سوالات متن درس هفتم دینی یازدهم انسانی با جواب

سوالات متن درس هفتم دینی یازدهم انسانی با جواب ؛ در این مقاله پاسخ و جواب نمونه سوال های تشریحی و تعریف کنید و جای خالی مهم امتحانی متن درس ۷ هفتم امامت، تداوم رسالت کتاب دین و زندگی ۲ یازدهم رشته ادبیات و علوم انسانی متوسطه دوم را قرار داده ایم. در ادامه با بخش دین و زندگی یازدهم انسانی ماگرتا همراه ما باشید.

سوالات درس قبلی: سوالات متن درس ششم دینی یازدهم انسانی

پاسخ تمرینات این درس: جواب درس هفتم دین و زندگی یازدهم انسانی

نمونه سوال های امتحانی متن درس 7 هفتم دین و زندگی یازدهم انسانی با جواب

۱) در میان مسئولیت های پیامبر اکرم کدام یک با رحلت ایشان پایان می پذیرد و کدام یک باید ادامه یابد؟

پاسخ: در میان مسئولیت‌های سه گانه رسول خدا (ص)، مسئولیت اوّل، یعنی دریافت و ابلاغ وحی به مردم، با ختم نبوت پایان می‌پذیرد و کتاب قرآن، آخرین کتاب آسمانی است و نیازی به آوردن کتاب جدیدی نیست. امّا دو مسئولیت دیگر، یعنی «تعلیم و تبیین دین (مرجعیت دینی)» و «ولایت ظاهری» پس از ایشان ادامه می یابد.

۲) درباره پایان یافتن یا ادامه پیدا کردن دو مسئولیت دیگر پیامبر، یعنی تعلیم و تبیین دین (مرجعیت دینی) و ولایت ظاهری، پس از ایشان سه فرض مطرح است، آنها را بنویسید.

پاسخ: ۱- قرآن کریم و پیامبر اکرم در این باره سکوت کرده‌اند؛
۲- همچون مسئولیت اوّل، پایان این دو مسئولیت را نیز اعلام نموده‌اند؛
۳- جانشین را تعیین نموده و دو مسئولیت «تعلیم و تبیین دین» و «ولایت ظاهری» را بر عهدهٔ وی قرار داده‌اند.

۳) چرا فرض اول یعنی سکوت قرآن کریم و پیامبر اکرم (ص) درباره پایان دو مسئولیت مرجعیت دینی و ولایت ظاهری، باطل است؟

پاسخ: بطلان فرض اوّل روشن است؛ زیرا قرآن کریم، هدایتگر مردم در همهٔ امور زندگی است و ممکن نیست نسبت به این دو مسئولیت مهم که به شدّت در سرنوشت جامعهٔ اسلامی تأثیرگذار است بی‌تفاوت باشد. همچنین پیامبر اکرم (ص) آگاه‌ترین مردم نسبت به اهمیت و جایگاه این مسئولیت‌هاست و نمی‌تواند از کنار چنین مسئلهٔ مهمی با سکوت و بی‌توجهی بگذرد. در حقیقت، بی‌توجهی به این مسئلهٔ بزرگ، خود دلیلی بر نقص دین اسلام است؛ و این در حالی است که دین اسلام کامل‌ترین دین الهی است.

۴) چرا فرض دوم، یعنی پایان دو مسئولیت مرجعیت دینی و ولایت ظاهری از نظر قرآن کریم و پیامبر اکرم صحیح نیست؟

پاسخ: فرض دوم نیز صحیح نیست؛ زیرا نیاز جامعه به حکومت و تعلیم و تبیین دین، پس از رسول خدا (ص) نه تنها از بین نرفت، بلکه افزایش هم یافت؛ زیرا گسترش اسلام در نقاط دیگر‌، ظهور مکاتب و فرقه‌های مختلف، پیدایش مسائل و مشکلات جدید اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را به دنبال داشت و نیاز به امام و رهبری که در میان انبوه افکار و عقاید، حقیقت را به مردم نشان دهد و جامعه را آن گونه که پیامبر اداره می‌کرد، اداره نماید، افزون‌تر می‌شد.

۵) چرا فرض سوم، یعنی تعیین جانشین برای دو مسئولیت تعلیم و تبیین دین و ولایت ظاهری پس از رحلت رسول اکرم (ص)، منطقی و قابل قبول است؟

پاسخ: تنها فرض سوم، منطقی و قابل قبول است؛ یعنی رسول اکرم به فرمان خداوند، با تعیین جانشین، به تداوم تعلیم و تبیین دین و دوام حکومت پس از خود به شکل «امامت» فرمان داده و مانع تعطیلی این دو مسئولیت شده است.

۶) چرا تنها خداوند است که می تواند فرد شایسته مقام امامت را معرفی کند و به مردم بشناساند؟

پاسخ: از آنجا که امام همهٔ مسئولیت‌های پیامبر اکرم (ص) جز دریافت و ابلاغ وحی را دارد، بنابراین، باید همان صفات و ویژگی‌های پیامبر را نیز داشته باشد تا مردم به وی اطمینان کنند و راهنمایی‌های او را پذیرند. از جمله این ویژگی‌ها «عصمت» است. البته تشخیص عصمت برای انسان‌ها ممکن نیست؛ یعنی انسان‌ها نمی‌توانند تشخیص دهند که چه کسی معصوم است و مرتکب هیچ گناهی نمی‌شود. بنابراین، همان طور که پیامبر از طرف خدا معرفی و معین می‌شود، تنها خداوند است که می‌تواند فرد شایسته مقام امامت را معرفی کند و به مردم بشناساند.

۷) آیه انذار را به صورت خلاصه توضیح دهید.

پاسخ: حدود سه سال از بعثت گذشته بود که این فرمان از جانب خداوند برای پیامبر آمد:

وَ اَنذِر عَشیرَتَکَ الاَقرَبینَ _{[سورهٔ شعراء / ۲۱۴]}
خویشان نزدیکت را انذار کن.

برای انجام این دستور، رسول خدا (ص) چهل نفر از بزرگان بنی‌هاشم را دعوت کرد و دربارهٔ اسلام با آنان سخن گفت و آنان را به دین اسلام فراخواند و از آنان برای ترویج و تبلیغ اسلام، کمک خواست؛ همهٔ مهمانان سکوت کردند و جوابی ندادند. در میان سکوت آنان، علی بن ابی طالب (ع) که در آن زمان، نوجوانی بیش نبود، برخاست و گفت:

«من یار و یاور تو خواهم بود، ای رسول خدا».

درخواست پیامبر (ص)، سه بار مطرح شد و هر بار، همه سکوت کردند و تنها علی (ع) قاطعانه اعلام آمادگی و وفاداری کرد. پس از آن، پیامبر (ص) دست آن حضرت را در دست گرفت، بیعت ایشان را پذیرفت و به مهمانان فرمود:

«همانا این، برادر من، وصیّ من و جانشین من در میان شما خواهد بود».

۸) پیام آیه «وَ اَنذِر عَشیرَتَکَ الاَقرَبینَ _{[سورهٔ شعراء / ۲۱۴]}» را بنویسید.

پاسخ: ماموریت پیامبر در ابتدا دعوت از خویشاوندان و نزدیکان خودش می باشد.

۹) آیه ولایت را به صورت خلاصه توضیح دهید.

پاسخ: در یکی از روزها، فرشتهٔ وحی از جانب خداوند آیه‌ای بر پیامبر نازل کرد که در آن ویژگی‌های ولی و سرپرست مسلمانان مشخص شده بود:

اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللّٰهُ وَ رَسولُه‌_و وَ الَّذینَ آمَنوا اَلَّذینَ یُقیمونَ الصَّلاةَ وَ یُؤتونَ الزَّکاةَ وَ هُم راکِعونَ _{[سورهٔ مائده / ۵۵]}
همانا ولیّ شما فقط خداوند و رسول او و کسانی‌اند که ایمان آورده‌اند. همان ایمان آورندگانی که نماز را بر پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند.

با نزول این آیه، رسول خدا (ص) دریافت که چنین واقعه‌ای رخ داده و کسی در رکوع صدقه داده است و خداوند قصد معرفی او را دارد؛ با شتاب و در حالی که آیه را می‌خواند و مردم را از آن آگاه می‌کرد، به مسجد آمد و پرسید:
چه کسی در حال رکوع صدقه داده است؟

فقیری که انگشتری در دست داشت، به حضرت علی (ع) که در حال نماز بود، اشاره کرد و گفت: این مرد در حال رکوع، انگشتر خود را به من بخشید.

مردم که از محتوای آیه با خبر شده بودند، تکبیر گفتند و رسول خدا (ص) نیز، ستایش و سپاس خداوند را به جا آورد.

نزول این آیه در چنین شرایطی و اعلام ولایت حضرت علی (ع) از جانب رسول خدا (ص)، برای آن بود که مردم با چشم ببینند و از زبان پیامبر بشنوند تا امکان مخفی کردن آن نباشد.

۱۰) پیام آیه «اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللّٰهُ وَ رَسولُه‌_و وَ الَّذینَ آمَنوا اَلَّذینَ یُقیمونَ الصَّلاةَ وَ یُؤتونَ الزَّکاةَ وَ هُم راکِعونَ _{[سورهٔ مائده / ۵۵]}» را بنویسید.

پاسخ: مصداق این آیه امام علی (ع) است.

۱۱) آیه ولایت را به همراه ترجمه آن بنویسید.

پاسخ: اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللّٰهُ وَ رَسولُه‌_و وَ الَّذینَ آمَنوا اَلَّذینَ یُقیمونَ الصَّلاةَ وَ یُؤتونَ الزَّکاةَ وَ هُم راکِعونَ _{[سورهٔ مائده / ۵۵]}
همانا ولیّ شما فقط خداوند و رسول او و کسانی‌اند که ایمان آورده‌اند. همان ایمان آورندگانی که نماز را بر پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند.

۱۲) نزول آیه ولایت و اعلام ولایت حضرت علی (ع) از جانب رسول خدا (ص) برای چه بود؟

پاسخ: برای آن بود که مردم با چشم ببینند و از زبان پیامبر بشنوند تا امکان مخفی کردن آن نباشد.

۱۳) وقتی پیامبر اکرم پرسید چه کسی در حال رکوع صدقه داده است؟ چه پاسخی شنید؟

پاسخ: فقیری که انگشتری در دست داشت، به حضرت علی (ع) که در حال نماز بود، اشاره کرد و گفت: این مرد در حال رکوع، انگشتر خود را به من بخشید.

۱۴) وقتی آیه ای نازل می شد و حکم کلی موضوعی را بیان می فرمود، یاران رسول خدا چه می کردند؟ مثال بزنید.

پاسخ: معمولاً وقتی آیه‌ای نازل می‌شد و حکم کلی موضوعی را بیان می‌فرمود، یاران رسول خدا نزد ایشان می‌آمدند و جزئیات حکم را می‌پرسیدند. مثلاً وقتی که آیات نماز نازل شد، یاران ایشان می‌خواستند چگونگی نماز خواندن را بدانند از این رو، پیامبر اکرم به مسجد آمد و به آنان فرمود: «این گونه که من نماز می‌خوانم، شما هم بخوانید». آن گاه نماز خواندن را به آنان تعلیم داد.

۱۵) پیام آیه «یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا اَطیعُوا اللّٰهَ وَ اَطیعُوا الرَّسولَ وَ اُولِی الاَمرِ مِنکُم …» را بنویسید.

پاسخ: اطاعت از ولی امر برابر با اطاعت از خداوند و رسولش است.
منظور از اولی الامر،‌ امامان معصوم است.

۱۶) وقتی آیه ۵۹ سوره نساء نازل شد جابربن عبداللّٰه انصاری نزد رسول خدا آمد و گفت: یا رسول اللّٰه، ما خدا و رسول او را شناخته‌ایم. لازم است «اولی الامر» را نیز بشناسیم. پیامبر اکرم (ص) چه فرمودند؟

پاسخ: «ای جابر، آنان جانشینان من و امامان بعد از من‌اند. نخستینِ آنان علی بن ابی طالب است و سپس به ترتیب، حسن بن علی، حسین بن علی، علی بن الحسین، محمد بن علی؛ و تو در هنگام پیری او را خواهی دید و هر وقت او را دیدی، سلام مرا به او برسان. پس از محمد بن علی به ترتیب، جعفر بن محمد، موسی بن جعفر، علی بن موسی، محمد بن علی، علی بن محمد، حسن بن علی و پس از ایشان فرزندش می‌باشد که هم نام و هم کنیه من است. اوست که از نظر مردم پنهان می‌شود و غیبت او طولانی می‌گردد تا آنجا که فقط افرادی که ایمان راسخ دارند، بر عقیدهٔ به او باقی می‌مانند.»

۱۷) چهار پیام برای حدیث ثقلین بنویسید.

پاسخ: ۱- همان طور که قرآن و پیامبر از هم جدا نمی‌شوند، قرآن و اهل بیت نیز همواره با هم‌اند.
۲- همان طور که قرآن همیشگی است، وجود معصوم نیز در کنار آن همیشگی است.
۳- در صورتی مسلمانان گمراه نمی‌شوند که در تمام کلیات و جزئیات زندگی از قرآن کریم و عترت (اهل بیت) پیامبر سود جسته و از آنها جدا نشوند.
۴- نمی‌توان برای هدایت و سعادت اخروی، فقط از یکی از دو یادگار پیامبر پیروی کرد؛ بلکه باید از هر دوی انها و در کنار هم سود برد.

۱۸) پیام های حدیث ثقلین «انّی تارِکٌ فیکُمُ الثَّقَلَینِ: کِتابَ اللِّٰهِ وَ عِترَتی اَهلَ بَیتی ما اِن تَمَسَّکتُم بِهِما لَن تَضِلّوا اَبَدًا وَ اِنَّهُما لَن یَفتَرِقا حَتّیٰ یَِردا عَلَیَّ الحَوضَ» را بنویسید.

پاسخ: قرآن کریم و اهل بیت (ع) از هم جدا نمی شوند.
با پذیرش و عمل به دستورات این دو فرد هیچگاه گمراه نخواهد شد.

۱۹) حدیث منزلت را توضیح دهید.

پاسخ: وقتی خداوند حضرت موسی را مأمور مبارزه با فرعون کرد، آن حضرت از خداوند خواست که برادرش هارون را مشاور، پشتیبان و شریک در امر هدایت مردم قرار دهد. خداوند نیز درخواست حضرت موسی را پذیرفت و او را مشاور و وزیر وی قرار داد. پیامبر اکرم نیز بارها به حضرت علی فرمود:

اَنتَ مِنّی بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسیٰ اِلّا اَنَّه‌و لانَِبیَّ بَعدی
تو برای من به مانند هارون برای موسی هستی؛ جز اینکه بعد از من پیامبری نیست.

۲۰) حجه البلاغ یا حجه الوداع را تعریف کنید.

پاسخ: پیامبر گرامی اسلام در سال دهم هجرت عازم مکه شد تا فریضهٔ حج را به جا آورد. این حج که در آخرین سال زندگی ایشان برگزار شد، به «حَجَّة البلاغ» و «حَجَّة الوداع» مشهور است.

۲۱) پیام حدیث منزلت «اَنتَ مِنّی بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسیٰ اِلّا اَنَّه‌و لانَِبیَّ بَعدی» را بنویسید.

پاسخ: امام علی (ع) همچون پیامبر اکرم وظیفه هدایت و راهنمایی مردم را دارد.

۲۲) پیام آیه «یا اَیُّهَا الرَّسولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَیکَ مِن رَبِّکَ وَ اِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رِسالَتَه‌_و وَ اللّٰهُ یَعصِمُکَ مِنَ النّاسِ اِنَّ اللّٰهَ لا یَهدِی القَومَ الکافِرینَ.» را بنویسید.

پاسخ: با اعلام امامت امام علی (ع) رسالت پیامبر اکرم کامل می گردد.

۲۳) پیامبر اکرم (ص) در پایان سخنرانی غدیرخم از مردم چه خواست؟

پاسخ: در پایان سخنرانی نیز از حاضران خواست که مطالب گفته شده را به غایبان برسانند. پس از آن، مردم برای عرض تبریک و شادباش به سوی امام آمدند و با وی بیعت کردند.

۲۴) چرا امام علی (ع) و دیگر امامان باید مانند پیامبر (ص) معصوم باشند؟

پاسخ: از آنجا که امام علی (ع) و دیگر امامان (ع) دو مسئولیت رهبری و مرجعیت دینی مسلمانان را پس از رسول خدا (ص) بر عهده دارند، ضروری است که آنان نیز مصون از گناه و خطا باشند. ضرورت داشتن این ویژگی، یکی از دلایل معرفی امام از جانب خداست.

۲۵) پیام آیه تطهیر «اِنَّما یُریدُ اللّٰهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرًا» را بنویسید.

پاسخ: اهل بیت (ع) از هر گونه آلودگی به دور هستند و مقام عصمت را دارا می باشند.

۲۶) آیه تطهیر را با ترجمه بنویسید.

پاسخ: اِنَّما یُریدُ اللّٰهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرًا
همانا خدا اراده کرده که دور گرداند از شما اهل بیت پلیدی و ناپاکی را و شما را کاملاً پاک و طاهر قرار دهد.

۲۷) با تفکر در آیه تطهیر چه چیزهایی را در می یابیم؟

پاسخ: ۱- این آیه، تعداد خاصی از خانوادهٔ پیامبر را در بر می‌گیرد که مقام عصمت دارند؛ یعنی در اینجا افراد خاصی از اهل بیت مورد نظر است و شامل سایر بستگان پیامبر نمی‌شود.
۲- چون این تعداد خاص معصوم‌اند، سخن و عمل آنان، مطابق با دین و بیان کنندهٔ دستورات الهی است.

۲۸) لازمه جانشینی پیامبر (ص) داشتن کدام ویژگی ها است؟

پاسخ: لازمهٔ این مرتبه از جانشینی، علم کامل و عصمت از گناه و اشتباه است؛ همان گونه که رسول خدا این دو ویژگی را دارا بود.

۲۹) چرا پیروی از کلام و رفتار حضرت فاطمه (ع) بر همه مسلمانان واجب است؟

پاسخ: حضرت فاطمهٔ زهرا جزء اهل بیت است و اگرچه عهده دار امامت نبوده، اما علم و عصمت کامل دارد و پیروی از کلام و رفتار وی بر همهٔ مسلمانان واجب و سرچشمهٔ هدایت و رستگاری است.

۳۰) کدام یک از مسئولیت های رسول خدا (ص) با رحلت ایشان، «تمام» میشود یا «پایان» می یابد؟

پاسخ: دریافت و ابلاغ وحی

۳۱) لازمه جانشینی رسول خدا (ص)،داشتن کدام ویژگی های ایشان است؟

پاسخ: ۱) علم کامل
۲) عصمت از گناه و اشتباه

۳۲) پیامبر گرامی اسلام (ص)،برای آگاهی مردم از کدام موضوع، مدت ها هر روز صبح، هنگام رفتن به مسجد از در خانۀ حضرت فاطمه (س) می گذشت و اهل خانه را« اهل بیت» صدا میزد؟

پاسخ: نزول آیۀ تطهیر در حقّ این خانواده معصوم

۳۳) ضرورت داشتن کدام ویژگی، یکی از دلایل معرّفی امام از جانب خدا به خلافت است و کدام آیه، به این موضوع اشاره دارد؟

پاسخ: معصوم بودن ایشان از «گناه» و «خطا» – «آیه تطهیر»

۳۴) پس از گذشت حدود سه سال از بعثت نبی مکرّم اسلام حضرت محمد (ص)،کدام فرمان از جانب خداوند بر ایشان آمد؟ و این آیه به چه نامی مشهور است؟

پاسخ: «وأَنذر عشیرَتَک الْأَقْرَبِینَ؛خویشان نزدیکت را انذارکن.» – «آیۀ انذار»

۳۵) چرا در آخرین حج پیامبر (ص)، حدود ۱۲۰ هزار نفر شرکت کرده بودند؟

پاسخ: تا روش انجام دادن اعمال حج را از رسول خدا (ص) فرا گیرند و حج را با ایشان به جا آورند.

۳۶) آیه ۶۷، سوره مائده [آیه ابلاغ] چه زمانی و مکانی نازل شد؟

پاسخ: پس از برگزاری حج و در مسیر بازگشت به «مدینه» در روز «هجدهم» ماه «ذیحجه» در محلّی به نام «غدیر خم»

۳۷) طبق حدیث جابر، رسول خدا(ص) درباره ماندن بر عقیده به امام زمان (عج) با وجود پنهان و طولانی بودن غیبت آن حضرت را شامل کدام افراد می داند؟

پاسخ: فقط افرادی که «ایمان راسخ» دارند.

۳۸) وقتی آیات نماز، نازل شد یاران رسول خدا (ص) از ایشان می خواستند که چگونگی «نمازخواندن» را بدانند؛ پیامبر (ص) چه کاری را انجام دادند؟

پاسخ: پیامبر اکرم (ص) به مسجد آمدند و به آنان فرمود: «اینگونه که من نماز میخوانم، شما هم بخوانید.» آنگاه، نماز خواندن را به آنان تعلیم داد.

۳۹) آیۀ شریفۀ: «یا أَیها الَّذینَ آمنُواْ أَطیعواْ اللّه وأَطیعواْ الرَّسولَ وأُولی الأَمرِ منکُم…» کدام یک از قلمروهای پیامبر (ص) را شامل می شود؟

پاسخ: «دریافت و ابلاغ وحی»، «مرجعیت دینی» و «ولایت ظاهری»

۴۰) وقتی جابر بن عبدالله انصاری از رسول خدا (ص) سؤال کرد، «أُولیالأَمرِ» چه کسانی هستند؛ ایشان چه فرمودند؟

پاسخ: ای جابر! آنان «جانشینان من» و «امامان بعد از من» هستند؛ سپس آنان را یکی یکی به وی معرّفی کرد.

۴۱) نزول آیه تطهیر در شرایطی که رسول خدا (ص) با شتاب به مسجد بیاید و بپرسد: چه کسی در حال رکوع صدقه داده است و اعلام ولایت امام علی (ع) از جانب آن حضرت، برای چه بود؟

پاسخ: برای آن بود که مردم با چشم ببینند و از زبان پیامبر (ص) بشنوند تا امکان «مخفی کردن آن» نباشد.

۴۲) رسول خدا (ص) در حدیث جابر، کدام معصوم را« هم نام» و «هم کنیۀ» خویش معرفی فرمود؟

پاسخ: «امام دوازدهم؛ حضرت مهدی (عج)»

۴۳) بعد از نزول کدام آیه،«رسول خدا (ص)،چهل نفر از بنی هاشم را دعوت کرد و درباره اسلام با آنان سخن گفت و آنان را به این دین فراخواند. از میان حاضران، فقط امام علی(ع) برخاست و گفت: من یار و یاور تو خواهم بود. در هر سه بار تکرار درخواست رسول خدا (ص)، همه سکوت میکردند و تنها امام علی(ع) قاطعانه اعلام آمادگی و فداکاری کرد»؟ پس از آن پیامبر (ص)، چه کردند؟

پاسخ: آیه انذار؛ پیامبر (ص) دست آن حضرت را در دست گرفت، بیعت ایشان را پذیرفت و به مهمانان فرمود: «همانا، این برادر من، وصی من و جانشین من در میان شما خواهد بود.

۴۴) آیات و روایاتی که به معرّفی جانشینان رسول خدا (ص) پرداخته اند را نام ببرید. ( ذکر ۴ مورد کافی است.)

پاسخ: ۱) آیه انذار
۲) آیه ولایت
۳) حدیث جابر
۴) حدیث ثقلین
۵)‌ حدیث منزلت

۴۵) چه کسی امام را معین و معرفی می‌کند و چگونه میتوان کسی را که شایستگی این مقام است، شناخت؟

پاسخ: همانطور که پیامبر اکرم (ص) از طرف خداوند معرفی و معین می شود، تنها کسی که میتواند فرد شایستۀ مقام امامت را معرفی کند و به مردم بشناساند؛ اوست. امام باید ویژگیها و صفات پیامبر اکرم (ص) به جز دریافت و ابلاغ وحی را داشته باشد؛ از جمله این ویژگی ها، «عصمت» است. البته تشخیص این صفت، برای انسان ها ممکن نیست؛ یعنی انسان ها نمی توانند تشخیص دهند که چه کسی معصوم است، مرتکب هیچ گناهی نمی شود و شایستگی این مقام را دارد.

۴۶) با تفکّر در «آیۀ تطهیر» چه چیزهایی را در می یابیم؟

پاسخ: ۱) این آیه، هر گونه گناه و پلیدی را از پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع)،دور می داند و آنان را معصوم از گناه و پلیدی معرّفی می کند.
۲) این آیه، تعداد خاصی از خانواده پیامبر(ص) را در بر میگیرد که مقام «عصمت» دارند؛ یعنی در اینجا افراد خاصی از اهل بیت رسول خدا(ص) مورد نظر است و شامل همه نمی شود.
۳) چون این تعداد خاص «معصوم اند»، سخن و عمل آنان مطابق با دین و بیان کننده دستورات الهی است.

۴۷) چرا آیه تطهیر در زمان رسول خدا (ص)، فقط شامل امام علی، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) می شد؟

پاسخ: زیرا در زمان رسول خدا (ص)، فقط این چهار نفر حضور داشتند، به همین دلیل در این روایت، تنها نام این چهار بزرگوار ذکر شده است. البته در سخنان دیگر ایشان، امامان بعدی هم جزء اهل بیت شمرده شده اند.

۴۸) درباره پایان یافتن یا ادامه پیدا کردن دو مسئولیت پیامبر اکرم (ص) یعنی؛ «مرجعیت دینی» و «ولایت ظاهری» سه فرض مطرح شده است، آنها را بنویسید.

پاسخ: قرآن کریم و پیامبر اکرم(ص)؛
۱) در این باره، «سکوت» کرده اند.
۲) پایان یافتن این دو مسئولیت را اعلام کرده اند.
۳) این دو مسئولیت را بر عهده جانشینی که تعیین کرده اند، قرار داده اند.

۴۹) چرا پیروی از کلام و رفتار حضرت فاطمه زهرا (س) بر همۀ مسلمانان «واجب» است؟

پاسخ: ۱) علم و عصمت کامل دارد.
۲) سرچشمۀ هدایت و رستگاری است.

۵۰) در میان مسئولیت های سه گانه رسول خدا، مسئولیت اول یعنی دریافت و ابلاغ وحی به مردم با ختم نبوت پایان می پذیرد.

پاسخ: این جمله غلط است.

۵۱) انسان های نمی توانند تشخیص دهند که چه کسی معصوم است و مرتکب هیچ گناهی نمی شود.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۵۲) همانطور که قرآن همیشگی است، وجود معصوم نیز در کنار آن همیشگی است.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۵۳) پیامبر گرامی اسلام در سال دوازدهم هجرت عازم مکه شد تا فریضه حج را به جا آورد.

پاسخ: این جمله غلط است.

۵۴) لازمه مرتبه جانشینی پیامبر اکرم، داشتن علم و عصمت از گناه و اشتباه است.

پاسخ: این جمله صحیح است.

۵۵) حکومت و اداره جامعه و تعلیم و تبیین دین، ……………. نیست.

پاسخ: امری تمام شدنی و پایان پذیر

۵۶) تنها ……………. است که می تواند فرد شایسته مقام امامت را معرفی کند و به مردم بشناساند.

پاسخ: خداوند

۵۷) همانطور که قرآن و پیامبر از هم جدا نمی شوند؛ ……………. نیز همواره با هم اند.

پاسخ: قرآن و اهل بیت

۵۸) وقتی خداوند حضرت موسی را مامور مبارزه با فرعون کرد، آن حضرت از خداوند خواست که برادرش هارون را ……………. در امر هدایت مردم قرار دهد.

پاسخ: مشاور، پشتیبان و شریک

۵۹) حجی که در آخرین سال زندگی پیامبر اکرم برگزار شد، به ……………. مشهور است.

پاسخ: حجه البلاغ و حجه الوداع

۶۰) حضرت فاطمه زهرا (ص) جزء اهل بیت است و اگر چه عهده دار امامت نبوده، اما ……………. کامل دارد.

پاسخ: علم و عصمت

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

سوالات درس بعدی: سوالات متن درس هشتم دینی یازدهم انسانی

نمونه سوالات متن درس ۷ هفتم کتاب دینی یازدهم انسانی متوسطه دوم با جواب را در این مقاله مشاهده کردید. امیدوارم از آن استفاده کرده باشید و از صفحات دیگر ماگرتا دیدن نمایید. برای بهتر پیدا کردن جواب ها در آخر کلمات جستجو شده داخل گوگل کلمه ماگرتا را قرار دهید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه بنویسید.