جواب درس هفتم علوم ششم ☄️ پاسخ فصل ۷ ورزش و نیرو (۲)

جواب درس هفتم علوم پایه ششم : در این نوشتار جواب گفت و گو و کاوشگری و سوال های داخل متن درس هفتم 7 علوم ششم درس ورزش و نیرو (۲) صفحه ۴۸ ، ۴۹ ، ۵۰ ، ۵۱ ، ۵۲ ، ۵۳ ، ۵۴ ، ۵۵ ، ۵۶ ، ۵۷ و ۵۸ به همراه پاسخ های مربوط به درس ۷ علوم پایه ششم را برای تان آماده کردیم. با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

پاسخ درس بعد : جواب درس هشتم علوم ششم

جواب فعالیت های درس ۷ علوم تجربی ششم

در پاسخ به سوالات درس7 علوم ششم داریم :

در مسابقهٔ مچ‌اندازی، هل دادن ماشین، طناب‌کشی و …، دو جسم در اثر تماس با یکدیگر به هم نیرو وارد می‌کنند. آیا موقعیت‌هایی را می‌شناسید که دو جسم بدون تماس با هم به یکدیگر نیرو وارد کنند؟

وقتی قطب های آهنربای همنام را به هم نزدیک می کنیم، نیروی دافعه ای به یکدیگر وارد می کنند. نیروی گرانش اجسام را به سمت خود می کشد. وقتی دو بادکنک را روی سرمان می مالیم و آنها را به هم نزدیک می کنیم به هم نیروی الکتریکی وارد می کنند.

وقتی توپ یا مدادی از دست شما رها شود به طرف زمین سقوط می‌کند. میوه‌ها و برگ‌ها نیز وقتی از درخت جدا می‌شوند به طرف زمین سقوط می‌کنند. آیا تاکنون فکر کرده‌اید که چرا اجسام به طرف زمین سقوط می‌کنند؟

به دلیل وجود نیروی جاذبه ای که از طریق زمین به اجسام وارد میشود.

جواب گفت و گو صفحه ۴۸ علوم ششم

الف) چرا وقتی شیر آب را باز می‌کنیم، آب بلا فاصله به سمت زمین جریان پیدا می‌کند؟

نیروی گرانشی زمین به آب نیرویی وارد می کند و آن را به سمت خود می کشد.

ب) چرا اسکی باز در سرازیری به طرف پایین حرکت می‌کند و سرعت آن زیاد می‌شود؟

نیروی گرانش وارد اسکی باز می شود و اسکی باز روی زمین شیب دار می لغزد. چون نیرویی جز مقاومت هوا وارد او نمی شود سرعت او مدام در حال افزایش است.

جواب فکر کنید صفحه ۴۹ علوم ششم

فرض کنید در زمین مسابقه‌ٔ فوتبال، جاذبه‌ٔ زمین بر توپ وارد نشود. به نظر شما چه اتّفاق‌هایی ممکن است بیفتد؟

در این صورت، توپ دیگر برای شلیک روی زمین نیست، زیرا توپ در هوا معلق خواهد بود. همچنین ممکن است بازیکنان تعلیق شوند یا زمانی که بازیکن شوت می کند، توپ به دلیل کمبود جاذبه به هوا رفته و دیگر به زمین باز نمی گردد.

جواب فعالیت صفحه ۵۰ علوم ششم

یک عروسک کوچک که در آن آهن‌ربای کوچکی قرار دارد تهیه کنید و آن را روی یک مقوای ضخیم قرار دهید. به کمک یک آهن‌ربای نسبتاً قوی، از زیر مقوا، عروسک را به حرکت درآورید.

به جای عروسک می‌توانید از یک اسباب بازی چرخدار که در آن آهن یا آهن‌ربا قرار دارد، استفاده کنید و اسباب بازی را روی مقوا به حرکت درآورید.
از این آزمایش‌ها چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

برای اینکه دو جسم به یکدیگر نیرو وارد کنند، نباید در تماس باشند. برخی از اجسام بدون تماس به یکدیگر نیرو وارد می کنند.

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۱ علوم ششم

دو میله‌ٔ پلاستیکی (مثلً دو عدد خودکار پلاستیکی) تهیه کنید و یکی را با نخی همانند شکل از میزی آویزان کنید. یک سر هر دو میله را به پارچه‌ٔ پشمی و یا موهای سر، که تمیز و خشک باشد، مالش دهید. سر هر دو میله را به هم نزدیک کنید. چه اتّفاقی می‌افتد؟

عمل رانش و دافعه را مشاهده می کنیم یعنی دو میله از هم جدا می شوند چون بار هم نام دارند.

همین آزمایش را با خرده‌های کاغذ انجام دهید؛ یعنی میله یا شانهٔ پلاستیکی مالش داده شده را به خرده‌های کاغذ نزدیک کنید. چه اتّفاقی می‌افتد؟ 

خرده های کاغذ توسط شانه یا میله جذب میشوند.

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۲ علوم ششم

یک تخته‌ٔ صاف به طول تقریبی 40 سانتی‌متر تهیه کنید و در یک سطح صاف مانند سطح سرامیکی، روی چند کتاب قرار دهید. جسمی مانند یک باتری قلمی را از بالای تخته رها کنید. جسم پس از طی چه مسافتی روی سطح صاف می‌ایستد؟

بستگی به زاویه سطح شیب دار دارد. هرچه زاویه کمتر باشد، فاصله جسم کمتر می شود و بالعکس، هر چه ارتفاع بیشتر باشد، به دلیل افزایش زاویه شیب، باتری مسافت بیشتری را طی خواهد کرد.

بار دیگر این آزمایش را روی سطح پرز داری مانند موکت تکرار کنید. این بار جسم پس  از طی چه مسافتی می‌ایستد؟ 

مسافت طی شده در سطح موکت نسبت به سطح سرامیک کمتر است.

اگر آزمایش را روی سطح ناهموار خاکی انجام دهیم، چه اتّفاقی می‌افتد؟ جسم با طی مسافت بسیار کم می‌ایستد. 

اگر روی یخ انجام شود، چه اتّفاقی می‌افتد؟ جسم مسافت طولانی تری طی می کند.

به نظر شما باید چه وضعیتی فراهم باشد تا جسم، مسافت بیشتری را طی کند؟

وجود سطح صاف و صیقلی با ناهمواری بسیار کم و افزایش ارتفاع و شیب تخته

در کدام حالت جسم زودتر متوقف میشود؟ سطح ناهموار خاک و شیب کم تخته

به نظر شما چرا در همه‌ٔ حالت‌ها، جسم پس از مدتی بالاخره می‌ایستد؟

به دلیل وجود نیروی اصطکاک که بر خلاف جهت حرکت جسم وارد می شود و با اعمال نیرو باعث کند شدن حرکت می شود.

جواب فکر کنید صفحه ۵۳ علوم ششم

در آزمایش انجام شده، کدام نیرو سبب کند شدن حرکت و توقف جسم شده است؟ اصطکاک 

این نیرو در کدام جهت بر جسم وارد شده است؟ در خلاف جهت حرکت جسم

در «آزمایش کنید» صفحه قبل، نیروی اصطکاک در کدام حالت بیشتر است؟ آیا به نظر شما سطحی وجود دارد که جسم رها شده روی آن متوقف نشود؟ در گروه خود بحث کنید.

سطح ناهموار خاک نسبت به سایر سطوح نیروی اصطکاک بیشتری دارد. تمام سطوح روی این سیاره دارای نیروهای اصطکاک هستند، به همین دلیل است که اجسام متحرک (مانند توپی که توسط یک بازیکن فوتبال شلیک می شود) پس از یک مسافت مشخص متوقف می شوند، اما سطوح مختلف نیروهای اصطکاک متفاوتی دارند. هر چه سطح پایین تر باشد، نیروی اصطکاک روی سطح کمتر می شود. بنابراین در تمام سطوح، بدن رها شده در نهایت پس از مدتی متوقف می شود، اگرچه ممکن است مدت بیشتری طول بکشد.

شگفتی‌های آفرینش : آیا می‌دانید اگر نیروی اصطکاک نبود، چه اتّفاقی می‌افتاد؟ آیا زندگی بدون اصطکاک برای شما قابل تصور است؟

نیروی اصطکاک در برخی موارد در انجام کارها و زندگی ما مفید و در مواردی مضر است. مثلا وقتی نیروی قطعات ماشین حرکت می کند باعث گرم شدن قطعات و هدر رفتن مقداری انرژی می شود و به طور کلی بخشی از انرژی ماشین صرف غلبه بر اصطکاک می شود. حال اگر روزی اصطکاک نباشد انسان هم ضرر و زیان می بیند و هم سود و منفعت.

جواب گفت و گو صفحه ۵۳ علوم ششم

در هریک از فعالیت‌های زیر، نیروی اصطکاک بیشتر باشد بهتر است یا کم‌تر؟ چرا؟

الف) هنگام ترمز کردن اتومبیل: بیشتر، تا ماشین سریعتر متوقف شود.
ب) بالا رفتن از کوه: بیشتر، تا کنترل بیشتری داشته باشیم و سر نخوریم.
پ) اسکی روی یخ یا برف: کمتر، تا راحت سر بخوریم.
ت) گره زدن طناب: بیشتر، تا گره محکم تر شود و دیگر باز نشود.
ث) اصطکاک بین اجزای دوچرخه، مثلاً زنجیر و چرخ دنده: کمتر، تا دوچرخه روان تر و سریعتر حرکت کند.
ج) هنگام هل دادن یک جسم سنگین: کمتر، تا حرکت اجسام راحت تر باشد.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۵۳ علوم ششم

برای افزایش اصطکاک در روزهای برفی و سرنخوردن خودروها، چه کارهایی انجام می‌شود؟ در این باره اطلاعات جمع‌آوری و نتیجه را به کلاس گزارش کنید.

• استفاده از زنجیر چرخ خودرو
• استفاده از لاستیک عاج دار
• ریختن مخلوط شن و نمک بر روی سطح جاده یخ زده

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۴ علوم ششم

یک کتاب بزرگ را روی میز قرار دهید و سعی کنید به کمک یک کش آن را به حرکت درآورید. این آزمایش را می‌توانید با‌ قرار دادن چند کتاب روی هم، نیز انجام دهید. حال چند مداد استوانه‌ای شکل را زیر کتاب قرار دهید و دوباره سعی کنید کتاب را به کمک همان کش به حرکت درآورید. در کدام حالت، حرکت دادن کتاب راحت‌تر است و کش کم‌تر کشیده می‌شود؟ علّت را توضیح دهید.

وقتی چند مداد استوانه ای زیر کتاب می گذاریم، کش کمتر کشیده می شود زیرا نیروی اصطکاک بین سطح و کتاب کاهش می یابد.

در زمان‌های قدیم برای جابه‌جایی اجسام بسیار سنگین و کاهش اصطکاک از روشی شبیه این آزمایش استفاده می‌کردند. آنها به جای مداد از تنه‌ٔ درختان کمک می‌گرفتند. به نظر شما امروزه برای کم کردن اصطکاک از چه راه‌هایی استفاده می‌کنند؟

از روان کننده ها استفاده می شود. روان سازها موادی مانند روغن، گریس و مواد مشابه هستند که فرورفتگی های سطح جسم را پر می کنند، به طوری که سطوح تماس صاف و هموار می شوند و به یکدیگر ساییده نمی شوند. از چرخ، ساچمه یا گلوله، بلبرینگ و … نیز استفاده می شود.

توضیح دهید چگونه یک دانش آموز می‌تواند یک چمدان مسافرتی سنگین را به راحتی جابه‌جا کند؟

اگر دانش آموز این چمدان سنگین را روی چرخ دستی بگذارد، جابه جایی آن بسیار آسان خواهد بود. این به این دلیل است که چرخ های چرخ دستی اصطکاک را تا حد زیادی کاهش می دهند. در واقع به جای اینکه ته جعبه با زمین تماس داشته باشد، چرخ های صافی هستند که روی زمین می چرخند و برخی از چمدان های بزرگ دارای چرخ هایی هستند که اصطکاک و زمین را اندازه گیری می کنند، حمل چمدان را کاهش داده و راحت تر می کند.

جواب فکر کنید صفحه ۵۴ علوم ششم

وقتی خودرو در جاده‌ای در حال حرکت است، نیروی اصطکاک بر آن اثر می‌کند و سبب کاهش سرعت آن می‌شود. به نظر شما آیا نیروی اصطکاک بر کشتی یا هواپیمای در حال حرکت نیز اثر می‌کند؟

بله، مایعات و هوا از ذرات ریز به نام مولکول تشکیل شده اند و وقتی جسمی در مایع حرکت می کند، باید آن ذرات را دور بزند. از سوی دیگر، ذرات مایع برای جلوگیری از حرکت بدن، نیرویی به بدن وارد می‌کنند و در نتیجه مقاومت ایجاد می‌کنند. همچنین، هنگامی که جسمی در هوا حرکت می کند، باید از مولکول های هوا که به عنوان یک مانع عمل می کنند دور شود. هوا همیشه به هر چیزی که در حال حرکت است فشار و نیرو وارد می کند و این نیرو را (مقاومت هوا) یا (نیروی کشش) می نامند. بهتر است بدانید مقاومت در برابر آب بسیار بیشتر از هوا است.

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۵ علوم ششم

همانند شکل، یک برگه‌ کاغذ را بردارید و با سرعت زیاد حرکت دهید. چه اتّفاقی می‌افتد؟ چه نیرویی سبب خم شدن کاغذ می‌شود؟

کاغذ خم می شود. نیروی مقاومت هوا که نوعی نیروی اصطکاک است باعث کاهش سرعت حرکت می شود.

جواب کاوشگری صفحه ۵۵ علوم ششم

وسایل و مواد مورد نیاز: مقوای نازک – ماشین اسباب بازی – چسب – متر یا خطکش
بررسی کنید «شکل جسم چه اثری روی حرکت جسم دارد».

1ـ یک ماشین اسباب بازی را از بالای سطح شیب‌داری رها کنید.

2ـ مسافتی که ماشین روی سطح افقی طی می‌کند تا بایستد، اندازه‌گیری و یادداشت کنید. (تکرار آزمایش و به دست آوردن میانگین مسافت طی شده، دقت شما را بالا می‌برد).

3ـ مقوایی به ابعاد 20 سانتی‌متر در 10 سانتی‌متر ببرید و در ماشین قرار دهید و دوباره آن را از بالای سطح شیب‌دار رها کنید. مشاهدات خود را یادداشت کنید.

4ـ این مقوا را با تا کردن به ابعاد دیگر درآورید و آزمایش را تکرار کنید. جدول زیر را کامل کنید.
توجه کنید: در همه‌ٔ آزمایش‌ها جرم ماشین به همراه مقوا یکسان باشد.

شماره‌ٔ آزمایش	مساحت مقوا (سانتی‌متر مربع)	میانگین مساحتی که ماشین روی سطح افقی طی می‌کند (سانتی‌متر)
1	۲۰۰ سانتی‌متر مربع	۱۳ سانتی‌متر
2	۱۸۰ سانتی‌متر مربع	۱۹ سانتی‌متر
3	۱۵۰ سانتی‌متر مربع	۲۳ سانتی‌متر
4	۱۳۰ سانتی‌متر مربع	۲۸ سانتی‌متر

نتیجه کاوش خود را در یک یا چند سطر بنویسید.

مولکول های هوا با کاغذ برخورد می کنند و باعث می شوند که مقاومت هوا کند شده و بدن را از حرکت باز می دارد. هرچه سطح کاغذ پهن تر باشد، مقاومت هوا بیشتر می شود و ماشین سریعتر و سریعتر متوقف می شود.

جواب فکر کنید صفحه ۵۶ علوم ششم

1- نیروی مقاومت هوا بر چه نوع خودروهایی اثر کمتری دارد؟

خودروهایی که کشیده و شکلی دارند تا هوا به راحتی از سطوح آن عبور کند. داشتن چنین شکلی به این معنی است که تأثیر مقاومت هوا بر روی آن کم و حداقل خواهد بود. به این نوع اجسام، اجسام (آیرودینامیک) می گویند که شکلی صاف و گرد دارند و قسمت پشتی آنها کشیده و نوک تیز است.

2- چرا هنگام نشستن هواپیماهای جنگی، در پشت آنها چتری باز میشود؟

باز شدن چتر باعث کاهش سرعت میشود و نیروی مقاومت هوا افزایش پیدا میکند.

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۷ علوم ششم

دو بادکنک را از یک میله یا خط‌کش بیاویزید و به طور مستقیم و یا با یک لوله‌ٔ خودکار به وسط بادکنک‌ها فوت کنید. چه اتّفاقی می‌افتد؟ 

بادکنک ها به هم نزدیک میشوند.

اگر سریع‌تر از دفعه‌ٔ قبل فوت کنید، چه اتّفاقی می‌افتد؟ 

بادکنک ها به هم نزدیک تر شده و به هم می‌چسبند.

یک نوار کاغذی به عرض تقریبی 4 سانتی‌متر را از ورق کاغذ ببُرید و یک طرف آن را میان کتاب قرار دهید و فوت کنید. چه اتّفاقی می‌افتد؟ 

نوار کاغذی به سمت بالا حرکت می‌کند.

اگر سریع‌تراز دفعه‌ٔ قبل فوت کنید و هوا با سرعت بیشتری از روی کاغذ بگذرد، چه اتّفاقی می‌افتد؟ 

نوار کاغذی سریعتر از قبل حرکت می کند. دمیدن هوا بر روی کاغذ باعث کاهش فشار هوا در بالای کاغذ می شود، بنابراین فشار هوا در پایین کاغذ بیشتر از فشار بالای کاغذ است و در نتیجه این اختلاف فشار، نیرویی رو به بالا وارد می شود، کاغذ را بلند می کند.

همچنین بخوانید : جواب درس پنجم علوم ششم

جواب فکر کنید صفحه ۵۷ علوم ششم

در روزهای طوفانی امکان اینکه سقف شیروانی خانه های قدیمی کنده شود، زیاد است. آیا می توانید این اتّفاق را براساس آزمایش های انجام شده توضیح دهید؟

در روزهای طوفانی هوا با سرعت زیاد از روی سقف عبور می کند، بنابراین فشار هوای بالای سقف کاهش می یابد و فشار هوای داخل ساختمان باعث ایجاد نیروی رو به بالا بر روی سقف می شود و اگر سقف مقاومت لازم را نداشته باشد، فرو می ریزد.

جواب فعالیت صفحه ۵۸ علوم ششم

با نظر معلّم خود به چند گروه تقسیم شوید. هر گروه یک هواپیمای کاغذی درست کند و هواپیمای خود را آزمایش کند؛ سپس یک مسابقه بین هواپیماهای ساخته شده برگزار کنید. هواپیمای کدام گروه، زمان بیشتری در هوا باقی می‌ماند و مسافت بیشتری را طی می‌کند؟

هواپیمایی که اصطکاک کمتری نسبت به هوا دارد.

پاسخ درس قبل : جواب درس ششم علوم ششم

💥 دانش آموزان پایه ششمی تا اینجا گام به گام تمام فعالیت ها و تمرین های درس هفتم علوم ششم درس ورزش و نیرو (۲) را برای تان گذاشتیم. اگر سوالی داشتید در قسمت دیدگاه، نظر خود را برای ما بنویسید. در ضمن برای پیدا کردن بهتر در گوگل می توانید آخر عبارتی که جستجو میکنید عبارت ماگرتا را اضافه کنید. این طوری زودتر به ما میرسید.🤗✌