معنی ضرب المثل «خورد گاو نادان ز پهلوی خویش» + گسترش و انشا

ضرب المثل خورد گاو نادان ز پهلوی خویش به این معنا است که بیش از اندازه به زور و قدرتی که دارید مغرور نشوید. در این صورت مانند گاو نادان و احمقی خواهید شد که از سمت خودش مورد آسیب قرار می‌گیرد. در ادامه با بخش ضرب المثل ماگرتا همراه ما باشید.

مطلب پیشنهادی: معنی ضرب المثل گاو نه من شیرده

مفهوم ضرب المثل خورد گاو نادان ز پهلوی خویش

گاهی اوقات انسا‌ن‌ها در زندگی خود درست از همان جایی که بیش از اندازه اطمینان دارند ضربه می‌خورند؛ بنابراین این جمله اشاره به غفلت آدمیزاد از جمله نقاط ضعف خودش است که ظاهرا آن نقطه ضعف را نقطه قوت خود می‌دانسته است.

در این ضرب المثل از پهلوی خود خوردن، اشاره به این است که از سمت خود انسان آسیب را به خود زدن است و یا با پای خود در چاهی بیفتد که خودش  آن را کنده است.

داستان یا تاریخچه خورد گاو نادان ز پهلوی خویش

یکی از بزرگان قدیم به نام سید فتح الله مجتبایی در مورد اصل این مثَل می‌گوید: یکی از داستان‌های معروف است که گویا از هند به یونان رفته و از یونان به ایران رسیده است.

افسانه‌ی گاو نادانی است که بی‌خبر از نیت شومی که در پرستاری و پرورش دادن او در کار است، در چراگاه پرسه می‌زند و برای روز مهمانی و پذیرایی تنومند می‌شود. این حکایت از اولین سده‌های اسلامی در ایران مشهور بوده است؛ گر چه صورت دقیق آن در کلکسیون‌های معروفی مانند کلیله و دمنه، مرزبان نامه، سندباد نامه و نظیر آن‌ها نیامده است و در آثار پارسی اشاره‌ها و کنایه‌ها عارضی به محتوا آن بسیاری دیده می‌شود.

 فردوسی هم در یک بیت از اشعارش می‌گوید:
نباشی بس ایمن به بازویِ خویش
خورد گاوِ نادان ز پهلویِ خویش

گسترش و باز آفرینی

به طور مثال فردی که از نظر ظاهری بزرگ اندام یا بلند قد است و توان بسیاری در خیلی چیزها دارد نباید به زور و قدرت خودش مطمئن باشد؛ مثل گاوی که بیش از اندازه می‌چرد و می‌خورد تا اینکه چاق و تنومند می‌شود، نتیجه‌اش این است که زیر دست قصاب می‌رود و خود را قربانی می‌کند.

 انشا با موضوع خورد گاو نادان ز پهلوی خویش

مقدمه: این عبارت می‌خواهد این را برساند که اگر ما در زندگی از هر نظر قدرت بیشتری داشتیم آن قدرت یا برتری را بت خودمان نکنیم چرا که هر چیزی در این دنیا  ثابت و ماندگاری جاودانه ندارد و روزی از بین می‌رود و یا فرسوده خواهد شد.

بدنه: به این ترتیب بهتر این است که الگو بگیریم و یادمان باشد هیچ تنومندی ثابت و پا برجا نمی‌ماند. مثال واضح‌تر: گاوی را می‌کشند و از گوشتش توشه می‌سازند که تناور و چرب پهلو باشد، (بزرگ و چاق) پس گاوی که خودش را پرورش می‌دهد و پهلوی خود (همان شکم) را با غذا و علوفه بسیار بزرگ و تنومند می‌کند، به راستی که زمینه‌ی مرگ خودش را فراهم خواهد کرد.

نتیجه: می‌شود به این نتیجه رسید که بالاتری و برتری هیچ شخصی از شخص دیگری در این دنیا وجود ندارد و نباید خود را در هیچ مرحله‌ای از زندگی بلند مرتبه تر بدانیم و اگر به ضرب المثل نگاه بیندازیم متوجه می‌شویم که روشن می‌گوید خود را برای روز مبادای کسی آماده نکنیم تا با دست خودمان هلاک نشویم.

مَثَل های پیشنهادی:
معنی ضرب المثل گاو پیشانی سفید
و
معنی ضرب المثل شاخ به شاخ شدن

☑️ به پایان معنی ضرب المثل «خورد گاو نادان ز پهلوی خویش» رسیدیم، اگر دیدگاهی درمورد این حکایت داشتید حتما آن را از بخش نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.