جواب درس سوم علوم هفتم ☑️ پاسخ فصل ۳ اتم‌ها؛ الفبای مواد

جواب درس سوم علوم پایه هفتم : در این نوشتار جواب فعالیت و اطلاعات جمع آوری کنید و فکر کنید و آزمایش کنید و گفت و گو کنید و سوال های داخل متن درس سوم 3 علوم هفتم درس اتم‌ها؛ الفبای مواد صفحه ۱۴ و ۱۵ و ۱۶ و ۱۷ و ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ و ۲۴ به همراه پاسخ های مربوط به درس ۳ علوم پایه هفتم را برای تان آماده کردیم. با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه باشید.

درس بعدی: جواب درس چهارم علوم هفتم

جواب فعالیت صفحه ۱۴ علوم هفتم

فهرستی از موادی را که می شناسید، تهیه و درباره آن در کلاس گفت و گو کنید.
هوا – فلز – پنبه – آهن – آب – پارچه – نمک – نفت خام – اتانول – پشم – کاغذ و …

۱- چه تعداد ماده دیگر می شود به فهرست اضافه کرد؟
تا بی نهایت ماده می توان اضافه کرد زیرا مواد خیلی زیادی در جهان وجود دارند.

۲- تصور کنید که هیچ یک از این مواد را در اختیار نداشته باشید؛ در این صورت زندگی چطور خواهد بود؟
بدون وجود این مواد امکان زندگی کردن انسان ها نیز وجود نداشت زیرا بسیاری از آن ها تامین کننده نیازهای بشر هستند.

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۱۵ علوم هفتم

در یک فعالیت گروهی درباره کاربرد های چند ماده پرمصرف در زندگی روزانه تحقیق و نتیجه را به صورت یک روزنامه دیواری به کلاس ارائه کنید.

سوخت های فسیلی: هواپیماها، کشتی‌ها، خودروها و بیشتر سیستم‌های مبتنی بر انرژی سوختی.
مواد شوینده: شستن ظروف با مایع ظرفشویی، شستن دست‌ها با مایع دستشویی، استحمام با شامپو و صابون و …
پلاستیک: صنایع الکتریکی و الکترونیکی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی و بهداشتی، وسایل پزشکی و …

پاسخ فعالیت صفحه ۱۵ علوم هفتم

الف) با دقت به شکل زیر نگاه کنید و درباره برداشت خود از این شکل در کلاس گفت و گو کنید.

جواب: تصویر دو دانشمند را مشاهده می کنیم، دانشمند سمت راستی عقیده دارد که می توان ماده (سیب) را به ذره هایی کوچک و مشخص تقسیم کرد. دانشمند سمت چپ نیز همین عقیده را دارد اما او معتقد است این قسمت های تقسیم شده را نیز می توان مجددا به قسمت های ریزتری نیز تقسیم کرد. در واقع او فکر می کند که این رَوند ادامه خواهد داشت و معلوم نیست در آخر به چه اجزایی می رسیم.

ب) هر یک از این دو نفر درباره ماده و ذره های تشکیل دهنده آن تصوراتی دارند، شما چه فکر می کنید؟

جواب: به نظر من بالاخره این تقسیمات در یک جا تمام می شود و می توان به تکه های ریزی رسید که دیگر امکان ریزتر شدن ندارند.

حل فعالیت صفحه ۱۶ علوم کلاس هفتم

۱- چند حبه قند بردارید و روی یک پارچه قرار دهید. آنها را با ضربه زدن به چند تکه ریز تبدیل کنید. ضربه زدن را آن قدر ادامه دهید تا پودر قند به دست آید.

۲- همه پودر قند را بردارید و داخل یک لیوان آب بریزید و آن را هم بزنید تا حل شود.

۳- آیا مطمئنید که تمام ذره های قند را برداشته اید؟ (درستی پاسخ خود را به کمک یک ذره بین بررسی کنید)
جواب: خیر مطمئن نیستم. وقتی با ذره بین نگاه کردم هنوز ذره هایی از قند خورد شده روی پارچه مانده بود.

۴- آیا ذره های قند در آب قابل دیدن اند؟ آیا آنها داخل لیوان وجود دارند یا از بین رفته اند؟ (آزمایشی برای بررسی ادعای خود پیشنهاد کنید)

جواب: خیر ذره های قند قابل دیدن نیستند زیرا در آب حل شده اند. برای اثبات این ادعا می توانیم مزه آب را با مزه یک لیوان آب ساده مقایسه کنیم. آبی که شیرین است در داخل آن قند حل شده است.

جواب فکر کنید صفحه ۱۶ علوم هفتم

همان طور که می ‌دانید، بخار آب موجود در هوای اتاق را نمی بینیم؛ اما، می دانیم که بخار آب در هوای اتاق وجود دارد. آزمایشی پیشنهاد کنید که وجود آن را نشان دهد.

جواب: در داخل یک لیوان تمیز و خشک مقداری یخ می ریزیم سپس کمی آب نیز به آن اضافه می کنیم. بعد از اینکه چند دقیقه بگذرد مشاهده می کنیم که قطره هایی روی سطح خارجی لیوان تشکیل شده اند. در واقع بخار آب با از دست دادن گرما، به آب تبدیل شده و قطره های آب بر روی سطح خارجی ظرف پدیدار می شود. این قطره ها نشانه وجود بخار آب در هوا است که در برخورد با سطح سرد لیوان، میعان صورت می‌گیرد. پس نتیجه می گیریم که بخار آب در هوای اتاق وجود دارد.

مطلب پیشنهادی: جواب درس پنجم علوم هفتم

جواب فعالیت صفحه ۱۷ علوم هفتم

۱- برای این فعالیت، مسابقه زیر را انجام دهید:

الف) ابتدا به گروه های مختلف تقسیم شوید. هرگروه با ابزارداده شده، پنج گلوله خمیری طوری درست کند که یکی از گلوله ها بدون هسته و چهار تای دیگر دارای هسته باشند. دقت کنید که جنس هسته ها متفاوت باشند.

ب) گلوله ها را شماره گذاری، و مشخصات هر یک را برای خود یادداشت کنید.

پ) هرگروه، گلوله های خود را با گروه دیگر مبادله کند و از آن گروه بخواهد که به کمک ابزار موجود و با چند آزمایش، ساختار و درون گلوله ها را پیش بینی کند.

ت) در پایان از گروه همکار خود بخواهید میزان درستی پاسخهای شما را مشخص کند.

جواب: اگر خلال از وسط گلوله رد شود، گلوله هسته ندارد. گلوله ها را به آهن ربا نزدیک می کنیم آن هایی که جذب شدند فلزی و آن هایی که جذب نشدند از جنس شیشه و چوب بوده و نارسانا هستند. با استفاده از لامپ، باتری و سیم یک مدار می سازیم سپس گلوله‌ های دارای هسته را از طریق سوراخ هایی که توسط خلال ایجاد شده است در مدار قرار می دهیم اگر رسانا باشد لامپ روشن می‌شود.

۲- گلوله ها را مانند شکل با یک چاقو دو قسمت کنید و ساختار آنها و جنس هسته ها را با مشاهده مستقیم، مشخص و یادداشت کنید. پاسخ های قبلی خود را که از راه مشاهده غیر مستقیم به دست آورده بودید با این مشاهدات مقایسه کنید.

جواب: پاسخ مشاهدات غیرمستقیم با این مشاهدات یکی بود پس صحیح بودند.

جواب آزمایش کنید صفحه ۱۸ علوم هفتم

۱- مقداری کربن (زغال)، گوگرد، یک تکه سیم مسی و یک میخ آهنی بردارید. ویژگی ظاهری این عنصرها را یادداشت کنید؛ سپس با یک چکش روی آنها ضربه بزنید. مشاهدات خود را بنویسید.

کربن‌: جامد سیاه رنگ
گوگرد: جامد با رنگ زرد کم رنگ
سیم مسی: جامد قرمز رنگ
میخ آهنی: نقره ای براق مایل به خاکستری
در مجاورت هوا به رنگ قرمز یا قهوه ای در می آید.

کربن و گوگرد با ضربه چکش خرد می شوند، سیم مسی خم می شود، میخ آهنی نیز به سختی تغییر شکل می دهد.

۲- یک مدار الکتریکی مطابق شکل زیر درست کنید و با استفاده از آن، رسانایی الکتریکی میخ آهنی، پوش برگ (فویل) آلومینیومی، گوگرد و ذغال را بررسی کنید. مشاهدات خود را بنویسید.

جواب: میخ آهنی و فویل آلومینیومی رسانای الکتریکی بالایی دارند ولی گوگرد نارسانا است. همچنین کربن نیز رسانایی الکتریکی کمی دارد.

پاسخ فکر کنید صفحه ۱۹ علوم هفتم

دانش آموزی با استفاده از نتایج آزمایش های صفحه قبل، برخی از ویژگی های مواد را در دو گروه جداگانه در جدول زیر نوشته است. با بررسی آن به پرسش ها پاسخ دهید.

الف) جدول را کامل کنید.

گروه (۱)	گروه (۲)
سطح براق دارند.	سطح براق ندارند.
اغلب در آب فرو می روند.	اغلب روی آب شناور می مانند.
رسانا برق می باشند.	نارسانا هستند.
چکش خوار هستند.	شکننده هستند.

ب) برای هر یک از گروه ها یک عنوان انتخاب کنید.
جواب: گروه اول رسانا و گروه دوم نارسنا.

پ) اگر بخواهید عنوان فلز و نافلز را به گروه های بالا نسبت دهید، کدام واژه را به گروه (۱) و کدام را به گروه (۲) نسبت می ‌دهید.
جواب: گروه اول فلز و گروه دوم نافلز.

ت) عنصرهای زیر را در دو گروه فلز و نافلز طبقه بندی کنید.
«نقره، آلومینیم، طال، کربن، گاز نیتروژن، گاز اکسیژن، مس، آهن، گوگرد»
جواب: فلز شامل «نقره، آلومینیم، طلا، مس، آهن» و نافلز شامل «کربن، گاز نیتروژن، گاز اکسیژن، گوگرد» می شود.

جواب فعالیت صفحه ۲۰ علوم هفتم

۱- با توجه به شکل های زیر به پرسش های مطرح شده پاسخ دهید:

الف) مشخص کنید که هر یک از شکل ها نشان دهنده ساختار اتمی کدام یک از موارد زیر است:
«عنصر فلز،عنصر نافلز و ترکیب».
شکل ۱: عنصر نافلز
شکل ۲: ترکیب
شکل ۳: عنصر فلز

ب) یک تعریف مناسب برای ترکیب بیان کنید.
جواب: ماده‌ای که از پیوند دو یا چند نوع اتم به وجود می آید.

۲- پیش بینی کنید موادی که مصرف می کنیم یا با آنها سروکار داریم، عنصرند یا ترکیب. برای پیش‌بینی خود دلیل بیاورید.

جواب: اکثر موادی که مصرف می‌کنیم ترکیب هستند؛ زیرا تعداد عناصر محدود است (91 عنصر در طبیعت وجود دارد) ولی تعداد موادی که اطراف ما وجود دارد، بسیار بیشتر از عنصرها هستند. پس اکثرشان از ترکیب عناصر مخالف به وجود آمده‌اند.

جواب فکر کنید صفحه ۲۱ علوم هفتم

شکل های زیر ساختار اتمی سه عنصر را نشان می دهند. با توجه به آنها، چند ویژگی کلی برای عنصرها و اتم ها بنویسید.

۱- عنصرهای مختلف دارای اتم های با اندازه متفاوت هستند.
۲- در اتم های هر عنصر تعداد برابری الکترون و پرتون وجود دارد.
۳- پرتون و نوترون داخل هسته هستند اما الکترون در اطراف آن.
۴- اتم های هر عنصر دارای الکترون، پروتون و نوترون است.
۵- در اتم های مختلف تعداد e – p – n ها متفاوت است.

پاسخ آزمایش کنید های صفحه ۲۲ علوم هفتم

✅ آزمایش کنید اول: ۵ گرم شکر، آب و هوا را با استفاده از ترازو بردارید. با مشاهده حجم این سه ماده، درستی پاسخ های خود را بررسی کنید (برای وزن کردن هوا از توپ والیبال، فوتبال یا بسکتبال خالی استفاده کنید).

جواب: حجمی که توسط ۵ گرم قند اشغال شده است کمتر از ۵ گرم آب می باشد، حجم ۵ گرم هوا مساوی با حجم توپ می باشد. حجم ۵ گرم هوای داخل توپ بیشتر از ۵ گرم آب می باشد. نتیجه می گیریم که ذرات قند فشرده تر و نزدیک بوده، ذرات آب از ذرات قند فاصله بیشتری دارند و ذرات هوا از ذرات آب دورترند.

✅ آزمایش کنید دوم: وسایل و مواد: سرنگ، چوب پنبه (پلاستیک)، وزنه، گیره، پایه، آب و شن.

۱- سه چهارم حجم یکی از سرنگ ها را از آب و دیگری را از شن پر کنید.

۲- با کشیدن پیستون، داخل سرنگ سوم به همان مقدار هوا وارد کنید.

۳- نوک سرنگ ها را با درپوش آن محکم ببندید (یا در یک چوب پنبه با پلاستیک فرو برید و با خمیر بازی دور آن را محکم ببندید تا تمام درزها گرفته شود).

۴- سرنگ ها را با استفاده از گیره محکم ببندید و روی هر کدام، یک وزنه با جرم یکسان قرار دهید (یا با کف دست سرنگ را به سمت پایین فشار دهید).

۵- مشاهدات خود را بنویسید. از این مشاهدات چه نتیجه ای می گیرید؟

جواب: اول دیدیدم که حجم هوای داخل سرنگ کم می شود ولی بخاطر فاصله کم بین مولکول های جامد و مایع حجم آب یا شن تغییری نمی کند. نتیجه می گیریم که گازها تراکم پذیر هستند و می‌توانند از نظر حجمی کم شوند، اما یک مایع یا جامد به راحتی فشرده نمی شود.

جواب گفت‌وگو کنید صفحه ۲۳ علوم هفتم

نمودار ۲ میزان افزایش حجم مقدار یکسانی از چند ماده را در اثر گرم کردن به مقدار یکسان نشان می‌دهد. درباره داده‌های این نمودار در کلاس گفت‌وگو کنید.

جواب: اگر مقدار یکسانی از گاز، مایع، جامد فلزی و جامد نافلزی را به مقدار یکسان گرم کنیم، میزان افزایش حجم آنها با هم متفاوت خواهد بود. هر چه فاصله مولکول‌ها از هم بیشتر باشد و ملکول‌ها آزادی عمل بیشتری داشته باشند، در اثر گرم کردن بیشتر افزایش حجم پیدا می‌کنند. بنابراین در اثر گرم کردن، افزایش حجم گازها بیشتر از مایعات و افزایش حجم مایعات بیشتر از جامدات می‌باشد. از بین جامدات هم فلزات که به صورت شبکه‌ای از اتم‌ها در کنار هم قرار گرفته‌اند راحت‌تر از نافلزات حجمشان افزایش پیدا می‌کند. اتم‌ های نافلزات درون ساختار مولکولی قرار دارند و بین مولکول‌ های آنها نیز پیوند های ی وجود دارد که این ساختار باعث می‌شود افزایش حجم سخت‌تر صورت گیرد.

مطلب پیشنهادی: جواب درس ششم علوم هفتم

جواب آزمایش کنید صفحه ۲۳ علوم هفتم

یک بطری شیشه ای بردارید و یک بادکنک را محکم به در آن ببندید. حال یک پارچ پلاستیکی را تا نیمه از آب سرد پر کنید و بطری را درون آن قرار دهید؛ سپس پارچ پلاستیکی را تا نیمه از آب داغ پر کنید و دوباره بطری را درون آن قرار دهید. مشاهدات خود را یادداشت کنید.

جواب: با قرار دادن بطری در آب سرد فاصله بین مولکول های هوا از یکدیگر کم تر می شود و حجم هوای داخل بادکنک کم شده و بادکنک خالی می شود. اما وقتی بطری را داخل آب گرم قرار می دهیم فاصله مولکول های هوا از هم بیشتر می شود و حجم آن افزایش می یابد در نتیجه حجم بادکنک زیاد می شود و پر باد می شود.

پاسخ فکر کنید صفحه ۲۴ علوم هفتم

شکل الف، وضعیت ذره های هوای درون بطری را هنگامی که در آب سرد قرار دارد، نشان می دهد. با توجه به آنچه آموختید، وضعیت ذره های هوای درون بطری را، هنگامی که در آب داغ قرار دارد (شکل ب) رسم کنید. پاسخ خود را توضیح دهید.

جواب: ذره‌های هوای درون بطری هنگامی در آب سرد قرار دارد فاصله کمی نسبت به هم دارند. هنگامی که بطری درون آب داغ قرار بگیرد، ذره‌های هوا جنبش بیشتری پیدا کرده و فاصله‌ی آنها بیشتر می‌شود. در نتیجه فضای درون بطری و بادکنک را پر کرده و باعث باد شدن بادکنک می‌شود.

درس قبلی: جواب درس دوم علوم هفتم

✅ دانش آموزان پایه هفتمی تا اینجا گام به گام تمام فعالیت ها و تمرین های درس سوم علوم هفتم درس اتم‌ها؛ الفبای مواد را برای تان گذاشتیم. اگر سوالی داشتید در قسمت دیدگاه، نظر خود را برای ما بنویسید. در ضمن برای پیدا کردن بهتر در گوگل می توانید آخر عبارتی که جستجو میکنید عبارت ماگرتا را اضافه کنید. این طوری زودتر به ما میرسید.