خاص در کنار هم قرار گرفته‌اند.

۳۱) کدام عامل، برخی جامعه شناسان را علاقمند کرد جامعه شناسی را به علوم طبیعی نزدیک و شبیه نمایند؟

پاسخ: موفقیت های بی سابقه علوم طبیعی

۳۲) شناخت و کنترل طبیعت را امکان پذیر می سازد؟

پاسخ: علوم طبیعی

۳۳) جامعه و نظام اجتماعی را می‌توان به موجود زنده تشبیه کرد ولی باید به این نکته توجه داشت که جامعه یک موجود زنده نیست بلکه ……………. یک موجود زنده است.

پاسخ: شبیه

۳۴) ویژگی های قوانین طبیعی را بنویسید.

پاسخ: طبیعت بیرون و مستقل از ماست. ما آن را پدید نیاورده‌ایم و قبل از ما وجود داشته است. تلاش ما برای شناخت قوانین طبیعت به هیچ‌وجه این قوانین را تغییر نمی‌دهد.

۳۵) نقش تاثیر انسان بر طبیعت و قوانین آن چیست؟

پاسخ: ما فقط می‌توانیم این قوانین را بشناسیم، سپس با استفاده از علوم طبیعی و تا جایی که قوانین طبیعی به ما اجازه می‌دهند، در طبیعت و پدیده‌هایی مانند ماشین و بدن که بر اساس قوانین طبیعی عمل می‌کنند، تغییراتی ایجاد نماییم و آن پدیده‌ها را کنترل کنیم.

۳۶) آیا یکسان انگاری طبیعت و جامعه، تسلط انسان بر جامعه را همان‌گونه که بر طبیعت تسلط یافته است، به دنبال خواهد داشت؟

پاسخ: اگر جامعه را همچون طبیعت تصور کنیم و آن را دستاوردی انسانی ندانیم، یعنی آن را واقعیتی بیرونی تصور کنیم که با قوانینی به استحکام قوانین طبیعت، اداره می‌شود، در آن صورت ما فقط می‌توانیم از دانش‌های ابزاری خود استفاده کنیم و جامعه و پدیده‌های اجتماعی را بشناسیم، اما قادر نخواهیم بود، تغییری بنیادین در جامعه به‌وجود آوریم. نظم اجتماعی بیرون و مستقل از ما خواهد بود و فقط باید خود را با آن تطبیق دهیم و سازگار کنیم.

۳۷) چرا یکسان دانستن طبیعت و جامعه، در جامعه شناسی تبیینی قابل نقد است؟

پاسخ: یکسان دانستن طبیعت و جامعه، انسان‌ها را به پیچ و مهره‌های نظم اجتماعی تقلیل می‌دهد؛ درحالی که جامعه برخلاف طبیعت، محصول و مخلوق کنش‌های انسان‌هاست و بود و نبود آن، وابسته به انسان است.

۳۸) جامعه شناسی تبیین در مورد انسان چه دیدگاهی دارد؟

پاسخ: جامعه‌ شناسی تبیینی که می‌خواست انسان را بر جامعه مسلط کند، او را مغلوب جامعه ساخت. انسان در این دیدگاه، صرفاً یک موجود طبیعیِ پیچیده‌تر از سایر موجودات طبیعی دانسته می‌شود. در حالی که انسان‌ها با سایر موجودات طبیعی، تفاوت‌های بنیادی دارند.

۳۹) تقلیل دادن انسان ها به پیچ و مهره های نظم اجتماعی در اثر چه چیزی به وجود می آید؟

پاسخ: یکسان دانستن طبیعت و جامعه

۴۰) جامعه شناسی تبیینی در مورد تفاوت میان جوامع مختلف چه دیدگاهی دارد؟

پاسخ: جامعه‌شناسی تبیینی، جامعه را نیز صرفاً یک پدیدۀ طبیعی پیچیده می‌داند وتفاوت میان جوامع مختلف را تنها تفاوتی کمّی می‌بیند. از این منظر برخی جوامع از برخی دیگر پیچیده‌ترند، در رفع نیازهای خود تواناترند و به همین دلیل پیشرفته‌ترند.

۴۱) مسیر رشد و پیشرفت جوامع از دیدگاه جامعه شناسان تبیینی چگونه است؟

پاسخ: طرفداران این دیدگاه گمان می‌کنند که همه جوامع، مسیر یکسانی به سوی پیشرفت طی می‌کنند و از جوامع ساده به جوامع پیچیده تبدیل می‌شوند.

۴۲) چرا رویکرد جامعه شناسی تبیینی در مورد پیشرفت جوامع، قابل نقد است؟

پاسخ: در حالی که واقعیت این است که انسان‌ها می‌توانند جوامع و تاریخ‌های گوناگونی را پدید آورند.

۴۳) بین انسان‌ها و موجودات طبیعی ………….. نیز وجود دارد.

پاسخ: تفاوت‌های بنیادی

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: جواب درس سوم جامعه شناسی دوازدهم انسانی
و
سوالات متن درس اول جامعه شناسی دوازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه دوازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جامعه شناسی دوازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله نمونه سوالات متن درس ۳ سوم کتاب جامعه شناسی پایه دوازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش دیدگاه بیان کنید. 🌹